کاربر:Javad/2صفحه تمرین
انقلاب سوریه با تظاهرات مردم سوریه در تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۱۱ مصادف با ۲۴ اسفند ۱۳۸۹ در شهر دمشق آغاز شد. این تظاهرات تحت تأثیر بهار عربی یعنی قیام مردم خاورمیانه علیه حکومتهای دیکتاتوری شعلهور گشت. در این تظاهرات مردم سوریه خواهان آزادی بیان و آزادی زندانیان سیاسی شدند.[۱] تظاهرات مردم سوریه با عنوان « انقلاب سوریه علیه بشار أسد» روی صفحات فیس بوک منتشر و همگانی شد. در سوریه آزادی فعالیت احزاب و آزادی بیان وجود ندارد. بشار اسد و پدرش در طی نزدیک به ۴۰ سال دهها هزار نفر از مخالفین خود را به قتل رساندهاند. بشار اسد از سال ۲۰۰۰ رئیس جمهور دائم سوریه است. پیش از او پدرش حافظ اسد بمدت ۲۹ سال حاکم بلامنازع سوریه بود. [۲]
با شروع تظاهرات مردمی در سوریه حکومت با شدت به سرکوب آن پرداخت. از جمله دستگیری تعدادی کودک و شکنجهی آنها به شکلی وحشیانه به جرم نوشتن شعار علیه بشار أسد روی دیوار مدرسه انعکاس زیادی داشت. حمزه الخطیب و ثامر الشرعی دو تن از این کودکان بودند که تصویر جنازههای خونآلوده و شکنجه شدهی آنها در شبکههای اجتماعی منتشر شد.
با این همه تظاهرات مسالمتآمیز در سراسر شهرهای سوریه اوج گرفت. صدها نفر در این تظاهرات توسط نیروهای حامی بشار اسد موسوم به شبّیهه به قتل رسیده و کشته شدند. با اوج گیری تظاهرات سوریه و سرکوب خشونتآمیز آن توسط حکومت، گروههایی از ارتش سوریه اعلام کردند که از ارتش اسد جداشده و به صفوف مردم پیوستند. با افزایش جداشدهگان از ارتش سوریه و پیوستن جوانان سوری به این نیروها ارتش آزاد سوریه توسط افسران جدا شده از بشار أسد از جمله سرهنگ ریاض الأسد با هدف سرنگونی حکومت در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۱ تأسیس شد.[۳] یکی از تیپهای این ارتش تیپ حمزه الخطیب نام داشت. ارتش آزاد سوریه پس از تأسیس به آزادسازی مناطق مختلف سوریه پرداخت و در عرض مدت کوتاهی توانست بخش اعظم خاک سوریه را آزاد کند بطوری که بشار اسد در آستانهی سقوط قرار گرفت. در همین شرایط بود که رژیم ایران که با ورود علنی به سوریه، ارسال نیرو، مهمات، پول و استفاده از شیوهها و تکنیکهای پیچیدهی فریب برای ایجاد انشعاب در میان مخالفین سوری به یاری بشار اسد شتافت. یکی از تاکتیک های رژیم ایران گسترش و دامن زدن به فعالیت داعش در مناطق درگیری بود. وزارت خزانه داری آمریکا در ۱۲ فوریه ۲۰۱۴ از پشتیبانی القاعده در سوریه توسط رژیم ایران پرده برداشتو[۴] همچنین سازمان سیا پس از حمله به مقر اسامه بن لادن اسناد بسیاری از روابط این گروه با رژیم ایران را بدست آورده و افشا نمود. تشکیلات داعش شاخهای جدا شده از القاعده بود.[۵]
از سویی نیروهای داعش در هماهنگی با نیروهای اسد علیه ارتش آزاد دست به عملیات میزدند و بشار أسد از حضور آنها در سوریه علیه ارتشآزاد سوریه استفاده میکرد. در سالهای گذشته دهها مورد از همکاری نیروهای اسد با داعش توسط خبرنگاران گزارش شده است. باز کردن کریدور عبور برای کاروانهای داعش توسط نیروهای اسد[۶] و همچنین استفاده مشترک از منابع برق و گاز از نمونههای آن بود.[۷] با اینهمه استمرار تظاهرات مردمی در شهرهای مختلف و نبردهای ارتشآزاد انقلاب سوریه را استمرار داده و در موارد بسیاری منجر به عقب نشینی و شکست نیروهای اسد و نیروهای اعزامی رژیم ایران با نام مدافعان حرم شد. در اوت ۲۰۱۵ قاسم سلیمانی با سفر به روسیه و دیدار با پوتین خواهان ورود روسیه برای نجات بشار اسد شد.[۸] به این ترتیب روسیه تحت عنوان مبارزه با داعش وارد سوریه شد.
با ورد روسیه و بمبارانهای شبانه روزی شهرهای آزاد شده، بمباران شیمیایی غیرنظامیان توسط رژیم ایران شهر حلب از تصرف ارتش آزاد خارج و به دست بشار اسد و نیروهای سوریه و رژیم ایران افتاد. از ابتدای قیام مردم سوریه تا کنون بیش از 650 هزار نفر از مردم شامل زنان و کودکان در این جنگها و به ویژه در بمباران و حملات شیمیایی رژیم ایران و اسد جان خود را از دست دادهاند.
به این ترتیب بشار اسد که در دو سالهی اول از انقلاب سوریه در آستانهی سقوط قرار داشت با کمک دو دولت ایران و روسیه توانست بخشهای بسیاری از مناطق باز پس بگیرد. هم اکنون نبردها در سوریه میان ارتش آزاد و اسد و دیگر گروههای همچنان ادامه دارد.
پیشینه انقلاب سوریه
حکومت حافظ اسد
حزب بعث سوریه در سال ۱۹۳۶ با کودتای نظامی به قدرت رسید. حافظ اسد در سال ۱۹۷۰ به دنبال کودتایی به روی کار آمد و به مدت ۴۰ سال در رأس حاکمیت سوریه بود. در دوران حاکمیت حافظ اسد، او حزب را به دلیل خودکامگیهایی که در این مقام داشت، عملا از ایجاد هر حزبی جلوگیری کرد و این درحالی بود که حزب بعث در زمان تشکیل، متشکل از ۶ حزب بود که عمدتا کمونیستی و سوسیالیستی بودند، در نتیجه حکومت سوریه تبدیل به یک دولت پلیسی_نظامی شد که در چنین حکومتی بود که تمامی مخالفان سیاسی سرکوب و شکنجه و مورد آزار و اذیت قرار گرفتند.
دو قتل عام در زمان حافظ اسد
در زمان حافظ اسد دو قتل عام بزرگ توسط حافظ اسد صورت گرفت. یکی از این قتلعامها در شهر «حما»بود. این واقعه بعد از اعتراضات مردم شهر حما شروع شد که حافظ اسد پدر بشار اسد در فوریه ۱۹۸۲ با هواپيماهای جنگنده،تانک ونيروی زمينی به شهر «حما» حمله کرد که طبق آمار بهدست آمده، ۲۰۰۰۰ شهروند عادی سوری، زیر این حملات قتلعام شدند.
حافظ اسد همچنین یک روز پس از ترور ناموفق خود توسط فردی که در نهایت هم معلوم نبود که بود، جهت انتقام حزب بعث سوری به همراه نیروهای گروهان دفاعی سوریه به فرماندهی رفعت اسد، برادر حافظ اسد و عموی بشار اسد، به داخل زندان تدمر حمله بردند و ۱۰۰۰ نفر از زندانیانی که در حال گذراندن دوران محکومیت خود بودند قتلعام کردند. لازم به یادآوری است که این هزار زندانی هیچ نقشی در ترور ناموفق حافظ اسد نداشتند[۹]. طبق آمارهای عفو بینالملل، رفعت الحسن برای حفظ حکومت حافظ اسد بین ۱۷۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ نفر از مردم غیر نظامی را قتلعام کرد[۱۰].
حکومت بشار اسد
با مرگ حافظ الاسد، پسرش بشار الاسد به جای وی نشست. در دوران بشار اسد که امید میرفت اصلاحاتی در کشور سوریه صورت گیرد، هیچ تغییری شکل نگرفت، بلکه شکنجه و آزار فعالین حقوق بشر و مخالفان و فعالان سیاسی ادامه پیدا کرد. از جمله میتوان از ترور، اعدامهای غیررسمی، مفقود کردن نفرات، اعدامهای بدون محاکمه و دیگر اعمال برای سرکوب مخالفان انجام گرفت. کردها نیز از این سرکوب در امان نماندند بلکه در سال ۲۰۰۴ در پی شورش کردها، بسیاری کشته و ۲۰۰۰ نفر بازداشت شدند. علاوه بر این سانسور اینترنت و محدود کردن مطبوعات و اقدامات دیگری برای سرکوب صدای مردم ادامه داشت[۱۱].
سرکوب تظاهرات سوریه
چهره واقعی بشار اسد پس از سرکوبهای متوالی در همه زمینهها نمایان شد. که در ادامه این سرکوبها، زمانیکه در شهرهای مختلف سوریه مانند دمشق، حمات، جبله، لاذقیه، درعا و حمص صدها معترض، در طول چند ماه، خصوصا روزهای جمعه تحت نام جمعه عزت، جمعه مقاومت، جمعه شهدا، جمعه مبارزه، جمعه آزادگان، جمعه آزادی، جمعه نگهبانان میهن، جمعه کودکان، جمعه عشایر، جمعه صالح العلی، جمعه عدم مشروعیت، جمعه ارحل، جمعه لا للحوار و جمعه سر فرود نمیآوریم جز در مقابل خدا علیه دولت بشار اسد، علیه حکومت بشار اسد تظاهرات کردند و به دنبال کنارهگیری بشار اسد از قدرت بودند، به شدت سرکوب شدند. بدین ترتیب که نیروهای بشار اسد مسلح به تانک در شهرهای دمشق، درعا و حمص مستقر شدند و به سرکوب معترضان پرداختند. طبق آمارهای منابع غربی، تا تاریخ ۵ فوریه ۲۰۱۲ بیش از ۷۲۰۰ نفر بوسیله نیروهای امنیتی و نظامی بشار اسد به قتل رسیدند.
با وجود سرکوب و توپباران برخی مناطق سوریه توسط بشار اسد، اما تظاهرات و اعتراضات در شهرهای مختلف سوریه ادامه پیدا کرد و صدها کشته و زخمی به جای گذاشت، که بر طبق اعلام دیدهبان حقوق بشر سوریه، نیروهای بشار اسد با یورش به منازل در شهر اریحا در استان ادلب منازل مسکونی را به آتش میکشیدند و بسیاری را نیز کشته و دستگیر میکردند و در نهایت زیر شکنجه به قتل میرساندند.
در تاریخ ۲۶ می ۲۰۱۲ دولت بشار اسد ۱۰۸ تن از شهروندان سوریه را به قتل رساند. به دنبال این خبر که ناظران بینالملل آن را عنوان کرده بودند، آمریکا این اقدام را وحشیانه توصیف کرد. و بسیاری کشورها نیز آنرا محکوم و بیانیه در محکومیت این قتلعام منتشر کردند و در ادامه نیز کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، کانادا و استرالیا در واکنش به ادامه کشتار شهروندان غیرنظامی، سفیران سوریه را از کشور خود اخراج کردند[۱۲].
تشکیل ارتش آزاد سوریه
پیوستن ارتشیان به انقلاب سوریه
ورود رژیم ایران به سوریه
با شدت گرفتن اعتراضات مردم سوریه علیه حکومت بشار اسد و سرکوب و کشتار سیستماتیک از جانب حکومت بشار اسد، وی از حکومت ایران برای کمک به سرکوب تظاهرات و جنگ علیه نیروهای ارتش آزادیبخش کمک خواست و رژیم ایران نیز پاسدارانش را تحت عنوان مدافعان حرم حضرت زینب به سوریه گسیل داشت. در همین رابطه دولت آمریکا نگرانی خود را از این کمک برای سرکوب مردم سوریه که علیه بشار اسد قیام کرده بودند اعلام کرد. در آن زمان مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت رژیم ایران به بشار اسد در سرکوب تظاهر کنندگان کمک میکند. مارک تونر اضافه کرد که درخواست کمک بشار اسد از حکومت ایران نشان دهنده این است که حکومت سوریه، در رأسش بشار اسد علاقه ای به اصلاحات در سوریه ندارد. و اینکه ایران، خودش مشکلات حقوق بشری دارد و نباید در امور کشورهای دیگر دخالت کند. مارک تونر گفت اطلاعاتی در دست است که حکومت بشار اسد کنترل اینترنت و جلوگیری از ارتباط اینترنتی اپوزیسیون را از طریق تجهیزات و الزاماتی که از رژیم ایران دریافت میکند انجام میدهد، و از آن بیشتر اینکه رژیم ایران پلیس سوریه را برای سرکوب مردم آموزش میدهد و همچنین تسلیح نیز میکند[۱۳].
تشکیل مدافعان حرم
تیپ فاطمیون
تیپ یا لشکر فاطمیون بعد از شروع جنگ در سوریه در سال ۱۳۹۰ ، ابتدا به شکل یک گروهان آغاز به کار کرد و موجودیت خود را اعلام کرد که پس از مدتی به نام تیپ یا لشکر فاطمیون و با نام عربی «لواء فاطمیون» شناخته میشود. فرمانده این گروه شبهنظامی «علیرضا توسلی» که به او ابوحامد نیز میگفتند بود. وی در سال ۱۳۹۳ در منطقه تل قرین در مرز با اسرائیل کشته شد.
دیدبان حقوق بشر گزارشی از جوانان و مردان افغانی منتشر کرد که در سوریه میجنگند. در این گزارش آمده است که جوانان افغانی که بعضی از آنها حتی ۱۴سال بیشتر نداشتند با وعده اقامت قانونی در ایران و وعدهی پول برای دفاع از حکومت بشار اسد از طرف ایران به سوریه میروند و میجنگند. در گزارش دیدبان حقوق بشر، از سال ۲۰۱۳ به بعد افغانیهایی که بدون مدارک قانونی در ایران زندگی میکردند با وعده اقامت قانونی به واحدهای جنگجویان موسوم به «فاطمیون» در سوریه پیوستند.
یکی از جنگجویان سابق لشکر فاطمیون که در کابل زندگی میکرد به خبرگزاری فرانس پرس گفت: «برای من فقط پول مطرح بود». این جوان ۲۵ ساله اضافه کرد: «هر کسی را که من دیدم به خاطر پول و ویزای ورود آزاد به ایران (به جنگ سوریه) میرفت. من هرگز کسی را ندیدم که به دلایل مذهبی به این جنگ رفته باشد.»
بهدلیل درگیریهای مستمر در افغانستان، وضعیت اقتصادی حاکم در افغانستان و افزایش بیکاری در آنجا، جوانان افغانی بسیاری به اجبار به ایران مهاجرت کردند که هیچکدام از آنها دارای اقامت قانونی در ایران نبودند و تعداد آنها حدود سه میلیون تخمین زده میشد[۱۴].
علت حضور ایران در سوریه
ورد روسیه به سوریه
برخی از مقامهای روسی از جمله ولادیمیر پوتین و سرگئی لاروف، در مصاحبههای اخیر خود در توجیه گسترش حضور نظامی روسیه در خاک سوریه گفتهاند، این حضور سابقه دیرینه دارد و نظامیان روسیه همتایان سوری خود را برای بهکارگیری تجهیزات روسی آموزش میدهند. در این رابطه دولت روسیه، روز پنجشنبه ۲۶ شهریور، اعلام کرد که حمایت نظامیاش از دولت بشار اسد باهدف مبارزه علیه تروریسم، محافظت از استقلال سوریه و جلوگیری از بروز یک «فاجعه تمامعیار» در منطقه صورت میگیرد.
به رغم این توجیهات، واقعیت این است که به رغم کمکهای پیشین روسیه و ایران به سوریه، گروههای پیکارجوی مخالف رژیم اسد بهطرف غرب کشور به ویژه به سوی لاذقیه پیشروی داشتهاند و ادامه این پیشروی، مکانی را برای عقبنشینی بیشتر اسد باقی نگذاشته داشت. عقبنشینی تاکتیکی نیروهای اسد از لاذقیه، مانند آنچه که پیشتر در حسکه، قنیطره و بخشهایی از درعا، حلب و ادلب اتفاق افتاد، مترادف با سقوط رژیم اسد خواهد بود.
لاذقیه به منزله قلب جامعه علوی سوریه و جایگاه حامیان سر سخت رژیم اسد است و دسترسی گروههای پیکار جو به آن، سقوط طرطوس و باقیمانده مناطق ساحلی سوریه را در پی خواهد داشت. طرطوس بعد از لاذقیه دومین بندر بزرگ سوریه و مرکز استان طرطوس است. نیروی دریایی روسیه در این بندر پایگاه دایر کرده است و از منظر استراتژیک طرطوس اهمیت فوقالعادهای برای روسیه در دریای مدیترانه دارد.
ظاهر شدن نفربرهای مدرن روسی از نوع «بت آر -۸۲ آ» در لاذقیه و مناطق اطراف آن و اعزام تکاوران روسی به سوریه حکایت از این نگرانی مسکو دارد و در صورت لزوم، شرکت مستقیم و عملی نظامیان روسی در عملیات علیه گروههای پیکارجو، دور از انتظار نخواهد بود.
هماهنگی ایران و روسیه برای کمک به اسد، رویارویی احتمالی آمریکا و روسیه در حریم هوایی سوریه، هدفهای سیاسی و استراتژیک روسیه و بالاخره نشانههای تعدیل موضع آمریکا در قبال اسد و احتمال ترسیم افق روشنی برای حل بحران سوریه بررسی میشود.
اعزام نظامیان روسی به سوریه میتواند تلاشی برای تقویت نیروهای رژیم اسد باشد که در ماههای اخیر شکستهای سنگینی را متحمل شدهاند و یا اینکه این اقدام روسیه ممکن است با هدف اعمال فشاربر گفتوگوهای سرنوشتساز جاری درباره بحران سوریه صورت گرفته باشد.
در گذشته کمکهای نظامی مسکو به دمشق به فروش سلاح و تجهیزات، قطعات یدکی و در اختیار گذاردن اطلاعات محدود بود ولی اکنون این کمکها ابعاد وسیعتری گرفته است. در این رابطه، به تازگی روسیه دو ناو آبخاکی متعلق به ناوگان روسیه در دریای سیاه را که حامل نفربرهای زرهی، تانکهای «تی -۹۰» و توپهای خودکششی بود از طریق آبراه بسفر به سوریه اعزام کرده است. همزمان تصاویر برخی از نظامیان وابسته به دو تیپ ۸۱۰ و ۳۳۶ تکاوران دریایی روسیه که نشاندهنده حضور آنها در شهرها، شهرکها و روستاهای سوریه است، در شبکههای اجتماعی ظاهر شده است. علاوه بر این شماری از نظامیان روسیه در شهرهای لاذقیه، طرطوس، حمص و دمشق نیز دیده شدهاند و برخی از آنها به دانشکده دریایی سوریه در لاذقیه مامور گردیدهاند[۱۵].
دستمزدهای کلان طمعبرانگیز سایت دویچه وله
از سایر گزارشها برمیآید که این "داوطلبان" را دستمزدهای قابل توجه به سوریه میکشاند. بنا بر گزارش وبسایت معتبر Fontanka.ru در سنت پطرزبورگ کسانی که مامور جمعآوری داوطلب برای جنگ در سوریه هستند به آنها دستمزدی تا ۴۰۰۰ دلار در ماه پیشنهاد میکنند. این داوطلبان در منطقهای در جنوب روسیه به نام مولکینو است. در نزدیکی این محل یک واحد ویژه سازمان مخفی ارتش هم مستقر است.
"Conflict Intelligence Teams" شواهدی هم منتشر کرده که نشان میدهد روسیه در ماههای اخیر حکومت سوریه را در ابعادی وسیع به تجهیزات نظامی مجهز کرده است.
از جمله این تجهیزات شمار زیادی تانکهای T-72 و خودروهای نظامی سنگین است که در نیمه اکتبر در بندر نووراسییسک دیده شدهاند و اوائل نوامبر در سوریه. روسیه همچنین موشکهای زمین به زمین از نوع توشکا نیز به دمشق فرستاده است[۱۶].
پس از چهار سال مبارزه و مقاومت ایران در سوریه سردار سلیمانی در سفری به روسیه بود که به مدت دو ساعت و بیست دقیقه با پوتین دیدار و گفتگو کرد تا روسها را قانع کند در سوریه حضور یابند. سردار سلیمانی به پوتین تفهیم کرد که سوریه آخرین سنگر جبهه شرق است و اگر این را از دست بدهید، غربیها ارزشی برای شما قائل نیستند.
به هرحال روسیه قدرتی است که اگر به میدان آمد از این پیروزی سهم خود را میبرد، اما مغرضان برای کم رنگ کردن عظمت جمهوری اسلامی ایران، موضوعاتی را مطرح میکنند تا بگویند این پیروزیها متعلق به ایران نیست.
آن زمانی که شما فرماندهی مستشاران نظامی در سوریه را برعهده داشتید، هماهنگیها بین مستشاران ما و روسها چگونه انجام میشد؟
سردار اسدی: در برخی عملیاتها باید حتماً با هم هماهنگ میشدیم تا محلی را که بمباران میکنند، خالی از حضور نیروهای سوریهای و ما باشد.
بنابراین میشود گفت که روسها پشتیبان نیروهای زمینی بودند؟
سردار اسدی: نیروهای زمینی سوریه به مدت چهار سال بدون حضور روسها پشتیبانی زمینی و هوایی شدند. حضور آنها به پشتیبانی هوایی کمک کرد و قدرت پشتیبانی را افزایش داد. پشتیبانی هوایی صد درصد توسط روسها انجام نمیشد؛ چرا که یگانهای توپخانهای، خمپارهای، پهپادی، بالگردی و هوایی سوریه بیش از حضور روسها نیز فعال بودند. اینگونه نیست که بگوییم، اگر روسها نمیآمدند، هیچ پیروزی کسب نمیشد.
** تشکیل و تقویت 6 ارتش برای انقلاب اسلامی در جنگ سوریه
هماهنگی بین مستشاران ایرانی و نیروهای حزب الله در سوریه چگونه بود؟
سردار اسدی: در جریان جنگ سوریه، شش ارتش شکل گرفت و تقویت شد که برای آینده جهان اسلام، جبهه مقاومت، انقلاب اسلامی و ان شاءالله پشتوانهای برای لشکر حضرت مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف ارواحناه فدا) خواهد بود. یکی از آنان نیروهای حزب الله بود که برای اولین بار طعم شیرین پیروزی و آزادسازی شهرها را تجربه کردند. حزب الله در جریان آزادسازی قلمون کاری کرد کارستان. ماجرای عقب نشینی اسرائیل از سرزمینهای جنوبی لبنان متفاوت است و اکنون اسرائیلیها نگران هستند. آنها فکر میکردند حزبالله تجربهای نداشت اما اکنون تجربه هجوم به دشمن و تسلط بر شهرها و سرزمینها را به دست آورده است و در میدان، جنگ شهری را آموزش دیده است.
ارتشهای دیگری نیز از افغانستانیها و پاکستانیها به وجود آمدند که برای آینده جهان اسلام، جبهه مقاومت و انقلاب اسلامی مفید خواهند بود. همچنین ارتشی در سوریه به وجود آمد که دفاع وطنی نام دارد و سردار سلیمانی و شهید حاج حسین همدانی برای بوجود آمدن آن بسیار تلاش کردند. جنگ در سوریه تجربهای مفید برای جهان اسلام بود[۱۷].
باز پس گیری حلب
حملات شیمایی به سوریه
با شدت گرفتن درگیریها در سوریه رژیم اسد متوسل به استفاده از سلاح شیمیایی شد. طبق گزارش شبکه حقوق بشر سوریه، رژیم اسد از سال ۲۰۱۲ تا تاریخ ۴ آوریل سال جاری در کشور سوریه ۲۲۱ بار از سلاح شیمیایی استفاده کرده است. در ادامه این گزارش آمده است که رژیم بشار اسد ۲۱۶ بار با سلاحهای شیمیایی به استانهای دمشق و ادلب حمله کرده است که بیشتر قربانیان این حملات شیمیایی از غیرنظامیان و کودکان بودند.
در حملات شیمیایی رژیم اسد به مناطق مسکونی دستکم ۹۷۵۳ نفر مجروح شدند و در این حملات به مناطق مسکونی غوطه شرقی دمشق و خانشیخون در ادلب ۱۴۰۰نفر کشته شدند[۱۸].
در ماه اوت سال ۲۰۱۳ حکومت بشار اسد به منطقه غوطه شرقی حمله شیمیایی با گاز سارین انجام داد که در جریان این حملات ۱۴۲۹ نفر کشته شدند که تعدادی از کشته شدگان کودک بودند. همچنین در سال ۱۰۱۷ نیز رژیم اسد با حمله شیمیایی گاز سارین به خانشیخون بیش از ۸۰ نفر کشته شدند. دیدهبان حقوق بشر در سال ۲۰۱۷ گزارش داد که رژیم سوریه در این سال بارها به استفاده از گاز کلر در حملات به مناطق مسکونی متهم شده است[۱۹].
توسط اسد
محکومیتهای جهانی
تسلط حکومت اسد بر کردستان سوریه
https://www.aljazeera.net/news/arabic/2011/4/15/تسلسل-زمني-لاحتجاجات-سوريا
منابع
- ↑ هكذا بدأت الثورة في سوريا
- ↑ بشار الأسد يحكم قبضته على سورية
- ↑ الجيش السوري الحر
- ↑ فرع القاعدة بايران يساهم بنقل الأسلحة والمقاتلين لتنظيم القاعدة في سوريا
- ↑ سازمان سیا،اسناد روابط ایران و گروه القاعده را منتشر کرد
- ↑ همکاری رژیم اسد و داعش در خط حما-ادلب در سوریه
- ↑ همکاری «عمیق» رژیم اسد با داعش در زمینه انرژی
- ↑ آسوشیتدپرس: سردار سلیمانی ماه اوت با پوتین دیدار کرده است
- ↑ سوریه، ۳۰سال کشتار و ترور-وبلاگ بابیلونسکای بلاگ
- ↑ اللجنه السوریه لحقوق الانسان-وبگاه حقوق بشر سوریه
- ↑ گاهشمار بحران سوریه-سایت الکوثر
- ↑ گاهشمار بحران سوریه-سایت کوثر
- ↑ آمریکا: ایران در سرکوب اعتراضات به سوریه کمک میکند-دویچه وله
- ↑ لشکر فاطمیون
- ↑ ورود روسیه به جنگ سوریه-رادیو فردا
- ↑ انتشار شواهدی درباره فعالیت نیروی زمینی روسیه در سوریه-دویچه وله
- ↑ ماجرای دیدار ۱۴۰ دقیقهای پوتین با سردار سلیمانی-سایت مشرق
- ↑ بیش از 200 بار از سلاح شیمیایی در سوریه استفاده شده است-آناتولی
- ↑ از «حمله شیمیایی» به دوما تاکنون چه می دانیم؟-یورو نیوز