کاربر:خراسانی/صفحه تمرین

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سید محمود طالقانی

سید محمود طالقانی (تولد : ۱۳ اسفند ۱۲۸۹ خورشیدی سیاست‌مدار از فعالین نهضت ملی شدن نفت و نهضت مقاومت ملی، از بنیانگذاران جبهه ملی دوم، از بنیانگذاران نهضت آزادی ایران، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و نخستین امام جمعه تهران پس از انقلاب ۵۷ بود.وی در خانواده‌ای اهل علم و دارای روحیات انقلابی در روستای گلیرد طالقان دیده به جهان گشود، پدرش ابوالحسن علایی طالقانی نخستین استاد وی بود.[۱]

کودکی و تحصیلات

تحصیلات ابتدایی را نزد پدر آغاز کرد و پس از آن در مدارس رضویه و فیضیه قم تا سال ۱۳۱۷ تحصیل را تا درجه اجتهاد ادامه داد. در سال ۱۳۱۷ پس از گذران تحصیلات در مدرسه فیضیه و رضویه قم از عبدالکریم حائری یزدی اجازه نامه اجتهاد دریافت و در سال ۱۳۱۸ برای تدریس در مدرسه سپهسالار راهی تهران شد.[۱]

فعالیت سیاسی

سید محمود طالقانی یکی از مخالفان فعال حکومت پهلوی بود و در موقعیت‌ها و شرایط مختلف به مخالفت با رویه‌های جاری در حکومت دودمان پهلوی پرداخت و چندین بار در پی دستگیری روانه زندان شد. طالقانی از طرفداران دکتر مصدق و از اعضای جبهه ملی بود و در دوران پس از کودتای ۲۸ مرداد به فعالیت در نهضت مقاومت ملی پرداخت او در سال ۱۳۳۹ جزء هیات موسس جبهه ملی دوم بود و در کنگره ۱۳۴۱ جبهه ملی از سوی شرکت کنندگان در کنگره به عضویت در شورای مرکزی انتخاب شد . طالقانی سخنرانی افتتاحیه کنگره جبهه ملی ایران را انجام داد. او همچنین در سال ۱۳۴۰ به اتفاق مهندس بازرگان و دکتر سحابی نهضت آزادی ایران را بنا نهاد و تا پایان عمر عضو این مجموعه بود .[۱]

و در دوره‌های مختلف و شرایط گوناگون نظیر رویداد کشف حجاب و نهضت ملی شدن نفت ، نهضت مقاومت ملی ، کودتای ۲۸ مرداد، وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به مخالفت علنی با رویکردهای جاری حکومت پهلوی پرداخت و همچنین بارها به دلایل مختلف نظیر پنهان کردن سید مجتبی نواب صفوی که در آن زمان فراری محسوب می‌شد یا ارائه آموزش‌های مذهبی و مبارزاتی و انتشار اعلامیه‌های اعتراضی به تبعید و زندان محکوم شد.

دوران بعد از انقلاب 57

وی پس از پیروزی انقلاب ایران در بهمن ۱۳۵۷ سمت های مختلفی را بر عهده گرفت. نخست، پس از ترور مرتضی مطهری، ریاست شورای انقلاب اسلامی را عهده دار شد و پس از آن، با رای مردم تهران در ۱۲ مرداد ۱۳۵۸ به عنوان نماینده این شهر راهی مجلس خبرگان قانون اساسی شد و در مرداد همان سال به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد و تا قبل از مرگ ۵ نماز جمعه را برگزار کرد.[۱]

تأسیس نهضت آزادی

سید محمود طالقانی، همراه با همفکران خود یعنی مهندس بازرگان و دکتر یدالله سحابی، نهضت آزادی ایران را در اردیبهشت 1340 تأسیس کردند، سازمانی با آرمانی اسلامی برای مبارزه ملی ریشه‌ای با استعمار و استبداد .[۲]

شرکت در کنفرانسهای اسلامی

از جمله فعالیتهای سیّد شرکت در کنفرانسهای اسلامی است. در سال 1331 در کنفرانس شعوب‌المسلمین در کراچی، در 27 رجب 1379 (1338ﻫ . ش) در کنفرانس اسلامی قدس و در 27 رجب 1381 (دی 1340ش) نیز در کنفرانس اسلامی قاهره شرکت نمود و این حقیقت را اعلام ‌کرد که حساب ملت از دولتهای دست‌نشانده جداست. و در کشورهای اسلامی آن روز مثل مصر و سوریه و... این واقعیت را روشن ساخت که تشیع همان اسلام راستین است.[۲]

رابطه بامجاهدین خلق

سازمان مجاهدین خلق ایران یک گروه سیاسی ـ نظامی بود که در سال1344 به توسط سه تن از جوانان مسلمان به نامهای محمد حنیف‌نژاد، بدیع‌زادگان، و سعید محسن پایه‌گذاری شده آنها از همراهان دائمی طالقانی در سخنرانیهای او درباره اسلام، قرآن، و مبارزه با استبداد بودند؛ و طالقانی را به عنوان مهم‌ترین روحانی حامیِِ خود می‌دانستند می‌توان گفت طالقانی از آغاز زندگی و مبارزات سیاسی خود خواستار مبارزه با استبداد در چارچوب قانون اساسی مشروطه بود؛ ولی از آغاز دهة 1340 به بعد، از اصلاح حکومت شاه ناامید شد، روحیة انقلابی یافت، در سال 1357 خواستار خلع شاه شد و دولتهای منسوب به رژیم شاه را غیرقانونی خواند.[۲]

مخالفت با حجاب اجباری

آیت‌الله طالقانی، در یک مصاحبه رادیو تلویزیونی درباره این موضوع به تفصیل سخن گفت. وی با شاره به آیاتی از قرآن و اینکه: «هیچکس زنان را به داشتن حجاب مجبور نمی‌کند» تأکید نموده که «پوشش زنان یک اصل قرآنی و اسلامی است. همیشه زنهای ما دارای یک فرم حجاب بوده‌اند؛ حجاب به معنای عامش نه مخصوص به چادر و وضع خاص یعنی حفظ عفاف، حفظ وقار و شخصیت زن که همیشه در ایران و کشورهای شرقی اسلامی و غیراسلامی بود... این نص صریح قران است آن قدری که قرآن بیان کرده نه ما می‌توانیم از آن حدود خارج شویم و نه زنانی که معتقد به این کتاب بزرگ آسمانی هستند.

 طالقانی در برخورد با حجاب، ضمن آنکه مخالف اعمال بی‌حجابی در گذشته است، اما با یک زبان خاص نشان می‌دهد معتقد است که زن باید در اجتماع حضور پیدا کند و با مسئولیت‌پذیری حقوقش را به دست آورد.[۲]

در گذشت

 در سحرگاه نوزدهم شهریور سال 1358، این عالم مجاهد پس از سالها فعالیتهای علمی و مبارزه با رژیم ستمشاهی و عمری تلاش خستگی‌ناپذیر در راه پیاده کردن احکام اسلام در اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.[۲]

آثار و تألیفات

گفتارهاى‌ راديويى‌ ايشان‌ مربوط‌ به‌ سال‌ 1325 و 1326

ترجمه‌ و توضيح‌ بخشي‌ از نهج‌ البلاغه‌ در سال‌ 1325 و 1326

اسلام‌ و مالكيت‌

به‌ سوي‌ خدا مى‌رويم‌ (خاطرات‌ سفر حج‌ )

مقدمه‌ و خلاصه‌ و توضيح‌ و پاورقي‌ كتاب‌ «تنبيه‌ الامة‌ و تنزيه‌ الملة‌ » نوشته‌ي‌ آيت‌ اللّه‌ شيخ‌ محمد حسين‌ نائينى

ترجمه‌‌ جلد اول‌ امام‌ على بن‌ ابى‌ طالب‌، تأليف‌ عبدالفتاح‌ عبدالمقصود

تفسير پرتوى‌ از قرآن‌ در 6 جلد: تفسير سوره‌‌ فاتحة‌ الكتاب‌، بقره‌، سوره‌‌ آل‌ عمران‌ و 24 آيه‌ از سوره‌‌ نساء در چهار مجلد، تفسير جزء سى ام‌ قرآن‌ در دو مجلد

سخنرانيها و مقالات‌ و نوشته‌هاي‌ متعدد ديگري‌ كه‌ برخي‌ از آنها به‌ نامهاي‌ مختلف‌ چاپ‌ شده‌ است‌[۱]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ سایت محمود طالقانی زندگى‌نامه
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ زندگینامه مذهبی و سیاسی آیت‌الله طالقانی

ستار بهشتی

ستار بهشتی (متولد ۵ شهریور ۱۳۵۶- درگذشت ۱۳ آبان ۱۳۹۱) کارگر وبلاگ نویس که به اتّهام "اقدام علیه امنیت ملی از طریق فعالیت در شبکهٔ اجتماعی و فیس بوک" بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شده بود، در مدّت بازجویی به شدت از سوی پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات جمهوری اسلامی شکنجه شد و در همین جریان درگذشت.[۱]

آغاز کار وبلاگ نویسی

آقای ستار بهشتی جوان مجرد و وبلاگ نویس ساکن رباط‌کریم بود. او تحصیلات راهنمایی داشت و کارگری ساده و روزمزد بود که با مادرش در یکی از محلات فقیرنشین شهر زندگی‌ می‌کرد. وی سرپرست و نان‌آور مادر پیر و بیمارش بود. به گفته مادر ستار، او عاشق زندگی ساده بود و همواره می‌گفت: «طول زندگی خیلی مهم نیست و باید هر انسانی عمری مفید داشته باشد. او می‌گفت که چرا برخی این‌قدر دارند که نمی دانند چه گونه خرج کنند و برخی باید این‌قدر سخت زندگی کنند.»‌

آقای بهشتی صاحب وبلاگ «انتقاد. زنده و پاینده ایرانی و ایران جانم فدای ایران» بود. عمده فعالیت‌ّ‌های او با نام مستعار در شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک و گوگل‌پلاس و وبلاگش صورت می‌گرفت. او در این وبلاگ مطالب و خبرهایی درباره زندانیان سیاسی و موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران منعکس می‌کرد و به ظلم و ستم و فساد فراگیر حکومتی اعتراض می‌‌کرد. همچنین با نقل سخنان مسئولان نظام آنها را به تندی نقد می‌کرد.[۲]

دستگیری

ستار بهشتی، ٣٢ ساله، در آبان‌ماه سال ۱۳۹۱ توسط پلیس فتا، مسئول کشف و پیگیری جرایم سایبری، بازداشت و به دلیل فعالیت در شبکه اجتماعی، به "اقدام علیه امنیت ملی" متهم شد. او در جریان بازداشت کشته شد و در گورستان رباط کریم، محل زندگی اش به خاک سپرده شد.[۳]

افشاگری ستار بهشتی قبل از دستگیری

 ستار بهشتی در آخرین پست خود در وبلاگش نوشت:«دیروز بنده را تهدید کردند به مادرت بگو به زودی رخت سیاه باید بپوشد، دهان گشادت را نمی‌بندی می‌گویم کاری انجام نمی‌دهم که لازم به بستن دهانم باشد می‌گویند وراجی زیاد می‌کنی، می‌گویم چیزی که می‌بینم ومی شنوم را می‌نویسم، می‌گویند هرکاری بخواهیم می‌کنیم هر رفتاری را انجام می‌دهیم، شما باید خفه شوید و اطلاع رسانی نکنید وگرنه خفه خواهید شد بدون نام ونشان! بدون اینکه کسی بداند چه برسر شما آمده[۲]

افشاگری ستار بهشتی قبل و بعد از دستگیری

در همین حال سایت کلمه، نامه شکایت ستار بهشتی از بازجویش در بند ۳۵۰ زندان اوین را منتشر کرده است. وی در بخشی از این نامه که خطاب به آقای اعلایی مسئول "اندرزگاه" ۳۵۰ نوشته، در باره اینکه در زمان بازجویی کتک خورده و به او فحش های ناموسی داده‌اند، صحبت کرده و گفته است که اگر اعترافی از او گرفته شود، تحت شکنجه بوده است.

بر اساس نامه‌ دستنویسی که سایت کلمه منتشر کرده، ستار بهشتی گفته است در مدت ۱۲ ساعت ماندن در اتاق ۲ بند ۳۵۰، اعضای اتاق شاهد آثار ضرب و جرح بر روی بدن او بوده‌اند.[۴]

بیانیه عفو بین الملل در باره مرگ ستار بهشتی

سازمان عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه ای گفته است که گزارشهای رسیده حکایت از آن دارند که ستار بهشتی، وبلاگ نویس فوت شده در حین بازجویی در زندان، در اثر شکنجه کشته شده است و از دولت ایران خواسته است که در این خصوص تحقیق کند.

عفو بین‌الملل تاکید کرده است که با توجه به سابقه حکومت ایران درخصوص فوت زندانیان، این که ستار بهشتی در اثر شکنجه کشته شده باشد "بسیار محتمل" است.ین سازمان خواستار محاکمه مسببان مرگ این وبلاگ‌نویس شده است.

در همین حال کمپین بین المللی برای حقوق بشر در ایران در گزارش مبسوطی گفته است که اعضای خانواده ستار بهشتی توسط ماموران امنیتی تهدید به بازداشت شده اند.گزارش منتشر شده در سایت رسمی کمپین بین المللی برای حقوق بشر در ایران از دیده شدن آثار شکنجه در نقاط مختلف بدن آقای بهشتی می نویسد و همچنین به نقل از اعضای خانواده او خواسته است که مردم نگذارند که "خون ستار پایمال شود."[۴]

ایجاد محدودیت برای خانواده ستار بهشتی

یک منبع نزدیک به خانواده ستار بهشتی به کمپین بین المللی برای حقوق بشر در ایران درخصوص وضعیت کنونی خانواده آقای بهشتی گفت: "ارتباط بیرونی آنها را کاملا قطع کردند و الان همسایه ها هم اجازه ورود و خروج ندارند."

وی همچنین گفت که حکومت اجازه برگزاری مراسم سوم و هفتم را در مسجد نداد: "خانواده اعلامیه ختم درمحل می زنند واز طرف دیگر مامورین می روند اعلامیه ها را از دیوار بر می دارند."[۴]خانواده ستار بهشتی همچنین به "بازجوی شکنجه گر" و "قاتل" وی اعلام کردند که قصدشان از تلاش برای محاکمه وی، عبرت دیگران و قربانی نشدن "ستار"های دیگر بوده، نه کینه توری؛ و قصد نداشته‌اند و ندارند او را به پای چوبه دار بکشانند.

۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰-------------------------------------------------------------------------------------------------------

مهندس مهدي بازرگان (تولد 1286 - درگذشت: دیماه1373)

مهدی بازرگان در سال ۱۲۸۶ در تهران متولد شد. پدرش حاج عباسقلی بازرگان (تبریزی) از تجار دیندار،‌ روشنفکر و سر‌شناس زمان خود بود. بازرگان تحصیلات ابتدایی را در مدرسه سلطانیه تهران و متوسطه را در دارالمعلمین مرکزی به پایان رساند و در سال ۱۳۰۶ جزء اولین گروه محصلین ممتاز کشور، ‌برای تحصیل به فرانسه اعزام شد. بازرگان پس از طی دوره مقدماتی و قبولی در کنکور سراسری کشور فرانسه، از بین دانشجویان اعزامی، اولین ایرانی بود که وارد تحصیلات عالی دانشگاهی شد و مورد تشویق وزیر فرهنگِ وقت قرار گرفت

تحصیلات

آقای بازرگان در رشته ترمودینامیک و نساجی از مدرسه‌ حرفه و فن فرانسه فارغ التحصیل شد و پس از بازگشت به ایران، به مقام نخستین دانشیار دانشکده‌ فنی دانشگاه تهران منصوب شد.[۵]

ریاست دانشکده فنی

فعالیت های اجتماعی و سیاسی

او از هواداران محمد مصدق و از اعضای جبهه‌ ملی بود و پس از کودتای بیست و هشت مرداد 1332 به سبب اعتراض علیه کودتا از مقام استادی دانشگاه برکنار شد و تا زمان انقلاب به فعالیت سیاسی و نیز کار در بخش خصوصی پرداخت

وی در دوران نخست وزیری محمد مصدق، رییس هیأت مدیره‌ خلع ید از شرکت نفت بریتانیایی بود که پس از مدتی کوتاه از این مقام استعفا کرد. پس از کودتا نیز مدتی رییس شرکت آب و فاضلاب تهران بود و نخستین شبکه‌ لوله‌کشی آب در تهران را راه‌اندازی کرد.[۵]

تأسیس کانون مهندسین

نهضت آرادی

مهدی بازرگان که مدتی طولانی را در زندان‌های حکومت پهلوی گذراند، در بهار سال 1340 به همراه آیت الله محمود طالقانی و دکتر یدالله سحابی، "نهضت آزادی ایران" را بنیاد گذاشت و بخشی از نیروهای ملی - مذهبی مخالف حکومت محمدرضا شاه را بسیج و سازماندهی کرد.

نهضت آزادی ایران به رهبری او با ادامه‌ جنگ ایران و عراق نیز مخالف بود و در این باره نیز جزوه‌ای منتشرکرد. 

دستگیری و زندان

ریاست گروه ویژه نفت

اولین نخست وزیر دولت موقت

مهدی بازرگان که از هواداران و معتمدان آیت الله خمینی در جریان انقلاب بود، با حکم بنیانگذار جمهوری اسلامی به مقام نخست وزیر دولت موقت منصوب شد.[۵]

دوران نخست وزیری

وی که از روشنفکران مذهبی و صاحب تألیفات اثرگذار در این زمینه به شمار می‌آید، اختلاف نظرهای اساسی با آیت الله خمینی و دیگر رهبران مذهبی داشت و از جمله بر سر مسأله‌ اعدام‌های انقلابی و نیز جریان اشغال سفارت آمریکا و گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی در آبان‌ماه سال 1358 با آنها وارد چالش جدی شد. سرانجام مهدی بازرگان پس از نه ماه، از مقام نخست وزیری استعفا کرد.[۵]

دوران بعد از نخست وزیری

او پس از استعفا از مقام نخست وزیری به یکی از منتقدان اصلی جمهوری اسلامی تبدیل شد و همراه یاران خود در نهضت آزادی زیر فشارهای گوناگون سیاسی، مغضوب جریان حاکم بر جمهوری اسلامی شد.

آقای بازرگان در دوران انقلاب روزنامه‌ "میزان" ارگان نهضت آزادی ایران را منتشر می‌کرد.

مهدی بازرگان، نویسنده‌ ده‌ها کتاب و مقاله در موضوعات اسلامی است و می‌کوشید میان علم تجربی مدرن و مقوله‌های مذهبی آشتی برقرار کند.

وی در نوشته‌های خود از جمله رفتار سیاسی آیت الله خمینی را موضوع نقد قرار داد و به ويژه در کتاب "انقلاب ایران در دو حرکت" رهبر جمهوری اسلامی را متهم به مواردی از نقض قانون اساسی کرد.

دیدگاههای مذهبی ،سیاسی

دیدگاه‌های مذهبی مهدی بازرگان، پیش و پس از انقلاب، بر فضای روشنفکری‌ دینی در ایران اثری ماندگار نهاد.

وی که در آغاز به ويژه در مقاله‌ای در کتاب "مرجعیت و روحانیت" در سال 1341 به ضرورت دخالت روحانیت در سیاست باور داشت، پس از انقلاب با انتشار مقاله‌ای با عنوان "مرز میان دین و سیاست" ورود روحانیان در امر سیاست را زیانبار دانست و در اواخر عمر خویش با انتشار کتاب "آخرت و خدا، هدف بعثت انبیا" به نظریه‌ جدایی کامل دین از سیاست و سیاست عرفی روی آورد.

در گذشت

مهدی بازرگان سرانجام در روز آخر دی‌ماه 1373، در حالی که ایران را به قصد معالجه ترک کرده بود، در نیمه‌ راه، درگذشت.

تالیفات و آثار بازرگان

جستارهای وابسته

منابع

  1. دویچه وله فارسی - بازگویی اعترافات شکنجه‌گر ستار بهشتی در دومین سالگرد درگذشت او
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ سایت حقوق بشر و دمکراسی برای ایران
  3. بی بی سی فارسی - قاتل ستار بهشتی به سه سال زندان محکوم شد
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ بی‌بی‌سی فارسی - نگرانی عفو بین الملل از "احتمال زیاد" مرگ ستار بهشتی در اثر شکنجه
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ بی بی سی فارسی ، مهدی بازرگان