درگاه:اصلی/نوشتارهای برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۸: خط ۸:




<div>[[پرونده:گیتی نظیری.jpg|جایگزین=گیتی نظیری|بندانگشتی|200x200پیکسل|گیتی نظیری]]</div>
<div>[[پرونده:زهرا طبری؛1.jpg|جایگزین=زهرا شهباز طبری|بندانگشتی|200x200پیکسل|زهرا شهباز طبری]]</div>
   <div>
   <div>


'''گیتی نظیری'''، (متولد خرداد ۱۳۳۷، تهران - درگذشته ۳۱ اردیبهشت ۱۳۶۱، تپه‌های اوین) کارمند شبکه تلویزیون و از اعضای [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] بود که در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۶۱ در سن ۲۴ سالگی در [[زندان اوین]] اعدام شد. او در خانواده‌ای سیاسی و فرهنگی رشد یافت و پس از اتمام تحصیلات متوسطه، در دانشکده فنی رادیو و تلویزیون تحصیل کرد. گیتی نظیری از دوران دانشجویی با آرمان‌های مجاهدین آشنا شد و پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]]، فعالیت‌های خود را در بخش کارمندی رادیو و تلویزیون آغاز کرد. پس از [[تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰|۳۰ خرداد ۱۳۶۰]]، به دلیل فعالیت‌های گسترده‌اش به زندگی مخفی روی آورد، اما در ۵ اسفند ۱۳۶۰ دستگیر شد. او به مدت سه ماه تحت شکنجه‌های شدید قرار گرفت، اما از مواضع خود عقب‌نشینی نکرد و در نهایت به جوخه تیرباران سپرده شد. پیکر او در قطعه ۹۲ بهشت زهرا به‌صورت بی‌نام و نشان دفن شده است.  
زهرا شهباز طبری، (متولد سال ۱۳۳۷، بابل، ساکن رشت) زندانی سیاسی ۶۷ ساله، مهندس برق و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه بوروس سوئد در رشته انرژی پایدار است. در روز ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴، نیروهای امنیتی با یورش به منزل شهباز طبری، او را بازداشت و به زندان لاکان رشت منتقل کردند. او پس از ۷ ماه بلاتکلیفی، در روز شنبه ۳ آبان ۱۴۰۴ (۲۵ اکتبر ۲۰۲۵)، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» به اعدام محکوم شد. او پیش از این نیز در تاریخ ۲ اسفند ۱۴۰۱، در زندان لاکان رشت بازداشت و تحت بلاتکلیفی طولانی قرار گرفته بود. زهرا شهباز طبری، فعال حقوق زنان و زندانی سیاسی پیشین، همچنین در دهه ۱۳۶۰ به ۱۵ سال زندان محکوم شده بود. اتهامات شامل «ارتباط با گروه‌های مخالف نظام»، «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی» است. گزارش‌ها از بازجویی‌های شدید، محرومیت از مرخصی و وکیل مستقل، و شرایط نامناسب سلامتی خبر می‌دهند. خانواده‌اش از حکم اعدام ابراز نگرانی کرده و خواستار مداخله نهادهای حقوق بشری شده‌اند. این حکم بخشی از سرکوب مخالفان سیاسی در ایران است و امکان تجدیدنظرخواهی وجود دارد. شورای ملی مقاومت ایران بر پرونده‌سازی و شکنجه خانم شهباز طبری تأکید کرده‌است.  
<br>[[گیتی نظیری |بیشتر بخوانید...]]
<br>[[زهرا شهباز طبری |بیشتر بخوانید...]]


   </div>
   </div>
خط ۲۵: خط ۲۵:


  <div class="box-content">
  <div class="box-content">
<div>[[پرونده:سمیه رشیدی؛3.jpg|جایگزین=سمیه رشیدی|بندانگشتی|200x150پیکسل|سمیه رشیدی]]</div>
<div>[[پرونده:میرزای نائینی؛1.jpg|جایگزین=میرزا محمدحسین نائینی|بندانگشتی|200x150پیکسل|میرزا محمدحسین نائینی]]</div>
   <div>
   <div>


سمیه رشیدی، زندانی سیاسی محبوس در زندان قرچک ورامین، در ۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ به دلیل فعالیت‌های اعتراضی در محله جوادیه تهران بازداشت شد. نیروهای امنیتی با خشونت او را ضرب و شتم کردند، سرش را به دیوار کوبیدند و به صورت، شکم و پاهایش ضربه زدند، که منجر به کبودی و خونریزی شد. او ابتدا دو روز در بازداشتگاه آگاهی ۱۵ خرداد بازجویی شد و در ۶ اردیبهشت به بند زنان زندان اوین منتقل گردید. اتهامش «تبلیغ علیه نظام» است، اما بدون دادگاه و دسترسی به وکیل، پرونده‌اش بلاتکلیف مانده. در ۱۹ خرداد ۱۴۰۴ به بند ۲۰۹ اوین و پس از حمله موشکی اسرائیل به اوین در تیر ۱۴۰۴، به زندان قرچک تبعید شد. سمیه رشیدی به بیماری صرع مبتلا بود که با تشنج‌های ناگهانی و افت هوشیاری همراه است. از ابتدای بازداشت، از سردردهای شدید و تشدید بیماری شکایت داشت، اما بهداری زندان علائم را «تمارض» دانست و داروهای نامناسب تجویز کرد. شرایط غیربهداشتی، تراکم جمعیت، و کمبود دارو در زندان قرچک وضعیت او را وخیم‌تر کرد. او برای کارهای روزانه به کمک هم‌بندی‌ها وابسته بود. در ۲۵ شهریور ۱۴۰۴، پس از تشنج‌های مکرر، با تأخیر به بیمارستان مفتح ورامین منتقل شد و در ۲۹ شهریور به کما رفت. سطح هوشیاری‌اش به ۵ رسید و پزشکان وضعیت را «بحرانی و ناپایدار» توصیف کردند و از نجات جانش قطع امید نمودند. خانواده‌اش از ملاقات و اطلاعات درمانی محروم بود و نهادهای امنیتی وضعیت را به «خودکشی» نسبت می‌دهند تا مسئولیت را انکار کنند.  
میرزا محمدحسین نائینی، مشهور به میرزای نائینی (متولد سال ۱۲۳۹، نائین – درگذشته ۲۴ مرداد ۱۳۱۵، نجف) از علمای برجسته شیعه و یکی از حامیان کلیدی انقلاب مشروطه ایران، با کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» نقش مهمی در توجیه مشروطه از منظر فقه شیعه ایفا کرد. او در نائین متولد شد و تحصیلاتش را در اصفهان نزد شیخ محمدباقر نجفی اصفهانی و در نجف نزد آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی گذراند. نائینی در سال ۱۲۸۵، به ایران بازگشت و در جریان مشروطیت، با صدور فتواهای حمایتی و نگارش تنبیه الامه، مشروطه را به‌عنوان ابزاری برای جلوگیری از استبداد و تحقق عدالت اسلامی توجیه کرد. او مشروطه را با اصول شیعه سازگار دانست و آن را به‌عنوان «مشروطه مشروع» (سازگار با شرع) در برابر «مشروطه مشروع» (استبداد) قرار داد. در دوره استبداد صغیر، میرزای نائینی در نجف در میان علمای عتبات، با فتوای جهاد علیه محمدعلی شاه، به بسیج مشروطه‌خواهان کمک کرد. پس از فتح تهران (۱۲۸۸ ش)، او به ایران بازگشت و در مجلس شورای ملی (دوره دوم) نماینده نائین شد و به تدوین قوانین فقهی پرداخت. نائینی در آثارش، مانند «تبیین الحقاوق»، به حقوق ملت و عدالت اجتماعی تأکید داشت و دیدگاهش به ولایت فقیه، بر خلاف تحریف‌های بعدی، مشروط به مشروطه و محدود به نظارت بر اجرای قوانین بود، نه قدرت مطلقه. او مخالف ولایت مطلقه فقیه بود و آن را با اصول مشروطه ناسازگار می‌دانست.  
<br>[[سمیه رشیدی|بیشتر بخوانید...]]
<br>[[میرزا محمدحسین نائینی|بیشتر بخوانید...]]


   </div>
   </div>
خط ۴۳: خط ۴۳:


   <div class="box-content">
   <div class="box-content">
<div>[[پرونده:فرشته شبانی.jpg|جایگزین=فرشته شبانی|بندانگشتی|200x200پیکسل|فرشته شبانی]]</div>
<div>[[پرونده:وثوق‌الدوله؛2.jpg|جایگزین=میرزاحسن خان وثوق‌الدوله|بندانگشتی|200x200پیکسل|میرزاحسن خان وثوق‌الدوله]]</div>
   <div>
   <div>


'''فرشته شبانی،''' (متولد سال ۱۳۳۶، شیراز - درگذشته ۲۴ شهریور ۱۳۶۱، زندان سپاه شیراز) دانشجوی مهندسی و فعال سیاسی ایرانی، در ۲۴ شهریور ۱۳۶۱ توسط رژیم جمهوری اسلامی ایران در زندان سپاه شیراز اعدام شد. او در شیراز در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد و تحصیلات خود را در رشته مهندسی در تهران ادامه داد. شبانی به دلیل حساسیت به نابرابری‌های اجتماعی، در قیام ۱۳۵۷ علیه رژیم پهلوی مشارکت کرد و پس از [[انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]] به [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] پیوست. با تعطیلی دانشگاه‌ها در [[انقلاب فرهنگی]]، به شیراز بازگشت و فعالیت‌هایش را ادامه داد. در سال ۱۳۶۱، به همراه همسرش، شهرام دهقان، دستگیر شد و طی ۹ ماه تحت شکنجه‌های شدید جسمی و روحی قرار گرفت. او با مقاومت در برابر بازجویی، حتی از افشای نام خود نیز خودداری کرد و جان دست‌کم هفت همرزم را حفظ نمود. شکنجه‌ها منجر به فلج شدن او در بیمارستان شد، که رژیم آن را به تزریق آمپول نادرست نسبت داد.  
میرزاحسن خان وثوق‌الدوله، (متولد سال ۱۲۵۰، تهران – درگذشته ۱۲ بهمن ۱۳۲۹ ه‍. ش، تهران) سیاستمدار، نخست‌وزیر قاجار، و شاعر ایرانی، یکی از چهره‌های برجسته و منفور تاریخ ایران بود. او در تهران در خانواده‌ای اشرافی متولد شد و تحصیلاتش را در دارالفنون و فرانسه گذراند. وثوق‌الدوله در دوره مظفرالدین شاه وارد سیاست شد و در جریان انقلاب مشروطه (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) از حامیان اولیه مشروطه بود، اما بعدها به دلیل قرارداد ۱۹۱۹ با انگلیس، که امور نظامی و مالی ایران را به مستشاران انگلیسی واگذار کرد، به خیانت متهم شد. او در دوره احمد شاه سه بار نخست‌وزیر شد و در کابینه‌هایش اصلاحاتی مانند تأسیس ژاندارمری و اصلاح مالی انجام داد. قرارداد ۱۹۱۹، که با هدف تقویت اقتصاد و ارتش ایران امضا شد، به دلیل واگذاری کنترل به انگلیس، اعتراضات گسترده علما، روشنفکران، و مردم را برانگیخت و او را به نمادی از خیانت تبدیل کرد. وثوق‌الدوله همچنین دیوان شعری با تخلص «حسن» داشت و اشعارش به سبک کلاسیک سروده شده بود. پس از برکناری از نخست‌وزیری در سال ۱۲۹۹، به اروپا رفت و در دوره پهلوی فعالیت سیاسی محدودی داشت. قرارداد ۱۹۱۹ و اتهامات رشوه از انگلیس، او را در تاریخ ایران منفور کرد.
<br>[[فرشته شبانی|بیشتر بخوانید...]]
<br>[[میرزاحسن خان وثوق‌الدوله|بیشتر بخوانید...]]
   </div>
   </div>
</div>
</div>

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۲۲

نوشتارهای جدید هفته



زهرا شهباز طبری
زهرا شهباز طبری

زهرا شهباز طبری، (متولد سال ۱۳۳۷، بابل، ساکن رشت) زندانی سیاسی ۶۷ ساله، مهندس برق و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه بوروس سوئد در رشته انرژی پایدار است. در روز ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴، نیروهای امنیتی با یورش به منزل شهباز طبری، او را بازداشت و به زندان لاکان رشت منتقل کردند. او پس از ۷ ماه بلاتکلیفی، در روز شنبه ۳ آبان ۱۴۰۴ (۲۵ اکتبر ۲۰۲۵)، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» به اعدام محکوم شد. او پیش از این نیز در تاریخ ۲ اسفند ۱۴۰۱، در زندان لاکان رشت بازداشت و تحت بلاتکلیفی طولانی قرار گرفته بود. زهرا شهباز طبری، فعال حقوق زنان و زندانی سیاسی پیشین، همچنین در دهه ۱۳۶۰ به ۱۵ سال زندان محکوم شده بود. اتهامات شامل «ارتباط با گروه‌های مخالف نظام»، «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی» است. گزارش‌ها از بازجویی‌های شدید، محرومیت از مرخصی و وکیل مستقل، و شرایط نامناسب سلامتی خبر می‌دهند. خانواده‌اش از حکم اعدام ابراز نگرانی کرده و خواستار مداخله نهادهای حقوق بشری شده‌اند. این حکم بخشی از سرکوب مخالفان سیاسی در ایران است و امکان تجدیدنظرخواهی وجود دارد. شورای ملی مقاومت ایران بر پرونده‌سازی و شکنجه خانم شهباز طبری تأکید کرده‌است.
بیشتر بخوانید...




میرزا محمدحسین نائینی
میرزا محمدحسین نائینی

میرزا محمدحسین نائینی، مشهور به میرزای نائینی (متولد سال ۱۲۳۹، نائین – درگذشته ۲۴ مرداد ۱۳۱۵، نجف) از علمای برجسته شیعه و یکی از حامیان کلیدی انقلاب مشروطه ایران، با کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» نقش مهمی در توجیه مشروطه از منظر فقه شیعه ایفا کرد. او در نائین متولد شد و تحصیلاتش را در اصفهان نزد شیخ محمدباقر نجفی اصفهانی و در نجف نزد آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی گذراند. نائینی در سال ۱۲۸۵، به ایران بازگشت و در جریان مشروطیت، با صدور فتواهای حمایتی و نگارش تنبیه الامه، مشروطه را به‌عنوان ابزاری برای جلوگیری از استبداد و تحقق عدالت اسلامی توجیه کرد. او مشروطه را با اصول شیعه سازگار دانست و آن را به‌عنوان «مشروطه مشروع» (سازگار با شرع) در برابر «مشروطه مشروع» (استبداد) قرار داد. در دوره استبداد صغیر، میرزای نائینی در نجف در میان علمای عتبات، با فتوای جهاد علیه محمدعلی شاه، به بسیج مشروطه‌خواهان کمک کرد. پس از فتح تهران (۱۲۸۸ ش)، او به ایران بازگشت و در مجلس شورای ملی (دوره دوم) نماینده نائین شد و به تدوین قوانین فقهی پرداخت. نائینی در آثارش، مانند «تبیین الحقاوق»، به حقوق ملت و عدالت اجتماعی تأکید داشت و دیدگاهش به ولایت فقیه، بر خلاف تحریف‌های بعدی، مشروط به مشروطه و محدود به نظارت بر اجرای قوانین بود، نه قدرت مطلقه. او مخالف ولایت مطلقه فقیه بود و آن را با اصول مشروطه ناسازگار می‌دانست.
بیشتر بخوانید...





میرزاحسن خان وثوق‌الدوله
میرزاحسن خان وثوق‌الدوله

میرزاحسن خان وثوق‌الدوله، (متولد سال ۱۲۵۰، تهران – درگذشته ۱۲ بهمن ۱۳۲۹ ه‍. ش، تهران) سیاستمدار، نخست‌وزیر قاجار، و شاعر ایرانی، یکی از چهره‌های برجسته و منفور تاریخ ایران بود. او در تهران در خانواده‌ای اشرافی متولد شد و تحصیلاتش را در دارالفنون و فرانسه گذراند. وثوق‌الدوله در دوره مظفرالدین شاه وارد سیاست شد و در جریان انقلاب مشروطه (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) از حامیان اولیه مشروطه بود، اما بعدها به دلیل قرارداد ۱۹۱۹ با انگلیس، که امور نظامی و مالی ایران را به مستشاران انگلیسی واگذار کرد، به خیانت متهم شد. او در دوره احمد شاه سه بار نخست‌وزیر شد و در کابینه‌هایش اصلاحاتی مانند تأسیس ژاندارمری و اصلاح مالی انجام داد. قرارداد ۱۹۱۹، که با هدف تقویت اقتصاد و ارتش ایران امضا شد، به دلیل واگذاری کنترل به انگلیس، اعتراضات گسترده علما، روشنفکران، و مردم را برانگیخت و او را به نمادی از خیانت تبدیل کرد. وثوق‌الدوله همچنین دیوان شعری با تخلص «حسن» داشت و اشعارش به سبک کلاسیک سروده شده بود. پس از برکناری از نخست‌وزیری در سال ۱۲۹۹، به اروپا رفت و در دوره پهلوی فعالیت سیاسی محدودی داشت. قرارداد ۱۹۱۹ و اتهامات رشوه از انگلیس، او را در تاریخ ایران منفور کرد.
بیشتر بخوانید...