|
|
خط ۱۸۶: |
خط ۱۸۶: |
|
| |
|
| ==== '''سرکوب اعتراضات ۸۸''' ==== | | ==== '''سرکوب اعتراضات ۸۸''' ==== |
| نحوه برخورد برخی بخشهای تحت امر طائب در جریان اعتراضات پس از انتخابات، انتقادات زیادی را برانگیخت اما نه از تریبونهای رسمی بلکه در میان پچپچهای فضای رسانهای و سیاسیون. آن زمان کمتر کسی بود که به خود اجازه میداد از طائب در رسانهها انتقاد کند. به غیر از مهدی کروبی، علی مطهری نماینده اصولگرای مجلس هشتم نیز انتقادات تندی از طائب انجام داد. مطهری در نامهای به حسین شریعتمداری مدیر مسوول کیهان نوشت که «وقتی ما مدیریت بحران اخیر را به دست افرادی مانند طائب میدهیم که با باتوم بیشتر مانوس است تا فکر و عقل و تدبیر، نتیجه همین خواهد بود.» | | نحوه برخورد برخی بخشهای تحت امر طائب در جریان اعتراضات پس از انتخابات، انتقادات زیادی را برانگیخت. استفاده از اراذل و اوباش خیابانی به سرکردگی پاسدار حسین همدانی معاون وقت حسین طائب در جریان سرکوب قیام سال ۱۳۸۸ یکی از آن موارد است. حسین همدانی در مصاحبه با نشریه اینترنتی جوان همدان اعتراف کرد: <blockquote>«...با کار اطلاعاتی اقدامی انجام دادیم که در تهران صدا کرد. ۵ هزار نفر از کسانی که در آشوبها حضور داشتند ولی در احزاب و جریانات سیاسی حضور نداشتند، بلکه از اشرار و اراذل بودند را شناسایی کردیم و در منزلشان کنترلشان میکردیم. روزی که فراخوان میزدند اینها کنترل میشدند و اجازه نداشتند از خانه بیرون بیایند. بعد اینها را عضو گردان کردم. بعداً این سه گردان نشان دادند که اگر بخواهیم مجاهد تربیت کنیم باید چنین افرادی که با تیغ و قمه سروکار دارند را پای کار بیاوریم.»<ref>خبرگزاری دانشجو به نقل از هفتهنامه جوان همدان</ref></blockquote>این نحوه عملکرد باعث انشقاق در میان لایههای کارگزاران جمهوری اسلامی شد و انتقاداتی از جانب مهدی کروبی و علی مطهری علیه طائب و عملکردهای وی صورت گرفت. |
|
| |
|
| === '''ارتقای طائب''' === | | === '''ارتقای طائب''' === |
| مهرماه ۱۳۸۸ و با آرام شدن خیابانها، حسین طائب هم جایگاهش تغییر یافت. او با حکم رهبری، از فرماندهی نیروی مقاومت بسیج به ریاست سازمان اطلاعات سپاه منصوب شد. البته که همزمان با این انتصاب، اطلاعات سپاه تغییرات ساختاری داشت و از معاونت به سازمان ارتقا یافت؛ ارتقایی که باعث شد تا حسین طائب نخستین رییس «سازمان اطلاعات سپاه» باشد. گرچه حسین طائب در این سمت، کمتر از زمان فرماندهیاش در بسیج سخنرانی و موضعگیری داشت اما باز هم از او موضعگیری و سخنرانی در رسانهها دیده میشد. اما نکته قابل توجه در روند طائب، سکوت تقریبا مطلق او و محو شدن از رسانهها به مدت یکسال بود. البته در این مدت نام طائب با مساله دیگری در رسانهها شنیده میشد؛ آنهم تحریمهای وزارت خزانهداری ایالات متحده به دلیل آنچه نقض گسترده حقوق بشر خوانده بود، او را تحت تحریمهای خود قرار داد. یکسال بعد هم اتحادیه اروپا طائب را با دلیلی مشابه با امریکا، تحت تحریم قرار داد.
| | در مهر ماه سال ۱۳۸۸ در پاداش این سرکوب حسین طائب با حکم خامنهای، از فرماندهی نیروی مقاومت بسیج به ریاست سازمان اطلاعات سپاه منصوب شد و همزمان با این انتصاب، اطلاعات سپاه از معاونت به سازمان ارتقا یافت؛ در این ارتقاء حسین طائب نخستین رییس «[[سازمان اطلاعات سپاه]]» شد. پس از ماجرا نام طائب در لیست تحریمهای وزارت خزانهداری ایالات متحده به دلیل نقض گسترده حقوق بشر وارد شد. یکسال بعد هم اتحادیه اروپا طائب را تحت تحریم قرار داد. |
|
| |
|
| اما نخستین اظهارات رییس سازمان جدیدالتاسیس اطلاعات سپاه، به زمستان ۱۳۸۹ بازمیگردد؛ طائب بعد از حدود بیش از یکسال که تنها در مراسمهایی مانند مجلس ترحیم دیده میشد، روز ۲۲ بهمن ۱۳۸۹، با شرکت در راهپیمایی آن روز، گفتوگویی هم در جمع خبرنگاران انجام داد.
| | طائب در ۱۳ سال مدیریتش بر سازمان اطلاعات سپاه، اغلب در پشت پرده عمل میکرد. او که ریاست سازمان امنیتی و اطلاعاتی را در دست داشت، دیگر به جای موضعگیری در رسانهها ترجیح میداد که در کار و اصطلاحا روی زمین حرفش را بگوید؛ آنهم از طریق اقدامات سازمان زیر سلطهاش در سرکوب مردم و معترضین مخالف دیکتاتوری در ایران معنا میشد. |
|
| |
|
| طائب در این سخنان تاکید کرد که «حضور گسترده مردم در این راهپیمایی از ثمرات ۳۲ ساله انقلاب اسلامی است. این ثمرات باعث شده تا بیداری جهان اسلام را شاهد باشیم به خصوص بیداری ملتهای مسلمان مانند مصر و تونس که به پا خاستهاند و امیدواریم شاهد خاورمیانه بزرگ اسلامی باشیم.»
| | === اطلاعات موازی === |
| | پس از روی کار آمدن دولت [[حسن روحانی]] در سال ۱۳۹۲، نام این سازمان بیش از پیش شنیده میشد. سازمان اطلاعاتی موازی وزارت اطلاعات از اصطلاحات این دوره است. این اختلاف در موضوعات فعالان محیط زیست و جاسوس بودن آنها یا روزنامهنگاران منتقد یا دری اصفهانی عضو تیم مذاکرات هستهای بارز میشد. |
|
| |
|
| '''دوباره «کودتای مخملی»'''
| | اطلاعات سپاه چند روزنامهنگار را تحت عنوان «پروژه نفوذ» در پاییز ۱۳۹۳ بازداشت و تاکید کرد که این افراد با برخی سرویسهای امنیتی خارجی در ارتباط بودهاند. |
|
| |
|
| او اسفندماه همان سال در بین دادستانهای کشور رفت و باز هم از کودتای مخملی صحبت کرد؛ همان صحبتهایی که دو سال قبل از انتخابات ۱۳۸۸ هم مشابه آنها را گفته بود: «دشمنان در کودتای مخملی که هدف اصلی آن براندازی نظام جمهوری اسلامی بود، موفق نشدهاند.»
| | و دیگری پرونده موسوم به فعالان محیطزیستی بود؛ پروندهای که از یک سو وزارت اطلاعات معتقد بود که این افراد جاسوس نیستند اما اطلاعات سپاه تاکید داشت که فعالان بازداشتشده، جاسوس و عامل بیگانهاند. در همین مدت، جانباختن «کاووس سید امامی» استاد دانشگاه و از فعالان محیطزیستی بازداشتی، در زندان اوین، انتقادات نسبت به این پرونده را گستردهتر کرد. با این وجود [[سازمان اطلاعات سپاه]] از موضع خود کوتاه نیامد و حتی چند تن از فعالان بازداشتی زیر حکم اعدام رفتند که نهایتا احکام آنها به زندان تغییر یافت. |
|
| |
|
| با این وجود طائب در طول ۱۳ سال مدیریتش بر سازمان اطلاعات سپاه، به ندرت در رسانهها دیده میشد ولی این به معنای سکوت مطلق نبود. او که ریاست سازمان امنیتی و اطلاعاتی را در دست داشت، دیگر به جای موضعگیری در رسانهها ترجیح میداد که در کار و اصطلاحا روی زمین حرفش را بگوید؛ آنهم از طریق اقدامات سازمان متبوعش.
| | مورد دیگر، بازداشت مهدی جهانگیری و حسین فریدون دو برادر معاون اول و رییسجمهوری بود؛ بازداشتهایی که در پی فسادهای صورتگرفته از سوی این دو نفر بود، اما برخی اعتقاد داشتند که این برخوردها رنگ و بوی سیاسی دارند. |
|
| |
|
| '''اطلاعات موازی؟'''
| | بازداشت شهروندان غربی دو تابعیتی و حتی یک تابعیتی، از مهمترین اقدامات سازمان اطلاعات سپاه در سالهای مدیریت حسین طائب بر این نهاد امنیتی بود. این سازمان افرادی چون «نزار زاکا»، «نازنین زاغری»، «باقر نمازی»، «سیامک نمازی» و شاید مهمترین آنها «جیسون رضاییان» خبرنگار امریکایی را بازداشت کرده بود. بازداشت این افراد از آن جهت مهم بود که این بازداشتها در گرماگرم مذاکرات پرونده هستهای ایران و ۶ قدرت جهانی رخ داد و سایه سنگینی بر مذاکرات انداخت. |
| | |
| از آن زمان، مردم و رسانهها بیش از اینکه نام حسین طائب را ببینند، نام سازمان اطلاعات سپاه را در خبرها میدیدند اما پس از روی کار آمدن دولت روحانی در سال ۱۳۹۲، نام این سازمان بیش از پیش شنیده میشد.
| |
| | |
| در آن دوران، تحلیل بسیاری بر این بود که رقابت یا به تعبیر برخی تقابلی میان وزارت اطلاعات دولت روحانی و سازمان اطلاعات سپاه شکل گرفته است. حتی برخی این سازمان را وزارت اطلاعات موازی میخواندند که اختلافاتی با وزارت اطلاعات وقت داشت؛ جاسوس بودن یا نبودن روزنامهنگاران، فعالان محیط زیستی، دریاصفهانی عضو تیم مذاکرهکننده هستهای و چندین مورد مشابه از جمله مواردی بوده که به این تحلیلها دامن میزد.
| |
| | |
| نخستین جرقههای این حرف و حدیثها به بازداشت تعدادی از روزنامهنگاران حامی دولت در پاییز ۱۳۹۳ بازمیگردد؛ اطلاعات سپاه چند روزنامهنگار را تحت عنوان «پروژه نفوذ» بازداشت و تاکید کرد که این افراد با برخی سرویسهای امنیتی خارجی در ارتباط بودهاند.
| |
| | |
| در طول دولت روحانی، کشمکشهایی میان دولت و سازمان اطلاعات سپاه ایجاد شد. یکی از مهمترین آنها، پرونده موسوم به فعالان محیطزیستی بود؛ پروندهای که از یک سو وزارت اطلاعات معتقد بود که این افراد جاسوس نیستند اما اطلاعات سپاه تاکید داشت که فعالان بازداشتشده، جاسوس و عامل بیگانهاند. در همین مدت، جانباختن «کاووس سید امامی» استاد دانشگاه و از فعالان محیطزیستی بازداشتی، در زندان اوین، انتقادات نسبت به این پرونده را گستردهتر کرد. با این وجود سازمان اطلاعات سپاه از موضع خود کوتاه نیامد و حتی چند تن از فعالان بازداشتی زیر حکم اعدام رفتند که نهایتا احکام آنها به زندان تغییر یافت.
| |
| | |
| مورد دیگری که میتوان مواضع طائب را در آن دید، بازداشت مهدی جهانگیری و حسین فریدون دو برادر معاون اول و رییسجمهوری بود؛ بازداشتهایی که گرچه خیلیها معتقدند بر اساس قانون و در پی فسادهای صورتگرفته از سوی این دو نفر بود، اما برخی اعتقاد داشتند که این برخوردهای صورتگرفته رنگ و بوی سیاسی دارند.
| |
| | |
| '''بازداشت خارجیها'''
| |
| | |
| بازداشت شهروندان غربی دو تابعیتی و حتی یک تابعیتی، از مهمترین اقدامات سازمان اطلاعات سپاه در سالهای مدیریت حسین طائب بر این نهاد امنیتی بود. این سازمان افرادی چون «نزار زاکا»، «نازنین زاغری»، «باقر نمازی»، «سیامک نمازی» و شاید مهمترین آنها «جیسون رضاییان» خبرنگار امریکایی را بازداشت کرده بود. بازداشت این افراد از آن جهت حائز اهمیت جلوه میکرد که این بازداشتها در گرماگرم مذاکرات پرونده هستهای ایران و ۶ قدرت جهانی رخ داده بود و این اقدامات سایه سنگینی بر مذاکرات و روند آن انداخت. | |
| | |
| '''ماجرای پرحاشیه جیسون و گاندو'''
| |
|
| |
|
| | ==== '''ماجرای پالت دلار''' ==== |
| ماجرای دستگیری و آزادی جیسون رضاییان، شاید یکی از مهمترین و حاشیهسازترین بازداشتهای این سازمان بود. جیسون رضاییان نهایتا پس از نزدیک به دو سال بازداشت، سرانجام به واسطه گفتوگوهای صورتگرفته در حاشیه مذاکرات برجام، میان ایران و ایالات متحده، این شهروند امریکایی متهم به جاسوسی از سوی ایران آزاد شد؛ البته این آزادی در قبال چند صد میلیون دلار صورت گرفت که بعدها منتقدان باراک اوباما رییسجمهور وقت امریکا، گفتند که دولت او در قبال آزادی رضاییان پولهای ایران را در چندین «پالت» دلار به صورت نقدی راهی تهران کرد و با همان هواپیما جیسون رضاییان را از تهران خارج کرد. | | ماجرای دستگیری و آزادی جیسون رضاییان، شاید یکی از مهمترین و حاشیهسازترین بازداشتهای این سازمان بود. جیسون رضاییان نهایتا پس از نزدیک به دو سال بازداشت، سرانجام به واسطه گفتوگوهای صورتگرفته در حاشیه مذاکرات برجام، میان ایران و ایالات متحده، این شهروند امریکایی متهم به جاسوسی از سوی ایران آزاد شد؛ البته این آزادی در قبال چند صد میلیون دلار صورت گرفت که بعدها منتقدان باراک اوباما رییسجمهور وقت امریکا، گفتند که دولت او در قبال آزادی رضاییان پولهای ایران را در چندین «پالت» دلار به صورت نقدی راهی تهران کرد و با همان هواپیما جیسون رضاییان را از تهران خارج کرد. |
|
| |
|
| حاشیههای ماجرای جیسون رضاییان پس از آزادی او هم ادامه داشت؛ این بازداشت و آزادی، دستمایه یک سریال تلویزیونی به نام «گاندو» شد. در این سریال که بسیار واکنشبرانگیز شد، روایتی از ماجرای دستگیری تا آزادی جیسون رضاییان را به تصویر کشیده بود. سال ۱۳۹۹ جواد ظریف وزیر امور خارجه وقت ایران که حملات گستردهای در جریان پخش این سریال نسبت به او و وزارتخانه متبوعش صورت گرفته بود، در مصاحبهای تاکید کرد که «اطلاعات سپاه جایی است که سریال «گاندو» را علیه من ساخته است». | | حاشیههای ماجرای جیسون رضاییان پس از آزادی او هم ادامه داشت؛ این بازداشت و آزادی، دستمایه یک سریال تلویزیونی به نام «گاندو» شد. سال ۱۳۹۹ جواد ظریف وزیر امور خارجه وقت ایران در مصاحبهای تاکید کرد که «اطلاعات سپاه جایی است که سریال «گاندو» را علیه من ساخته است». |
| | |
| یکی از اقداماتی که اطلاعات سپاه در زمان مدیریت طائب انجام داد، دستگیری و انتقال «روحالله زم» گرداننده و مالک کانال تلگرامی «آمدنیوز» به ایران بود. این اقدام اطلاعات سپاه، با واکنشهای گستردهای روبرو شد و تقدیر و تشکرهای زیادی از این اقدام صورت گرفت.
| |
|
| |
|
| پروندههای زیادی هم در طول این سالها از زیر دست طائب رد شدهاند؛ از روزنامهنگار و فعالی زیست محیطی گرفته تا برادر رییسجمهوری و عضو تیم مذاکرهکننده هستهای ایران.
| | یکی از اقداماتی که اطلاعات سپاه در زمان مدیریت طائب انجام داد، دستگیری و انتقال «[[روحالله زم]]» گرداننده کانال تلگرامی «آمدنیوز» به ایران بود. |
|
| |
|
| انفجار، خرابکاری و ترور | | انفجار، خرابکاری و ترور |
|
| |
|
| در دو سال پایانی مدیریت طائب بر سازمان اطلاعات سپاه، تحولاتی امنیتی در کف خیابانها رخ داد؛ تحولاتی از جنس ترور شخصیتها، با سلاح گرم در ایران و البته خرابکاری و حملاتی با هدف سایتهای هستهای و نظامی. | | در دو سال پایانی مدیریت طائب بر سازمان اطلاعات سپاه، تحولاتی امنیتی در ایران رخ داد؛ مانند ترور [[محسن فخریزاده مهابادی|محسن فخریزاده]]، |
| | |
| محسن فخریزاده از دانشمندان هستهای و موشکی ایران که چهرهای غیر رسانهای بود، هفتم آذر ماه ۱۳۹۹ در جادهای در شهر دماوند هدف ترور قرار گرفت؛ تروری که متهم اول آن اسراییل بود ولی هیچگاه رسما مسوولیت آن را برعهده نگرفت. | |
|
| |
|
| اما اتفاقات امنیتی در ایران، از خردادماه ۱۴۰۱ شیب تند و صعودی گرفت؛ یکم خردادماه، حسن صیاد خدایی یکی از افسران ارشد سپاه پاسداران که سابقه حضور فعال در سوریه هم داشته، هنگام ورود به منزلش در محدوده میدان بهارستان تهران، هدف گلولههای دو راکب یک موتوسیکلت قرار گرفت.
| | هفتم آذر ماه ۱۳۹۹ محسن فخریزاده از دانشمندان هستهای و موشکی ایران که چهرهای مخفی بود، در جاده دماوند هدف ترور قرار گرفت؛ |
|
| |
|
| در همان روزهای پس از ترور صیادخدایی، «سوانح» مختلفی هم در برخی مراکز نظامی پیش آمد. | | یکم خردادماه ۱۴۰۱، حسن صیاد خدایی یکی از افسران ارشد سپاه پاسداران که سابقه حضور فعال در سوریه داشت، هنگام ورود به منزلش در محدوده میدان بهارستان تهران، هدف گلولههای دو راکب یک موتوسیکلت قرار گرفت. |
|
| |
|
| چهارم خردادماه، یکی از واحدهای تحقیقاتی وزارت دفاع در منطقه پارچین، دچار «سانحه» شد که در نتیجه این وزارتخانه اعلام کرد، یکی از کارکنان آن مجموعه با نام «احسان قدبیگی» به «شهادت» رسید. | | چهارم خردادماه، یکی از واحدهای تحقیقاتی وزارت دفاع در منطقه پارچین، دچار «سانحه» شد که در نتیجه این وزارتخانه اعلام کرد، یکی از کارکنان آن مجموعه با نام «احسان قدبیگی» به «شهادت» رسید. |
|
| |
|
| نهم خردادماه رسانههای خارجی اعلام کردند، «ایوب انتظاری» از کارکنان یک مرکز پژوهش در شهرستان یزد که در زمینه تولید موشک و پهپاد فعالیت داشت، بر اثر «مسمومیت» درگذشته است. هرچند استاندار یزد در منزل پدری او حاضر شد و در یک متن، ایوب انتظاری را «شهید» خطاب کرد، اما روابط عمومی استانداری این عنوان را «اشتباه سهوی» خواند. دادگستری یزد نیز مرگ «ایوب انتظاری» را طبیعی دانست و هرگونه ترور بیولوژیک را رد کرد. | | نهم خردادماه رسانههای خارجی اعلام کردند، «ایوب انتظاری» از کارکنان یک مرکز پژوهش در شهرستان یزد که در زمینه تولید موشک و پهپاد فعالیت داشت، بر اثر «مسمومیت» درگذشته است. دادگستری یزد، مرگ «ایوب انتظاری» را طبیعی دانست و هرگونه ترور بیولوژیک را رد کرد. |
|
| |
|
| دهه سوم خرداد هم رسانهها از «شهادت» یکی از کارکنان هوافضای سپاه در سمنان خبر دادند. فارس نوشت: «محمد عبدوس از کارکنان صنایع هوافضای سمنان در حین انجام ماموریت به فیض شهادت نائل آمد». پایگاه پرتاب ماهوارههای نیروی هوافضای سپاه، در سمنان قرار دارد. | | دهه سوم خرداد هم رسانهها از «شهادت» یکی از کارکنان هوافضای سپاه در سمنان خبر دادند. فارس نوشت: «محمد عبدوس از کارکنان صنایع هوافضای سمنان در حین انجام ماموریت به فیض شهادت نائل آمد». پایگاه پرتاب ماهوارههای نیروی هوافضای سپاه، در سمنان قرار دارد. |
|
| |
|
| در همان برهه زمانی هم سپاه روحالله استان مرکزی هم اعلام کرد که «علی کمانی، از رزمندگان یگان هوافضا بر اثر سانحه رانندگی» و «در حین انجام ماموریت» به «شهادت» رسید. | | در همان ایام سپاه روحالله استان مرکزی اعلام کرد که: «علی کمانی، از رزمندگان یگان هوافضا بر اثر سانحه رانندگی» و «در حین انجام ماموریت» به «شهادت» رسید. |
|
| |
|
| به غیر از حسن صیاد خدایی که گلوله نقش اول را ترور او داشت، در اتفاقات دیگر که منجر به «شهادت» افراد شاغل در صنعت هوافضا و هستهای شد، مقامات امنیتی ایران، حرفی از «ترور» به میان نیاوردند اما رسانههای غربی و اسراییلی این موضوع را تایید میکردند.
| | غیر از این اتفاقات، در دو سال پایانی مدیریت طائب، خرابکاریهایی نیز در برخی تاسیسات هستهای و نظامی صورت گرفت. |
|
| |
|
| اما غیر از این اتفاقات، در دو سال پایانی مدیریت طائب بر سازمان اطلاعات سپاه، خرابکاریهایی نیز در برخی تاسیسات هستهای و نظامی صورت میگرفت.
| | مشاور امنیت ملی اسراییل در پاسخ سوالی مبنی بر اینکه آیا اسراییل اقدامی مستقیم علیه ایران خواهد کرد یا خیر گفته بود: «ما در یکسال گذشته در ایران کم اقدام نداشتیم». |
|
| |
|
| با این وجود تیرماه گذشته، مشاور امنیت ملی اسراییل در پاسخ سوالی مبنی بر اینکه آیا اسراییل اقدامی مستقیم علیه ایران خواهد کرد یا خیر گفته بود: «ما در یکسال گذشته در ایران کم اقدام نداشتیم».
| | کارشناسان این حوادث را ناشی از آلودگی امنیتی میدانستند. [[محسن رضایی]] از فرماندهان اسبق [[سپاه پاسداران]]، در فروردین ۱۴۰۰ و قبل از اتفاقات امنیتی خرداد ۱۴۰۱، بدون نام آوردن از نهادی خاص، نسبت به عملکرد نهادهای امنیتی به صورت کلی انتقاد کرد:<blockquote>«کشور بهطور گسترده یک آلودگی امنیتی پیدا کرده است و نمونه آن این است که کمتر از یکسال، سه رویداد امنیتی اتفاق افتاده است؛ دو انفجار و یک ترور. قبل از این، از اسناد به کلی سری هستهای ما سرقت شده است و قبل از آن چند ریزپرنده مشکوک آمدند و کارهایی انجام دادند. پس معلوم است آلودگی امنیتی پیدا کردهایم».</blockquote>انفجاری که فروردین ۱۴۰۰ و دو روز بعد از روز ملی هستهای رخ داد، به گفته احمدینژاد، بیش از ۱۰ میلیارد دلار به تاسیسات هستهای خسارت وارد کرد. او در مصاحبهای مشخصا به حسین طائب حمله کرد. |
|
| |
|
| هرچند این مقام اسراییلی مستقیما از عملیاتهای انجام شده صحبت نکرده اما این جملهاش را باید به نوعی پذیرفتن مسوولیت اقدامات امنیتی رخ داده در ایران دانست.
| | خبرگزاری فارس در گزارشی احمدینژاد را متهم به عملیات علیه حسین طائب کرد: <blockquote>«طائب اسم رمز طراحی عملیاتهایی است که سند شش دانگ آن در اختیار احمدینژاد است. ضدانقلاب و حتی اصلاحطلبان نیز به این شکل روی یک نفر تمرکز نکردند. این اسم رمز مهمترین نشانه برای جای پای احمدینژاد است. احمدینژاد اطلاعات سپاه را مهمترین عامل دستگیری و محاکمه نزدیکانش (بقایی و مشایی) میداند.» </blockquote> |
| | |
| بسیاری این اتفاقات را ناشی از آلودگی و حفرههای امنیتی میدانستند. محسن رضایی از فرماندهان اسبق سپاه پاسداران یکی از این افراد بود که فروردین ۱۴۰۰ و قبل از اتفاقات امنیتی خرداد ۱۴۰۱، بدون نام آوردن از نهادی خاص، نسبت به عملکرد نهادهای امنیتی به صورت کلی انتقاد کرد: «کشور بهطور گسترده یک آلودگی امنیتی پیدا کرده است و نمونه آن این است که کمتر از یکسال، سه رویداد امنیتی اتفاق افتاده است؛ دو انفجار و یک ترور. قبل از این، از اسناد به کلی سری هستهای ما سرقت شده است و قبل از آن چند ریزپرنده مشکوک آمدند و کارهایی انجام دادند. پس معلوم است آلودگی امنیتی پیدا کردهایم».
| |
| | |
| پس از حادثه انفجار نطنز، محمود احمدینژاد رییس دولتهای نهم و دهم جمهوری اسلامی هم انتقادات تندی از نهادهای امنیتی کرد؛ انفجاری که فروردین ۱۴۰۰ و دو روز بعد از روز ملی هستهای رخ داد و بنا به گفته احمدینژاد، بیش از ۱۰ میلیارد دلار به تاسیسات هستهای خسارت وارد شد. او همچنین در یک مصاحبه مشخصا به حسین طائب حمله کرد.
| |
| | |
| زمانی که محمد سرافراز رییس اسبق صداوسیما در خاطرات خود درباره طائب و برخی اقدامات او سخن گفت، خبرگزاری فارس در گزارشی احمدینژاد را متهم کرد به عملیات علیه او: «طائب اسم رمز طراحی عملیاتهایی است که سند شش دانگ آن در اختیار احمدینژاد است. ضدانقلاب و حتی اصلاحطلبان نیز به این شکل روی یک نفر تمرکز نکردند. این اسم رمز مهمترین نشانه برای جای پای احمدینژاد است. احمدینژاد اطلاعات سپاه را مهمترین عامل دستگیری و محاکمه نزدیکانش (بقایی و مشایی) میداند.» نویسنده مطلب که اکنون مدیرعامل روزنامه همشهری است، نوشت: «آخرین جلسهای که از طرف فارس با احمدینژاد در ساختمان ولنجک داشتیم، بیش از ۲۰ درصد یک جلسه سه ساعته را درباره همین اسم رمز حرف میزد».
| |
|
| |
|
| '''جابهجایی بعد از ۱۳ سال''' | | '''جابهجایی بعد از ۱۳ سال''' |
|
| |
|
| اوایل تیرماه و اواخر خردادماه ۱۴۰۱، شنیدهها از تغییر ریاست سازمان اطلاعات سپاه حکایت میکرد. بعد از چند روز برخی کاربران توییتری نزدیک به جریان محافظهکار در ایران، تلویحا این تغییر را تایید کردند. نهایتا دوم تیر ماه ۱۴۰۱ اعلام شد که حسین طائب، پس از ۱۳ سال از ریاست سازمان اطلاعات سپاه کنار رفته و سردار محمد کاظمی جانشین او در این سمت میشود.
| | دوم تیر ماه ۱۴۰۱ اعلام شد که حسین طائب، پس از ۱۳ سال از ریاست سازمان اطلاعات سپاه کنار رفت و سردار محمد کاظمی جانشین او در این سمت میشود. |
| | |
| بسیاری این جابهجایی را در نتیجه اتفاقات امنیتی مدت گذشته در کشور میدانستند. آنها معتقد بودند که عملکرد نهادهای امنیتی در برخورد و مقابله با ترورها، خرابکاریها و حملات آنچنان که باید، نبوده است. برخی دیگر اما پا را فراتر گذاشتند و مدعی نفوذ گسترده در سیستم امنیتی شدند. البته که در رسانههای رسمی هیچ خبری از این تحلیلها نبود. اما در مقابل این تحلیلها، طیف محافظهکار در شبکههای اجتماعی از طائب تقدیر میکردند و عملکرد او را مورد ستایش قرار دادند.
| |
| | |
| برخی کاربران که به مرتبط بودن با برخی نهادهای امنیتی شناخته میشوند، در حسابهای کاربری خود، در مقابل انتقادها به عملکرد طائب، وعده سمت بعدی او را میدادند؛ سمتی که از نظر آنها بسیار مهم بود و معتقد بودند که با آن سمت، انتقادها نسبت به رییس سابق سازمان اطلاعات سپاه، خاموش خواهد شد؛ چرا که سمت جدید بسیار مهم و تعیینکننده بوده که نشاندهنده رضایت از عملکرد او خواهد بود.
| |
| | |
| اما تا امروز، یعنی حدود ۹ ماه پس از تغییرات در راس هرم اطلاعات سپاه، طائب با همان سمتی شناخته میشود که پس از جابهجایی او گرفت؛ «مشاور عالی فرمانده کل سپاه».
| |
| | |
| پس از کنار رفتن طائب از ریاست اطلاعات سپاه، او به طرز قابل توجهی در رسانهها دیده شد؛ یک روز به سخنرانی میرود؛ یک روز به برنامه تلویزیونی؛ یک روز با رسانهای خاص مصاحبه میکند و یک روز هم به دانشگاه میرود و با سخنرانی برای دانشجویان، به سوالهای آنها پاسخ میدهد؛ آنهم از سوی کسی که ۱۳ سال در منصبی بود که نه تنها پاسخی به سوالات افکار عمومی نمیداد بلکه به هیچ نهاد انتخابی هم پاسخگو نبود؛ او بهرغم درخواست مکرر نمایندگان مجلس دهم، تنها برای یک جلسه غیرعلنی بابت حذف ارز ترجیحی به صحن مجلس یازدهم رفت.
| |
| | |
| '''دوره نخست از زندگی کاری طائب در پس پرده'''
| |
| | |
| اگر بنا باشد برای حسین طائب یک الگوی رفتاری و حرکتی ترسیم شود، زندگی کاری او را باید به سه مرحله تقسیم کرد. نخست دورانی که او پشتپرده بود. این دوران شامل دهه ۶۰ و حدودا نیمی از دهه ۷۰ خورشیدی است. برهه مدیرکلی اطلاعات قم و خراسان، از مدیران ضد جاسوسی واجا و پس از آن مسوول هماهنگی در بیت رهبری، همان برههای است که کمتر کسی با نام و چهره طائب آشنایی داشت. او در آن زمان با نام «حاج میثم» شناخته میشد و اساسا حسین طائب نامی نبود که کسی شنیده باشد. به جز بخشی از یک مصاحبه محمود احمدینژاد درباره عملکرد طائب در وزارت اطلاعات که آنهم بهشدت انتقادی بود، حرف بیشتری از طائب در آن زمان به گوش نخورده است.
| |
| | |
| '''دوره دوم؛ جلوی پرده'''
| |
| | |
| دوره دوم زندگی کاری طائب، از زمانی آغاز میشود که با حکم رحیمصفوی فرمانده کل وقت سپاه، به معاونت فرهنگی این نهاد منصوب میشود؛ نام طائب در قامت معاون فرهنگی سپاه، کمکم وارد رسانهها شد؛ البته آن زمان همچنان نام او را «حسن» و نه «حسین» قید میکردند. اما از سال ۱۳۸۶ که عزیز جعفری فرمانده کل جدید سپاه شد، نام کوچک طائب، «حسین» درج میشد و سمت او، فرمانده نیروی مقاومت بسیج. عملکرد طائب در فرماندهی بسیج، منطبق است با اعتراضات پس از انتخابات ۸۸؛ عملکردی که بسیاری از چهرههای سیاسی، نسبت به آن انتقادهای زیادی دارند. او وقتی فرمانده بسیج شد، چندین موضعگیری صریح سیاسی داشت موضعگیریهایی پیرامون انتخابات مجلس هشتم در عیان، او را در مظان اتهام سیاسی کاری قرار داد اما آن زمان کمتر کسی بود که بر اساس آیندهنگری بخواهد نسبت به دخالت او در سیاست اعتراضی کند.
| |
| | |
| او در قامت فرمانده بسیج، نقشی اساسی در «جمع» شدن اعتراضات خیابانی به نتایج انتخابات ۸۸ داشت. همین دور دوم از زندگی کاری او را هم باید به دو شاخه تقسیم کرد؛ شاخه اول از معاونت فرهنگی سپاه است تا پایان راه فرماندهی در بسیج و شاخه دوم از مهر ۸۸ است که به عنوان رییس سازمان اطلاعات سپاه منصوب میشود تا تیر ۱۴۰۱.
| |
| | |
| دوره دوم از دومین بخش زندگی کاری طائب، اوج کار او بود؛ ریاست سازمان اطلاعات سپاه، او را به فردی قدرتمند تبدیل کرد که به اعتقاد بسیاری قدرت او از وزیر اطلاعات و حتی در برخی موارد از رییسجمهوری مستقر هم بیشتر بود. طائب در زمان ریاست بر اطلاعات سپاه به قول فوتبالیها، حرف خود را در زمین بازی میگفت؛ آنهم با بازداشتهایی که انجام میشد. دوره معاونت فرهنگی تا تیر ماه ۱۴۰۱، دوره خروج طائب از پس پرده بود؛ او دیگر نه تنها از پشت پرده بیرون آمده بود بلکه به وضوح در حال نقشآفرینی در صحنه سیاسی و امنیتی بود. البته که در یکسال نخست ریاستش بر اطلاعات سپاه، تقریبا در رسانهها حاضر نبود و محو شده بود.
| |
|
| |
|
| '''دوره سوم؛ طائب جدید'''
| | پس از تغییرات در راس هرم اطلاعات سپاه، طائب؛ «مشاور عالی فرمانده کل سپاه» شد. |
|
| |
|
| دوره سوم طائب، دوران پس از کنار رفتنش از ریاست سازمان اطلاعات سپاه است؛ دورهای که هنوز هم در آن به سر میبرد. در این دوره طائب را سیاستی دیگر آمده و دیگر از آن طائبی که به مجلس هم پاسخگو نبود، خبری نیست و خود را در معرض سوال دانشجویان قرار میدهد. طائب که نوع برخوردهای سازمانش با فعالان سیاسی و رسانهای، باعث ایجاد ذهنیت سیاسیکاری شده بود، حالا بیش از قبل اظهارنظر میکند و حتی میان سخنانش اطلاعات جدیدی از وقایع رخ داده، بیان میکند. او غیر از این موضوع، تحلیلهای متفاوتی هم دارد؛ یکی از آنها سند استراتژی امنیت ملی امریکاست که او در سخنانش به دفعات متعدد آن را بیان کرده و تحلیلهای زیادی بر اساس آن میدهد.
| |
|
| |
|
| '''طائب ۱۴۰۱، متفاوت با طائب ۱۴۰۰'''
| | زندگی کاری حسین طائب به سه مرحله تقسیم میشود. |
|
| |
|
| حالا طائب با آن طائب دو دهه پیش و حتی با آن طائب یکسال پیش هم تفاوت کرده است؛ تحلیلهایی مانند برادرش مهدی ارایه میکند و میل به سخنرانی در او بیشتر شده است. مشخص نیست که آیا او از این سیاست جدید قصد ورود به عرصه رسمی سیاست را دارد یا خیر؛ شاید میخواهد سطح یک رسانهها را از آن خود کند تا از آن چهره مرموز امنیتی به چهرهای سیاسی تبدیل شود؛ شاید رسانه، محل گرم کردن طائب برای حضور در نهادهای سیاسی کشور باشد؛ هرچه که باشد، این میزان حضور در رسانه، نمیتواند پیشزمینه بازگشت به فعالیتهای امنیتی باشد.
| | === دوران زندگی طائب === |
|
| |
|
| حاشیههای ماجرای جیسون رضاییان پس از آزادی او هم ادامه داشت؛ این بازداشت و آزادی، دستمایه یک سریال تلویزیونی به نام «گاندو» شد. در این سریال که بسیار واکنشبرانگیز شد، روایتی از ماجرای دستگیری تا آزادی جیسون رضاییان را به تصویر کشیده بود. سال ۱۳۹۹ جواد ظریف وزیر امور خارجه وقت ایران که حملات گستردهای در جریان پخش این سریال نسبت به او و وزارتخانه متبوعش صورت گرفته بود، در مصاحبهای تاکید کرد که «اطلاعات سپاه جایی است که سریال «گاندو» را علیه من ساخته است»
| | ==== دورهی اول پس پرده ==== |
| | نخست دورانی که در پس پرده بود. این دوران شامل دهه ۶۰ و حدودا نیمی از دهه ۷۰ خورشیدی است. برهه مدیرکلی اطلاعات قم و خراسان، از مدیران ضد جاسوسی واجا و پس از آن مسوول هماهنگی در بیت رهبری، همان دورهای است که کمتر کسی با نام و چهره طائب آشنایی دارد. او در آن زمان با نام «حاج میثم» شناخته میشد و اساسا حسین طائب نامی نبود که کسی شنیده باشد. به جز بخشی از یک مصاحبه محمود احمدینژاد درباره عملکرد طائب در وزارت اطلاعات که آنهم بهشدت انتقادی بود، حرف بیشتری از طائب در آن زمان به گوش نخورده است. |
|
| |
|
| یکی از اقداماتی که اطلاعات سپاه در زمان مدیریت طائب انجام داد، دستگیری و انتقال «روحالله زم» گرداننده و مالک کانال تلگرامی «آمدنیوز» به ایران بود. این اقدام اطلاعات سپاه، با واکنشهای گستردهای روبرو شد و تقدیر و تشکرهای زیادی از این اقدام صورت گرفت
| | ==== دوره دوم؛ جلوی پرده ==== |
| | دوره دوم زندگی کاری طائب، از زمانی آغاز میشود که با حکم رحیمصفوی فرمانده کل وقت سپاه، به معاونت فرهنگی این نهاد منصوب شد؛ آن زمان نام او را «حسن» و نه «حسین» قید میکردند. اما از سال ۱۳۸۶ که عزیز جعفری فرمانده کل جدید سپاه شد، نام کوچک طائب، «حسین» درج شد و سمت او، فرمانده نیروی مقاومت بسیج. عملکرد طائب در فرماندهی بسیج، منطبق است با قیام سال ۱۳۸۸ |
|
| |
|
| پروندههای زیادی هم در طول این سالها از زیر دست طائب رد شدهاند؛ از روزنامهنگار و فعالی زیست محیطی گرفته تا برادر رییسجمهوری و عضو تیم مذاکرهکننده هستهای ایران
| | او به عنوان فرمانده بسیج، نقشی اساسی در «سرکوب» اعتراضات خیابانی داشت. |
|
| |
|
| با آغاز سال انتخابات ریاستجمهوری دهم، محمود احمدینژاد رییس دولت وقت، از حسین طائب فرمانده نیروی مقاومت بسیج بابت «ارایه خدمات به کاروانهای نوروزی و راهیان نور» تقدیر کرد. فروردینماه طائب در سخنانی، فضای کشور را یک «فضای آرمانی برای انقلاب اسلامی» توصیف کرد و ادامه داد: «میتوان گفت این فضا مانند فضای دوران پیامبر(ص) است که ما در این دوره به ریشه خود در دوران پیامبر(ص) رسیدهایم و تمام نظرسنجیها نشان داده است که مردم خواستار حاکم شدن آرمانهای انقلاب هستند»
| | در دوره دوم ریاست سازمان اطلاعات سپاه، او را به فردی قدرتمند تبدیل کرد که به اعتقاد بسیاری قدرت او از وزیر اطلاعات و حتی در برخی موارد از رییسجمهور هم بیشتر بود. |
|
| |
|
| طائب بار دیگر تحلیل ۱۰ خرداد ۱۳۸۸ خود را گفت اما اینبار کاملتر و دقیقتر منظورش از آن سخنان را ارایه کرد: «این انتخابات اولین انتخاباتی بود که به جز منافقین هیچ جریانی حتی سلطنتطلبان انتخابات را تحریم نکرد زیرا به دنبال این بودند که سیاست یا پیروزی یا تقلب را طراحی کنند»
| | '''دوره سوم؛ طائب متفاوت''' |
|
| |
|
| <nowiki>https://ensafnews.com/411556/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%D9%8A-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D8%A8%D8%8C-%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D8%B3-%D8%B3/</nowiki> | | دوره سوم طائب، حالا بیش از قبل اظهارنظر میکند و میان سخنانش اطلاعات جدیدی از وقایع، بیان میکند. تحلیلهایی مانند برادرش مهدی ارایه میکند و میل بیشتری به سخنرانی دارد. طائب بار دیگر تحلیل ۱۰ خرداد ۱۳۸۸ خود را گفت اما اینبار کاملتر و دقیقتر منظورش از آن سخنان را ارایه کرد: «این انتخابات اولین انتخاباتی بود که به جز منافقین هیچ جریانی حتی سلطنتطلبان انتخابات را تحریم نکرد زیرا به دنبال این بودند که سیاست یا پیروزی یا تقلب را طراحی کنند»<ref>[https://ensafnews.com/411556/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%D9%8A-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D8%A8%D8%8C-%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D8%B3-%D8%B3/ سایت انصافنیوز نگاهی به زندگی و سابقه حسین طائب]</ref> |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| <references /> | | <references /> |