۱٬۶۵۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۲۱: | خط ۲۲۱: | ||
در کوشش برای افزایش مبلغ بهره نقدی، اربابفئودال به دهقانان خود آزادی اقتصادی محدودی اعطا نمودند. بدین گونه وابستگی شخصی دهقانان تا آنجا که به اربابفئودال مربوط بود، اهمیت سابق خود را از دست داد. او سودمند میدید به جای دریافت مالیات سالانه به خاطر وابستگی، مبلغ گزافی یکجا از دهقانان دریافت کند. تاوان آن چنان سنگین بود که دهقانان غالبا نمیتوانستند آزادی خود را بخرند. آنها علیه چنین آزادشدنی معترض بودند و اربابفئودال برای واداشتن آنها به آزادکردن خود بارها به فشار مسلحانه متوسل شدند. | در کوشش برای افزایش مبلغ بهره نقدی، اربابفئودال به دهقانان خود آزادی اقتصادی محدودی اعطا نمودند. بدین گونه وابستگی شخصی دهقانان تا آنجا که به اربابفئودال مربوط بود، اهمیت سابق خود را از دست داد. او سودمند میدید به جای دریافت مالیات سالانه به خاطر وابستگی، مبلغ گزافی یکجا از دهقانان دریافت کند. تاوان آن چنان سنگین بود که دهقانان غالبا نمیتوانستند آزادی خود را بخرند. آنها علیه چنین آزادشدنی معترض بودند و اربابفئودال برای واداشتن آنها به آزادکردن خود بارها به فشار مسلحانه متوسل شدند. | ||
=== جنگهای صلیبی (کوچنشینی نظامی) در مدیترانه شرقی === | |||
پیدایش شهرها و شهرکها و رشد پیشهها و تجارت، بر تمام شئون زندگی در اروپای غربی تاثیر گذاشت. این تاثیر به ماورای مرزها یعنی به ممالک مسلمان مدیترانه گسترش یافت. علت را باید در وضع طبقات و اقشار گوناگون اجتماعی هم در اروپای غربی و هم در ممالک مدیترانه شرقی جستوجو کرد. لشکرکشیهای نظامی فئودالهای اروپای غربی علیه ممالک مدیترانهی غربی که در تاریخ به جنگهای صلیبی معروف است در آغاز هزاره دوم میلادی صورت گرفت. | |||
افزایش بهرهکشی فئودالی در اروپای غربی چنان طاقتفرسا شده بود که دهقانان مجبور بودند درصدد وسیلهای برای خلاصی از این زندگی محنتبار و بهبود آن برآیند. یکی از این امکانات کوچنشینی داخلی بود که با استقرار در زمینهای جدید آزادی شخصی خود را به دست میآوردند. ولی این کوچنشینی هرگز نمیتوانست به طور نامحدود در مقیاسی وسیع صورت گیرد. | |||
==== نخستین جنگ صلیبی ==== | |||
انقراض خلافت عباسیان و تضعیف دولت رم شرقی بر اثر فتوحات ترکان این احساس را به وجود آورده بود که فتح سرزمینهای جدید کاری بس آسان خواهد بود. نخستین جنگ صلیبی در سال ۱۰۹۶ میلادی روی داد. در این مورد در سال ۱۰۹۵ میلادی در شورایی از پیشوایان کلیسای رم که در کلرومونت واقع در جنوب فرانسه تشکیل شده بود، این تصمیم گرفته شد. نقشه واقعی غارت و چپاول زیر نقاب درخواست برای قیام علیه کفار مستتر شده بود. طبقه حاکم فئودال با افروختن شعله تعصبات دینی امیدوار بود نارضایتی تودهها را فرونشاند. | |||
دهقانان و تهیدستان شهری میکوشیدند از یوغ ستم فئودالی خارج شوند و خود را از بینوایی ناشی از جنگ فلاکتبار دائمی برهانند. جنگ به اصطلاح مقدس دهقانی که پیش از نخستین جنگ صلیبی روی داد، این حقیقت را تایید میکند. | |||
=== مبارزه ضدفئودالی خلقها === | |||
==== شالوده اقتصادی مبارزه ضدفئودالی ==== | |||
بهرهکشی فئودالی مقاومت شدید دهقانان و پیشهوران را درپی داشت. تضادهای میان اقتصاد کوچک و مستقل تولیدکننده و وابستگی غیراقتصادی وی به اربابفئودال که به موجب آن دهقانی نیمی از زمان کار یا محصول خود را به او میداد، شالوده مبارزه طبقاتی ضدفئودالی خلق زحمتکش را تشکیل میداد. | |||
==== قیامهای خلق ==== | |||
مبارزه طبقاتی در روستاها نیز غالبا از حمایت تهیدستان شهری برخوردار بود. در قرون ۱۳ و ۱۴ موجی از قیامهای خلق، اکثر اروپا را فرا گرفت. جنگ صلیبی شفردها (چوپانان) در سال ۱۲۵۱ میلادی، جنبش تودهای در سال ۱۳۲۰ میلادی در هلند جنوبی و فرانسه، جنبش تودهای ایتالیا در سال ۱۲۰۵ میلادی، شورش تحت رهبری اتین مارسل، جنبش ژاکری در فرانسه در سال ۱۳۵۷ میلادی، شورش وات تایلر در انگلستان در سال ۱۳۸۱ میلادی و جنبش انقلابی یانهوس در چک در آغاز قرن پانزدهم میلادی، از جمله این قیامها بودند. | |||
در عصر متکامل فئودالیسم در بسیاری از ممالک آسیایی نیز قیامهای تودهای بزرگی صورت گرفت. قیامهای تودهای ایرانیان علیه خلافت بغداد در قرون هشتم و نهم، قیامهای تودهای موسوم به سربهداران در قرون چهاردهم و پانزدهم میلادی، قیام تهیدستان شهری در دهلی نو (هند شمالی) در آغاز قرن چهاردهم، جنگ دهقانی قرن نهم و جنبش گره سرخ در چین در قرن چهاردهم و شورشهای سال ۱۲۳۳ و قرن پانزدهم در کره، موج جنبشهای تودهای خلق در ژاپن در قرون پانزدهم و شانزدهم، از جمله این قیامها بودند. | |||
==== مبارزه علیه کلیسا ==== | |||
مبارزه خلق در دورانهای فئودالی غالبا خصلت ضدکلیسایی مییافت. از آنجا که کلیسا در قرون وسطی قدرقدرت بود و از طریق اصول دینی بر زندگی معنوی و ایدئولوژی مردم نفوذ داشت، اعتراض اجتماعی خلق جنبه ضددینی به خود میگرفت. تودههای علیه رسوم دینی و احکام اساسی کلیسای حاکم، علیه کلیسا به منزله نیرومندترین مالک فئودال، علیه روحانیون و کشیشان که نماینده طبقه حاکم بودند و علیه مالیات و عوارض کلیسایی میشوریدند. | |||
== انحطاط فئودالیسم و ظهور روابط سرمایهداری == | == انحطاط فئودالیسم و ظهور روابط سرمایهداری == |
ویرایش