مرتضی محجوبی: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
== زندگی نامه == | == زندگی نامه == | ||
[[پرونده:آرامگاه استاد محجوبی.jpg|بندانگشتی|آرامگاه استاد محجوبی]] | |||
مرتضیخان محبوبی در سال ۱۲۷۹در تهران از خانوادهای که همه اعضای آن به موسیقی آشنای داشتند متولد شد. مادرش پیانو می نواخت،همین موضوع برای مرتضی پایه فراگیری این هنر شد بگونه ای که بهتنهایی نواختن «پیشدرآمد اصفهان» اثر درویش را روی پیانو آغاز کرد. وی شیش ساله بود نزد استادان وقت سلطان حسینخان هنگآفرین و محمود مفخمالممالک به تعلیم و فراگیری پرداخت از مرتضیخان نوازندگی پیانو از استاد هنگ آفرین معلومات ردیف خود را تکمیل بکمال رساند. شهرت او به جایی رسید که در ۱۰ سالگی همراه حاجخان، مفخمالممالک، شکراللهخان (استاد تار) و برادرش رضا در تالار سینمای فاروس لالهزار همراه با آواز عارف قزوینی کنسرتی را برگزار کرد. در ۱۲ سالگی نوازندهای شناخته شده بود که دورهی ردیف عالی را تمام کرده، در ۱۳سالگی با استادانی مانند درویشخان، طاهرزاده، حاجخان و اسماعیلزاده کنسرت میداد. در سال ۱۳۰۷ برای پر کردن صفحه به بیروت، شام و حلب سفر کرد. درخلال سفرهای متعدد حدود ۱۰۰ صفحه پر کرد و بیشتر این صفحات همراه صدای ویلن ابوالحسنخان صبا، حسینخان یاحقی و طاطائی (نوازندهی مشهور آن دوران)، مرتضی نیداود، ارسلان درگاهی، عبدالحسین شهنازی و آقا رضاخان روانبخش است. او با صدای هنرمندانی مانند جلال تاج اصفهانی، ادیب خوانساری و بدیعزاده صفحه پر کرد که هنوز بعد از مدتها که به گوش میرسند و تازگی خود را از دست ندادهاند. دو صفحهی تکنوازی مرتضیخان محجوبی در «شور» و «افشاری» نیز باقی مانده که نمونهی بارز قدرت او در نوازندگی است. در سال ۱۳۱۹ هنگام تأسیس ادارهی رادیو، به این سازمان وارد شد و تا آخر عمر در آنجا بود. مدتی سرپرست برنامهی موسیقی رادیو شد. از سال۱۳۳۴ با شروع برنامهی «گلها» به آن برنامه وارد شد و از ستونهای اصلی برنامه بود. بیش از نیمی از نوارهای رادیو در آن سالها، آثاری از پنجهی او را روی پیانو با خود دارند و یادگار هنرش بهشمار میروند. تصنیفهایش نیز با ارکستر «گلها» در همان سالها اجرا شد که بعضی از آنها هنوز نیز شهرت دارند. میگویند این هنرمند از پیانو مانند سازهای سنتی تار، سهتار و سنتور استفاده میکرد و شخصیتی (کاراکتری) که پیانو هنگام نوازندگی او داشت، به اصل و ماهیت فرنگیاش هیچ شباهتی نداشت. مثلا کوک پیانوی مرتضیخان طبق پردهها و فواصل خاص موسیقی ایرانی بود. ضربشناسی، تسلط به اجرای قطعات و آوازها و نمایش ظرافت آنها، از طریق مالشها، تکیهها و شیوههای فنی در کار او که خاص خودش بود، قدرت فنی فوقالعاده کارهای او تا سالهای۱۳۳۰ در اوج بود. همچنین خلاقیت در خلق پیشدرآمد و چهارمضراب، شیوهی پیانونوازی او را از دیگر هنرمندان متمایز میکند.<ref name=":0">همشهری آنلاین - [http://hamshahrionline.ir/details/328698/Culture/Artnews مرتضی محجوبی (۱۲۷۹-۱۳۴۴)]</ref> | مرتضیخان محبوبی در سال ۱۲۷۹در تهران از خانوادهای که همه اعضای آن به موسیقی آشنای داشتند متولد شد. مادرش پیانو می نواخت،همین موضوع برای مرتضی پایه فراگیری این هنر شد بگونه ای که بهتنهایی نواختن «پیشدرآمد اصفهان» اثر درویش را روی پیانو آغاز کرد. وی شیش ساله بود نزد استادان وقت سلطان حسینخان هنگآفرین و محمود مفخمالممالک به تعلیم و فراگیری پرداخت از مرتضیخان نوازندگی پیانو از استاد هنگ آفرین معلومات ردیف خود را تکمیل بکمال رساند. شهرت او به جایی رسید که در ۱۰ سالگی همراه حاجخان، مفخمالممالک، شکراللهخان (استاد تار) و برادرش رضا در تالار سینمای فاروس لالهزار همراه با آواز عارف قزوینی کنسرتی را برگزار کرد. در ۱۲ سالگی نوازندهای شناخته شده بود که دورهی ردیف عالی را تمام کرده، در ۱۳سالگی با استادانی مانند درویشخان، طاهرزاده، حاجخان و اسماعیلزاده کنسرت میداد. در سال ۱۳۰۷ برای پر کردن صفحه به بیروت، شام و حلب سفر کرد. درخلال سفرهای متعدد حدود ۱۰۰ صفحه پر کرد و بیشتر این صفحات همراه صدای ویلن ابوالحسنخان صبا، حسینخان یاحقی و طاطائی (نوازندهی مشهور آن دوران)، مرتضی نیداود، ارسلان درگاهی، عبدالحسین شهنازی و آقا رضاخان روانبخش است. او با صدای هنرمندانی مانند جلال تاج اصفهانی، ادیب خوانساری و بدیعزاده صفحه پر کرد که هنوز بعد از مدتها که به گوش میرسند و تازگی خود را از دست ندادهاند. دو صفحهی تکنوازی مرتضیخان محجوبی در «شور» و «افشاری» نیز باقی مانده که نمونهی بارز قدرت او در نوازندگی است. در سال ۱۳۱۹ هنگام تأسیس ادارهی رادیو، به این سازمان وارد شد و تا آخر عمر در آنجا بود. مدتی سرپرست برنامهی موسیقی رادیو شد. از سال۱۳۳۴ با شروع برنامهی «گلها» به آن برنامه وارد شد و از ستونهای اصلی برنامه بود. بیش از نیمی از نوارهای رادیو در آن سالها، آثاری از پنجهی او را روی پیانو با خود دارند و یادگار هنرش بهشمار میروند. تصنیفهایش نیز با ارکستر «گلها» در همان سالها اجرا شد که بعضی از آنها هنوز نیز شهرت دارند. میگویند این هنرمند از پیانو مانند سازهای سنتی تار، سهتار و سنتور استفاده میکرد و شخصیتی (کاراکتری) که پیانو هنگام نوازندگی او داشت، به اصل و ماهیت فرنگیاش هیچ شباهتی نداشت. مثلا کوک پیانوی مرتضیخان طبق پردهها و فواصل خاص موسیقی ایرانی بود. ضربشناسی، تسلط به اجرای قطعات و آوازها و نمایش ظرافت آنها، از طریق مالشها، تکیهها و شیوههای فنی در کار او که خاص خودش بود، قدرت فنی فوقالعاده کارهای او تا سالهای۱۳۳۰ در اوج بود. همچنین خلاقیت در خلق پیشدرآمد و چهارمضراب، شیوهی پیانونوازی او را از دیگر هنرمندان متمایز میکند.<ref name=":0">همشهری آنلاین - [http://hamshahrionline.ir/details/328698/Culture/Artnews مرتضی محجوبی (۱۲۷۹-۱۳۴۴)]</ref> | ||
[[پرونده:استاد محجوبی.jpg|بندانگشتی|استاد محجوبی]] | |||
== خصوصیات ساز == | == خصوصیات ساز == |