کاربر:Khosro/صفحه تمرین NOINDEX: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]]'''پژمان توبره‌ریزی'''، (متولد ۱۳۷۳، کرمانشاه) زندانی سیاسی ۳۱ ساله اهل کرمانشاه، به اتهام «افساد فی‌الارض» و عضویت در [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده است. وی در ۹ بهمن ۱۴۰۳ در تهران بازداشت و تحت شکنجه‌های شدید جسمی و روانی، از جمله شوک الکتریکی و ضرب‌وشتم، قرار گرفت که منجر به شکستگی سه دندان و محرومیت از مراقبت پزشکی شد. محاکمه او در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴ در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران بدون حضور وکیل و با فشار برای پذیرش اتهامات برگزار شد. حکم اعدام در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴ ابلاغ شد. در ۲۳ تیر ۱۴۰۴، یورش مأموران وزارت اطلاعات به منزل پدری وی در کرمانشاه، به مرگ فریبا احمدی، نامادری بیمار او، بر اثر سکته قلبی منجر شد. این پرونده نقض مواد ۵، ۹، ۱۰ و ۱۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر را نشان می‌دهد که شامل ممنوعیت شکنجه، بازداشت خودسرانه، حق دادرسی عادلانه، و حفاظت از حریم خصوصی خانواده است. این اقدامات بخشی از فشارهای سیستماتیک بر زندانیان سیاسی و خانواده‌هایشان در ایران است.<ref name=":0">[https://iranhrs.org/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%DA%98%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%B1%D9%87-%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C/ صدور حکم اعدام برای زندانی سیاسی پژمان توبره ریزی؛ نگرانی‌ها درباره نقض حقوق بشر در اوین - کانون حقوق بشر ایران]</ref><ref name=":1">[https://bazdashtshodegan.com/%db%8c%d9%88%d8%b1%d8%b4-%d9%85%d8%a3%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%87-%d9%85%d9%86%d8%b2%d9%84-%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%af%d9%87-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%b3%db%8c/ یورش مأموران به منزل خانواده زندانی سیاسی پژمان توبره‌ریزی و فوت نامادری او - صدای بازداشت‌شدگان]</ref>
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|1148x1148px]]
{{جعبه اطلاعات سیاست‌مدار
| نام              = شیخ احمد تربتی
| تصویر            = شیخ احمد تربتی؛3.jpg
| شرح تصویر        = شیخ احمد تربتی، روزنامه‌نگار و فعال مشروطه
| نام کامل        =
| زادروز          = ۱۲۵۹ خورشیدی
| شهر تولد        = تربت حیدریه
| کشور تولد        =
| تاریخ مرگ        = ۱۲۸۸ خورشیدی
| شهر مرگ          = تبریز
| کشور مرگ        =
| تحصیلات          = فقه و اصول، حوزه‌های علمیه مشهد و نجف
| دین              =
| حزب سیاسی        = مشروطه‌خواه، وابسته به انجمن ایالتی تبریز
| سمت              = بنیان‌گذار و سردبیر روزنامه روح‌القدس
| فعالیت‌ها        = روزنامه‌نگاری مبارز، حمایت از مشروطیت، سرودن دیوان شعر با تخلص «احمد»
|image_size=250پیکسل}}
'''شیخ احمد تربتی'''، (متولد سال ۱۲۵۹، تربت حیدریه – درگذشته ۱۲۸۸ ه‍. ش، تبریز) روزنامه‌نگار، شاعر، و فعال سیاسی دوره [[جنبش مشروطه ایران]]، بنیان‌گذار روزنامه «روح‌القدس» و اولین شهید روزنامه‌نگار کشور بود. او در تربت حیدریه متولد شد و تحصیلاتش را در حوزه‌های علمیه مشهد و نجف گذراند، اما با اندیشه‌های تجددخواهانه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه روح‌القدس را تأسیس کرد که با لحن تند و انتقادی، استبداد [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]] و نفوذ خارجی را افشا می‌کرد. در دوره [[استبداد صغیر]] (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، او به دلیل فعالیت‌هایش مورد سرکوب قرار گرفت و در سال ۱۲۸۸، در تبریز به قتل رسید. شیخ احمد تربتی با اشعار و مقالاتش، به بیداری افکار عمومی و حمایت از مشروطه کمک کرد، اما به دلیل مخالفت با دربار، قربانی خشونت شد. او از خاندانی مذهبی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی فعال بود. شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» شعرهایی در سبک کلاسیک سرود و در دیوانش از عدالت و آزادی سخن گفت. نقش روزنامه روح‌القدس در افشای جنایات استبداد، او را به نمادی از روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد. نقدهای مثبت او را به‌عنوان مبارز مشروطه و شهید رسانه ستایش می‌کنند، اما برخی منابع به تندروی در انتقاداتش اشاره دارند. میراث شیخ احمد تربتی در تاریخ ایران به‌عنوان بنیان‌گذار روزنامه‌نگاری تندرو و شهید مشروطه ماندگار است.<ref name=":0">[https://ensani.ir/file/download/article/20120326171011-3043-120.pdf کتاب «روزنامه‌نگاران مقتول: سلطان‌العلمای خراسانی»، تالف سید محمد صدری طباطبایی]</ref><ref name=":1">[https://www.cgie.org.ir/fa/article/268719/%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B3 روح‌القدوس - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref><ref name=":2">[https://rch.ac.ir/article/Details/14166 از روزنامه‌های تندرو دوره مشروطه - دانشنامه جهان اسلام]</ref><ref name=":3">[https://www.torbat-h.ir/celebrities/sheykh-ahmad-torbati/ شیخ احمد تربتی، اولین شهید روزنامه‌نگار ایران - تربت شهر من]</ref><ref name=":4">کتاب «تاریخ مشروطه ایران»، تألیف [[احمد کسروی]]</ref>


== بازداشت و شکنجه اولیه ==
== زندگی اولیه و تحصیلات ==
پژمان توبره‌ریزی در تاریخ ۹ بهمن ۱۴۰۳ توسط مأموران پلیس امنیت در تهران بازداشت شد. وی ابتدا به مقر پلیس امنیت در میدان هفت‌حوض منتقل شد و در دو روز نخست تحت بازجویی‌های شدید، شامل شوک الکتریکی و ضرب‌وشتم مداوم، قرار گرفت. این شکنجه‌ها منجر به شکستگی دو دندان و ایجاد کبودی‌های شدید روی صورت وی شد.
شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۵۹ ش (۱۲۹۶ ق) در تربت حیدریه، از توابع خراسان، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، شیخ محمد تربتی، از علمای محلی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی فعال بود. او از کودکی به علوم دینی علاقه‌مند بود و در محیطی سنتی پرورش یافت، اما با مهاجرت به مشهد، با اندیشه‌های نوین آشنا شد.<ref name=":1" /><ref name=":3" />


=== انتقال به زندان اوین ===
=== تحصیلات و فعالیت‌های مذهبی ===
پس از بازداشت اولیه، توبره‌ریزی به بند ۲۰۹ [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]] در [[زندان اوین]] منتقل شد و چندین هفته در سلول انفرادی تحت فشارهای روانی و جسمی قرار گرفت. در این مدت، دندان سوم او نیز شکسته و عفونت ایجاد شد، اما مقامات زندان از ارائه مراقبت‌های پزشکی به وی خودداری کردند. این محرومیت از خدمات درمانی، نقض آشکار ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر در منع شکنجه و رفتارهای بی‌رحمانه است.
شیخ احمد تربتی تحصیلات دینی را در حوزه علمیه مشهد آغاز کرد و سپس به نجف رفت و نزد علمای برجسته، مانند [[آخوند ملا محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]]، فقه و اصول آموخت. او در نجف با جریان‌های تجددخواه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. در تبریز، به تدریس و فعالیت‌های فرهنگی پرداخت و با روشنفکران مشروطه‌خواه، مانند [[سیّدحسن تقی‌زاده|سید حسن تقی‌زاده]]، ارتباط برقرار کرد.<ref name=":0" /><ref name=":2" />


=== وضعیت کنونی ===
== فعالیت‌های روزنامه‌نگاری ==
در حال حاضر، پژمان توبره‌ریزی در زندان فشافویه محبوس است و به دلیل بیماری قلبی تحت فشار شدید جسمانی قرار دارد. عدم دسترسی به خدمات پزشکی، وضعیت سلامت وی را به شدت بحرانی کرده است.
[[پرونده:روزنامه روح‌القدوس.jpg|جایگزین=روزنامه روح‌القدوس|بندانگشتی|330x330پیکسل|روزنامه روح‌القدوس]]


== روند قضایی و محاکمه ==
=== تأسیس روزنامه روح‌القدس ===
محاکمه پژمان توبره‌ریزی در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۴۰۴ در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی عموزاد برگزار شد. پیش از این، در ۵ مرداد ۱۴۰۴، وی با دست‌بند و پابند به دادگاه منتقل شد و قاضی از او خواست اتهامات را بپذیرد و با وزارت اطلاعات همکاری کند تا به جای اعدام، به زندان سراوان تبعید شود. توبره‌ریزی این پیشنهاد را قاطعانه رد کرد.
شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه «روح‌القدس» را در تبریز تأسیس کرد. این روزنامه با لحن تند و انتقادی، به افشای سیاست‌های استبدادی دربار قاجار، به‌ویژه محمدعلی شاه، و نفوذ خارجی (روسیه و انگلیس) می‌پرداخت. روح‌القدس با چاپ مقالات و کاریکاتورهای سیاسی، به یکی از تأثیرگذارترین نشریات دوره مشروطه تبدیل شد و به بیداری افکار عمومی کمک کرد. تربتی خود سردبیری و نگارش بخش عمده مقالات را بر عهده داشت.<ref name=":1" /><ref name=":3" />


=== نقض حق دادرسی عادلانه ===
=== ویژگی‌ها و تأثیرات روح‌القدس ===
در ۲۵ مرداد ۱۴۰۴، وی بدون حضور وکیل دوباره به دادگاه احضار شد و از او خواسته شد حکم اعدام را امضا کند، که با امتناع وی مواجه شد. این روند، نقض آشکار ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر در زمینه حق برخورداری از دادرسی عادلانه و استقلال قضایی است. صدور حکم اعدام پیش از محاکمه و فشار برای امضای آن، نشان‌دهنده فقدان فرآیند قضایی منصفانه است.
روزنامه روح‌القدس به دلیل سبک تند و صریحش در انتقاد از استبداد و فساد درباری، در میان مشروطه‌خواهان محبوبیت یافت. این روزنامه، با انتشار اخبار سرکوب مشروطه‌خواهان و حمایت از مجلس، نقش مهمی در تقویت جنبش مشروطیت ایفا کرد. با این حال، برخی منابع به تندروی تربتی در مقالاتش اشاره دارند که گاه به جنجال منجر شد، اما این سبک او را به چهره‌ای برجسته در روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد.<ref name=":0" /><ref name=":2" /><ref name=":4" />


=== صدور حکم اعدام ===
=== محتوای سیاسی و فرهنگی روح‌القدس ===
در روز دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۴، حکم اعدام توبره‌ریزی به اتهام «افساد فی‌الارض» و عضویت در سازمان مجاهدین خلق به وی ابلاغ شد. این حکم، که پیش‌تر توسط قاضی آماده شده بود، نمونه‌ای از پرونده‌سازی‌های ساختگی با هدف ارعاب و سرکوب مخالفان سیاسی است.
روزنامه روح‌القدس، به دلیل محتوای سیاسی و فرهنگی تندش شهرت داشت. این روزنامه با انتشار مقالات انتقادی علیه استبداد محمدعلی شاه، فساد درباری، و نفوذ خارجی (به‌ویژه روسیه)، به افشای جنایات دربار و حمایت از آرمان‌های مشروطه پرداخت. روح‌القدس همچنین کاریکاتورهایی منتشر می‌کرد که مقامات قاجار را به سخره می‌گرفت. بخش فرهنگی روزنامه شامل اشعار شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» بود که مضامین عدالت و آزادی را ترویج می‌کرد. این محتوا، به‌ویژه در تبریز، به بسیج افکار عمومی علیه استبداد کمک کرد، اما تندروی در برخی مقالات، خشم دربار را برانگیخت.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />


== فشار بر خانواده و مرگ نامادری ==
== نقش در انقلاب مشروطیت ==
در شامگاه ۲۳ تیر ۱۴۰۴، مأموران وزارت اطلاعات با یورش ناگهانی به منزل پدری پژمان توبره‌ریزی در کرمانشاه، فضای رعب‌آوری برای خانواده ایجاد کردند. هدف اعلام‌شده این اقدام، بازداشت برادر کوچکتر وی به اتهام نگهداری سلاح بود، اما پس از ساعت‌ها جست‌وجو و تخریب وسایل منزل، هیچ مدرک یا سلاحی یافت نشد و تنها دو گوشی تلفن همراه ضبط شد.
[[پرونده:سید احمد تربتی؛1.jpg|جایگزین=شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس|بندانگشتی|شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس    ]]
در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، شیخ احمد تربتی از فعالان برجسته مشروطه‌خواه در تبریز بود. او با انتشار مقالات تند در روزنامه روح‌القدس، سرکوب مشروطه‌خواهان توسط محمدعلی شاه را افشا کرد و به سازماندهی مقاومت در تبریز کمک نمود. تربتی با همکاری انجمن ایالتی تبریز و چهره‌هایی مانند [[ستارخان]]، به ترویج آرمان‌های مشروطه پرداخت.<ref name=":0" /><ref name=":3" />


=== فوت فریبا احمدی ===
=== همکاری با مشروطه‌خواهان ===
در جریان این یورش، فریبا احمدی، نامادری بیمار پژمان که به سرطان مبتلا بود، بر اثر فشار روانی ناشی از ورود مأموران مسلح و تخریب منزل، دچار سکته قلبی شد و همان شب جان باخت. خانواده تأکید دارند که فشار روانی این حادثه عامل اصلی فوت وی بوده است، اما بیمارستان امام رضا در کرمانشاه، که پیکر وی به آنجا منتقل شد، علت مرگ را صرفاً سرطان اعلام کرد و از اشاره به نقش یورش امنیتی خودداری کرد.
شیخ احمد تربتی با روشنفکران مشروطه‌خواه، از جمله سید حسن تقی‌زاده و اعضای انجمن سعادت، ارتباط نزدیکی داشت. او از طریق سخنرانی‌ها و مقالاتش، مردم تبریز را به حمایت از مشروطه و مقاومت در برابر استبداد تشویق کرد. این فعالیت‌ها او را به هدفی برای دربار و نیروهای استبدادی تبدیل کرد، اما روحیه مبارزاتی‌اش را تقویت نمود.<ref name=":1" /><ref name=":4" />


=== خاکسپاری تحت نظارت ===
== فعالیت‌های ادبی و شعر ==
مراسم خاکسپاری فریبا احمدی در ۲۴ تیر ۱۴۰۴ در روستای بیله‌وار کرمانشاه برگزار شد. نیروهای امنیتی با حضور در مراسم، از هرگونه شعار یا اعتراض جلوگیری کردند و خانواده را تهدید کرده بودند که علت مرگ را به یورش امنیتی مرتبط نکنند. این اقدامات، نقض ماده ۱۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر در زمینه حق حریم خصوصی و امنیت خانواده است.<ref name=":0" /><ref name=":1" />
شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» دیوان شعری در سبک کلاسیک فارسی سرود. اشعار او که اغلب در قالب غزل و قصیده بودند، مضامین عاشقانه، اجتماعی، و سیاسی داشتند. تربتی در شعرهایش به عدالت، آزادی، و مبارزه با استبداد تأکید می‌کرد و از مشروطه‌خواهان ستایش می‌کرد. این اشعار گاه در روزنامه روح‌القدس منتشر می‌شد و به محبوبیت او در محافل ادبی تبریز افزود.<ref name=":1" /><ref name=":3" />


== نقض حقوق بشر ==
=== تأثیر ادبی ===
فعالیت‌های ادبی شیخ احمد تربتی، به‌ویژه اشعار سیاسی‌اش، در دوره مشروطیت تأثیرگذار بود. اشعار او در گردهمایی‌های مشروطه‌خواهان خوانده می‌شد و به تقویت روحیه مبارزان کمک می‌کرد. سادگی سبک شعری او در مقایسه با شاعران برجسته قاجار تفاوت داشت، اما ارزش کار او در پیوند شعر با آرمان‌های مشروطه بود. دیوانش پس از مرگش به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش حفظ شد.<ref name=":0" /><ref name=":2" />


=== نقض اعلامیه جهانی حقوق بشر ===
== ترور و پایان زندگی ==
پرونده پژمان توبره‌ریزی نمونه‌ای آشکار از نقض چندین ماده از اعلامیه جهانی حقوق بشر است:
[[پرونده:سید احمد تربتی؛2.jpg|جایگزین=سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری|بندانگشتی|227x227پیکسل|سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری]]
شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۸ ش (۱۳۲۷ ق) در تبریز، در جریان استبداد صغیر، توسط نیروهای وابسته به دربار محمدعلی شاه به قتل رسید. او به دلیل مقالات تند روزنامه روح‌القدس علیه استبداد و افشای سرکوب مشروطه‌خواهان، هدف نیروهای درباری قرار گرفت. تربتی در محله‌ای در تبریز دستگیر و پس از شکنجه، اعدام شد. این رویداد او را به اولین شهید روزنامه‌نگار ایران تبدیل کرد.<ref name=":0" /><ref name=":3" />


* '''ماده ۵''': منع شکنجه و رفتارهای بی‌رحمانه، که با شکنجه جسمی و روانی و محرومیت از مراقبت پزشکی نقض شده است.
=== پیامدهای ترور ===
* '''ماده ۹''': ممنوعیت بازداشت خودسرانه، که با بازداشت بدون فرآیند قضایی منصفانه نقض شده است.
ترور شیخ احمد تربتی واکنش‌های گسترده‌ای در میان مشروطه‌خواهان برانگیخت. مرگ او به تقویت روحیه مقاومت در تبریز و تسریع فتح تهران (۱۲۸۸ ش) کمک کرد. روزنامه روح‌القدس پس از مرگ او به فعالیت ادامه نداد، اما تأثیرش در بیداری افکار عمومی ماندگار شد. برخی منابع به تندروی‌های تربتی به‌عنوان عاملی برای خشم دربار اشاره دارند، اما شهادتش او را به نمادی از مبارزه علیه استبداد تبدیل کرد.<ref name=":1" /><ref name=":4" />
* '''ماده ۱۰''': حق دادرسی عادلانه، که با محاکمه بدون وکیل و فشار برای پذیرش اتهامات نقض شده است.
* '''ماده ۱۲''': حق حریم خصوصی و امنیت خانواده، که با یورش به منزل و مرگ نامادری وی نقض شده است.<ref name=":0" />


=== فشار سیستماتیک بر خانواده‌های زندانیان ===
== میراث ==
یورش به منزل خانواده توبره‌ریزی و مرگ فریبا احمدی، بخشی از الگوی سیستماتیک فشار بر خانواده‌های زندانیان سیاسی در ایران است. این اقدامات با هدف ارعاب زندانیان و سرکوب صدای مخالفان انجام می‌شود و نقض تعهدات بین‌المللی ایران در زمینه حقوق بشر، از جمله حق حیات و امنیت شخصی، محسوب می‌شود.<ref name=":1" />
شیخ احمد تربتی با تأسیس روزنامه روح‌القدس، نقش مهمی در توسعه روزنامه‌نگاری مبارز در دوره مشروطیت ایفا کرد. منابع تأکید دارند که روح‌القدس با لحن انتقادی و افشاگرانه، الگویی برای نشریات بعدی، مانند صوراسرافیل، شد. تربتی با مقالاتش به بیداری افکار عمومی و حمایت از آرمان‌های مشروطه کمک کرد و به‌عنوان پیشگام روزنامه‌نگاری تندرو شناخته می‌شود.<ref name=":1" /><ref name=":2" />


== اطلاعیه شورای ملی مقاومت ==
=== جایگاه در تاریخ ایران ===
شورای ملی مقاومت ایران، طی اطلاعیه‌ای صدور حکم اعدام برای پژمان توبره‌ریزی را محکوم کرد و به جامعه‌ی جهانی برای نجات جان او و سایر زندانیان سیاسی زیر حکم اعدام فراخوان داد. در این اطلاعیه آمده است:<blockquote>«ابلاغ حکم اعدام زندانی سیاسی پژمان توبره ریزی در قضاییه جلادان به اتهام عضویت در سازمان مجاهدین خلق ایران
شیخ احمد تربتی به‌عنوان اولین شهید روزنامه‌نگار ایران، در تاریخ مشروطه جایگاه ویژه‌ای دارد. شهادت او الهام‌بخش مبارزان مشروطه، به‌ویژه در تبریز، بود و به تقویت جنبش مشروطیت کمک کرد. دیوان شعر او با تخلص «احمد»، که مضامین عدالت و آزادی را دربرداشت، نیز به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش باقی ماند. با وجود انتقادات به تندروی در مقالاتش، تربتی به‌عنوان نمادی از شجاعت و مبارزه علیه استبداد در تاریخ ایران ماندگار است.<ref name=":0" /><ref name=":3" /><ref name=":4" />


فراخوان به اقدام فوری برای نجات جان زندانیان سیاسی زیر اعدام
== منابع ==
 
قضاییه جلادان روز دوشنبه ۱۷ شهریور حکم اعدام زندانی سیاسی محبوس در اوین پژمان توبره ریزی را به اتهام عضویت در سازمان مجاهدین خلق ایران با برچسب آخوند‌ساخته « افساد فی الارض» به او ابلاغ کرد. این حکم از پیش به‌صورت تایپ شده در دست قاضی دژخیم عموزاد آماده قرائت بود.
 
محاکمه پژمان در ۱۰ شهریور در شعبه ۲۸ بیدادگاه ضدانقلاب تهران توسط قاضی دژخیم عموزاد انجام شد. پیش از این در روز ۵ مرداد ۱۴۰۴ پژمان با دست‌بند و پابند به دادگاه برده شد و قاضی دژخیم از او خواست اتهامات را قبول و با وزارت اطلاعات همکاری کند تا به‌جای حکم اعدام به سراوان تبعید شود اما با مخالفت قاطع پژمان روبه‌رو شد. مجدداً در ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ وی بدون حضور وکیل به دادگاه فراخوانده شد و قاضی دژخیم با اتهام افساد فی الارض از او خواست که زیر حکم اعدام را امضاء کند اما پژمان نپذیرفت.
 
پژمان توبره ریزی ۳۱ ساله متولد و ساکن کرمانشاه در ۹ بهمن ۱۴۰۳ در تهران دستگیر شد و بیش از دو ماه و نیم در بندهای ۲۰۹ و ۲۴۰ اوین توسط دژخیمان اطلاعات تحت بازجویی و شکنجه قرار داشت.
 
در اول مرداد ۱۴۰۴ در یورش مجدد مأموران به خانه پدری پژمان و رفتار وحشیانه آنها، مادرخوانده او به‌نام فریبا واحدی که مبتلا به سرطان بود دچار شوک شد و سپس درگذشت.
 
مقاومت ایران در همان زمان وضعیت پژمان و مشخصات او را به سازمان ملل و سازمانهای بین‌المللی مدافع حقوق‌بشر اطلاع داد.
 
مقاومت ایران بار دیگر ملل‌متحد و گزارشگر ویژه حقوق‌بشر در ایران را به اقدام فوری برای نجات جان زندانیان زیر اعدام و آزادی زندانیان سیاسی فرا می‌خواند.
 
دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران
 
۲۰ شهریور ۱۴۰۴ (۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵).»<ref>[https://iran-efshagari.com/%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA-%D8%AD%DA%A9%D9%85-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%BE%DA%98%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%B1%D9%87-%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86/ ابلاغ حکم اعدام زندانی سیاسی پژمان توبره ریزی در قضاییه جلادان - ایران افشاگر]</ref></blockquote>
 
== منابع: ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۴۸

برای صفحه تمرین.jpg
شیخ احمد تربتی
شیخ احمد تربتی؛3.jpg
شیخ احمد تربتی، روزنامه‌نگار و فعال مشروطه
شناسنامه
زادروز۱۲۵۹ خورشیدی
زادگاهتربت حیدریه،
تاریخ مرگ۱۲۸۸ خورشیدی
محل مرگتبریز،
تحصیلاتفقه و اصول، حوزه‌های علمیه مشهد و نجف
اطلاعات سیاسی
حزب سیاسیمشروطه‌خواه، وابسته به انجمن ایالتی تبریز
سمتبنیان‌گذار و سردبیر روزنامه روح‌القدس
فعالیت‌هاروزنامه‌نگاری مبارز، حمایت از مشروطیت، سرودن دیوان شعر با تخلص «احمد»

شیخ احمد تربتی، (متولد سال ۱۲۵۹، تربت حیدریه – درگذشته ۱۲۸۸ ه‍. ش، تبریز) روزنامه‌نگار، شاعر، و فعال سیاسی دوره جنبش مشروطه ایران، بنیان‌گذار روزنامه «روح‌القدس» و اولین شهید روزنامه‌نگار کشور بود. او در تربت حیدریه متولد شد و تحصیلاتش را در حوزه‌های علمیه مشهد و نجف گذراند، اما با اندیشه‌های تجددخواهانه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه روح‌القدس را تأسیس کرد که با لحن تند و انتقادی، استبداد محمدعلی شاه و نفوذ خارجی را افشا می‌کرد. در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، او به دلیل فعالیت‌هایش مورد سرکوب قرار گرفت و در سال ۱۲۸۸، در تبریز به قتل رسید. شیخ احمد تربتی با اشعار و مقالاتش، به بیداری افکار عمومی و حمایت از مشروطه کمک کرد، اما به دلیل مخالفت با دربار، قربانی خشونت شد. او از خاندانی مذهبی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی فعال بود. شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» شعرهایی در سبک کلاسیک سرود و در دیوانش از عدالت و آزادی سخن گفت. نقش روزنامه روح‌القدس در افشای جنایات استبداد، او را به نمادی از روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد. نقدهای مثبت او را به‌عنوان مبارز مشروطه و شهید رسانه ستایش می‌کنند، اما برخی منابع به تندروی در انتقاداتش اشاره دارند. میراث شیخ احمد تربتی در تاریخ ایران به‌عنوان بنیان‌گذار روزنامه‌نگاری تندرو و شهید مشروطه ماندگار است.[۱][۲][۳][۴][۵]

زندگی اولیه و تحصیلات

شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۵۹ ش (۱۲۹۶ ق) در تربت حیدریه، از توابع خراسان، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، شیخ محمد تربتی، از علمای محلی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی فعال بود. او از کودکی به علوم دینی علاقه‌مند بود و در محیطی سنتی پرورش یافت، اما با مهاجرت به مشهد، با اندیشه‌های نوین آشنا شد.[۲][۴]

تحصیلات و فعالیت‌های مذهبی

شیخ احمد تربتی تحصیلات دینی را در حوزه علمیه مشهد آغاز کرد و سپس به نجف رفت و نزد علمای برجسته، مانند آخوند خراسانی، فقه و اصول آموخت. او در نجف با جریان‌های تجددخواه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. در تبریز، به تدریس و فعالیت‌های فرهنگی پرداخت و با روشنفکران مشروطه‌خواه، مانند سید حسن تقی‌زاده، ارتباط برقرار کرد.[۱][۳]

فعالیت‌های روزنامه‌نگاری

روزنامه روح‌القدوس
روزنامه روح‌القدوس

تأسیس روزنامه روح‌القدس

شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه «روح‌القدس» را در تبریز تأسیس کرد. این روزنامه با لحن تند و انتقادی، به افشای سیاست‌های استبدادی دربار قاجار، به‌ویژه محمدعلی شاه، و نفوذ خارجی (روسیه و انگلیس) می‌پرداخت. روح‌القدس با چاپ مقالات و کاریکاتورهای سیاسی، به یکی از تأثیرگذارترین نشریات دوره مشروطه تبدیل شد و به بیداری افکار عمومی کمک کرد. تربتی خود سردبیری و نگارش بخش عمده مقالات را بر عهده داشت.[۲][۴]

ویژگی‌ها و تأثیرات روح‌القدس

روزنامه روح‌القدس به دلیل سبک تند و صریحش در انتقاد از استبداد و فساد درباری، در میان مشروطه‌خواهان محبوبیت یافت. این روزنامه، با انتشار اخبار سرکوب مشروطه‌خواهان و حمایت از مجلس، نقش مهمی در تقویت جنبش مشروطیت ایفا کرد. با این حال، برخی منابع به تندروی تربتی در مقالاتش اشاره دارند که گاه به جنجال منجر شد، اما این سبک او را به چهره‌ای برجسته در روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد.[۱][۳][۵]

محتوای سیاسی و فرهنگی روح‌القدس

روزنامه روح‌القدس، به دلیل محتوای سیاسی و فرهنگی تندش شهرت داشت. این روزنامه با انتشار مقالات انتقادی علیه استبداد محمدعلی شاه، فساد درباری، و نفوذ خارجی (به‌ویژه روسیه)، به افشای جنایات دربار و حمایت از آرمان‌های مشروطه پرداخت. روح‌القدس همچنین کاریکاتورهایی منتشر می‌کرد که مقامات قاجار را به سخره می‌گرفت. بخش فرهنگی روزنامه شامل اشعار شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» بود که مضامین عدالت و آزادی را ترویج می‌کرد. این محتوا، به‌ویژه در تبریز، به بسیج افکار عمومی علیه استبداد کمک کرد، اما تندروی در برخی مقالات، خشم دربار را برانگیخت.[۱][۲][۳]

نقش در انقلاب مشروطیت

شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس
شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس

در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، شیخ احمد تربتی از فعالان برجسته مشروطه‌خواه در تبریز بود. او با انتشار مقالات تند در روزنامه روح‌القدس، سرکوب مشروطه‌خواهان توسط محمدعلی شاه را افشا کرد و به سازماندهی مقاومت در تبریز کمک نمود. تربتی با همکاری انجمن ایالتی تبریز و چهره‌هایی مانند ستارخان، به ترویج آرمان‌های مشروطه پرداخت.[۱][۴]

همکاری با مشروطه‌خواهان

شیخ احمد تربتی با روشنفکران مشروطه‌خواه، از جمله سید حسن تقی‌زاده و اعضای انجمن سعادت، ارتباط نزدیکی داشت. او از طریق سخنرانی‌ها و مقالاتش، مردم تبریز را به حمایت از مشروطه و مقاومت در برابر استبداد تشویق کرد. این فعالیت‌ها او را به هدفی برای دربار و نیروهای استبدادی تبدیل کرد، اما روحیه مبارزاتی‌اش را تقویت نمود.[۲][۵]

فعالیت‌های ادبی و شعر

شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» دیوان شعری در سبک کلاسیک فارسی سرود. اشعار او که اغلب در قالب غزل و قصیده بودند، مضامین عاشقانه، اجتماعی، و سیاسی داشتند. تربتی در شعرهایش به عدالت، آزادی، و مبارزه با استبداد تأکید می‌کرد و از مشروطه‌خواهان ستایش می‌کرد. این اشعار گاه در روزنامه روح‌القدس منتشر می‌شد و به محبوبیت او در محافل ادبی تبریز افزود.[۲][۴]

تأثیر ادبی

فعالیت‌های ادبی شیخ احمد تربتی، به‌ویژه اشعار سیاسی‌اش، در دوره مشروطیت تأثیرگذار بود. اشعار او در گردهمایی‌های مشروطه‌خواهان خوانده می‌شد و به تقویت روحیه مبارزان کمک می‌کرد. سادگی سبک شعری او در مقایسه با شاعران برجسته قاجار تفاوت داشت، اما ارزش کار او در پیوند شعر با آرمان‌های مشروطه بود. دیوانش پس از مرگش به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش حفظ شد.[۱][۳]

ترور و پایان زندگی

سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری
سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری

شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۸ ش (۱۳۲۷ ق) در تبریز، در جریان استبداد صغیر، توسط نیروهای وابسته به دربار محمدعلی شاه به قتل رسید. او به دلیل مقالات تند روزنامه روح‌القدس علیه استبداد و افشای سرکوب مشروطه‌خواهان، هدف نیروهای درباری قرار گرفت. تربتی در محله‌ای در تبریز دستگیر و پس از شکنجه، اعدام شد. این رویداد او را به اولین شهید روزنامه‌نگار ایران تبدیل کرد.[۱][۴]

پیامدهای ترور

ترور شیخ احمد تربتی واکنش‌های گسترده‌ای در میان مشروطه‌خواهان برانگیخت. مرگ او به تقویت روحیه مقاومت در تبریز و تسریع فتح تهران (۱۲۸۸ ش) کمک کرد. روزنامه روح‌القدس پس از مرگ او به فعالیت ادامه نداد، اما تأثیرش در بیداری افکار عمومی ماندگار شد. برخی منابع به تندروی‌های تربتی به‌عنوان عاملی برای خشم دربار اشاره دارند، اما شهادتش او را به نمادی از مبارزه علیه استبداد تبدیل کرد.[۲][۵]

میراث

شیخ احمد تربتی با تأسیس روزنامه روح‌القدس، نقش مهمی در توسعه روزنامه‌نگاری مبارز در دوره مشروطیت ایفا کرد. منابع تأکید دارند که روح‌القدس با لحن انتقادی و افشاگرانه، الگویی برای نشریات بعدی، مانند صوراسرافیل، شد. تربتی با مقالاتش به بیداری افکار عمومی و حمایت از آرمان‌های مشروطه کمک کرد و به‌عنوان پیشگام روزنامه‌نگاری تندرو شناخته می‌شود.[۲][۳]

جایگاه در تاریخ ایران

شیخ احمد تربتی به‌عنوان اولین شهید روزنامه‌نگار ایران، در تاریخ مشروطه جایگاه ویژه‌ای دارد. شهادت او الهام‌بخش مبارزان مشروطه، به‌ویژه در تبریز، بود و به تقویت جنبش مشروطیت کمک کرد. دیوان شعر او با تخلص «احمد»، که مضامین عدالت و آزادی را دربرداشت، نیز به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش باقی ماند. با وجود انتقادات به تندروی در مقالاتش، تربتی به‌عنوان نمادی از شجاعت و مبارزه علیه استبداد در تاریخ ایران ماندگار است.[۱][۴][۵]

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ کتاب «روزنامه‌نگاران مقتول: سلطان‌العلمای خراسانی»، تالف سید محمد صدری طباطبایی
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ روح‌القدوس - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ از روزنامه‌های تندرو دوره مشروطه - دانشنامه جهان اسلام
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ شیخ احمد تربتی، اولین شهید روزنامه‌نگار ایران - تربت شهر من
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ کتاب «تاریخ مشروطه ایران»، تألیف احمد کسروی
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Khosro/صفحه_تمرین_NOINDEX&oldid=81844»