کاربر:Khosro/صفحه تمرین NOINDEX: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|887x887پیکسل]]
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|1148x1148px]]
{{جعبه زندگینامه| اندازه جعبه =| عنوان = | نام = زینب همرنگ سیدبگلو| تصویر = زینب همرنگ.jpg| اندازه تصویر = ۲۴۰px| عنوان تصویر =زندانی سیاسی زینب همرنگ| زادروز =سال ۱۳۵۱| زادگاه =پارس‌آباد مغان، استان اردبیل| تاریخ مرگ =| مکان مرگ =| عرض جغرافیایی محل دفن =| طول جغرافیایی محل دفن =| latd =| latm =| lats =| latNS =| longd =| longm =| longs =| longEW =| محل زندگی = تهران| ملیت = | نژاد = آذربایجانی| تابعیت = | تحصیلات =دبیر آموزش و پرورش| دانشگاه =| پیشه = معلم بازنشسته، فعال سیاسی| سال‌های فعالیت = ۱۳۹۷–تاکنون| کارفرما = آموزش و پرورش منطقه ۱۸ تهران| نهاد = کانون صنفی معلمان ایران| نماینده =| شناخته‌شده برای = معلمان، فعالان مدنی، زندانیان سیاسی، ارگان‌های حقوق بشری| نقش‌های برجسته =| سبک =| تأثیرگذاران =| تأثیرپذیرفتگان =| شهر خانگی = | تلویزیون =| لقب =| حزب =| جنبش =| مخالفان =| هیئت =| دین =| مذهب =| منصب =| مکتب =| آثار =| خویشاوندان سرشناس =| فرزندان =دو فرزند| جوایز =| امضا =| اندازه امضا =| وبگاه =| پانویس =| اتهام‌ها = تبلیغ علیه نظام، اخلال در نظم عمومی، تشکیل گروه غیرقانونی| مجازات = ۵ سال حبس تعزیری (مهر ۱۴۰۳)| وضعیت پزشکی = بیماری‌های زمینه‌ای (فشار خون بالا)| اقدامات اعتراضی = اعتصاب غذا و دارو (آبان ۱۴۰۲)| وضعیت خانواده =| واکنش‌های بین‌المللی = درخواست سازمان‌های حقوق بشری برای آزادی و بهبود شرایط}}
{{جعبه اطلاعات سیاست‌مدار
'''زینب همرنگ سیدبگلو'''، (متولد سال ۱۳۵۱، پارس‌آباد مغان، اردبیل) معلم بازنشسته و فعال صنفی فرهنگیان، به دلیل فعالیت‌های مدنی و صنفی بارها توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران بازداشت و زندانی شده است. او که از فعالان شناخته‌شده در پیگیری حقوق معلمان است، در چندین نوبت بین سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳ بازداشت شد و پس از تحمل حبس‌های کوتاه‌مدت، آزاد گردید. آخرین محکومیت او در مهر ۱۴۰۳ به ۵ سال حبس تعزیری بود که در حال حاضر در [[زندان اوین]] در حال سپری کردن آن است. خانم زینب همرنگ در طول دوران زندان خود به دلیل شرایط نامناسب بازداشت و محرومیت از حقوق اولیه، دست به اعتصاب غذا و دارو زد که نگرانی‌هایی درباره وضعیت سلامتی او ایجاد کرد. بازداشت‌های متعدد او اغلب به اتهاماتی نظیر «تبلیغ علیه نظام» و «اخلال در نظم عمومی» صورت گرفته و در مواردی با ضرب و شتم همراه بوده است. او همچنین به دلیل فعالیت‌هایش در کانون صنفی معلمان، از جمله اعتراض به وضعیت معیشتی و حقوق فرهنگیان، تحت فشارهای قضایی قرار گرفته است. خانم زینب همرنگ متأهل و دارای دو فرزند است.<ref name=":0">[https://www.aznews.tv/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D9%87%D9%85%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%8C-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7/ گزارش از وضعیت «زینب همرنگ»، معلم و فعال صنفی زندانی - آز نیوز]</ref><ref name=":1">[https://iranwire.com/fa/news/35710/ بازداشت زینب همرنگ دبیر آموزش و پرورش منطقه ۱۸ تهران - ایران وایر] 1</ref><ref name=":2">[https://iranwire.com/fa/news-1/107609-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D9%87%D9%85%D8%B1%D9%86%DA%AF-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%B5%D9%86%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8-%D8%BA%D8%B0%D8%A7-%D9%88-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88-%DA%A9%D8%B1%D8%AF/ زینب همرنگ، معلم زندانی، اعتصاب غذا و دارو کرد - ایران وایر] 2</ref><ref name=":3">[https://humanrightsinir.org/political-prisoners-54/ گزارشی از وضعیت زینب همرنگ سیدبگلو، زندانی سیاسی - حقوق بشر در ایران]</ref><ref name=":4">[https://iranhrs.org/%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%DB%B5-%D8%AA%D8%A7-%DB%B1%DB%B0-%D8%B3%D8%A7/ محکومیت سه زندانی سیاسی زن به ۵ تا ۱۰ سال زندان - کانون حقوق بشر ایران] 1</ref><ref name=":5">[https://iranhrs.org/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D9%87%D9%85%D8%B1%D9%86%DA%AF-%D9%BE%D9%86%D8%AC-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C/ بازداشت مجدد زینب همرنگ پنج ماه پس از آزادی - کانون حقوق بشر ایران] 2</ref><ref name=":6">[https://iranhrs.org/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8/ گزارشی از وضعیت معلم زندانی سیاسی زینب همرنگ - کانون حقوق بشر ایران] 3</ref>  
| نام             = شیخ احمد تربتی
| تصویر           = شیخ احمد تربتی؛3.jpg
| شرح تصویر       = شیخ احمد تربتی، روزنامه‌نگار و فعال مشروطه
| نام کامل        =  
| زادروز           = ۱۲۵۹ خورشیدی
| شهر تولد        = تربت حیدریه
| کشور تولد        =  
| تاریخ مرگ       = ۱۲۸۸ خورشیدی
| شهر مرگ         = تبریز
| کشور مرگ        =  
| تحصیلات         = فقه و اصول، حوزه‌های علمیه مشهد و نجف
| دین              =  
| حزب سیاسی        = مشروطه‌خواه، وابسته به انجمن ایالتی تبریز
| سمت              = بنیان‌گذار و سردبیر روزنامه روح‌القدس
| فعالیت‌ها        = روزنامه‌نگاری مبارز، حمایت از مشروطیت، سرودن دیوان شعر با تخلص «احمد»
|image_size=250پیکسل}}
'''شیخ احمد تربتی'''، (متولد سال ۱۲۵۹، تربت حیدریه – درگذشته ۱۲۸۸ ه‍. ش، تبریز) روزنامه‌نگار، شاعر، و فعال سیاسی دوره [[جنبش مشروطه ایران]]، بنیان‌گذار روزنامه «روح‌القدس» و اولین شهید روزنامه‌نگار کشور بود. او در تربت حیدریه متولد شد و تحصیلاتش را در حوزه‌های علمیه مشهد و نجف گذراند، اما با اندیشه‌های تجددخواهانه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه روح‌القدس را تأسیس کرد که با لحن تند و انتقادی، استبداد [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]] و نفوذ خارجی را افشا می‌کرد. در دوره [[استبداد صغیر]] (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، او به دلیل فعالیت‌هایش مورد سرکوب قرار گرفت و در سال ۱۲۸۸، در تبریز به قتل رسید. شیخ احمد تربتی با اشعار و مقالاتش، به بیداری افکار عمومی و حمایت از مشروطه کمک کرد، اما به دلیل مخالفت با دربار، قربانی خشونت شد. او از خاندانی مذهبی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی فعال بود. شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» شعرهایی در سبک کلاسیک سرود و در دیوانش از عدالت و آزادی سخن گفت. نقش روزنامه روح‌القدس در افشای جنایات استبداد، او را به نمادی از روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد. نقدهای مثبت او را به‌عنوان مبارز مشروطه و شهید رسانه ستایش می‌کنند، اما برخی منابع به تندروی در انتقاداتش اشاره دارند. میراث شیخ احمد تربتی در تاریخ ایران به‌عنوان بنیان‌گذار روزنامه‌نگاری تندرو و شهید مشروطه ماندگار است.<ref name=":0">[https://ensani.ir/file/download/article/20120326171011-3043-120.pdf کتاب «روزنامه‌نگاران مقتول: سلطان‌العلمای خراسانی»، تالف سید محمد صدری طباطبایی]</ref><ref name=":1">[https://www.cgie.org.ir/fa/article/268719/%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B3 روح‌القدوس - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref><ref name=":2">[https://rch.ac.ir/article/Details/14166 از روزنامه‌های تندرو دوره مشروطه - دانشنامه جهان اسلام]</ref><ref name=":3">[https://www.torbat-h.ir/celebrities/sheykh-ahmad-torbati/ شیخ احمد تربتی، اولین شهید روزنامه‌نگار ایران - تربت شهر من]</ref><ref name=":4">کتاب «تاریخ مشروطه ایران»، تألیف [[احمد کسروی]]</ref>


= پیشینه و فعالیت‌های صنفی =
== زندگی اولیه و تحصیلات ==
زینب همرنگ سیدبگلو، معلم بازنشسته آموزش و پرورش منطقه ۱۸ تهران، از فعالان برجسته کانون صنفی معلمان ایران است. او سال‌ها به‌عنوان دبیر آموزش و پرورش فعالیت کرد و پس از بازنشستگی، تمرکز خود را بر پیگیری حقوق معلمان و بهبود شرایط معیشتی و حرفه‌ای فرهنگیان گذاشت. زینب همرنگ به‌عنوان یک فعال مدنی، در حوزه حقوق زنان و عدالت آموزشی نیز نقش داشته و به دلیل حضور فعال در تجمعات مسالمت‌آمیز معلمان و انتقاد از سیاست‌های آموزشی دولت، شناخته شده است. او همچنین به‌عنوان یک معلم آذربایجانی، بر مسائل فرهنگی و آموزشی اقلیت‌ها تأکید داشته است.<ref name=":1" /><ref name=":6" /><ref name=":7">[https://www.gunaz.tv/fa/post/72953 گزارشی از آخرین وضعیت «زینب همرنگ»؛  معلم آذربایجانی محبوس در زندان اوین - گوناز تی‌وی]</ref>  
شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۵۹ ش (۱۲۹۶ ق) در تربت حیدریه، از توابع خراسان، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، شیخ محمد تربتی، از علمای محلی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی فعال بود. او از کودکی به علوم دینی علاقه‌مند بود و در محیطی سنتی پرورش یافت، اما با مهاجرت به مشهد، با اندیشه‌های نوین آشنا شد.<ref name=":1" /><ref name=":3" />


زینب همرنگ از اعضای فعال کانون صنفی معلمان ایران بود و در چندین تجمع اعتراضی برای مطالبه حقوق معلمان، از جمله افزایش حقوق، اجرای نظام رتبه‌بندی، و رفع تبعیض در نظام آموزشی، مشارکت داشت. او در بیانیه‌های کانون صنفی معلمان نقش داشت و خواستار اجرای عدالت آموزشی و توجه به وضعیت معلمان بازنشسته شد. در سال ۱۳۹۷، او در تجمعات سراسری معلمان شرکت کرد که به بازداشت او منجر شد. فعالیت‌های او، هرچند مسالمت‌آمیز، به دلیل انتقاد صریح از سیاست‌های دولت در حوزه آموزش، بارها او را در معرض فشارهای امنیتی و قضایی قرار داد. خانم همرنگ همچنین در سازمان‌دهی تجمعات محلی معلمان در تهران نقش داشت و به نمایندگی از معلمان بازنشسته، بارها مشکلات معیشتی آن‌ها را مطرح کرد.<ref name=":0" /><ref name=":3" /><ref name=":6" />  
=== تحصیلات و فعالیت‌های مذهبی ===
شیخ احمد تربتی تحصیلات دینی را در حوزه علمیه مشهد آغاز کرد و سپس به نجف رفت و نزد علمای برجسته، مانند [[آخوند ملا محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]]، فقه و اصول آموخت. او در نجف با جریان‌های تجددخواه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. در تبریز، به تدریس و فعالیت‌های فرهنگی پرداخت و با روشنفکران مشروطه‌خواه، مانند [[سیّدحسن تقی‌زاده|سید حسن تقی‌زاده]]، ارتباط برقرار کرد.<ref name=":0" /><ref name=":2" />


= بازداشت‌ها و محکومیت‌ها =
== فعالیت‌های روزنامه‌نگاری ==
[[پرونده:روزنامه روح‌القدوس.jpg|جایگزین=روزنامه روح‌القدوس|بندانگشتی|330x330پیکسل|روزنامه روح‌القدوس]]


=== بازداشت‌های اولیه (۱۳۹۷–۱۴۰۱) ===
=== تأسیس روزنامه روح‌القدس ===
زینب همرنگ از سال ۱۳۹۷، به دلیل فعالیت‌های صنفی و مشارکت در تجمعات مسالمت‌آمیز معلمان چندین بار بازداشت شد. در ۲۲ آبان ۱۳۹۷، او در جریان تجمع اعتراضی معلمان مقابل وزارت آموزش و پرورش به اتهام «اخلال در نظم عمومی» بازداشت شد. این تجمع برای مطالبه حقوق معلمان و بهبود شرایط آموزشی برگزار شده بود. زینب همرنگ پس از چند روز بازداشت موقت، با قرار وثیقه آزاد شد. در سال ۱۳۹۸، او مجدداً به دلیل شرکت در تجمعات مشابه همراه دخترش بازداش و بازجویی شد و تحت فشارهای امنیتی قرار گرفت. در سال ۱۴۰۰، زینب همرنگ در جریان یکی دیگر از اعتراضات صنفی معلمان بازداشت شد. این بازداشت نیز کوتاه‌مدت بود و او پس از چند روز با قرار وثیقه آزاد گردید. این بازداشت‌های مکرر به دلیل نقش فعال او در کانون صنفی معلمان و انتقاد از سیاست‌های دولت در حوزه آموزش بود.<ref name=":1" /><ref name=":6" />  
شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه «روح‌القدس» را در تبریز تأسیس کرد. این روزنامه با لحن تند و انتقادی، به افشای سیاست‌های استبدادی دربار قاجار، به‌ویژه محمدعلی شاه، و نفوذ خارجی (روسیه و انگلیس) می‌پرداخت. روح‌القدس با چاپ مقالات و کاریکاتورهای سیاسی، به یکی از تأثیرگذارترین نشریات دوره مشروطه تبدیل شد و به بیداری افکار عمومی کمک کرد. تربتی خود سردبیری و نگارش بخش عمده مقالات را بر عهده داشت.<ref name=":1" /><ref name=":3" />


=== بازداشت و آزادی در سال ۱۴۰۲ ===
=== ویژگی‌ها و تأثیرات روح‌القدس ===
در ۸ آبان ۱۴۰۲، زینب همرنگ پس از احضار به دادگاه انقلاب تهران بازداشت و به بند زنان زندان اوین منتقل شد. اتهامات او شامل «تبلیغ علیه نظام» و «اخلال در نظم عمومی» بود که به فعالیت‌هایش در سازمان‌دهی تجمعات صنفی معلمان نسبت داده شد. در این دوره، او تحت بازجویی‌های شدید قرار گرفت و گزارش‌هایی از ضرب و شتم در جریان بازداشت منتشر شد. زینب همرنگ در ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی آزاد شد، اما این آزادی موقت بود و او همچنان تحت نظارت قضایی قرار داشت.<ref>[https://bazdashtshodegan.com/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8/ بازداشت معلم بازنشسته زینب همرنگ و انتقال وی به زندان اوین - صدای بازداشت‌شدگان]</ref><ref name=":5" /><ref name=":7" />  
روزنامه روح‌القدس به دلیل سبک تند و صریحش در انتقاد از استبداد و فساد درباری، در میان مشروطه‌خواهان محبوبیت یافت. این روزنامه، با انتشار اخبار سرکوب مشروطه‌خواهان و حمایت از مجلس، نقش مهمی در تقویت جنبش مشروطیت ایفا کرد. با این حال، برخی منابع به تندروی تربتی در مقالاتش اشاره دارند که گاه به جنجال منجر شد، اما این سبک او را به چهره‌ای برجسته در روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد.<ref name=":0" /><ref name=":2" /><ref name=":4" />


=== محکومیت به ۵ سال حبس (۱۴۰۳) ===
=== محتوای سیاسی و فرهنگی روح‌القدس ===
در ۱۵ مرداد ۱۴۰۳، زینب همرنگ تنها پنج ماه پس از آزادی موقت، مجدداً بازداشت شد. این بازداشت پس از احضار به شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی [[ایمان افشاری]] صورت گرفت. در مهر ۱۴۰۳، او به اتهامات «تبلیغ علیه نظام» و «تشکیل گروه غیرقانونی» به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شد. این حکم به دلیل ادامه فعالیت‌های صنفی و حضور در تجمعات اعتراضی معلمان صادر شد. زینب همرنگ هم‌اکنون در زندان اوین دوران محکومیت خود را سپری می‌کند. این محکومیت با اعتراضات گسترده فعالان صنفی و حقوق بشری مواجه شد که آن را تلاشی برای سرکوب صدای معلمان و فعالان مدنی دانستند.<ref name=":4" /><ref name=":5" /><ref name=":7" />  
روزنامه روح‌القدس، به دلیل محتوای سیاسی و فرهنگی تندش شهرت داشت. این روزنامه با انتشار مقالات انتقادی علیه استبداد محمدعلی شاه، فساد درباری، و نفوذ خارجی (به‌ویژه روسیه)، به افشای جنایات دربار و حمایت از آرمان‌های مشروطه پرداخت. روح‌القدس همچنین کاریکاتورهایی منتشر می‌کرد که مقامات قاجار را به سخره می‌گرفت. بخش فرهنگی روزنامه شامل اشعار شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» بود که مضامین عدالت و آزادی را ترویج می‌کرد. این محتوا، به‌ویژه در تبریز، به بسیج افکار عمومی علیه استبداد کمک کرد، اما تندروی در برخی مقالات، خشم دربار را برانگیخت.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />


= شرایط زندان و اعتراضات =
== نقش در انقلاب مشروطیت ==
زینب همرنگ در بند زنان زندان اوین در شرایط سختی نگهداری می‌شود. او از دسترسی به خدمات پزشکی مناسب، ملاقات منظم با خانواده، و امکانات اولیه زندان محروم بوده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در بازداشت‌های سال ۱۴۰۲و ۱۴۰۳، او در سلول‌های انفرادی و بند عمومی با شرایط غیربهداشتی مواجه بود. ضرب و شتم در جریان بازداشت‌های او، به‌ویژه در آبان ۱۴۰۲، گزارش شده که به وخامت وضعیت جسمی او منجر شد. این شرایط، همراه با فشارهای روانی ناشی از بازجویی‌های مکرر، سلامت او را به خطر انداخته است.<ref name=":3" /><ref name=":8">[https://wncri.org/fa/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-2/ زنان زندانی سیاسی در اوین به دلیل اعتراض شان، از حقوق اولیه خود محروم می شود - زنان نیروی تغییر]</ref><ref name=":7" />  
[[پرونده:سید احمد تربتی؛1.jpg|جایگزین=شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس|بندانگشتی|شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس    ]]
در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، شیخ احمد تربتی از فعالان برجسته مشروطه‌خواه در تبریز بود. او با انتشار مقالات تند در روزنامه روح‌القدس، سرکوب مشروطه‌خواهان توسط محمدعلی شاه را افشا کرد و به سازماندهی مقاومت در تبریز کمک نمود. تربتی با همکاری انجمن ایالتی تبریز و چهره‌هایی مانند [[ستارخان]]، به ترویج آرمان‌های مشروطه پرداخت.<ref name=":0" /><ref name=":3" />


=== اعتصاب غذا و دارو ===
=== همکاری با مشروطه‌خواهان ===
در آبان ۱۴۰۲، زینب همرنگ در اعتراض به شرایط نامناسب زندان، محرومیت از حقوق اولیه، و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی، دست به اعتصاب غذا و دارو زد. او که از بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا رنج می‌برد، با این اقدام سلامتی خود را به شدت به خطر انداخت. اعتصاب او به مدت چند روز ادامه یافت و نگرانی‌های جدی در میان فعالان حقوق بشر و صنفی معلمان ایجاد کرد. مقامات زندان به درخواست‌های او برای بهبود شرایط و دسترسی به خدمات پزشکی پاسخ مناسبی ندادند، که این امر وضعیت جسمانی او را وخیم‌تر کرد.<ref name=":2" /><ref name=":9">[https://www.radiozamaneh.com/677331/ سلامتی زینب همرنگ، زندانی به جرم پیگیری حقوق صنفی معلمان در خطر است - رادیو زمانه]</ref>  
شیخ احمد تربتی با روشنفکران مشروطه‌خواه، از جمله سید حسن تقی‌زاده و اعضای انجمن سعادت، ارتباط نزدیکی داشت. او از طریق سخنرانی‌ها و مقالاتش، مردم تبریز را به حمایت از مشروطه و مقاومت در برابر استبداد تشویق کرد. این فعالیت‌ها او را به هدفی برای دربار و نیروهای استبدادی تبدیل کرد، اما روحیه مبارزاتی‌اش را تقویت نمود.<ref name=":1" /><ref name=":4" />


=== فشارهای قضایی و محدودیت‌ها ===
== فعالیت‌های ادبی و شعر ==
زینب همرنگ به دلیل اعتراض به شرایط زندان و پیگیری حقوق خود، با محدودیت‌های بیشتری مواجه شده است. او از امکان تماس تلفنی و ملاقات با خانواده محروم شده و این محدودیت‌ها به‌عنوان ابزاری برای سرکوب صدای او و دیگر زندانیان سیاسی به کار رفته است. در برخی موارد، او به دلیل امتناع از بازجویی‌های اضافی یا اعتراض به رفتار مأموران زندان، با تنبیهاتی مانند انتقال به سلول انفرادی مواجه شد. این فشارها به‌ویژه در بازداشت اخیر او در سال ۱۴۰۳ شدت بیشتری یافت.<ref name=":8" /><ref name=":7" />  
شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» دیوان شعری در سبک کلاسیک فارسی سرود. اشعار او که اغلب در قالب غزل و قصیده بودند، مضامین عاشقانه، اجتماعی، و سیاسی داشتند. تربتی در شعرهایش به عدالت، آزادی، و مبارزه با استبداد تأکید می‌کرد و از مشروطه‌خواهان ستایش می‌کرد. این اشعار گاه در روزنامه روح‌القدس منتشر می‌شد و به محبوبیت او در محافل ادبی تبریز افزود.<ref name=":1" /><ref name=":3" />


= واکنش‌ها و حمایت‌ها =
=== تأثیر ادبی ===
فعالیت‌های ادبی شیخ احمد تربتی، به‌ویژه اشعار سیاسی‌اش، در دوره مشروطیت تأثیرگذار بود. اشعار او در گردهمایی‌های مشروطه‌خواهان خوانده می‌شد و به تقویت روحیه مبارزان کمک می‌کرد. سادگی سبک شعری او در مقایسه با شاعران برجسته قاجار تفاوت داشت، اما ارزش کار او در پیوند شعر با آرمان‌های مشروطه بود. دیوانش پس از مرگش به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش حفظ شد.<ref name=":0" /><ref name=":2" />


=== حمایت فعالان صنفی و حقوق بشری ===
== ترور و پایان زندگی ==
بازداشت‌ها و محکومیت‌های زینب همرنگ با واکنش گسترده فعالان صنفی و حقوق بشری مواجه شده است. کانون صنفی معلمان ایران در بیانیه‌های متعدد، بازداشت و محکومیت او به ۵ سال حبس را محکوم کرد و آن را تلاشی برای سرکوب صدای معلمان و فعالان مدنی دانست. این کانون خواستار آزادی فوری همرنگ و دیگر معلمان زندانی شد. سازمان حقوق بشر در ایران و کانون حقوق بشر ایران نیز با انتشار گزارش‌هایی، وضعیت سلامتی او را در طول اعتصاب غذا و دارو در آبان ۱۴۰۲ مورد توجه قرار دادند و از مقامات قضایی خواستار رسیدگی فوری به شرایط او و تأمین حقوق اولیه‌اش شدند. فعالان حقوق زنان نیز از خانم همرنگ به‌عنوان یک فعال مدنی برجسته حمایت کردند و خواستار توقف فشارهای قضایی بر او شدند.<ref name=":4" /><ref name=":6" /><ref name=":3" /><ref name=":8" />  
[[پرونده:سید احمد تربتی؛2.jpg|جایگزین=سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری|بندانگشتی|227x227پیکسل|سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری]]
شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۸ ش (۱۳۲۷ ق) در تبریز، در جریان استبداد صغیر، توسط نیروهای وابسته به دربار محمدعلی شاه به قتل رسید. او به دلیل مقالات تند روزنامه روح‌القدس علیه استبداد و افشای سرکوب مشروطه‌خواهان، هدف نیروهای درباری قرار گرفت. تربتی در محله‌ای در تبریز دستگیر و پس از شکنجه، اعدام شد. این رویداد او را به اولین شهید روزنامه‌نگار ایران تبدیل کرد.<ref name=":0" /><ref name=":3" />


=== پوشش رسانه‌ای و آگاهی‌رسانی ===
=== پیامدهای ترور ===
رسانه‌های مستقل و حقوق بشری نقش مهمی در اطلاع‌رسانی درباره وضعیت زینب همرنگ ایفا کرده‌اند. این رسانه‌ها گزارش‌های مفصلی از بازداشت‌ها، شرایط زندان، و اعتصاب غذای او منتشر کردند و توجه عمومی را به نقض حقوق او جلب نمودند. به‌ویژه، گزارش‌های مربوط به اعتصاب غذا و دارو در آبان ۱۴۰۲ و تأثیر آن بر سلامتی زینب همرنگ، نگرانی‌های گسترده‌ای در میان فعالان مدنی ایجاد کرد. گوناز تی‌وی به‌طور خاص به هویت آذربایجانی همرنگ اشاره کرد و خواستار توجه به وضعیت او به‌عنوان یک فعال فرهنگی شد. این رسانه‌ها همچنین از جامعه بین‌المللی خواستند تا برای بهبود شرایط زندانیان سیاسی در ایران فشار بیاورند.<ref name=":9" /><ref name=":2" /><ref name=":7" />  
ترور شیخ احمد تربتی واکنش‌های گسترده‌ای در میان مشروطه‌خواهان برانگیخت. مرگ او به تقویت روحیه مقاومت در تبریز و تسریع فتح تهران (۱۲۸۸ ش) کمک کرد. روزنامه روح‌القدس پس از مرگ او به فعالیت ادامه نداد، اما تأثیرش در بیداری افکار عمومی ماندگار شد. برخی منابع به تندروی‌های تربتی به‌عنوان عاملی برای خشم دربار اشاره دارند، اما شهادتش او را به نمادی از مبارزه علیه استبداد تبدیل کرد.<ref name=":1" /><ref name=":4" />
 
== میراث ==
شیخ احمد تربتی با تأسیس روزنامه روح‌القدس، نقش مهمی در توسعه روزنامه‌نگاری مبارز در دوره مشروطیت ایفا کرد. منابع تأکید دارند که روح‌القدس با لحن انتقادی و افشاگرانه، الگویی برای نشریات بعدی، مانند صوراسرافیل، شد. تربتی با مقالاتش به بیداری افکار عمومی و حمایت از آرمان‌های مشروطه کمک کرد و به‌عنوان پیشگام روزنامه‌نگاری تندرو شناخته می‌شود.<ref name=":1" /><ref name=":2" />
 
=== جایگاه در تاریخ ایران ===
شیخ احمد تربتی به‌عنوان اولین شهید روزنامه‌نگار ایران، در تاریخ مشروطه جایگاه ویژه‌ای دارد. شهادت او الهام‌بخش مبارزان مشروطه، به‌ویژه در تبریز، بود و به تقویت جنبش مشروطیت کمک کرد. دیوان شعر او با تخلص «احمد»، که مضامین عدالت و آزادی را دربرداشت، نیز به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش باقی ماند. با وجود انتقادات به تندروی در مقالاتش، تربتی به‌عنوان نمادی از شجاعت و مبارزه علیه استبداد در تاریخ ایران ماندگار است.<ref name=":0" /><ref name=":3" /><ref name=":4" />


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۴۸

برای صفحه تمرین.jpg
شیخ احمد تربتی
شیخ احمد تربتی؛3.jpg
شیخ احمد تربتی، روزنامه‌نگار و فعال مشروطه
شناسنامه
زادروز۱۲۵۹ خورشیدی
زادگاهتربت حیدریه،
تاریخ مرگ۱۲۸۸ خورشیدی
محل مرگتبریز،
تحصیلاتفقه و اصول، حوزه‌های علمیه مشهد و نجف
اطلاعات سیاسی
حزب سیاسیمشروطه‌خواه، وابسته به انجمن ایالتی تبریز
سمتبنیان‌گذار و سردبیر روزنامه روح‌القدس
فعالیت‌هاروزنامه‌نگاری مبارز، حمایت از مشروطیت، سرودن دیوان شعر با تخلص «احمد»

شیخ احمد تربتی، (متولد سال ۱۲۵۹، تربت حیدریه – درگذشته ۱۲۸۸ ه‍. ش، تبریز) روزنامه‌نگار، شاعر، و فعال سیاسی دوره جنبش مشروطه ایران، بنیان‌گذار روزنامه «روح‌القدس» و اولین شهید روزنامه‌نگار کشور بود. او در تربت حیدریه متولد شد و تحصیلاتش را در حوزه‌های علمیه مشهد و نجف گذراند، اما با اندیشه‌های تجددخواهانه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه روح‌القدس را تأسیس کرد که با لحن تند و انتقادی، استبداد محمدعلی شاه و نفوذ خارجی را افشا می‌کرد. در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، او به دلیل فعالیت‌هایش مورد سرکوب قرار گرفت و در سال ۱۲۸۸، در تبریز به قتل رسید. شیخ احمد تربتی با اشعار و مقالاتش، به بیداری افکار عمومی و حمایت از مشروطه کمک کرد، اما به دلیل مخالفت با دربار، قربانی خشونت شد. او از خاندانی مذهبی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی فعال بود. شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» شعرهایی در سبک کلاسیک سرود و در دیوانش از عدالت و آزادی سخن گفت. نقش روزنامه روح‌القدس در افشای جنایات استبداد، او را به نمادی از روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد. نقدهای مثبت او را به‌عنوان مبارز مشروطه و شهید رسانه ستایش می‌کنند، اما برخی منابع به تندروی در انتقاداتش اشاره دارند. میراث شیخ احمد تربتی در تاریخ ایران به‌عنوان بنیان‌گذار روزنامه‌نگاری تندرو و شهید مشروطه ماندگار است.[۱][۲][۳][۴][۵]

زندگی اولیه و تحصیلات

شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۵۹ ش (۱۲۹۶ ق) در تربت حیدریه، از توابع خراسان، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، شیخ محمد تربتی، از علمای محلی بود و برادرش، شیخ محمد تربتی، نیز در فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی فعال بود. او از کودکی به علوم دینی علاقه‌مند بود و در محیطی سنتی پرورش یافت، اما با مهاجرت به مشهد، با اندیشه‌های نوین آشنا شد.[۲][۴]

تحصیلات و فعالیت‌های مذهبی

شیخ احمد تربتی تحصیلات دینی را در حوزه علمیه مشهد آغاز کرد و سپس به نجف رفت و نزد علمای برجسته، مانند آخوند خراسانی، فقه و اصول آموخت. او در نجف با جریان‌های تجددخواه آشنا شد و به تبریز مهاجرت کرد. در تبریز، به تدریس و فعالیت‌های فرهنگی پرداخت و با روشنفکران مشروطه‌خواه، مانند سید حسن تقی‌زاده، ارتباط برقرار کرد.[۱][۳]

فعالیت‌های روزنامه‌نگاری

روزنامه روح‌القدوس
روزنامه روح‌القدوس

تأسیس روزنامه روح‌القدس

شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۵، روزنامه «روح‌القدس» را در تبریز تأسیس کرد. این روزنامه با لحن تند و انتقادی، به افشای سیاست‌های استبدادی دربار قاجار، به‌ویژه محمدعلی شاه، و نفوذ خارجی (روسیه و انگلیس) می‌پرداخت. روح‌القدس با چاپ مقالات و کاریکاتورهای سیاسی، به یکی از تأثیرگذارترین نشریات دوره مشروطه تبدیل شد و به بیداری افکار عمومی کمک کرد. تربتی خود سردبیری و نگارش بخش عمده مقالات را بر عهده داشت.[۲][۴]

ویژگی‌ها و تأثیرات روح‌القدس

روزنامه روح‌القدس به دلیل سبک تند و صریحش در انتقاد از استبداد و فساد درباری، در میان مشروطه‌خواهان محبوبیت یافت. این روزنامه، با انتشار اخبار سرکوب مشروطه‌خواهان و حمایت از مجلس، نقش مهمی در تقویت جنبش مشروطیت ایفا کرد. با این حال، برخی منابع به تندروی تربتی در مقالاتش اشاره دارند که گاه به جنجال منجر شد، اما این سبک او را به چهره‌ای برجسته در روزنامه‌نگاری مبارز تبدیل کرد.[۱][۳][۵]

محتوای سیاسی و فرهنگی روح‌القدس

روزنامه روح‌القدس، به دلیل محتوای سیاسی و فرهنگی تندش شهرت داشت. این روزنامه با انتشار مقالات انتقادی علیه استبداد محمدعلی شاه، فساد درباری، و نفوذ خارجی (به‌ویژه روسیه)، به افشای جنایات دربار و حمایت از آرمان‌های مشروطه پرداخت. روح‌القدس همچنین کاریکاتورهایی منتشر می‌کرد که مقامات قاجار را به سخره می‌گرفت. بخش فرهنگی روزنامه شامل اشعار شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» بود که مضامین عدالت و آزادی را ترویج می‌کرد. این محتوا، به‌ویژه در تبریز، به بسیج افکار عمومی علیه استبداد کمک کرد، اما تندروی در برخی مقالات، خشم دربار را برانگیخت.[۱][۲][۳]

نقش در انقلاب مشروطیت

شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس
شیخ احمد تربتی به همراه افراد دستگیر شده در واقعه به توپ بستن مجلس

در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، شیخ احمد تربتی از فعالان برجسته مشروطه‌خواه در تبریز بود. او با انتشار مقالات تند در روزنامه روح‌القدس، سرکوب مشروطه‌خواهان توسط محمدعلی شاه را افشا کرد و به سازماندهی مقاومت در تبریز کمک نمود. تربتی با همکاری انجمن ایالتی تبریز و چهره‌هایی مانند ستارخان، به ترویج آرمان‌های مشروطه پرداخت.[۱][۴]

همکاری با مشروطه‌خواهان

شیخ احمد تربتی با روشنفکران مشروطه‌خواه، از جمله سید حسن تقی‌زاده و اعضای انجمن سعادت، ارتباط نزدیکی داشت. او از طریق سخنرانی‌ها و مقالاتش، مردم تبریز را به حمایت از مشروطه و مقاومت در برابر استبداد تشویق کرد. این فعالیت‌ها او را به هدفی برای دربار و نیروهای استبدادی تبدیل کرد، اما روحیه مبارزاتی‌اش را تقویت نمود.[۲][۵]

فعالیت‌های ادبی و شعر

شیخ احمد تربتی با تخلص «احمد» دیوان شعری در سبک کلاسیک فارسی سرود. اشعار او که اغلب در قالب غزل و قصیده بودند، مضامین عاشقانه، اجتماعی، و سیاسی داشتند. تربتی در شعرهایش به عدالت، آزادی، و مبارزه با استبداد تأکید می‌کرد و از مشروطه‌خواهان ستایش می‌کرد. این اشعار گاه در روزنامه روح‌القدس منتشر می‌شد و به محبوبیت او در محافل ادبی تبریز افزود.[۲][۴]

تأثیر ادبی

فعالیت‌های ادبی شیخ احمد تربتی، به‌ویژه اشعار سیاسی‌اش، در دوره مشروطیت تأثیرگذار بود. اشعار او در گردهمایی‌های مشروطه‌خواهان خوانده می‌شد و به تقویت روحیه مبارزان کمک می‌کرد. سادگی سبک شعری او در مقایسه با شاعران برجسته قاجار تفاوت داشت، اما ارزش کار او در پیوند شعر با آرمان‌های مشروطه بود. دیوانش پس از مرگش به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش حفظ شد.[۱][۳]

ترور و پایان زندگی

سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری
سید احمد تربتی، سمت راست، پس از دستگیری

شیخ احمد تربتی در سال ۱۲۸۸ ش (۱۳۲۷ ق) در تبریز، در جریان استبداد صغیر، توسط نیروهای وابسته به دربار محمدعلی شاه به قتل رسید. او به دلیل مقالات تند روزنامه روح‌القدس علیه استبداد و افشای سرکوب مشروطه‌خواهان، هدف نیروهای درباری قرار گرفت. تربتی در محله‌ای در تبریز دستگیر و پس از شکنجه، اعدام شد. این رویداد او را به اولین شهید روزنامه‌نگار ایران تبدیل کرد.[۱][۴]

پیامدهای ترور

ترور شیخ احمد تربتی واکنش‌های گسترده‌ای در میان مشروطه‌خواهان برانگیخت. مرگ او به تقویت روحیه مقاومت در تبریز و تسریع فتح تهران (۱۲۸۸ ش) کمک کرد. روزنامه روح‌القدس پس از مرگ او به فعالیت ادامه نداد، اما تأثیرش در بیداری افکار عمومی ماندگار شد. برخی منابع به تندروی‌های تربتی به‌عنوان عاملی برای خشم دربار اشاره دارند، اما شهادتش او را به نمادی از مبارزه علیه استبداد تبدیل کرد.[۲][۵]

میراث

شیخ احمد تربتی با تأسیس روزنامه روح‌القدس، نقش مهمی در توسعه روزنامه‌نگاری مبارز در دوره مشروطیت ایفا کرد. منابع تأکید دارند که روح‌القدس با لحن انتقادی و افشاگرانه، الگویی برای نشریات بعدی، مانند صوراسرافیل، شد. تربتی با مقالاتش به بیداری افکار عمومی و حمایت از آرمان‌های مشروطه کمک کرد و به‌عنوان پیشگام روزنامه‌نگاری تندرو شناخته می‌شود.[۲][۳]

جایگاه در تاریخ ایران

شیخ احمد تربتی به‌عنوان اولین شهید روزنامه‌نگار ایران، در تاریخ مشروطه جایگاه ویژه‌ای دارد. شهادت او الهام‌بخش مبارزان مشروطه، به‌ویژه در تبریز، بود و به تقویت جنبش مشروطیت کمک کرد. دیوان شعر او با تخلص «احمد»، که مضامین عدالت و آزادی را دربرداشت، نیز به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی‌اش باقی ماند. با وجود انتقادات به تندروی در مقالاتش، تربتی به‌عنوان نمادی از شجاعت و مبارزه علیه استبداد در تاریخ ایران ماندگار است.[۱][۴][۵]

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ کتاب «روزنامه‌نگاران مقتول: سلطان‌العلمای خراسانی»، تالف سید محمد صدری طباطبایی
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ روح‌القدوس - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ از روزنامه‌های تندرو دوره مشروطه - دانشنامه جهان اسلام
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ شیخ احمد تربتی، اولین شهید روزنامه‌نگار ایران - تربت شهر من
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ کتاب «تاریخ مشروطه ایران»، تألیف احمد کسروی
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Khosro/صفحه_تمرین_NOINDEX&oldid=81844»