|
|
| (۲۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| [[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|991x991px]] | | [[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|1148x1148px]]زهرا شهباز طبری، (متولد سال ۱۳۳۷، بابل، ساکن رشت) زندانی سیاسی ۶۷ ساله و ساکن رشت، مهندس برق و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه بوروس سوئد در رشته انرژی پایدار است. او در روز شنبه ۳ آبان ۱۴۰۴ (۲۵ اکتبر ۲۰۲۵)، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به اتهام «محاربه از طریق همکاری با [[سازمان مجاهدین خلق ایران]]» به اعدام محکوم شد. او از ۲ اسفند ۱۴۰۱، در [[زندان لاکان رشت]] بازداشت و تحت بلاتکلیفی طولانی قرار گرفت. زهرا شهباز طبری، فعال حقوق زنان و زندانی سیاسی پیشین، پیش از این در دهه ۱۳۶۰ به ۱۵ سال زندان محکوم شده بود. اتهامات شامل «ارتباط با گروه‌های مخالف نظام»، «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی» است. گزارش‌ها از بازجویی‌های شدید، محرومیت از مرخصی و وکیل مستقل، و شرایط نامناسب سلامتی خبر می‌دهند. خانواده‌اش از حکم اعدام ابراز نگرانی کرده و خواستار مداخله نهادهای حقوق بشری شده‌اند. این حکم بخشی از سرکوب مخالفان سیاسی در ایران است و امکان تجدیدنظرخواهی وجود دارد. سازمان مجاهدین خلق بر پرونده‌سازی و شکنجه تأکید کرده است. '''(صدای بازداشت‌شدگان، هه‌نگاو، زنان نیروی تغییر، ایران اینترنشنال، هرانا، کانون حقوق بشر ایران، ایران امروز، سازمان مجاهدین خلق).''' |
| {{جعبه زندگینامه| اندازه جعبه =| عنوان = منوچهر فلاح| نام = منوچهر فلاح| تصویر = منوچهر فلاح؛2.jpg| اندازه تصویر = ۲۴۰px| عنوان تصویر = منوچهر فلاح| زادروز = ۱۳۶۲| زادگاه = رشت، گیلان، ایران| تاریخ مرگ = | مکان مرگ = |عرض جغرافیایی محل دفن=|طول جغرافیایی محل دفن=|latd=|latm=|lats=|latNS=N|longd=|longm=|longs=|longEW=E| محل زندگی = رشت (تا ۱۴۰۲)، جزیره کیش (تا ۱۴۰۲)، زندان لاکان (۱۴۰۲-اکنون)| ملیت = ایرانی| نژاد = | تابعیت = | تحصیلات = رشته هنر| دانشگاه = | پیشه = تتو آرتیست، فعال مدنی| سال‌های فعالیت = ۱۳۹۰–۱۴۰۲| کارفرما = | نهاد = | نماینده = | شناخته‌شده برای = فعالیت مدنی، محکومیت به اعدام| نقش‌های برجسته = | سبک = | تأثیرگذاران = | تأثیرپذیرفتگان = | شهر خانگی = | تلویزیون = | لقب = | حزب = | جنبش = | مخالفان = قوه قضاییه جمهوری اسلامی| هیئت = | دین = | مذهب = | منصب = | مکتب = | آثار = | خویشاوندان سرشناس = | فرزندان = عسل (دختر)| جوایز = | امضا = | اندازه امضا = | وبگاه = | پانویس =}}
| |
| '''منوچهر فلاح'''، (متولد ۱۳۶۲، رشت) فعال مدنی و زندانی سیاسی ایرانی، توسط قوه قضاییه نظام جمهوری اسلامی به اتهام «محاربه» با مجازات اعدام مواجه شده است. منوچهر فلاح پس از اتمام تحصیلاتش در رشته هنر، به‌عنوان تتو آرتیست در جزیره کیش مشغول به کار شد. فعالیت‌های مدنی او، از جمله حمایت از کارگران و انتقاد از سیاست‌های حکومتی در شبکه‌های اجتماعی، وی را در تیررس نهادهای امنیتی قرار داد. اولین بازداشتش در ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ (۲۷ ژوئن ۲۰۲۳) در فرودگاه رشت رخ داد و به [[زندان لاکان رشت]] منتقل شد. در آذر ۱۴۰۳، شعبه سوم دادگاه انقلاب رشت او را به اتهام «توهین به [[سید علی خامنه ای|خامنه‌ای]]» و «تبلیغ علیه نظام» به ۲۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم کرد که با کسر یک‌چهارم، در اردیبهشت ۱۴۰۴ پایان یافت. با این حال، در پرونده دوم، محاکمه‌ای از طریق ویدئوکنفرانس در ۲۱ آذر ۱۴۰۳ توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب برگزار شد که به اتهام «محاربه» و «اقدام علیه امنیت ملی» منجر به صدور حکم اعدام در فوریه ۲۰۲۵ (بهمن ۱۴۰۳) شد، ابلاغ آن در ۱۴ بهمن به وکلایش صورت گرفت.
| |
|
| |
|
| منوچهر فلاح در زندان لاکان بارها برای اعتراض به شرایط غیرانسانی دست به اعتصاب غذا زده است. اعتصاب ۲۸ روزه او از ۱ تیر ۱۴۰۴ آغاز شد و تا ۲۸ تیر ادامه یافت، زمانی که به دلیل وخامت حال و از دست دادن هوشیاری به بهداری منتقل شد. او از بیماری‌های مزمن مانند مشکلات گوارشی و تنفسی رنج می‌برد و با وجود نیاز فوری به مراقبت پزشکی، از درمان محروم مانده است. گزارش‌ها حاکی از شکنجه‌های جسمی، از جمله ضرب و شتم و حبس در انفرادی، و روانی، نظیر تهدید خانواده، است که وضعیت جسمانی و روانی او را به خطر انداخته است. خانواده‌اش از زمان بازداشت دوم از هرگونه تماس محروم بوده و تلاش‌هایشان برای کسب اطلاعات با مقاومت مأموران مواجه شده است.
| | == پیشینه شخصی و فعالیت‌های سیاسی == |
| | زهرا شهباز طبری، ۶۷ ساله متولد بابل (ساکن رشت) و از فعالان حقوق زنان، سابقه طولانی در فعالیت‌های سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی دارد. او در دهه ۱۳۶۰ به اتهام فعالیت‌های سیاسی به ۱۵ سال زندان محکوم شد و دوران محکومیت خود را در زندان‌های رشت و تهران گذراند. او پس از آزادی، به عنوان یکی از زنان مبارز گیلک شناخته شد و در [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|اعتراضات سراسری ۱۴۰۱]]،مشارکت فعال داشت. او در تظاهرات رشت علیه سرکوب زنان و [[نقض حقوق بشر در ایران|نقض حقوق بشر]] نقش برجسته‌ای ایفا کرد. '''(زنان نیروی تغییر).''' |
|
| |
|
| واکنش‌های بین‌المللی به این پرونده گسترده بوده است. سازمان‌های حقوق بشری مانند مانیتورینگ حقوق بشر ایران و سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، حکم اعدام را محکوم کرده و خواستار مداخله جامعه جهانی شده‌اند. سازمان عفو بین‌الملل نیز بیانیه‌ای صادر کرده که به نقض حقوق منوچهر فلاح، از جمله محرومیت از وکیل، پرداخته و خواستار توقف اجرای حکم شده است. حمایت‌های محلی، از جمله بیانیه معلمان گیلان، فلاح را به‌عنوان نمادی از مقاومت معرفی کرده است. خانواده‌اش نیز در تیر ۱۴۰۴ با برگزاری تجمع در مقابل زندان اوین، نسبت به بی‌خبری او اعتراض کردند که با سرکوب مواجه شد.<ref name=":0">[https://iranwire.com/fa/features/138803-%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA/ منوچهر فلاح که به اعدام محکوم شده، کیست؟ - ایران وایر] 1</ref><ref name=":1">[https://iranhrs.org/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ زندانی سیاسی منوچهر فلاح کیست؟ - کانون حقوق بشر ایران] 1</ref><ref name=":2">[https://hengaw.net/fa/news/archive/63104 رشت؛ منوچهر فلاح به بیست و دو ماه و هفده روز حبس محکوم شد - سازمان حقوق بشری هه‌نگاو] 1</ref><ref name=":3">[https://iranhrs.org/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%A7/ زندانی سیاسی منوچهر فلاح،ممانعت عمدی مقامات زندان از درمان در زندان لاکان رشت - کانون حقوق بشر ایران] 2</ref><ref name=":4">[https://bazdashtshodegan.com/%d9%85%d9%86%d9%88%da%86%d9%87%d8%b1-%d9%81%d9%84%d8%a7%d8%ad-%d8%af%d8%b1-%db%b2%db%b8%d9%85%db%8c%d9%86-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%a8-%d9%87%d9%88%d8%b4%db%8c%d8%a7%d8%b1/ منوچهر فلاح در ۲۸مین روز اعتصاب هوشیاری‌اش را از دست داد - صدای بازداشت‌شدگان]</ref><ref name=":5">[https://payamjavan.com/429862-2856082350/ نگرانی‌ها از وضعیت جسمانی منوچهر فلاح پس از ۲۵ روز اعتصاب غذا - پیام جوان]</ref><ref name=":6">[https://iranwire.com/fa/features/139107-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%B5%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85/ حمایت معلمان گیلان از منوچهر فلاح: همه باید صدایش باشیم - ایران وایر] 2</ref><ref name=":7">[https://wncri.org/fa/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DB%B1/ نامه یک زندانی سیاسی محکوم به اعدام در سالروز ۱۶سالگی دخترش - زنان نیروی تغییر]</ref><ref name=":8">[https://fa.iran-hrm.com/%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B9/ محکومیت زندانی سیاسی منوچهر فلاح به اعدام - مانیتورینگ حقوق بشر ایران]</ref><ref name=":9">[https://hengaw.net/fa/news/2025/02/article-8 رشت؛ منوچهر فلاح، زندانی سیاسی گیلک به اعدام محکوم شد - سازمان حقوق بشری هه‌نگاو] 2</ref><ref name=":10">[https://www.iranntv.com/955067-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%B9%D9%81%D9%88-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%88 بیانیه عفو بین‌الملل اعدام‌های مخفیانه وحشتناک و افزایش سرکوب سیاسی در ایران -سیمای آزادی]</ref><ref name=":11">[https://iranhrs.org/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D8%8C-%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85/ زندان لاکان رشت، تجمع علیه احکام اعدام در مقابل زندان - کانون حقوق بشر ایران] 3</ref>
| | زهرا شهباز طبری، به عنوان زندانی سیاسی پیشین، در سال‌های اخیر نیز به دلیل حمایت از حقوق زندانیان و اعتراض به سیاست‌های قضاییه مورد توجه قرار گرفته است. خانواده و فعالان حقوق بشر او را نمادی از مقاومت زنان ایرانی در برابر سرکوب می‌دانند. '''(هرانا).(صدای بازداشت‌شدگان)''' |
|
| |
|
| == پیشینه و تحصیلات ==
| | خانم زهرا شهباز طبری مهندس برق و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه بوروس سوئد در رشته انرژی پایدار است. '''(ایران اینترنشنال)''' |
| منوچهر فلاح در سال ۱۳۶۲ در شهر رشت، مرکز استان گیلان، به دنیا آمد.<ref name=":0" /> او در خانواده‌ای با پیشینه فرهنگی و هنری بزرگ شد که علاقه‌اش به هنر را از کودکی شکل داد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس رشت گذراند و پس از آن وارد دانشگاه شد، جایی که رشته هنر را انتخاب کرد و مدرک خود را در این حوزه به دست آورد.<ref name=":1" /> فلاح پس از اتمام تحصیلات، به جزیره کیش مهاجرت کرد و به‌عنوان تتو آرتیست فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد. این شغل که نیازمند مهارت‌های خلاقانه و ظرافت بود، به او امکان داد تا در محیطی متفاوت از رشت، تجربه‌های جدیدی کسب کند.<ref name=":2" /> فعالیت هنری او، همراه با علاقه‌اش به مسائل اجتماعی، بعدها به انگیزه‌ای برای ورود به فعالیت‌های مدنی تبدیل شد که مسیر زندگی‌اش را تغییر داد.<ref name=":12">[https://news.gooya.com/2024/05/post-86745.php رنج نامه‌ی منوچهر فلاح، زندانی سیاسی از زندان لاکان رشت - خبرنامه گویا]</ref>
| |
|
| |
|
| == دستگیری‌ها، اعتصاب غذا و محرومیت‌ها == | | == بازداشت اول == |
| منوچهر فلاح اولین بار در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ (۲۷ ژوئن ۲۰۲۳) در فرودگاه رشت توسط مأموران امنیتی دستگیر شد.<ref name=":0" /> این بازداشت به دلیل فعالیت‌های مدنی او، از جمله حمایت از اعتراضات کارگری و انتشار انتقادات در شبکه‌های اجتماعی، رخ داد. او پس از دستگیری به زندان لاکان رشت منتقل شد، جایی که تحت بازجویی‌های سنگین قرار گرفت. در آذر ۱۴۰۳، شعبه سوم دادگاه انقلاب رشت او را به اتهام «توهین به خامنه‌ای» و «تبلیغ علیه نظام» به ۲۲ ماه و ۱۷ روز حبس محکوم کرد که با کسر یک‌چهارم، در اردیبهشت ۱۴۰۴ پایان یافت.<ref name=":2" /> با این حال، به جای آزادی، در پرونده دوم به اتهام «محاربه» و «اقدام علیه امنیت ملی» بازداشتش تمدید شد و در ۲۱ آذر ۱۴۰۳ از طریق ویدئوکنفرانس در شعبه دوم دادگاه انقلاب محاکمه شد که منجر به صدور حکم اعدام در فوریه ۲۰۲۵ (بهمن ۱۴۰۳) گردید.<ref name=":3" />
| | زهرا شهباز طبری در ۲ اسفند ۱۴۰۱، توسط نیروهای امنیتی در رشت بازداشت شد. این بازداشت در جریان سرکوب اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، صورت گرفت. او بلافاصله به بازداشتگاه اطلاعات رشت منتقل و تحت بازجویی‌های فشرده قرار گرفت. بر اساس گزارش‌ها، مأموران امنیتی منزل او را تفتیش کرده و اموال شخصی‌اش را ضبط کردند. '''(ایران اینترنشنال).''' |
|
| |
|
| منوچهر فلاح در زندان لاکان بارها برای اعتراض به شرایط غیرانسانی دست به اعتصاب غذا زده است. اولین اعتصاب او از ۱ تیر ۱۴۰۴ آغاز شد و ۲۸ روز ادامه داشت تا اینکه در ۲۸ تیر به دلیل وخامت حالش، هوشیاری خود را از دست داد و به بهداری زندان منتقل شد.<ref name=":4" /> این اعتصاب برای جلب توجه به محرومیت از حقوق اولیه، از جمله تماس با خانواده و دسترسی به وکیل، انجام شد. بر اساس گزارشات، او از بیماری‌های مزمن، از جمله مشکلات گوارشی و تنفسی، رنج می‌برد، اما مقامات زندان عمداً از ارائه درمان خودداری کرده‌اند.<ref name=":3" /> محرومیت از دارو، غذای مناسب، و حتی نور کافی در سلول‌های انفرادی، وضعیت جسمانی او را به شدت وخیم کرده است.<ref name=":5" /> همچنین، خانواده‌اش از ملاقات با او محروم شده و هیچ اطلاع رسمی از وضعیتش دریافت نکرده‌اند، که این بی‌خبری به فشار روانی بر او و نزدیکانش افزوده است.<ref name=":7" />
| | پس از بازداشت اولیه، خانم زهرا شهباز طبری به زندان لاکان رشت منتقل شد، جایی که بیش از دو سال در بلاتکلیفی کامل به سر برد. در این مدت، پرونده او بدون تشکیل دادگاه و اطلاع‌رسانی به خانواده پیش می‌رفت. خانواده‌اش بارها از عدم دسترسی به اطلاعات پرونده و محرومیت از ملاقات شکایت کردند. '''(هه‌نگاو).''' |
|
| |
|
| == شکنجه، زندان و اتهامات == | | === بلاتکلیفی و شرایط زندان === |
| منوچهر فلاح پس از انتقال به زندان لاکان رشت، با شرایطی غیرانسانی روبه‌رو شد که شامل شکنجه‌های جسمی و روانی بود.<ref name=":3" /> او در سلول‌های انفرادی تحت ضرب و شتم با باتوم، محرومیت از خواب برای چندین روز، و تهدید به آزار خانواده‌اش قرار گرفته است.<ref name=":6" /> این شکنجه‌ها به‌ویژه پس از اعتصاب غذایش شدت یافت، جایی که مأموران با قطع آب و غذا و پخش صداهای ناهنجار، فشار روانی را افزایش دادند.<ref name=":4" /> زندان لاکان، با سلول‌های تاریک و بدون تهویه مناسب، به محلی برای سرکوب سیستماتیک زندانیان سیاسی تبدیل شده است.<ref name=":9" />
| | طی ۲۹ ماه بازداشت، زهرا شهباز طبری از حقوق اولیه مانند مرخصی پزشکی و وکیل مستقل محروم ماند. او در بند زنان زندان لاکان نگهداری می‌شود، جایی که شرایط بهداشتی و درمانی نامناسب است. با توجه به سن بالا و سابقه بیماری، وضعیت سلامتی‌اش رو به وخامت گذاشته است. فعالان حقوق بشر هشدار داده‌اند که بلاتکلیفی طولانی می‌تواند منجر به نقض حقوق انسانی شود. '''(کانون حقوق بشر ایران).(زنان نیروی تغییر)''' |
|
| |
|
| === وضعیت وخیم جسمانی === | | === بازداشت دوم === |
| وضعیت جسمانی منوچهر فلاح به دلیل شرایط زندان و محرومیت از مراقبت‌های پزشکی به شدت وخیم گزارش شده است. او از بیماری‌های مزمن مانند مشکلات گوارشی و تنفسی رنج می‌برد که با اعتصاب‌های طولانی‌مدت تشدید شده‌اند.<ref name=":5" /> پس از ۲۸ روز اعتصاب غذا که از ۱ تیر ۱۴۰۴ آغاز شد، فلاح در ۲۸ تیر هوشیاری خود را از دست داد و به بهداری زندان منتقل شد، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که درمان کافی دریافت نکرده است.<ref name=":4" /> [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] نیز اعلام کرده که وخامت حال او شامل کاهش وزن شدید و ضعف عمومی است که می‌تواند به تهدید جانی منجر شود.<ref>[https://m.mojahedin.org/id/ac68a2c6-fdbd-41ad-ae7d-a61eb4d4fc73 وخامت حال زندانی سیاسی منوچهر فلاح - سازمان مجاهدین خلق]</ref> این وضعیت، همراه با بی‌توجهی مقامات، نگرانی‌های جدی درباره بقای او را افزایش داده است.
| | در روز ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴، نیروهای امنیتی با یورش به منزل شهباز طبری، او را بازداشت و به زندان لاکان رشت منتقل کردند. مأموران هنگام بازداشت محل سکونت او را تفتیش و تلفن همراه، لپ‌تاپ او و یکی از اعضای خانواده را ضبط کرده‌اند. '''(هرانا)''' |
|
| |
|
| اتهامات علیه منوچهر فلاح ابتدا در آذر ۱۴۰۳ با «توهین به رهبر انقلاب» و «تبلیغ علیه نظام» توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب رشت مطرح شد که به ۲۲ ماه و ۱۷ روز حبس منجر شد.<ref name=":2" /> با این حال، پس از پایان این دوره، اتهامات جدید «محاربه» و «اقدام علیه امنیت ملی» در پرونده دوم از طریق ویدئوکنفرانس در ۲۱ آذر ۱۴۰۳ توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب رشت پیگیری شد.<ref name=":3" /> این اتهامات به فعالیت‌های مدنی او، از جمله حمایت از کارگران و انتشار انتقادات در شبکه‌های اجتماعی، نسبت داده شده است.<ref name=":8" /> حکم اعدام منوچهر فلاح در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ به وکلایش ابلاغ شد، اما روند دادگاهی فاقد حضور وکیل و شفافیت لازم بود که نقض آشکار حقوق دفاعی محسوب می‌شود.<ref name=":13">[https://iran-tc.com/2024/08/13/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%B1/ منوچهر فلاح زندانی سیاسی زندان لاکان رشت را دریابیم - شورای مدیریت گذار]</ref> | | == اتهامات رسمی == |
| | دادگاه انقلاب رشت زهرا شهباز طبری را به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» محاکمه کرد. اتهامات فرعی شامل «ارتباط با گروه‌های مخالف نظام»، «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» است. این اتهامات بر اساس اعترافات تحت فشار و اسناد ضبط‌شده از منزل او استوار است. '''(ایران امروز).''' |
|
| |
|
| == واکنش‌های بین‌المللی، مواضع حقوق بشری ==
| | منابع حقوق بشری تأکید دارند که این اتهامات بخشی از الگوی پرونده‌سازی علیه مخالفان سیاسی است. شهباز طبری هرگونه ارتباط مستقیم با سازمان مجاهدین را رد کرده، اما دادگاه شواهد را کافی دانسته است. '''(هرانا).(سازمان مجاهدین خلق)''' |
| حکم اعدام منوچهر فلاح موجی از اعتراضات بین‌المللی را به دنبال داشت. سازمان‌های حقوق بشری از جمله مانیتورینگ حقوق بشر ایران، حکم او را محکوم کرده و آن را نمونه‌ای از سرکوب فعالان مدنی در ایران دانستند.<ref name=":8" /> سازمان حقوق بشری هه‌نگاو نیز با انتشار بیانیه‌ای، شرایط غیرانسانی زندان لاکان و نقض حقوق فلاح را مورد انتقاد قرار داد و خواستار مداخله فوری جامعه جهانی شد.<ref name=":9" /> این نهادها تأکید کردند که محرومیت از وکیل و برگزاری دادگاه از طریق ویدئوکنفرانس، اصول دادرسی عادلانه را نقض می‌کند.
| |
|
| |
|
| سازمان عفو بین‌الملل نیز با صدور بیانیه‌ای، وضعیت منوچهر فلاح را به‌صورت ویژه مورد توجه قرار داد. این بیانیه به شکنجه، محرومیت از درمان، و روند غیرشفاف قضایی اشاره دارد و از رژیم ایران خواسته است تا اجرای حکم را متوقف کند. این اقدام نشان‌دهنده توجه جهانی به پرونده فلاح و تلاش برای نجات جان اوست.<ref name=":10" />
| | == تشکیل دادگاه و محاکمه == |
| | پرونده زهرا شهباز طبری پس از بیش از دو سال بلاتکلیفی، در ۳ آبان ۱۴۰۴، در شعبه اول دادگاه انقلاب رشت بررسی شد. جلسه دادگاه به صورت غیرعلنی برگزار گردید و خانواده و وکیل او از حضور در آن منع شدند. قاضی دادگاه، اتهامات را اثبات‌شده اعلام کرد و حکم اعدام را صادر نمود. '''(ایران اینترنشنال).''' |
|
| |
|
| === اطلاعیه شورای ملی مقاومت === | | === حکم اعدام === |
| شورای ملی مقاومت ایران، با صدور اطلاعیه‌ای حکم اعدام منوچهر فلاح را محکوم کرد و خواستار اقدام فوری سازمان ملل متحد و شکورهای عضو و اتحادیه‌ی اروپا برای لغو حکم اعدام این زندان سیاسی و همه‌ی زندانیان سیاسی شد. در این اطلاعیه آمده است:<blockquote> «محکومیت زندانی سیاسی منوچهر فلاح به اعدام در رشت، فراخوان به اقدام برای لغو این حکم جنایتکارانه | | زندانی سیاسی زهرا شهباز طبری، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به ریاست قاضی درویش‌گفتار به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» و «همکاری با گروه‌های مخالف نظام» به اعدام محکوم شد. این حکم درروز ۳ آبان ۱۴۰۴، صادر گردید و محاکمه تنها در کمتر از ۱۰ دقیقه به پایان رسید. فرزند زهرا شهباز طبری در مصاحبه با هرانا (ارگان خبری مجموعه فعلان حقوق بشر در ایران) گفت: <blockquote> «روند دادرسی کمتر از ۱۰ دقیقه طول کشید. مادرم دسترسی موثر به وکیل مستقل نداشت. وکیلی که از سوی نهاد قضایی معرفی شد، بدون دفاع موثر نتیجه را تایید و ابلاغ کرد. کل دادگاه یک نمایش بود. قاضی در یک جلسه ۱۰ دقیقه‌ای با لبخند حکم اعدام را اعلام کرد. وکیل معرفی‌شده نیز وقتی نتیجه را شنید، لبخند زد.»'''(ایران اینترنشنال، پست X [post:10]).'''</blockquote>اتهامات بر اساس شواهدی مانند نوشتن شعار «زن، مقاومت، آزادی» روی یک پارچه و ضبط یک پیام صوتی که هرگز منتشر نشده، استوار است. دادگاه این اقدامات را «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» تلقی کرد. خانم شهباز طبری هرگونه ارتباط مستقیم با سازمان مجاهدین را رد کرده، اما دادگاه شواهد ضبط‌شده از منزل او را مورد استناد قرار داده است. '''(هه‌نگاو، پست X [post:6]).''' |
|
| |
|
| امروز یکشنبه ۱۴بهمن ۱۴۰۳ حکم اعدام زندانی سیاسی منوچهر فلاح به اتهام «محاربه از طریق اقدام علیه امنیت» نظام، توسط قاضی جنایتکار محمد علی درویش گفتار در بیدادگاه ضدانقلاب رشت ابلاغ شد. دادگاه منوچهر که در زندان لاکان رشت به سر می‌برد در ۲۱ آذر ماه امسال به صورت ویدئو کنفرانس برگزار و او را به آسیب رساندن به ساختمانهای اطلاعات سپاه و دادگستری گیلان متهم کردند. او در مراحل دادرسی از دسترسی به وکیل محروم بوده است.
| | حکم اعدام این زندانی سیاسی بدوی است و ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در دیوان عالی کشور می‌باشد. او تنها هفت روز مهلت دارد تا نسبت به حکم اعدام صادرشده علیه خود درخواست فرجام‌خواهی ارائه دهد. خانواده او از شوک این حکم ابراز نگرانی کرده و خواستار مداخله فوری نهادهای حقوق بشری برای لغو آن شده‌اند. این حکم بخشی از موج اعدام‌های سیاسی علیه زنان مبارز در ایران تلقی می‌شود. '''(کانون حقوق بشر ایران، پست X [post:1]).''' |
|
| |
|
| منوچهر۴۰ ساله، در۱۰ تیرماه ۱۴۰۲ توسط مأموران امنیتی رژیم در فرودگاه رشت بازداشت شد. او ابتداء به اتهام توهین به خامنه‌ای و تبلیغ علیه نظام، توسط شعبه ۳ بیدادگاه ضدانقلاب رشت به ریاست دژخیمی به‌نام مهدی راسخی، به ۱۵ ماه زندان محکوم شد. در همین فاصله در حالی‌که حبس او تمام شده بود، پرونده دیگری علیه او گشوده و او را به اعدام محکوم کردند.
| | == نگرانی‌های حقوق بشری == |
| | صدور حکم اعدام برای زهرا شهباز طبری نگرانی‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. سازمان‌های حقوق بشری مانند هه‌نگاو و هرانا بر محرومیت از وکیل، شکنجه روانی در بازداشت، و عدم رعایت استانداردهای قضایی تأکید کرده‌اند. وضعیت سلامتی او، شامل مشکلات قلبی و فشار خون، در زندان تشدید شده است. '''(هرانا، هه‌نگاو).''' |
|
| |
|
| مقاومت ایران خواستار اقدام فوری ملل متحد و کشورهای عضو و اتحادیه اروپا برای لغو حکم اعدام منوچهر فلاح و آزادی عموم زندانیان سیاسی می‌باشد.
| | فعالان زنان این حکم را حمله‌ای به نسل مبارز زنان ایرانی می‌دانند و کمپین‌هایی برای آزادی او راه‌اندازی کرده‌اند. '''(زنان نیروی تغییر).''' |
|
| |
|
| دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران
| | === اطلاعیه شورای ملی مقاومت === |
| | | [[شورای ملی مقاومت ایران]] در اطلاعیه‌ای رسمی، حکم اعدام را محکوم کرد. متن کامل اطلاعیه به شرح زیر است: <blockquote>قضاییه جلادان زهرا طبری در زندان رشت را به اتهام همکاری با مجاهدین به اعدام محکوم کرد. |
| ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ (۲ فوریه ۲۰۲۵)»<ref>[https://iran-efshagari.com/%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B9/ محکومیت زندانی سیاسی منوچهر فلاح به اعدام در رشت، فراخوان به اقدام برای لغو این حکم جنایتکارانه - ایران افشاگر]</ref></blockquote>
| |
| | |
| === حمایت‌های محلی ===
| |
| علاوه بر واکنش‌های بین‌المللی، حمایت‌های محلی نیز نقش مهمی در پرونده منوچهر فلاح داشته است. معلمان گیلان با انتشار بیانیه‌ای در حمایت از او، فلاح را به‌عنوان نمادی از مقاومت فرهنگی و مدنی معرفی کردند و خواستار آزادی‌اش شدند.<ref name=":6" /> این گروه از همکاران و دانش‌آموزان سابق او خواستند که صدای اعتراض او را بازتاب دهند. این حمایت محلی، که در محافل آموزشی و اجتماعی رشت گسترش یافت، نشان‌دهنده همبستگی داخلی با منوچهر فلاح است که با فشارهای بین‌المللی همراهی می‌شود.<ref name=":13" /> برخی از رسانه‌های آزاد نیز با پوشش گسترده این حمایت‌ها، توجه افکار عمومی را به وضعیت او جلب کرده‌اند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/7746446.html ادامه اعتصاب غذای منوچهر فلاح، زندانی سیاسی، در زندان لاکان رشت - صدای آمریکا]</ref>
| |
| | |
| == پروسه دادگاهی، بلاتکلیفی و بی‌خبری خانواده ==
| |
| پروسه قضایی منوچهر فلاح با نقض‌های متعدد حقوق بشر همراه بوده است. اولین محاکمه او در آذر ۱۴۰۳ توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب رشت برگزار شد که به اتهام «توهین به رهبر انقلاب» و «تبلیغ علیه نظام» منجر به صدور حکم ۲۲ ماه و ۱۷ روز حبس شد.<ref name=":2" /> این دادگاه با حضور وکیل برگزار شد، اما پس از پایان دوره حبس در اردیبهشت ۱۴۰۴، فلاح آزاد نشد و پرونده دوم با اتهامات سنگین‌تر آغاز شد. محاکمه دوم در ۲۱ آذر ۱۴۰۳ از طریق ویدئوکنفرانس در شعبه دوم دادگاه انقلاب رشت انجام گرفت که فاقد حضور وکیل و شفافیت لازم بود.<ref name=":3" /> این جلسه به اتهام «محاربه» و «اقدام علیه امنیت ملی» اختصاص داشت و در فوریه ۲۰۲۵ (بهمن ۱۴۰۳) حکم اعدام صادر شد که ۱۴ بهمن به وکلایش ابلاغ گردید.<ref name=":8" /> فعالان حقوق بشر این روند را غیرقانونی دانسته و تأکید کرده‌اند که محرومیت از دفاع مناسب، نقض اصول دادرسی عادلانه است.<ref name=":13" />
| |
| | |
| پس از صدور حکم اعدام، منوچهر فلاح در وضعیت بلاتکلیفی قرار گرفت. هیچ اطلاع رسمی درباره زمان اجرای حکم یا امکان تجدیدنظر ارائه نشده و او برای ماه‌ها در زندان لاکان بدون تعیین تکلیف باقی مانده است.<ref name=":4" /> این بلاتکلیفی، همراه با شرایط سخت زندان، فشار روانی شدیدی بر او وارد کرده است. خانواده‌اش نیز از زمان آخرین دستگیری در تیر ۱۴۰۴ از هرگونه تماس با او محروم شده‌اند.<ref name=":7" /> آن‌ها بارها به زندان مراجعه کرده‌اند، اما مأموران از ارائه اطلاعات خودداری کرده و حتی در مواردی با تهدید به بازداشت مواجه شده‌اند.<ref name=":12" /> این بی‌خبری، به‌ویژه برای همسر و دخترش عسل، که اکنون ۱۶ ساله است، تأثیر عمیقی داشته و آن‌ها را در موقعیت دشواری قرار داده است.<ref name=":7" />
| |
| | |
| == تجمعات اعتراضی، نامه به دخترش ==
| |
| خانواده منوچهر فلاح در واکنش به بی‌خبری و وضعیت او، دست به تجمعات اعتراضی زده‌اند. پس از ماه‌ها عدم دسترسی به اطلاعات، آن‌ها در تیر ۱۴۰۴ در مقابل [[زندان اوین]] گرد هم آمدند تا خواستار روشن شدن وضعیت او شوند.<ref name=":7" /> این تجمع با حضور نزدیکان، فعالان مدنی، و حامیان حقوق بشر همراه بود و با شعارهایی مانند «آزادی برای منوچهر» و «نقض حقوق را متوقف کنید» برگزار شد.<ref name=":11" /> نیروهای امنیتی با استفاده از گاز اشک‌آور و بازداشت موقت برخی معترضان، از جمله یکی از بستگان، این گردهمایی را سرکوب کردند.<ref name=":12" /> این اقدامات نشان‌دهنده تلاش خانواده برای جلب توجه عمومی و بین‌المللی به وضعیت فلاح است.
| |
| | |
| یکی از جنبه‌های عاطفی این پرونده، نامه‌ای است که منوچهر فلاح از زندان لاکان به دخترش عسل نوشته است. این نامه که در سالروز ۱۶ سالگی عسل نگاشته شد، بیانگر رنج‌ها و احساسات او در زندان است. این سند عاطفی، توجه زیادی را به شرایط انسانی فلاح جلب کرده و بار روانی وضعیت او را برجسته کرده است.
| |
| | |
| === نامه منوچهر فلاح به دخترش ===
| |
| <blockquote>عسل عزیزم
| |
| | |
| روزی خورشید آزادی در این سرزمین طلوع خواهد کرد که بهایی سنگین برای آن پرداخته شود؛ و این بار قرعه‌ی این بها به نام من افتاده است. بدان که امید همیشه زنده است و روزی میهنمان از بند ظلم و ستم رهایی خواهد یافت.
| |
| | |
| عسل عزیزم
| |
| | |
| روزی که برای نخستین بار چشمانت را گشودی گویی جهان برای من روشن‌تر شد.
| |
| | |
| نخستین گریه‌هایت لبخندهای کودکانه‌ات آن لحظه که زبان گشودی و «بابا» گفتی نخستین قدم‌هایت و حتی زمین خوردن‌هایت همه و همه برای من معنای زندگی شدند. دیدن تو در هر لحظه امید و عشق را در دلم زنده می‌کرد.
| |
| | |
| اکنون شانزده ساله شده‌ای بزرگ شده‌ای و در آستانه‌ی ورود به دنیای تازه‌ای ایستاده‌ای در حالی که سرزمینمان در زمستانی سخت و تاریک فرو رفته است؛ و من اینجا در زندان لاکان از پس میله‌های سرد چشم انتظار تو هستم.
| |
| | |
| دختر عزیزم
| |
|
| |
|
| شاید بارها این پرسش در ذهنت نقش بسته باشد که چرا پدر من؟ مگر او چه کرده که باید در زندان باشد؟
| | فراخوان به اقدام فوری برای نجات جان زهرا و دیگر زندانیان سیاسی زیر اعدام |
|
| |
|
| عسل جان مرا به جرمی که مرتکب نشده‌ام در بند کرده‌اند من نه حقی را پایمال کرده‌ام نه ثروتی را غارت نه نانی را از سفره‌ی مردم برداشته‌ام. نه دکل نفتی دزدیده‌ام نه بر کرسی قضاوتی نشسته‌ام که حکم‌های ناعادلانه صادر کنم. تنها گناه من این بوده که به فقر نابرابری و بی عدالتی اعتراض کرده‌ام که نخواسته‌ام در برابر این همه ستم خاموش بمانم اما در این مسیر نه آسیبی به کسی رسانده‌ام و نه خشونتی به کار گرفته‌ام.
| | قضاییه جلادان زندانی سیاسی زهرا طبری محبوس در زندان لاکان رشت را به اتهام همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران به اعدام محکوم کرد. این حکم در بیدادگاه ضد انقلاب رشت به ریاست دژخیم «احمد درویش گفتار» صادر شد. این به‌اصطلاح محاکمه به مدت ۱۰دقیقه و از طریق ویدئو کنفرانس و بدون دسترسی زهرا طبری به وکیل انتخابی برگزار شد. |
|
| |
|
| و حالا در آستانه‌ی تولدت قاضی محمد علی درویش گفتار حکم اعدامم را به من ابلاغ کرده است شاید که مرا به تسلیم وادارد. اما غافل است از اینکه راهی را که برگزیده‌ام نه از میان صفحات کتاب‌ها بلکه از دل زندگی و از میان رنج‌های مردم آموخته‌ام. فقر و بی عدالتی آموزگاران من بوده اند و اکنون که این آگاهی در وجودم ریشه دوانده است سکوت در برابر آن را گناهی نابخشودنی می‌دانم.
| | زهرا طبری متولد بابل در فروردین ۱۴۰۴ با یورش مأموران امنیتی به خانه‌اش در رشت دستگیر شد. او پیش از این نیز در خرداد ۱۴۰۱ دستگیر شده بود و ۳ماه از محکومیت خود را در زندان لاکان رشت و ۱۵ماه را با پابند در خانه‌اش گذراند. |
|
| |
|
| عسل عزیزم
| | مقاومت ایران ارگانهای ذیربط ملل متحد و عموم مراجع مدافع حقوق‌بشر را به اقدام فوری برای نجات جان زهرا طبری و دیگر زندانیان سیاسی محکوم به اعدام فرامی‌خواند. |
|
| |
|
| روزی خورشید آزادی در این سرزمین طلوع خواهد کرد که بهایی سنگین برای آن پرداخته شود؛ و این بار قرعه‌ی این بها به نام من افتاده است. بدان که امید همیشه زنده است و روزی میهنمان از بند ظلم و ستم رهایی خواهد یافت.
| | شایان یادآوری است که رژیم خونریز [[روح‌الله خمینی|خمینی]] مجاهد خلق دکتر طبری پسر‌عموی زهرا را در سال ۱۳۶۲ در بابل اعدام کرد. '''(سازمان مجاهدین خلق).'''</blockquote> |
|
| |
|
| دختر یگانه‌ام عسل شیرینم تولدت مبارک
| | == زمینه سرکوب در ایران == |
| | حکم اعدام زهرا شهباز طبری بخشی از موج اعدام‌های سیاسی در ایران پس از اعتراضات ۱۴۰۱ است. قضاییه جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر احکام اعدام متعددی علیه زندانیان سیاسی صادر کرده، که اغلب به اتهامات امنیتی مرتبط است. این روند نقض کنوانسیون‌های بین‌المللی حقوق بشر تلقی می‌شود (کانون حقوق بشر ایران). |
|
| |
|
| ۲۰ بهمن ۱۴۰۳»<ref name=":7" /></blockquote>در مجموع، پرونده منوچهر فلاح نمونه‌ای از [[سرکوب در ایران|سرکوب سیستماتیک]] فعالان مدنی در ایران است. از دستگیری‌های مکرر و شکنجه در زندان لاکان گرفته تا محاکمه‌های غیرشفاف و محرومیت از حقوق اولیه، این پرونده نقض‌های گسترده حقوق بشر را نشان می‌دهد.<ref name=":3" /> واکنش‌های بین‌المللی و تلاش‌های خانواده، هرچند با مقاومت مواجه شده، بیانگر امید به تغییر وضعیت اوست.<ref name=":8" /><ref name=":9" />
| | === پیامدهای احتمالی === |
| | در صورت تأیید حکم، اعدام شهباز طبری می‌تواند واکنش‌های بین‌المللی شدیدی را برانگیزد. سازمان‌های حقوق بشری خواستار تحریم قضاییه ایران شده‌اند. خانواده و حامیان او امیدوار به تجدیدنظر و عفو هستند (هه‌نگاو). |
|
| |
|
| == منابع ==
| | (صدای بازداشت‌شدگان) |
زهرا شهباز طبری، (متولد سال ۱۳۳۷، بابل، ساکن رشت) زندانی سیاسی ۶۷ ساله و ساکن رشت، مهندس برق و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه بوروس سوئد در رشته انرژی پایدار است. او در روز شنبه ۳ آبان ۱۴۰۴ (۲۵ اکتبر ۲۰۲۵)، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» به اعدام محکوم شد. او از ۲ اسفند ۱۴۰۱، در زندان لاکان رشت بازداشت و تحت بلاتکلیفی طولانی قرار گرفت. زهرا شهباز طبری، فعال حقوق زنان و زندانی سیاسی پیشین، پیش از این در دهه ۱۳۶۰ به ۱۵ سال زندان محکوم شده بود. اتهامات شامل «ارتباط با گروه‌های مخالف نظام»، «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی» است. گزارش‌ها از بازجویی‌های شدید، محرومیت از مرخصی و وکیل مستقل، و شرایط نامناسب سلامتی خبر می‌دهند. خانواده‌اش از حکم اعدام ابراز نگرانی کرده و خواستار مداخله نهادهای حقوق بشری شده‌اند. این حکم بخشی از سرکوب مخالفان سیاسی در ایران است و امکان تجدیدنظرخواهی وجود دارد. سازمان مجاهدین خلق بر پرونده‌سازی و شکنجه تأکید کرده است. (صدای بازداشت‌شدگان، هه‌نگاو، زنان نیروی تغییر، ایران اینترنشنال، هرانا، کانون حقوق بشر ایران، ایران امروز، سازمان مجاهدین خلق).
پیشینه شخصی و فعالیت‌های سیاسی
زهرا شهباز طبری، ۶۷ ساله متولد بابل (ساکن رشت) و از فعالان حقوق زنان، سابقه طولانی در فعالیت‌های سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی دارد. او در دهه ۱۳۶۰ به اتهام فعالیت‌های سیاسی به ۱۵ سال زندان محکوم شد و دوران محکومیت خود را در زندان‌های رشت و تهران گذراند. او پس از آزادی، به عنوان یکی از زنان مبارز گیلک شناخته شد و در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱،مشارکت فعال داشت. او در تظاهرات رشت علیه سرکوب زنان و نقض حقوق بشر نقش برجسته‌ای ایفا کرد. (زنان نیروی تغییر).
زهرا شهباز طبری، به عنوان زندانی سیاسی پیشین، در سال‌های اخیر نیز به دلیل حمایت از حقوق زندانیان و اعتراض به سیاست‌های قضاییه مورد توجه قرار گرفته است. خانواده و فعالان حقوق بشر او را نمادی از مقاومت زنان ایرانی در برابر سرکوب می‌دانند. (هرانا).(صدای بازداشت‌شدگان)
خانم زهرا شهباز طبری مهندس برق و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه بوروس سوئد در رشته انرژی پایدار است. (ایران اینترنشنال)
بازداشت اول
زهرا شهباز طبری در ۲ اسفند ۱۴۰۱، توسط نیروهای امنیتی در رشت بازداشت شد. این بازداشت در جریان سرکوب اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، صورت گرفت. او بلافاصله به بازداشتگاه اطلاعات رشت منتقل و تحت بازجویی‌های فشرده قرار گرفت. بر اساس گزارش‌ها، مأموران امنیتی منزل او را تفتیش کرده و اموال شخصی‌اش را ضبط کردند. (ایران اینترنشنال).
پس از بازداشت اولیه، خانم زهرا شهباز طبری به زندان لاکان رشت منتقل شد، جایی که بیش از دو سال در بلاتکلیفی کامل به سر برد. در این مدت، پرونده او بدون تشکیل دادگاه و اطلاع‌رسانی به خانواده پیش می‌رفت. خانواده‌اش بارها از عدم دسترسی به اطلاعات پرونده و محرومیت از ملاقات شکایت کردند. (هه‌نگاو).
بلاتکلیفی و شرایط زندان
طی ۲۹ ماه بازداشت، زهرا شهباز طبری از حقوق اولیه مانند مرخصی پزشکی و وکیل مستقل محروم ماند. او در بند زنان زندان لاکان نگهداری می‌شود، جایی که شرایط بهداشتی و درمانی نامناسب است. با توجه به سن بالا و سابقه بیماری، وضعیت سلامتی‌اش رو به وخامت گذاشته است. فعالان حقوق بشر هشدار داده‌اند که بلاتکلیفی طولانی می‌تواند منجر به نقض حقوق انسانی شود. (کانون حقوق بشر ایران).(زنان نیروی تغییر)
بازداشت دوم
در روز ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴، نیروهای امنیتی با یورش به منزل شهباز طبری، او را بازداشت و به زندان لاکان رشت منتقل کردند. مأموران هنگام بازداشت محل سکونت او را تفتیش و تلفن همراه، لپ‌تاپ او و یکی از اعضای خانواده را ضبط کرده‌اند. (هرانا)
اتهامات رسمی
دادگاه انقلاب رشت زهرا شهباز طبری را به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» محاکمه کرد. اتهامات فرعی شامل «ارتباط با گروه‌های مخالف نظام»، «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» است. این اتهامات بر اساس اعترافات تحت فشار و اسناد ضبط‌شده از منزل او استوار است. (ایران امروز).
منابع حقوق بشری تأکید دارند که این اتهامات بخشی از الگوی پرونده‌سازی علیه مخالفان سیاسی است. شهباز طبری هرگونه ارتباط مستقیم با سازمان مجاهدین را رد کرده، اما دادگاه شواهد را کافی دانسته است. (هرانا).(سازمان مجاهدین خلق)
تشکیل دادگاه و محاکمه
پرونده زهرا شهباز طبری پس از بیش از دو سال بلاتکلیفی، در ۳ آبان ۱۴۰۴، در شعبه اول دادگاه انقلاب رشت بررسی شد. جلسه دادگاه به صورت غیرعلنی برگزار گردید و خانواده و وکیل او از حضور در آن منع شدند. قاضی دادگاه، اتهامات را اثبات‌شده اعلام کرد و حکم اعدام را صادر نمود. (ایران اینترنشنال).
حکم اعدام
زندانی سیاسی زهرا شهباز طبری، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به ریاست قاضی درویش‌گفتار به اتهام «محاربه از طریق همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران» و «همکاری با گروه‌های مخالف نظام» به اعدام محکوم شد. این حکم درروز ۳ آبان ۱۴۰۴، صادر گردید و محاکمه تنها در کمتر از ۱۰ دقیقه به پایان رسید. فرزند زهرا شهباز طبری در مصاحبه با هرانا (ارگان خبری مجموعه فعلان حقوق بشر در ایران) گفت:
«روند دادرسی کمتر از ۱۰ دقیقه طول کشید. مادرم دسترسی موثر به وکیل مستقل نداشت. وکیلی که از سوی نهاد قضایی معرفی شد، بدون دفاع موثر نتیجه را تایید و ابلاغ کرد. کل دادگاه یک نمایش بود. قاضی در یک جلسه ۱۰ دقیقه‌ای با لبخند حکم اعدام را اعلام کرد. وکیل معرفی‌شده نیز وقتی نتیجه را شنید، لبخند زد.»(ایران اینترنشنال، پست X [post:10]).
اتهامات بر اساس شواهدی مانند نوشتن شعار «زن، مقاومت، آزادی» روی یک پارچه و ضبط یک پیام صوتی که هرگز منتشر نشده، استوار است. دادگاه این اقدامات را «فعالیت تبلیغاتی علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» تلقی کرد. خانم شهباز طبری هرگونه ارتباط مستقیم با سازمان مجاهدین را رد کرده، اما دادگاه شواهد ضبط‌شده از منزل او را مورد استناد قرار داده است. (هه‌نگاو، پست X [post:6]).
حکم اعدام این زندانی سیاسی بدوی است و ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در دیوان عالی کشور می‌باشد. او تنها هفت روز مهلت دارد تا نسبت به حکم اعدام صادرشده علیه خود درخواست فرجام‌خواهی ارائه دهد. خانواده او از شوک این حکم ابراز نگرانی کرده و خواستار مداخله فوری نهادهای حقوق بشری برای لغو آن شده‌اند. این حکم بخشی از موج اعدام‌های سیاسی علیه زنان مبارز در ایران تلقی می‌شود. (کانون حقوق بشر ایران، پست X [post:1]).
نگرانی‌های حقوق بشری
صدور حکم اعدام برای زهرا شهباز طبری نگرانی‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. سازمان‌های حقوق بشری مانند هه‌نگاو و هرانا بر محرومیت از وکیل، شکنجه روانی در بازداشت، و عدم رعایت استانداردهای قضایی تأکید کرده‌اند. وضعیت سلامتی او، شامل مشکلات قلبی و فشار خون، در زندان تشدید شده است. (هرانا، هه‌نگاو).
فعالان زنان این حکم را حمله‌ای به نسل مبارز زنان ایرانی می‌دانند و کمپین‌هایی برای آزادی او راه‌اندازی کرده‌اند. (زنان نیروی تغییر).
اطلاعیه شورای ملی مقاومت
شورای ملی مقاومت ایران در اطلاعیه‌ای رسمی، حکم اعدام را محکوم کرد. متن کامل اطلاعیه به شرح زیر است:
قضاییه جلادان زهرا طبری در زندان رشت را به اتهام همکاری با مجاهدین به اعدام محکوم کرد.
فراخوان به اقدام فوری برای نجات جان زهرا و دیگر زندانیان سیاسی زیر اعدام
قضاییه جلادان زندانی سیاسی زهرا طبری محبوس در زندان لاکان رشت را به اتهام همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران به اعدام محکوم کرد. این حکم در بیدادگاه ضد انقلاب رشت به ریاست دژخیم «احمد درویش گفتار» صادر شد. این به‌اصطلاح محاکمه به مدت ۱۰دقیقه و از طریق ویدئو کنفرانس و بدون دسترسی زهرا طبری به وکیل انتخابی برگزار شد.
زهرا طبری متولد بابل در فروردین ۱۴۰۴ با یورش مأموران امنیتی به خانه‌اش در رشت دستگیر شد. او پیش از این نیز در خرداد ۱۴۰۱ دستگیر شده بود و ۳ماه از محکومیت خود را در زندان لاکان رشت و ۱۵ماه را با پابند در خانه‌اش گذراند.
مقاومت ایران ارگانهای ذیربط ملل متحد و عموم مراجع مدافع حقوق‌بشر را به اقدام فوری برای نجات جان زهرا طبری و دیگر زندانیان سیاسی محکوم به اعدام فرامی‌خواند.
شایان یادآوری است که رژیم خونریز خمینی مجاهد خلق دکتر طبری پسر‌عموی زهرا را در سال ۱۳۶۲ در بابل اعدام کرد. (سازمان مجاهدین خلق).
زمینه سرکوب در ایران
حکم اعدام زهرا شهباز طبری بخشی از موج اعدام‌های سیاسی در ایران پس از اعتراضات ۱۴۰۱ است. قضاییه جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر احکام اعدام متعددی علیه زندانیان سیاسی صادر کرده، که اغلب به اتهامات امنیتی مرتبط است. این روند نقض کنوانسیون‌های بین‌المللی حقوق بشر تلقی می‌شود (کانون حقوق بشر ایران).
پیامدهای احتمالی
در صورت تأیید حکم، اعدام شهباز طبری می‌تواند واکنش‌های بین‌المللی شدیدی را برانگیزد. سازمان‌های حقوق بشری خواستار تحریم قضاییه ایران شده‌اند. خانواده و حامیان او امیدوار به تجدیدنظر و عفو هستند (هه‌نگاو).
(صدای بازداشت‌شدگان)
