|
|
(۳۶۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| '''حمله به کوی دانشگاه تهران در۱۸ تیر۱۳۷۸''' | | '''نهیلیسم یا پوچ گرایی''' |
|
| |
|
| واقعه کوی دانشگاه در ۱۸ تیر سال ۷۸ از توقیف روزنامه «سلام» به مدیریت سيدمحمد موسوی خوئینیها، از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام شروع شد. ١٥ تیر بود که در پی شکایت وزارت اطلاعات، روزنامه سلام بهدلیل انتشار نامه محرمانه وزارت اطلاعات که به سعید اسلامی یا امامی منتسب شده بود، با حکم تعلیقی که در سال ٧٢ داشت، توقیف شد. این آغاز ماجرای کشداری بود که به ١٨ تیر انجامید.بمحض انتشار خبر توقیف سلام در هفدهم تیر سال ٧٨، دانشجویان در کوی دانشگاه تهران دست به اعتراض زدند. اعتراضی که از ساعت ٩ شب شروع شد و ادامه پیدا کرد که در پی آن مأموران انتظامی و لباس شخصی به کوی دانشگاه تهران حمله کردند که به پنج روز ناآرامی منجر شد<ref>سایت بی بی سی ۱۸ تیر از کوی تا [http://www.bbc.com/persian/iran/2010/07/100708_l19_anniversary_18tir_unrest کهریزک]</ref>.
| | نیهیلیسم که در میانه قرن نوزدهم برای اولینبار در روسیه به صورت عمومی مطرح شد، مکتبی در ابتدا فکری و در ادامه سیاسی بود که با ویرانی های جنگ جهانی دوم توسعه ی بیشتری پیدا کرد. جنبش نیهیلیسم چیست وچگونه به وجود آمده است؟ نیهیلیسم یا هیچگرایی مکتبی فلسفی است که در قرن ۱۹ در روسیه شکل گرفته است. این مکتب که در واقع با نفی هرگونه بنیان معرفتی و معیار اخلاقی شناخته میشود، ارتباط نزدیکی با شکاکیت دارد. امروزه نیهیلیسم در شاخههای متفاوت و با رویکردهای متفاوتی ازجمله نیهیلیسم معرفت شناختی و نیهیلیسم هستی شناختی پیگیری میشود. جنبش نیهیلیسم و به طور کلی این مفهوم، شباهتهایی با مکاتب اگزیستانسالیسم و ابسوردیسم دارد. |
|
| |
|
| ساعت ٩ شب ابتدا تجمعی در کوی در برابر خوابگاه دانشجویان شکل گرفت. به فاصله یک ساعت، تجمعی دیگر مقابل سینمای کوی برگزار شد و بههمپیوستن این دو تجمع باعث شد جمعیت دانشجویان به بیرون از کوی کشیده شود.
| | مکتب نیهیلیسم در قرن نوزدهم برای اولینبار در روسیه شکل گرفت. این مکتب غیر از جنبه مفهومی و فلسفی، شاخهای سیاسی نیز داشت که با جنگ جهانی دوم توسعه یافت. ایده اصلی این مکتب در واقع نفی ارزشهای بنیادین معرفتی و اخلاقی و همچنین نفی هدفمندی زندگی انسان است. از متفکران اصلی این مکتب میتوان به نیچه، آلبرکامو و همچنین صادق هدایت در ایران اشاره کرد. |
|
| |
|
| ماجرا به این سادگی خاتمه نیافت، تا بیستوسوم تیر فضای ملتهب همچنان ادامه داشت. درگیریهای کوی دانشگاه بارها به خیابان کشیده شد. در جریان حمله به کوی، تعدادی از دانشجویان مجروح شدند و مرگ عزت ابراهیمنژاد هم تأیید شد.
| | نهیلیسم؛ تاریخچه و نظریه پردازان آن |
|
| |
|
| مصطفی معین، وزیر وقت علوم فردای ١٨ تیر استعفا میدهد. استعفایی که پذیرفته نمیشود.<ref>سایت فرارو ماجرای نیمهشب 18 تیر [https://fararu.com/fa/news/321741/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%A8-18-%D8%AA%DB%8C%D8%B1-78 78]</ref>
| | جنبش نیهیلیسم چیست وچگونه به وجود آمده است؟ نیهیلیسم یا هیچگرایی مکتبی فلسفی است که در قرن ۱۹ در روسیه شکل گرفته است. این مکتب که در واقع با نفی هرگونه بنیان معرفتی و معیار اخلاقی شناخته میشود، ارتباط نزدیکی با شکاکیت دارد. امروزه نیهیلیسم در شاخههای متفاوت و با رویکردهای متفاوتی ازجمله نیهیلیسم معرفت شناختی و نیهیلیسم هستی شناختی پیگیری میشود. جنبش نیهیلیسم و به طور کلی این مفهوم، شباهتهایی با مکاتب اگزیستانسالیسم و ابسوردیسم دارد. این نوشته به دنبال آن است که مکتب نیهیلیسم، شاخصهها و تاریخچه آن را مرور کند. |
|
| |
|
| == شروع قیام ۱۸ تیر ۷۸ صبح جمعه ==
| | واژهشناسی نیهیلیسم |
| صبح جمعه ۱۸تیر:
| |
|
| |
|
| ـ ساعت 4صبح نیروهای یکان ویژه، منطقه خوابگاه دانشجویان را به محاصره درآورده با پرتاب گاز اشکآور به دانشجویانی که شعار میدادند، حمله بردند و آنان را که بالغ بر ۱۳۰۰تن بودند با باتون، چماق و قنداق تفنگ مورد ضربوشتم قراردادند. واحدهای یکان ویژه انتظامی سپس به خوابگاهها حمله برده و ضمن تخریب ساختمانها، وسایل و اتاقها، چندتن از دانشجویان را براثر واردکردن ضربات مرگبار و یا پرتاب از پنجره، به قتل میرسانند.<ref>سایت مجاهد گاه شمار قیام ۱۸ [https://event.mojahedin.org/i/events/5026 تیر]</ref>
| | اصطلاح "نیهیلیسم" برگرفته از واژه لاتین "nihil" به معنای هیچ، معادل واژهی فرانسوی "rein" و واژه انگلیسی "nothing" است. اما این واژه در زبان فارسی معادلهای متفاوتی از جمله "هیچانگاری"، "پوچگرایی"، "نیستگرایی" یا "بیمعنیانگاری" دارد. |
|
| |
|
| تلویزیون سی.ان.ان: ”به گزارش شاهدان عینی، تعداد کشتهها در این تهاجمها حداقل ده نفر بوده است“.
| | '''تاریخچه مکتب نیهیلیسم''' |
|
| |
|
| === ظهر ۱۸ تیر: ===
| | استفاده از لغت nihil را برای اولینبار میتوان به صاحبان کلیسا در جریان حمله به شکاکیت کلاسیک نسبت داد، اما نیهیلیسم به عنوان یک اصطلاح فلسفی که بعدها به عنوان یک مکتب شناخته شد، ابتدا در متن نامهای از هرمان یاکوبی (ایدهآلیست پساکانتی) به فیشته در سال ۱۷۹۹ به کار رفته است. همچنین شهرت این اصطلاح و استفاده عمومی از آن را باید ابداع '''ایوان تورگینیف'''، رمان نویس روس بدانیم. او از این واژه در توصیف شخصیت "بازاروف" در رمان "پدران و پسران" برای اولینبار در سطح غیر تخصصی بهره جست. |
| ـ پساز نمازجمعه بار دیگر عدهیی از لباس شخصیها به همراه نیروهای انتظامی به کوی دانشگاه حمله کرده و تعدادی از دانشجویان را با چاقو، قمه و پنجهبکس مجروح و مصدوم میکنند.
| |
|
| |
|
| لباس شخصی ها به داخل کوی دانشگاه و خوابگاههای دانشجویی حمله بردند و ضمن تخریب اموال دانشجویان آنان را مورد ضرب و شتم قرار دادند و صدها نفر را بازداشت کردند. حمله و ضرب و شتم دانشجویان تا صبح ادامه داشت. در این حمله حتی خوابگاه دانشجویان خارجی نیز در امان نماند. این حمله به اعتراضات گسترده و چند روزه دانشجویان و مردم در تهران و شهرستانها انجامید<ref>حمله به کوی [https://www.wikizero.com/fa/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B8-%DB%B2%DB%B3_%D8%AA%DB%8C%D8%B1_%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B8) دانشگاه]</ref>.
| | '''نیهیلیسم فلسفی را میتوان به طور عمده به دو شاخه تقسیم کرد''': |
|
| |
|
| === عصر ۱۸ تیر: ===
| | نیهیلیسم معرفت شناختی |
| ـ دانشجویان به ماشین وزیر کشور و نماینده خامنهای حمله کرده و شیشههای آن را میشکنند، دانشجویان شعار میدادند: میکشم میکشم آنکه برادرم کشت، خامنهای حیا کن رهبری را رها کن ! مرگ بر استبداد، زندهباد آزادی!
| |
|
| |
|
| درجریان هجوم نیروهای حکومت، دستکم 6تن از دانشجویان ازجمله نعیمی، یاوری و سهرابی جان خود را از دست میدهند. یکی از آنها بهدلیل اینکه توسط ماموران پاسدار از طبقههای فوقانی ساختمان به پایین پرتاب شده و دیگری بهدلیل ضربههای شدید باتون به سرش، کشته شدند.
| | نیهیلیسم وجود شناختی |
|
| |
|
| در این درگیری بیشاز ۱۰۰۰تن از دانشجویان با بدنهای مجروح بدون کمترین امکان رسیدگی در بحبوحه درگیری رها میشوند. | | متفکرانی که معتقد به وجه معرفت شناختی آنند، وجود هرگونه معرفت و بنیان شناختی را منکرند؛ اما در مقابل وجه هستی شناختی نیهیلیسم به یک اعتبار، اساسا جهان خارج و وجود هر چیزی بیرون از ذهن را منکر میشود. (تقریبا نزدیک به همان چیزی که میتوان به برخی ایده آلیستهای افراطی همانند بارکلی نسبت داد.) |
|
| |
|
| ماموران با حمله به بیمارستانها که تعدادی از دانشجویان مجروح در آن بستری بودند، کلیه زخمیها را به مکان نامعلومی منتقل میکنند و در ادامه هم وقتی با اعتراض دانشجویان دیگر مواجه میشوند آنها را نیز دستگیر و با خود به نقطه نامعلومی منقل میکنند.<ref>وبلاگ برای آگاهی نسل [https://barayeagahinaslejavan.wordpress.com/2011/07/09/18tir8/ جوان]</ref>
| | نیهیلیسم سیاسیاجتماعی |
|
| |
|
| == شنبه ۱۹ تیر: ==
| | در کنار این تقسیمها گونه دیگری از نیهیلیسم همواره در ساحت عمومی جامعه بروز و ظهور بیشتری داشته است. این شاخه که آن را میتوان نیهیلیسم سیاسیاجتماعی نامید که از سال ۱۸۶۰ تا حوالی انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در صحنه سیاست روسیه روی کار بوده است. آنچه را که میتوان شاخصه اصلی این مکتب در جهت سیاسی آن بدانیم، به چالش کشیدن قدرت کلیسا با رد کردن ماهیت دوگانه انسان مشتمل بر روح و بدن و همچنین از طرف دیگر قدرتهای سکولار با نفی حقوق الهی حاکمان است. به بیان دقیقتر این گروه که بعدها دست به ترور و خراب کاری و آشوب نیز زدند، در راه به رسمیت شناختهشدن آزادیهای فردی با هرگونه قدرت و نظام اجتماعی از جمله حکومت، کلیسا و خانواده به مبارزه پرداختند. |
| دانشجویان مستقر در کوی دانشگاه در تمام طول جمعهشب با روشنکردن آتش دربرابر نیروهای حکومت، که آنان را در محاصره خود گرفتهاند، به مقاومت میپردازند.
| |
|
| |
|
| براثر شلیک ماموران، یکی از دانشجویان از ناحیه چشم مورد اصابت گلوله قرار گرفته و مجروح میشود. وی بعداز چند ساعت کشته میشود.
| | '''ویژگی اصلی نیهیلیسم''' |
|
| |
|
| خاتمی (رئیس جمهور وقت) یک نشست اضطراری با سران امنیتی نظام گذاشته و یک حکومت نظامی اعلامنشده بهدنبال این نشست در تهران برقرار میشود.
| | ایده اصلی |
|
| |
|
| دانشجویان در محل دانشگاه دست به تظاهرات زدند، واحدهای ضدشورش به دانشجویان حمله برده و تعدادی را مجروح و مصدوم میکنند. دانشجویان شعار میدادند: 1۸تیر امسال، ۱۶ آذر ماست. آنها پیراهن خونآلود دانشجوی کشته شده را بر سر دست بلند کرده بودند.
| | نیهیلیسم را در بادی امر باید بیشتر یک احساس و نه یک فلسفهی تام و کامل دانست. اهمیت این نکته در آن است که شاید اصلیترین مدعای نیهیلیستها رد هرگونه فلسفه و معرفت علمیست. نیهیلیسم با اعتقاد به بیپایه و اساسبودن چیزها و همچنین تببین بیارتباطی آنها سعی در القای نوعی شکاکیت مدرن را دارد. همچنین باید نقش بدبینی را به عنوان چاشنی این رویکرد لحاظ کرد. چنان که آرتور شوپنهاور، معروف به فیلسوف بدبین در جایی میگوید: ما موجوداتی بیمعنا هستیم. |
|
| |
|
| وزیر فرهنگ و آموزش عالی طی اطلاعیهیی استعفای خود را اعلام داشت و سرکوب خونین دانشگاه را ”یک بحران ملی“ خواند.
| | مولفهها |
|
| |
|
| تعداد دانشجویان در تظاهرات با پیوستن سایر دانشجویان دانشگاهها به هزاران تن بالغ گردید، نیروهای وابسته به نظام به ربودن دانشجویان زخمی از بیمارستانها اقدام کردند.
| | به طور کلی برای هرگونه رویکرد نیهیلیستی مولفههایی از جمله نداشتن هدف اجتماعی، شکاکیت افراطی، بیاعتنایی به جهان، بیاعتقادی به هدفدار بودن دنیا، خود فراموشی، نفرتداشتن از حیات اجتماعیفرهنگی، اظهار عجز درباره توانایی ذهن آدمی و .. را میتوان نام برد. |
|
| |
|
| حوالی غروب هزاران تن از دانشجویان با لباس سیاه به نشانه عزاداری برای 7دانشجو و جهت آزادی دانشجویان اسیر دست به تحصن زدند.
| | '''شروع یک ایده نهیلیستی''' |
|
| |
|
| - خبرگزاری فرانسه طی خبری در این باره نوشت: «تظاهرکنندگان که یک پیراهن خونآلود برسر دست گرفته بودند، شعار میدادند "دانشجو بپاخیز! برادرت کشته شد! " برخی دانشجویان که صورت خود را با پارچه پوشانده بودند، فریاد میزدند "مرگ بر استبداد، زندهباد آزادی" .
| | درباره شروع یک ایده نیهیلیستی و در ادامه آن یک مکتب، میتوان نوعی سرخوردگی و وازدگی از نظم و نظام اجتماعی را مشاهده کرد. این وازدگی عموما منجر به ناتوانی در هضم یا پذیرش ارزشها و در نهایت انکار آن ارزشها میشود، به طوری که مثلا در ابتدا عصیان و هجمه مکاتب نوظهوری در ضدیت با هر نگرشی (مثلا ضد هنر) را در برمیگیرد. همین رویکرد و به طور کلیتر، رویکرد اومانیستی (انسانگرایانه)، در مقابل مدرنیته و پیدایش ماشین و ابزاریشدن زندگی غربی مسئلهای تحت عنوان "بازگشت انسان به خود" را مطرح میکند. |
|
| |
|
| در پی۴۰ساعت درگیری در دانشگاه تهران، رئیس دانشگاه تهران و رؤسای کلیه دانشکدههای آن از شغل خود استعفا میدهند. پیشاز آن وزیران بهداشت و درمان و فرهنگ و آموزش عالی و موسوی لاری، وزیر کشور، از معاونت فرماندهی نیروی انتظامی استعفا داده بودند.
| | نیچه و نیهیلیسم |
|
| |
|
| تلویزیون سی.ان.ان طی گزارشی میگوید بازار تهران در حمایت از دانشجویان تعطیل میشود.
| | نیچه در کتاب ارادهی معطوف به قدرت (will too power) با ذکر این جمله که نیهیلیسم دم در ایستاده است، از فاجعهای عظیم در دو سده آینده سخن میگوید که آن همان نیهیلیسم است. او علل گرایش به نیهیلیسم را نه فساد و مشکلات اجتماعی بلکه شک در ارزشهای اخلاقی با افول مسیحیت میداند، اما فلسفه نیچه با نیهیلیسم تمام نمیشود. او اگر چه پیامبر ظهور نیهیلیسم در تمامی وجوه زندگی انسان بود، نیهیلیسم را مقدمهای برای طرحی نو میدانست. او معتقد بود که تا زمانی که انسان طعم نیهیلیسم را نچشد متوجه ارزش این ارزشهای اخلاقی نشده و نمیتواند به ارزشهای جدیدی متعهد شود. اینجاست که نیچه با به کارگیری اصطلاح باز ارزش گذاری ارزشها (revaluation of all values) سعی در ایجاد طرحی نو دارد. |
|
| |
|
| دانشجویان در سوگ 7دانشجوی کشته شده، لباس سیاه پوشیده و از ساعت 6 بعدازظهر برای آزادی هم کلاسیهای خود دست به تحصن زدند.
| | نیهیلیسم در ایران |
|
| |
|
| == یکشنبه ۲۰تیر: ==
| | '''صادق هدایت''' را بیگمان باید شناخته شدهترین نویسنده ایرانی منسوب به نیهیلیسم دانست. در مورد جهانبینی صادق هدایت و ارتباط آن با نیهیلیسم دو دیدگاه عمده وجود دارد: |
| هزاران دانشجو شعار «مرگ بر استبداد، زندهباد آزادی میدادند.
| |
|
| |
|
| دانشجویان با شعار مرگ بر خامنهای، لباس شخصیهایی را که قصد تهاجم به تظاهرات داشتند، کتک زدند و فراری دادند و موتورهایشان را به آتش کشیدند.
| | عدهای معتقدند زندگی انسان در نگاه صادق هدایت بیمعنا، پوچ و خالی از هرگونه هدف معقولی است. با پذیرش این دیدگاه اساسا باید صادق هدایت را یک نیهیلیست بدانیم. |
|
| |
|
| رویتر گزارش داد: «دانشجویان شعار میدهند: ”ما دولت زور نمیخواهیم، پلیس مزدور نمیخواهیم" ». رویتر افزود: «پیامدهای این درگیریها جمهوری اسلامی را تکان داده است»
| | عدهای دیگر اما معتقدند هدایت زندگی را پوچ و عبث نمیدانست، بلکه او زندگی زمانهاش را و شرایط اجتماعی/ فرهنگی/ سیاسی زمانهاش را ناامیدکننده و بیهوده میدانست که دست به خودکشی زده است. عبدالعلی دستغیب در کتاب "نقد آثار صادق هدایت" مفصلا و با ذکر شاهد مثال از این دیدگاه دفاع میکند. |
|
| |
|
| دانشجویان دانشگاههای تبریز، اصفهان، رشت، شیراز و مشهد نیز در حمایت از خیزش دانشجویان در تهران دست به تظاهرات زدند.
| | به هر رو میتوان صادق هدایت را از جمله نویسندگان ایرانی دانست که تحت تاثیر نویسندگان خارجی مثل فرانتس کافکا و آلبرکامو درگیر اندیشههای نیهیلیستی شده اند. |
|
| |
|
| در تهاجم ماموران به تظاهرات دانشجویان تبریز بیشاز هشتصد نفر زخمیشده و تعداد زیادی از دانشجویان دستگیر یا مفقود میشوند.
| | ابسوردیسم |
|
| |
|
| با برقراری حکومت نظامی در شهر تبریز، تانکها در خیابانها مستقر میشوند، مردم به حمایت از دانشجویان، دفتر هواپیمایی، بانک صادرات، و یک پمپبنزین را به آتش میکشند.
| | واژه ابسورد نیز معادلی برای پوچی و هیچانگاری است. این واژه همچنان قرابتی معنایی با ناهنجار، نامتناسب و نامطبوع دارد. پوچی در ابسوردیسم از این ناهماهنگی به دست میآید که انسان در جستوجوی معنا و هدف زندگی است و جهان سراسر بیمعناست. آلبرکامو در کتاب اسطورهی سیزیف میگوید: ابسورد همانقدر که به انسان مربوط است به جهان نیز مربوط است. اگر اساس این جهان ابسورد باشد، تنها یک مسئله جدی فلسفی وجود دارد و آن خودکشی است. |
|
| |
|
| ـ در حمایت از دانشجویان دانشگاه تبریز، بازار تبریز بسته میشود.
| | == منابع == |
| | |
| ـ در تظاهرات دانشجویان دانشگاه مشهد، یک دانشجوی دختر کشته میشود.
| |
| | |
| ـ در شهر اهواز ۳۰۰۰ و در رشت ۱۰۰۰نفر از دانشجویان در حمایت از تظاهرات تهران و تبریز دست به راهپیمایی میزنند. همچنین دانشجویان دانشگاههای شیراز، ارومیه، اردبیل، سمنان، شاهرود، یاسوج، همدان، یزد، خرمآباد، بندرعباس، زنجان، گرگان، مراغه و اراک نیز دست به راهپیمایی و تظاهرات زدند.
| |
| | |
| ـ روزنامه کیهان: دانشجویان آشکارا میگویند مسأله ما کل ایران است!<ref>سایت مجاهد حمله به کوی [https://event.mojahedin.org/i/events/5026 دانشگاه]</ref>
| |
| | |
| == دوشنبه ۲۱تیر ۷۸: == | |
| ـ تظاهرات صدهزار تن در تهران با شعار ”توپ، تانک، بسیجی، دیگر اثر ندارد“ همچنان ادامه دارد.
| |
| | |
| ـ رادیو و تلویزیون (بهنقل از گزارشگر صحنه در ساعت ۴.۳۰بامداد) اعلام کرد که علاوه بر آتشزدن خودروها و ساختمانها «تظاهرکنندگان با توسل به زور وارد دانشگاه تهران شدهاند و اقدام به تخریب و آتشزدن جایگاه نمازجمعه کردند» .
| |
| | |
| خامنهای پساز چندروز سکوت، طی سخنانی درباره تظاهرات دانشجویان و قیام مردم تهران گفت: «دشمن، امنیت ملی ما را هدف گرفته است، امنیت ملی از همه چیز واجبتر است». خامنهای گفت: «مراقب دشمن باشید. مبادا غفلت کنید از دشمن. دشمنان اصلی ما طراحان این قضایا هستند».
| |
| | |
| ظهر دوشنبه دههاهزار دانشجو در ادامه جنبش اعتراضیخود در دانشگاه تهران تجمع میکنند. دانشجویان آزاده هنگام پخش سخنرانی خامنهای که از بلندگوهای مسجد دانشگاه تهران پخش میشود، خامنهای را هو میکنند.
| |
| | |
| دانشجویان، ابطحی، رئیسدفتر خاتمی و اتومبیلش را سنگباران میکنند که موجب شکستهشدن شیشه اتومبیل وی و فراریشدن خود او میگردد.
| |
| | |
| استادان دانشگاه تهران در حمایت از دانشجویان اعلام اعتصاب میکنند.
| |
| | |
| نظام در هراس از گسترش تظاهرات و جهت آمادگی برای سرکوب، دو هلیکوپتر را بالای سردر دانشگاه به پرواز درمیآورد.
| |
| | |
| روزنامه نشاط اعلام کرد: محمد فرجی، دانشجوی دانشکده حقوق در ناآرامیهای روزهای گذشته به شهادت رسیده است.
| |
| | |
| مردم تهران از حوالی ظهر در نقاط مختلف شهر از بهارستان و میدان توحید و ولیعصر تا خیابان انقلاب و دانشگاه وارد میشوند. مردم از سراسر شهر دستهدسته بهسمت چهارراه ولیعصر دست به راهپیمایی میزنند و در اعتراض به سرکوب خونین دانشجویان به تظاهرکنندگان میپیوندند.
| |
| | |
| از چهارراه امیرآباد تا اتوبان آلاحمد، دانشجویان و مردم شعار میدهند: «ای مردم باغیرت حمایت حمایت»، «مرگ بر بسیجی»، «لحظهبهلحظه گویم، زیر شکنجه گویم، یا مرگ یا آزادی»، «20سال سکوت تمام شده، مردم قیام شروع شده»
| |
| | |
| در اکثر نقاط تهران ازجمله میدان توپخانه، لالهزار، ناصرخسرو و چهارراه استانبول مردم دست به اعتراض زده و ساختمانهای دولتی را مورد حمله قرار میدهند. 40هزارنفر در چهارراه ولیعصر جمع میشوند، تظاهرکنندگان یک ماشین راهنمایی رانندگی، بانک سپه و ایستگاه شرکت واحد را به آتش کشیده و ساختمانهای دولتی را مورد حمله قرار میدهند.
| |
| | |
| مردم شعار میدهند: «استقلال، آزادی»، «انصار جنایت میکند، رهبر حمایت میکند»، «توپ تانک بسیجی، دیگر اثر ندارد»
| |
| | |
| درگیریهای گسترده بین ماموران حکومت و مردم از ساعت 2بعدازظهر در میدان ولیعصر آغاز میشود.
| |
| | |
| حوالی ساعت 4بعدازظهر جمعیت تظاهرکننده دربرابر دانشگاه تهران به هزار تن میرسد. دورتادور دانشگاه تهران نیز نیروی انتظامی مستقر است.
| |
| | |
| به دستور شورای عالی امنیت ملی، عوامل نیروی انتظامی وارد کار میشوند. تظاهرکنندگان از زمین و هوا مورد هجوم قرار میگیرند. دهها تن کشته و صدها تن مجروح میشوند. نیروی انتظامی در میدان ولیعصر تهران دهها نفر را دستگیر میکنند.
| |
| | |
| درمسیر حرکت جمعیت بهسوی دانشگاه صنعتی شریف، حوالی کارخانه پپسیکولا نیز، عوامل نیروی سرکوبگر انتظامی با گلوله و گاز اشکآور به طرف مردم شلیک میکنند. در تقاطع خوش نیز یکبار دیگر تظاهرکنندگان مورد حمله نیروهای سپاه و نیروی انتظامی قرار میگیرند.
| |
| | |
| کلانتری هشت در چهارراه رودکی مورد حمله مردم قرار میگیرد.
| |
| | |
| ۴تن از تظاهرکنندگان به نامهای رضا حیدری، روزیتا حیدری، علی کریمی و محمد محمدی در خیابان انقلاب با شلیک گلوله توسط نیروی انتظامی کشته میشوند.
| |
| | |
| خیابان آزادی تهران به هنگام شب نیز صحنه درگیریهای خونین میان عوامل سپاه، نیروی انتظامی و سایر نیروها در مقابل دانشجویان معترض است.
| |
| | |
| ساعت 6بعدازظهر ماموران، مردمی را که از درب شرقی دانشگاه خارج میشوند، به رگبار گلوله میبندند. 50 تا 60نفر از مردم و دانشجویان کشته میشوند. اجساد کشته شدگان را در مسجد دانشگاه جمع میکنند. صدای آمبولانسها قطع نمیشود. هلیکوپترهای نیروهای انتظامی و امنیتی بر بالای دانشگاه درپروازند.
| |
| | |
| دانشجویان شعار میدهند«بچهها قیام شروع شد، 20سال سکوت تمام شد»، «وای به روزی که مسلح شویم»
| |
| | |
| نیروی انتظامی در تبریز اجتماع دانشجویان را به رگبار گلوله بستند و دانشجویی به نام کاوه محمدی، دانشجوی رشته عمران را به ضرب گلوله کشته میشوند و دهها نفر دیگر را زخمی میکنند. حال برخی مجروحان وخیم گزارششده است. اوضاع دانشگاه تبریز بسیار متشنج است.
| |
| | |
| حکومت در نقاط مختلف شهر زرهپوش و بعضاً در نقاطی مانند سهراه خانیآباد در نزدیکی خزانه واحدهای تانک مستقر مینماید<ref>سایت مجاهد گاه شمار قیام ۱۸ [https://event.mojahedin.org/i/events/5026 تیر]</ref>.
| |
| | |
| == سهشنبه ۲۲تیر ۷۸: ==
| |
| تظاهرات مردمی برضد حکومت در تهران از ساعت ۱۱صبح سهشنبه در چهارراه ولیعصر آغاز میشود.
| |
| | |
| مردم به خودروهای گشت نیروی انتظامی که ابتدا تیراندازی هوایی و سپس تیراندازی زمینی میکردند،حمله کردند.
| |
| | |
| هزاران بسیجی و پاسدار که گفته میشد از قرارگاه ثارالله به صحنه آمده بودند و زرهپوشها در اطراف خیابان انقلاب و ولیعصر مستقر میشوند.
| |
| | |
| در مرکز شهر جمعیت کثیری به جانب وزارت کشور در حرکت هستند. آتشسوزیهای میدان توپخانه و چهارراه استانبول از فاصله دور دیده میشود.
| |
| | |
| دامنه تظاهرات مردم تهران در مناطق جنوبی شهر بسیار وسعت گرفته است. همچنین در نارمک و میدان ۷تیر نیز میان تظاهرکنندگان و نیروهای حکومتی، درگیری روی داده است.
| |
| | |
| در نازیآباد تهران نیز مردم خشمگین دست به تظاهرات میزنند.
| |
| | |
| خبرگزاری رویتر از مجروح و مصدومشدن تعداد زیادی از زنان خبر میدهد که درجریان قیام مردم تهران توسط نیروی انتظامی و انصار حزبالله بهشدت زخمیشدهاند.
| |
| | |
| سپاهپاسداران نیز برای مقابله با قیام مردم بهخیابانها آمده اند.
| |
| | |
| شب مردم تهران کلانتری بهارستان را تصرف کردند.
| |
| | |
| بنابر یک بخشنامه محرمانه که ازسوی موسوی لاری وزیر کشور خاتمی خطاب به نیروهای انتظامی در تهران صادر شد، کلیه تظاهرات در تهران باید سرکوب شود و نیروهای انتظامی نباید در این رابطه ”به کسی رحم کنند“. به نیروهای انتظامی اجازه داده شده که به روی تظاهرکنندگان شلیک کنند<ref>وبلاگ پرواز پرستوها روز تاريخي هيجده تير قيام در برابر سراب اصلاح طلبي را فراموش [http://parvaze-parastohaie-asheqh.blogspot.com/2011/07/blog-post_07.html نكنيم]!</ref>.
| |
| | |
| سید محمد خاتمی رئیس جمهور وقت در مصاحبه با تلویزیون به صراحت تظاهرکنندگان را تهدید به دستگیری و سرکوب میکند.
| |
| | |
| کروبی، گفت: «همه ما در کشتی نشستهایم و این حرکتها برای همه ما نگرانکننده است».
| |
| | |
| تا ساعت سه و نیم بعدازظهر سهشنبه، درگیریها در چهارراه ولیعصر، میدان ولیعصر، خیابان فردوسی و خیابان جمهوری تهران ادامه مییابد.
| |
| | |
| مردم مغازه لاجوردی، که دو سال پیش کشته شده بود و همچنین یک مرکز اطلاعاتی در لالهزار را بهآتشکشیدند.
| |
| | |
| بخش فارسي بي.بي.سي اعلام کرد: «مقامات گمان ميکنند سازمانمجاهدين خلق ايران در ايجاد ناآراميها نقش دارد».
| |
| | |
| روزنامههایی مانند ابرار با تيترهاي درشت از «شناسايي و دستگيري مجاهدين و افراد شرور در تجمع ميدان وليعصر و فاششدن ”طرح براندازی“ آنها خبر ميدهند
| |
| | |
| کارگران کارخانه پلاسکو در تهران با دانشجویان اعلام همبستگی میکنند.
| |
| | |
| رژیم برای مقابله با قیام مردم ایران، تمام سربازانی را که به مرخصی رفتهاند، بهخدمت فرا میخواند<ref>وبلاگ گنجینه میهنی برای ایران 18تیر: حمله به کوی دانشگاه [http://ganjinehiran455mihan.blogspot.com/2017/07/18.html تهران] </ref>.
| |
| | |
| چهارشنبه ۲۳تیر:
| |
| | |
| حکومت ایران، برای سرکوب جنبش دانشجویان و مردم تهران توسط عوامل خود، یک تظاهرات در حمایت از نظام به راه میاندازد. که برای جلب هرچه بیشتر افرادش، در رستورانهای اطراف میدان انقلاب و دانشگاه غذای مجانی میدهد. و انبوهی از عوامل خودش را با اتوبوس کارخانجات به خیابان انقلاب آورد و در آنجا مستقر کرد
| |
| | |
| روزنامه نیویورک تایمز نیز نوشت: «دیکتاتوری مذهبی خفقانآور در ایران هرگز یک بافت مناسب برای یک جامعه پیچیده و جوان ۷۰میلیونی نبوده است». آنهایی که نیروهای امنیتی را کنترل میکنند، اگر فکر میکنند که با گاز اشکآور، گلوله و اوباش میتوانند جلوی تغییر را بگیرند، به همان درجهیی که شاه در دو دهه قبل عمل کرد، با تهدید یک اشتباه محاسبه روبهرو هستند»
| |
| | |
| پنجشنبه ۲۴تیر:
| |
| | |
| نظام در وحشت از تداوم تظاهرات مردم، عملاً در سطح تهران حکومت نظامی برقرار کرده است. از روز پنجشنبه در اکثر نقاط شهر تهران، نیروهای نظامی مستقر کرد.
| |
| | |
| سازمان عفو بینالملل طی بیانیهیی درمورد ابعاد وسیع دستگیریهای خودسرانه احساس خطر نموده و از مقامات رژیم ایران میخواهد تا تمامی زندانیان سیاسی را آزاد کرده و اسامی سایر متهمان را نیز اعلام نماید.
| |
| | |
| دانشجویان دانشگاه کرمانشاه در دانشگاه رازی یک تجمع اعتراضی در حمایت از اعتراضات دانشجویان دانشگاه تهران برگزار میکنند.
| |
| | |
| رفسنجانی درباره تظاهرات دانشجویان بخصوص شعارهای آنها علیه خامنه ای میگوید: «تلخترین موضوع این حوادث، اهانت به عمود خیمه انقلاب و ولایت فقیه بود»<ref>خبرنامه گویا هاشمی رفسنجانی و علی خامنهای، متن کامل مقاله اکبر گنجی در [https://news.gooya.com/politics/archives/2011/03/119715.php بیبیسی]</ref>
| |
| | |
| رهبران قیام ۱۸ تیرماه ۷۸، هزاران دانشجو و مردم معترضی بودند که در خیابان های تهران و تبریز اساس حکومت ولایت فقیه را به چالش کشیدند. شعار «مرگ بر خامنهای» و «قاتلین فروهر، زیرعبای رهبر» سر دادند و سقف مطالباتشان نه برکناری رییس پلیس و حضور خاتمی در کوی دانشگاه، بلکه تغییر نظام سیاسی دیکتاتوری دینی در ایران بود<ref>سایت رادیو فردا بازخوانی یک [https://www.radiofarda.com/a/f9-iran-student-protests-july-1999/28651853.html قیام]</ref>.
| |
| | |
| چنانچه مشخص است عامل اصلی اعلام فراخوان تجمع دانشجویان، جانباخته شامگاه ۱۸ تیر و دو دانشجوی دیگر ذکر شده هیچ گونه وابستگی سیاسی و تشکیلاتی به دفتر تحکیم وحدت نداشتهاند. این در حالی است که جناحهای مختلف درون نظام از جمله اصلاح طلبان حکومتی همصدا با دستگاههای امنیتی، گروههای مستقل دانشجویی و گروههای سیاسی سابقهدار را عامل اصلی اعتراضات خیابانی قلمداد کرده و آنها را «آشوبگر» و «افراطی» قلمداد میکنند<ref>سایت رادیو فردا بازخوانی یک [https://www.radiofarda.com/a/f9-iran-student-protests-july-1999/28651853.html قیام]</ref>.
| |
| | |
| جملاتی که در تاریخ ۱۸ تیر ثبت شد
| |
| | |
| قالیباف: مجوز حضور نظامی و تیراندازی برای ناجا در کوی دانشگاه در سال ٨٢ را من از شورای امنیت کشور با امضای آقای موسوی لاری و آقای معین گرفتم. (وزیركشور و وزیر علوم دولت خاتمی)
| |
| | |
| حسن روحانی،دبیر شورای امنیت ملی، ٢٣ تیر ماه ٧٨ از دستور قاطع برای سرکوب دانشجویان می گوید:«ادامه این وضع برای نظام ما کشور ما و ملت ما قابل تحمل نخواهد بود. دیروز نسبت به این عناصر دستور قاطع داده شد، دیروز غروب دستور قاطع صادر شد تا هر گونه حرکت این عناصر فرصت طلب، هر کجا که باشد با شدت و با قاطعیت برخورد شود و سرکوب شوند مردم ما شاهد خواهند بود که از امروز نیروی انتظامی، نیروی قهرمان بسیج حاضر در صحنه، با این عناصر فرصت طلب و آشوبگر- اگر جرأت ادامه حرکت مذبوحانه داشته باشند- چه خواهند کرد… آن عاملی که امروز ملت ما را متحد کرده است و پیوند ناگسستنی در ملت ما ایجاد کرده است، اسلام و [اسلامیت نظام] است و مظهر این اسلامیت، رهبری و مقام ولایت است… مسئله ولایت مظهر اقتدار ملی ما است…» آقای روحانی مطرح می کرد در آن زمان شورای عالی امنیت ملی اجازه ورود بسیج به مقابله با آشوب های خیابانی را نمی داد که ایشان با اجازه خود بسیج را وارد عرصه مقابله با فتنه گران کرد.
| |
| | |
| موسوی لاری وزیركشور خاتمی: "خوشبختانه با قوت و قدرت نیروهای امنیتی و انتظامی، جریان آشوبگر حادثه كوی مهار شدند<ref>وبلاگ باز آفرینی واقعیتها مرور تصاویر ۱۸ [http://bazaferinieazad.blogspot.com/2013/07/blog-post_12.html تیر]</ref>."
| |
| | |
| == '''منابع''' ==
| |
| <references /> | | <references /> |
نهیلیسم یا پوچ گرایی
نیهیلیسم که در میانه قرن نوزدهم برای اولینبار در روسیه به صورت عمومی مطرح شد، مکتبی در ابتدا فکری و در ادامه سیاسی بود که با ویرانی های جنگ جهانی دوم توسعه ی بیشتری پیدا کرد. جنبش نیهیلیسم چیست وچگونه به وجود آمده است؟ نیهیلیسم یا هیچگرایی مکتبی فلسفی است که در قرن ۱۹ در روسیه شکل گرفته است. این مکتب که در واقع با نفی هرگونه بنیان معرفتی و معیار اخلاقی شناخته میشود، ارتباط نزدیکی با شکاکیت دارد. امروزه نیهیلیسم در شاخههای متفاوت و با رویکردهای متفاوتی ازجمله نیهیلیسم معرفت شناختی و نیهیلیسم هستی شناختی پیگیری میشود. جنبش نیهیلیسم و به طور کلی این مفهوم، شباهتهایی با مکاتب اگزیستانسالیسم و ابسوردیسم دارد.
مکتب نیهیلیسم در قرن نوزدهم برای اولینبار در روسیه شکل گرفت. این مکتب غیر از جنبه مفهومی و فلسفی، شاخهای سیاسی نیز داشت که با جنگ جهانی دوم توسعه یافت. ایده اصلی این مکتب در واقع نفی ارزشهای بنیادین معرفتی و اخلاقی و همچنین نفی هدفمندی زندگی انسان است. از متفکران اصلی این مکتب میتوان به نیچه، آلبرکامو و همچنین صادق هدایت در ایران اشاره کرد.
نهیلیسم؛ تاریخچه و نظریه پردازان آن
جنبش نیهیلیسم چیست وچگونه به وجود آمده است؟ نیهیلیسم یا هیچگرایی مکتبی فلسفی است که در قرن ۱۹ در روسیه شکل گرفته است. این مکتب که در واقع با نفی هرگونه بنیان معرفتی و معیار اخلاقی شناخته میشود، ارتباط نزدیکی با شکاکیت دارد. امروزه نیهیلیسم در شاخههای متفاوت و با رویکردهای متفاوتی ازجمله نیهیلیسم معرفت شناختی و نیهیلیسم هستی شناختی پیگیری میشود. جنبش نیهیلیسم و به طور کلی این مفهوم، شباهتهایی با مکاتب اگزیستانسالیسم و ابسوردیسم دارد. این نوشته به دنبال آن است که مکتب نیهیلیسم، شاخصهها و تاریخچه آن را مرور کند.
واژهشناسی نیهیلیسم
اصطلاح "نیهیلیسم" برگرفته از واژه لاتین "nihil" به معنای هیچ، معادل واژهی فرانسوی "rein" و واژه انگلیسی "nothing" است. اما این واژه در زبان فارسی معادلهای متفاوتی از جمله "هیچانگاری"، "پوچگرایی"، "نیستگرایی" یا "بیمعنیانگاری" دارد.
تاریخچه مکتب نیهیلیسم
استفاده از لغت nihil را برای اولینبار میتوان به صاحبان کلیسا در جریان حمله به شکاکیت کلاسیک نسبت داد، اما نیهیلیسم به عنوان یک اصطلاح فلسفی که بعدها به عنوان یک مکتب شناخته شد، ابتدا در متن نامهای از هرمان یاکوبی (ایدهآلیست پساکانتی) به فیشته در سال ۱۷۹۹ به کار رفته است. همچنین شهرت این اصطلاح و استفاده عمومی از آن را باید ابداع ایوان تورگینیف، رمان نویس روس بدانیم. او از این واژه در توصیف شخصیت "بازاروف" در رمان "پدران و پسران" برای اولینبار در سطح غیر تخصصی بهره جست.
نیهیلیسم فلسفی را میتوان به طور عمده به دو شاخه تقسیم کرد:
نیهیلیسم معرفت شناختی
نیهیلیسم وجود شناختی
متفکرانی که معتقد به وجه معرفت شناختی آنند، وجود هرگونه معرفت و بنیان شناختی را منکرند؛ اما در مقابل وجه هستی شناختی نیهیلیسم به یک اعتبار، اساسا جهان خارج و وجود هر چیزی بیرون از ذهن را منکر میشود. (تقریبا نزدیک به همان چیزی که میتوان به برخی ایده آلیستهای افراطی همانند بارکلی نسبت داد.)
نیهیلیسم سیاسیاجتماعی
در کنار این تقسیمها گونه دیگری از نیهیلیسم همواره در ساحت عمومی جامعه بروز و ظهور بیشتری داشته است. این شاخه که آن را میتوان نیهیلیسم سیاسیاجتماعی نامید که از سال ۱۸۶۰ تا حوالی انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در صحنه سیاست روسیه روی کار بوده است. آنچه را که میتوان شاخصه اصلی این مکتب در جهت سیاسی آن بدانیم، به چالش کشیدن قدرت کلیسا با رد کردن ماهیت دوگانه انسان مشتمل بر روح و بدن و همچنین از طرف دیگر قدرتهای سکولار با نفی حقوق الهی حاکمان است. به بیان دقیقتر این گروه که بعدها دست به ترور و خراب کاری و آشوب نیز زدند، در راه به رسمیت شناختهشدن آزادیهای فردی با هرگونه قدرت و نظام اجتماعی از جمله حکومت، کلیسا و خانواده به مبارزه پرداختند.
ویژگی اصلی نیهیلیسم
ایده اصلی
نیهیلیسم را در بادی امر باید بیشتر یک احساس و نه یک فلسفهی تام و کامل دانست. اهمیت این نکته در آن است که شاید اصلیترین مدعای نیهیلیستها رد هرگونه فلسفه و معرفت علمیست. نیهیلیسم با اعتقاد به بیپایه و اساسبودن چیزها و همچنین تببین بیارتباطی آنها سعی در القای نوعی شکاکیت مدرن را دارد. همچنین باید نقش بدبینی را به عنوان چاشنی این رویکرد لحاظ کرد. چنان که آرتور شوپنهاور، معروف به فیلسوف بدبین در جایی میگوید: ما موجوداتی بیمعنا هستیم.
مولفهها
به طور کلی برای هرگونه رویکرد نیهیلیستی مولفههایی از جمله نداشتن هدف اجتماعی، شکاکیت افراطی، بیاعتنایی به جهان، بیاعتقادی به هدفدار بودن دنیا، خود فراموشی، نفرتداشتن از حیات اجتماعیفرهنگی، اظهار عجز درباره توانایی ذهن آدمی و .. را میتوان نام برد.
شروع یک ایده نهیلیستی
درباره شروع یک ایده نیهیلیستی و در ادامه آن یک مکتب، میتوان نوعی سرخوردگی و وازدگی از نظم و نظام اجتماعی را مشاهده کرد. این وازدگی عموما منجر به ناتوانی در هضم یا پذیرش ارزشها و در نهایت انکار آن ارزشها میشود، به طوری که مثلا در ابتدا عصیان و هجمه مکاتب نوظهوری در ضدیت با هر نگرشی (مثلا ضد هنر) را در برمیگیرد. همین رویکرد و به طور کلیتر، رویکرد اومانیستی (انسانگرایانه)، در مقابل مدرنیته و پیدایش ماشین و ابزاریشدن زندگی غربی مسئلهای تحت عنوان "بازگشت انسان به خود" را مطرح میکند.
نیچه و نیهیلیسم
نیچه در کتاب ارادهی معطوف به قدرت (will too power) با ذکر این جمله که نیهیلیسم دم در ایستاده است، از فاجعهای عظیم در دو سده آینده سخن میگوید که آن همان نیهیلیسم است. او علل گرایش به نیهیلیسم را نه فساد و مشکلات اجتماعی بلکه شک در ارزشهای اخلاقی با افول مسیحیت میداند، اما فلسفه نیچه با نیهیلیسم تمام نمیشود. او اگر چه پیامبر ظهور نیهیلیسم در تمامی وجوه زندگی انسان بود، نیهیلیسم را مقدمهای برای طرحی نو میدانست. او معتقد بود که تا زمانی که انسان طعم نیهیلیسم را نچشد متوجه ارزش این ارزشهای اخلاقی نشده و نمیتواند به ارزشهای جدیدی متعهد شود. اینجاست که نیچه با به کارگیری اصطلاح باز ارزش گذاری ارزشها (revaluation of all values) سعی در ایجاد طرحی نو دارد.
نیهیلیسم در ایران
صادق هدایت را بیگمان باید شناخته شدهترین نویسنده ایرانی منسوب به نیهیلیسم دانست. در مورد جهانبینی صادق هدایت و ارتباط آن با نیهیلیسم دو دیدگاه عمده وجود دارد:
عدهای معتقدند زندگی انسان در نگاه صادق هدایت بیمعنا، پوچ و خالی از هرگونه هدف معقولی است. با پذیرش این دیدگاه اساسا باید صادق هدایت را یک نیهیلیست بدانیم.
عدهای دیگر اما معتقدند هدایت زندگی را پوچ و عبث نمیدانست، بلکه او زندگی زمانهاش را و شرایط اجتماعی/ فرهنگی/ سیاسی زمانهاش را ناامیدکننده و بیهوده میدانست که دست به خودکشی زده است. عبدالعلی دستغیب در کتاب "نقد آثار صادق هدایت" مفصلا و با ذکر شاهد مثال از این دیدگاه دفاع میکند.
به هر رو میتوان صادق هدایت را از جمله نویسندگان ایرانی دانست که تحت تاثیر نویسندگان خارجی مثل فرانتس کافکا و آلبرکامو درگیر اندیشههای نیهیلیستی شده اند.
ابسوردیسم
واژه ابسورد نیز معادلی برای پوچی و هیچانگاری است. این واژه همچنان قرابتی معنایی با ناهنجار، نامتناسب و نامطبوع دارد. پوچی در ابسوردیسم از این ناهماهنگی به دست میآید که انسان در جستوجوی معنا و هدف زندگی است و جهان سراسر بیمعناست. آلبرکامو در کتاب اسطورهی سیزیف میگوید: ابسورد همانقدر که به انسان مربوط است به جهان نیز مربوط است. اگر اساس این جهان ابسورد باشد، تنها یک مسئله جدی فلسفی وجود دارد و آن خودکشی است.
منابع