کاربر:Hossein/صفحه تمرین1403226: تفاوت میان نسخه‌ها

زندان ارومیه

براساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های حقوق‌بشری، این زندان یکی از زندان‌های مخوف حکومت جمهوری اسلامی است که ازنظر تعداد اعدام‌ها، ضرب‌وشتم و آزار زندانیان و همچنین اقدام به خودکشی میان شهروندان زندانی، وضعیت وخیم و نابسامانی دارد.<ref name=":2">[https://iranwire.com/fa/news-1/125760-%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%AF/ سونامی خودکشی در زندان ارومیه؛ شاهین گله‌داری به زندگی خود پایان داد]</ref>

پیش از او امیر سهرابی و سپس داریوش بخشی رؤسای زندان ارومیه بوده‌اند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84452195/%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D8%AF رییس جدید زندان ارومیه معرفی شد]</ref>

ظرفیت این زندان ۷۰۰نفر است اما تعداد کل زندانیان آن در شرایط کنونی ۵هزار نفر گزارش شده است. تراکم زندانی در این زندان به حدی است که زندانیان در راهروها و مسیر رفت و آمد به سرویس‌های بهداشتی و حتی در کنار روشویی‌ها می‌خوابند. بر اساس گفته خانواده زندانیان، در بندی که حداکثر ۱۲۰ نفر ظرفیت دارد؛ بیش از ۴۵۰ نفر را محبوس کرده‌اند و زندانیان مجبورند شب را در میان کریدورها و در کنار مجموعه‌های بهداشتی به صبح برسانند و بعضا می‌گویند که حتی جایی برای نشستن ندارند. در این زندان برای بیش از ۴۰۰۰ نفر، تنها ۲۰۰۰ تخت وجود دارد یعنی دستکم از هر ۲نفر، یک نفر تخت ندارد. بنابراین بیش از ۲هزار نفر کف خواب هستند و شب‌ها جایی برای استراحت ندارند. گزارش‌ها حاکی است که انبوهی از زندانیان روی زمین در کریدورها تا نزدیکی محل سرویس‌های بهداشتی، در آلوده‌ترین شرایط، استراحت می‌کنند.<ref name=":0" /><ref name=":1">[https://www.radiozamaneh.com/812511/ گزارش از زندان ارومیه: حق ماموریت زندانبان را هم از زندانی می‌گیرند]</ref>

این زندان در مجموع ۱۵بند دارد.

ملاقات زندانیان با اعضای خانواده‌های خود هر ماه یک بار بمدت ۲۰دقیقه می‌باشد و برای تحویل‌گیری وسایل از خانواده‌های‌شان اکثرا با مشکل مواجه می‌شوند .

به گزارش خبرگزاری هرانا، این بند که با عنوان بند ۱۵ نیز شناخته می‌شود، دارای حدود ۱۲۰ تخت است و نزدیک به ۳۰۰ تا ۳۵۰ زندانی در آن نگهداری می‌شوند. این زندانیان تنها صبح‌ها از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۳:۳۰ و عصرها از ساعت ۱۶ تا ۱۷:۳۰ به هواخوری دسترسی دارند. در هر اتاق آن دستکم ۳۰ زندانی در کنار یکدیگر زندگی می‌کند. به گفته یک منبع مطلع در برخی از این اتاق ها دستکم ۲۰ نفر سیگاری هستند و این امر در کنار محدود بودن زمان هواخوری نفس کشیدن در فضای اتاق را غیرممکن کرده است.<ref>[https://www.akhbar-rooz.com/133773/1400/09/09/ گزارشی از وضعیت بند زنان زندان ارومیه]</ref>

بنا به اخبار رسمی منتشر شده، بند زنان زندان ارومیه از سال ۱۳۸۷ دارای مهدکودک بوده است. تا زمان تهیه این گزارش در نیمه دی ۱۴۰۲ چندین میلیارد تومان خرج ساخت این مهدکودک شده است، با این حال زندانیان سابق این زندان منکر استفاده کودکان زندانیان از مهدکودک ساخته شده در این زندان هستند.<ref name=":6" />

=== آب آشامیدنی ===

مواد غذایی که به فروشگاه زندان آورده می‌شوند مربوط به فروشگاه حامی است که عموما تاریخ گذشته است. بسته‌بندی‌های مواد عموما باز شده است. بدترین نوع اجناس و مواد را به فروشگاه زندان می‌آورند و با ۲برابر قیمت به زندانیان می‌فروشند. میوه هر ۲یا ۳ماه یک بار وارد فروشگاه زندان می‌شود، سیب‌زمینی هر ۳هفته یک بار وارد می‌شود. حبوبات و برنج با قیمت‌های بالا در فروشگاه فروخته می‌شود.<ref name=":0" />

بندهای زندان ارومیه سال‌هاست که سم‌پاشی حشرات نشده‌اند. همچنین در این زندان زندانیان سالهاست درگیر ساس، شپش، سوسک و موش هستند؛ همین امر موجب بروز بیماری‌های پوستی برای بسیاری از زندانیان شده است. زندانیان می‌گویند شوینده‌های مناسب و بهداشتی در زندان موجود نیست. حتی زندانیان در زندان امکان تهیه‌ی لباس زیر ندارند. زندانیانی که خانواده و یا نزدیکانی را که بتوانند لباسی برای آنان تهیه کنند، دارند هم باید روزها به دنبال مددکار و مسئولین زندان باشند تا مجوز دریافت لباس زیر را بگیرند.<ref name=":1" />

با این تعداد حمام، به خصوص در زمستان‌ها در این منطقه سردسیر، اگر هر زندانی فقط ۵دقیقه زمان برای استحمام داشته باشد، باید به مدت ۷ساعت در شبانه روز آب‌گرم وجود داشته باشد که زندانیان بتوانند از حمام استفاده کنند. البته روشن است چنین امکانی در این زندان برای زندانیان وجود ندارد. در خوش‌بینانه‌ترین شکل اگر ۲ساعت آب‌گرم وجود داشته باشد، تنها ۲۶نفر از حمام آنهم بمدت ۵دقیقه استفاده می‌کنند.<ref name=":0" />

بعضی از زندانیان کارهای شهرداری را انجام می‌دهند و قاشق و لیوان و بشقاب می‌شویند و هفته‌ای ۴۰هزار تومان پول می‌گیرند. بعضی‌ها هم شب و روز آشپزی می‌کنند و ماهی ۴۰هزار تومان می‌گیرند. شماری از زندانیان هم تسبیح یا گردنبند درست می‌کنند و می‌فروشند تا بین ۴۰ تا ۲۰۰هزار تومان دربیاورند و برای خانواده‌های‌شان بفرستند. به زندانیان کارگری که بعنوان تأسیسات بندها را تعمیر و بازسازی می‌کنند، روزانه یک یا ۲بسته سیگار ۵ هزار تومانی و ماهانه ۱۰۰هزار تومان حقوق می‌دهند.<ref name=":0" />

در بهداری زندان مرکزی ارومیه، آمپول به صورت سهمیه‌بندی شده برای زندانیان توزیع می‌شود. در کل زندان تنها ۲نفر مجاز به انجام تزریقات زندانیان هستند.<ref name=":0" />

بافت جمعیتی زندان مرکزی ارومیه متشکل از ۶۰درصد زندانی کرد و اهل سنت و ۴۰درصد زندانی ترک و شیعه می‌باشد. زندانیان کرد و اهل سنت اکثرا از شهرستان‌های استان آذربایجان غربی به این زندان تبعید شده‌اند.<ref name=":0" />

زندانیان سیاسی زندان مرکزی ارومیه در وضعیت نامناسبی از نظر امکانات و بهداشت به سر می‌برند و برخلاف اصل تفکیک جرائم، در کنار تعدادی از مجرمین خطرناک نگهداری می‌شوند.<ref name=":0" />  

ضرب و شتم زندانی تا سرحد مرگ از نمونه شکنجه‌های رایج در این زندان است. زندانیان با جرائم اجتماعی در زندان مرکزی ارومیه تحت عناوین مختلف بطور سیستماتیک توسط زندان‌بانان و مامورین مورد ضرب و شتم و شکنجه جسمی قرار می‌گیرند. در این زندان ورزش انفرادی و جمعی ممنوع بوده و حفاظت اطلاعات آن را طرح فرار می‌داند.<ref name=":0" />

در تاریخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۶ پس از اعتراض هادی رستمی زندانی که توسط مسئول خوابگاه در هنگام بازدید هیات متشکل از رئیس کل دادگستری استان آذربایجان غربی و تعدادی از قاضی‌های دادگاه‌های ارومیه از زندان از حضور در سالن ملاقات ممانعت شد به مسئول اندرزگاه، دو تن از افسر نگهبان‌های بند به نام‌های بابایی و دانیالی اقدام به ضرب‌وجرح شدید رستمی کردند و در حالی که وی از ناحیه سر دچار خونریزی شده بود، به سلول انفرادی منتقل شد. شبکه حقوق بشر کردستان در ادامه نوشت رستمی پس از انتقال به سلول انفرادی، اقدام به اعتصاب غذای خشک کرده است.<ref name=":5" />

صبح روز چهارشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۲، گارد زندان ارومیه به دستور پیمان خانزاده رئیس این زندان به بند زندانیان سیاسی یورش بردند. در این یورش که با حضور یحیی سلطانی، رئیس بند زندانیان سیاسی همراه بود، شماری از زندانیان را مورد ضرب و شتم قرار دادند و وسایل آنان را که با هزینه خودشان تهیه شده بود، تخریب نمودند. دو زندانی در اعتراض به این یورش، اقدام به آتش زدن پتوهای خود در داخل بند کردند که مورد ضرب و شتم وحشیانه مأموران قرار گرفتند.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D9%88%D8%AD%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C حمله وحشیانه گارد زندان مرکزی ارومیه به زندانیان سیاسی]</ref>

در جریان یورش گارد زندان دست‌کم ۵ زندانی سیاسی و عقیدتی از ناحیه سر مجروح شدند و دو نفر از زندانیان کُرد به نام‌های حسن عمرپور و اشکان عثمان نژاد که پیشتر به اتهام «جاسوسی برای اسرائیل» به ۱۰ سال حبس محکوم شده بودند در اعتراض به حکم ناعادلانه خود، اعدام چهار زندانی هم‌پرونده‌شان و فشار بر زندانیان این بند اقدام به خودسوزی کردند. رئیس زندان تنها نظاره‌گر بود و اجازه نداد کسی برای مهار آتش به کمک آنها برود.<ref>[https://kurdistanhumanrights.org/fa/news-fa/prisoners-fa/2024/02/28/p32856/ یورش گارد زندان ارومیه به بند زندانیان سیاسی و خودسوزی دو زندانی]</ref>

براساس گزارش هه‌نگاو، بیشترین موارد مرگ زندانیان در زندان‌ها و بازداشتگاه‌های استان ارومیه  ثبت شده است . همچنین از مجموع ۳۵ زندانی، دست‌کم ۲۳ زندانی در زندان‌های مرکزی و عمومی شهرهای مختلف جانشان را از دست داده و در هر یک از بازداشتگاه‌های اداره اطلاعات و اطلاعات سپاه پاسداران ۳ زندانی زیر شکنجه کشته شده‌اند.<ref name=":2" />

در درگیری‌های مختلفی که در زندان صورت گرفته و در پی آن زندانیان با ضرب و شتم شدید مواجه شدند، تلفن زندان مرکزی ارومیه را قطع کرده تا اخبار به بیرون از زندان درز نکند.<ref name=":0" />

در [https://iranhrs.org/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4/ گزارش کانون حقوق بشر ایران] اسامی بعضی از آنها آمده است:

[[پرونده:ناصر عتباتی.JPG|بندانگشتی|'''ناصر عتباتی رئیس کل دادگستری اورمیه''']]

نجفی و قره‌باغی، افسر نگهبان.

[https://www.bbc.com/persian/iran/2013/10/131030_l39_kurds_execution_urmia بی‌بی‌سی ۸ آبان ۱۳۹۲] - اعدام ۱۱ نفر در زندان مرکزی ارومیه

[https://www.hra-news.org/2024/hranews/a-48436/ هرانا - ۱۴۰۳/۰۲/۲۰]- دو زندانی در زندان ارومیه اعدام شدند. هویت این زندانیان “حسن عربی (انبی)، فرزند بابزین، پدر دو فرزند و عبدالله حسن زاده (ینگجه)، فرزند یداله” توسط هرانا احراز شده است.

[https://hengaw.net/fa/news/2024/05/article-127 هەنگاو؛ پنجشنبە ٢٧ اردیبهشت ١٤٠٣] - یک زن زندانی محبوس در بند زنان زندان مرکزی ارومیه به نام پروین موسوی که پیشتر بابت جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی این زندن منتقل شد. زندانیان بند نسوان همزمان با انتقال این زندانی، دست به اعتراض زده و با ماموران درگیر شدند و در این بین، برخی وسایل داخل بند به آتش کشیده شده است. این زن زندانی در داخل زندان به بیماری سرطان نیز مبتلا شده و پیشتر وضعیت سلامت او نامساعد گزارش شده بود.

به گزارش دریافتی و به نقل از منابع فعال حقوق بشری در ایران، بیش از ۲۰۰ زندانی زن در زندان مرکزی ارومیه روز شنبه ٩ فروردین ٩٩ در اعتراض به نبود امکانات و خدمات بهداشتی در بند زنان و همچنین مخالفت عوامل رژیم با آزادی آنها پس از شیوع ویروس کرونا در این زندان، دست به اعتصاب غذا زده اند. اهل کرمانشاه بر اثر ابتلا به ویروس کرونا آغاز شده است.<ref>[https://iranfreedom.net/cryofarrestees/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8-%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C-%DB%B2%DB%B0%DB%B0%D8%AA%D9%86/ اعتصاب غذای ۲۰۰تن از زندانیان زن در زندان ارومیه]</ref>

در تاریخ ۱۴۰۲/۸/۱ به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، ۴۴ زندانی سیاسی و عقیدتی محبوس در بند فوق‌ امنیتی «ارشاد» زندان مرکزی ارومیه دست به اعتصاب غذا زدند. این زندانیان پس از ملاقات با رئیس بند اعلام کردند که در اعتراض به محرومیت از دسترسی به خدمات پزشکی، مخالفت نهادهای امنیتی با درخواست آزادی مشروط و اعزام آنان به مرخصی و نصب دوربین مداربسته در سیروس بهداشتی این بند، دست به اعتصاب غذا زده‌اند.<ref name=":5" />

بنا به گزارش کانون حقوق بشر ایران باند مافیایی اخاذی از زندانیان در هماهنگی با رئیس زندان عمل می‌کند:<blockquote>در این زندان نمونه‌هایی از اخاذی مبالغ هنگفت از زندانیان توسط یک باند مافیایی متشکل از مسئولین زندان صورت گرفته است. این باند مافیایی، زیر نظر و با اطلاع، رئیس زندان به کار خالی کردن جیب زندانیان مشغول هستند. برغم افشاگری‌های انجام شده در شبکه‌های اجتماعی در رابطه با اخاذی از زندانیان در زندان مرکزی ارومیه، هیچ اقدام جدی برای حل این مساله و بازگرداندن پول‌های زندانیان به آنان، از جانب دستگاه قضاییه و سازمان زندان‌ها صورت نگرفته است.<ref name=":0" /> </blockquote>

وزارت خزانه‌داری آمریکا مهر۱۳۹۹ با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که واشینگتن، زندان ارومیه، زندان عادل‌آباد شیراز، شعبه یک دادگاه انقلاب شیراز و زندان وکیل‌آباد مشهد را، تحریم کرده است.<ref name=":2" />

== منابع ==