|
|
| (۲۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| | [[پرونده:بیتکوین.jpg|جایگزین=نماد بیتکوین|بندانگشتی|نماد بیتکوین]] |
| | '''بیتکوین''' (به انگلیسی: Bitcoin) یک رمزارز و نظام پرداخت جهانی با کارکردهای مشابه پول بیپشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هنوز هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناختهاست. |
|
| |
|
| {{ستون سریهای سیاسی
| | بیتکوین اولین شبکه پرداخت نقطه به نقطه تمرکز زدایی شده است که توسط کاربرانش بدون هیچگونه اختیار مرکزی و یا واسطهای، نیرومند شده است. |
| | نام =
| |
| | نام دیگر =
| |
| | نشان =
| |
| | توضیح نشان =
| |
| | تصویر = پرچم اوکراین.jpg
| |
| | توضیح تصویر = پرچم کشور اوکراین
| |
| | title = {{Hlist|[[کشور اوکراین]]}}
| |
| | headingstyle = line-height:1.3em;
| |
| | contentstyle = text-align: ;
| |
|
| |
|
| | heading1 = پایتخت
| | هیچکس مالک شبکه بیتکوین نیست و مانند ایمیل، کاربران بیتکوین هستند که آن را کنترل میکنند. کاربردهای بیتکوین در هیچکدام از دیگر سیستمهای پرداخت یافتنی نیست.<ref name=":4" /> |
| | content1 =
| |
| {{فهرست یکدست}}
| |
| * کیف
| |
| ۴۹° شمالی ۳۲° شرقی
| |
|
| |
|
| {{پایان فهرست یکدست}}
| | == تعریف == |
| | بیتکوین در واقع، شکلی از پول دیجیتال است که در نتیجه محاسبات ریاضی پیچیدهای ایجاد میشود. نگهداری اطلاعات تراکنشهای بیتکوین، به وسیله فناوری بلاک چین امکانپذیر شده است. بیتکوین، هیچ پشتوانهای مانند طلا یا کالای قابل مبادله ندارد و از ارزشی مبتنی بر اعتماد مردمی برخوردار است.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%D8%A8-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C-96/3676475-%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86 همه چیز درباره بیت کوین]</ref> |
|
| |
|
| | heading2 = حکومت
| | == تاریخچه == |
| | content2style = font-style:italic;<!--(most are non-English terms)-->
| | در ۱۸ اوت سال ۲۰۰۸ برابر با ۲۸ مرداد ۱۳۸۷ دامنهی اینترنتی به نشانی bitcoin.org ثبت گردید. در ۳۱ اکتبر همان سال برابر با ۱۰ آبان ۱۳۸۷، ایمیلی حاوی یک لینک به مقالهای به نام «بیتکوین: سیستم پولی همتا به همتا» که توسط شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو نوشته شده بود، در فهرست ایمیل رمزنگاری شده منتشر گردید. ناکاموتو بیتکوین را در قالب نرمافزار متنباز طراحی و در ژانویه ۲۰۰۹ به صورت عمومی منتشر نمود. هویت ناکاموتو همچنان ناشناس باقی مانده است. |
| | content2 = {{فهرست یکدست}}
| |
| <!--(Alphabetical by linktext:)-->
| |
| * {{Noitalic|[[• رئیسجمهور]]}}
| |
| * [[ولادیمیر زلنسکی]]
| |
| * [[• نخستوزیر]]
| |
| * [[دنیز شمیهال]]
| |
| * [[• رئیس مجلس]]
| |
| * [[روسلان استفانچوک]]
| |
|
| |
|
| {{پایان فهرست یکدست}}
| | در سوم ژانویه ۲۰۰۹ برابر با ۱۴ دی ۱۳۸۷، زمانی که ناکاموتو اولین بلوک زنجیره (که به نام «بلوک آفرینش» شناخته میشود) را استخراج نمود، شبکه بیتکوین ایجاد شد. دریافت کننده اولین مبادله بیتکوین، هال فینی بود، شخصی که اولین سیستم اثبات مفهوم قابل استفاده مکرر ( RPoW ) را در سال ۲۰۰۴ طراحی کرده بود.<ref>[https://bitcoin.org/bitcoin.pdf Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System]</ref> |
|
| |
|
| | heading3 = زبانهای رسمی
| | == پدیدآورنده == |
| | content3 =
| | از ساتوشی ناکاموتو به عنوان مخترع بیتکوین نام برده میشود؛ نامی مستعار و اسرار آمیز که هویت اصلی آن علیرغم تلاش چندین ساله روزنامهنگاران هنوز فاش نشده است. تا کنون چندین نفر ادعا کرده اند که خالق آن بودهاند، اما نتوانستهاند ادعاهای خود را ثابت کنند و مشخصات خالق یا خالقان اصلی بیتکوین را هنوز کسی نمیداند.<ref name=":0">[https://per.euronews.com/2020/05/13/everything-about-bitcoin-first-and-the-most-famous-cryptocurrency از سیر تا پیاز بیت کوین]، یورونیوز فارسی</ref> |
| {{فهرست یکدست}}
| |
| * [[اوکراینی]]
| |
| * [[بلاروسی]]
| |
| * [[بلغاری]]
| |
| * [[تاتاری]]
| |
| * [[گاگائوزی]]
| |
| * [[روسی]]
| |
| * [[عبری]]
| |
| * [[مجارستانی]]
| |
| * [[رومانیایی]]
| |
| * [[لهستانی]]
| |
| * [[اسلواکی]]
| |
| {{پایان فهرست یکدست}}
| |
|
| |
|
| | heading4 = مساحت
| | == تفاوت بیتکوین با پول واقعی == |
| | content4 =
| | بیتکوین به صورت اسکناس یا سکه وجود ندارد و بر خلاف ارزهایی مثل دلار یا یورو هیچ بانک مرکزی یا دولتی از آن پشتیبانی نمیکند. تولید و توزیع بیتکوین در کنترل هیچ حکومت، گروه یا سازمانی نیست. سازوکاری مخفی در آن وجود ندارد و قوانین آن که به صورت کدهای برنامه نویسی است برای همه قابل مشاهده است. |
| {{فهرست یکدست}}
| |
| • کل
| |
| ۶۰۳٬۶۲۸ کیلومتر مربع (۲۳۳٬۰۶۲ مایل مربع) (۴۵م)
| |
| • آبها (٪)
| |
| ۷
| |
|
| |
|
| {{پایان فهرست یکدست}}
| | بیتکوین در واقع یک پول بیپشتوانه است، چرا که دارای ارزش ذاتی نبوده و تغییرات در واحد آن تابع تغییرات در قیمت کالاهایی چون طلا و نقره و یا نرخ تورم و افزایش نقدینگی نیست.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| | heading5 = جمعیت
| | == استخراج سکههای بیتکوین == |
| | content5 = <div class="wraplinks"><!--Chronological:-->
| | در طراحی اولیه شبکه، تعدادی مشخص بیتکوین تعریف شده است. این بیتکوینها در دسترس نیستند و باید توسط افراد و با دستگاههای مخصوصی بیرون کشیده شوند. |
| * {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[• برآورد سال ۲۰۲۲ ـ۴۳٬۷۳۰٬۰۰۶ نفر]]}}
| |
| * {{Longlink|style=line-height:1.15em; |'' تراکم
| |
| ۷۳٫۸ بر کیلومتر مربع (۱۹۱٫۱ بر مایل مربع) (۱۱۵م)}}
| |
|
| |
|
| </div>
| | به طور ساده باید گفت بیتکوین از حل مسائل ریاضی پیچیده به دست میآید. برای این کار دستگاههای محاسبات مخصوص استخراج (ماینر)، عددهای مختلف را در یک تابع ریاضی به نام تابع هش امتحان میکنند تا بتوانند خروجی را پیشبینی کنند. اولین فردی که مسئله را حل کرد و به تابع صحیح رسید، مقدار مشخصی بیتکوین به عنوان پاداش دریافت میکند. سپس به بقیه افراد شبکه اعلام میکند که اینجا به جواب رسیده است. در نتیجه بقیه افراد به سراغ مسئله بعدی در بلوک بعدی میروند. |
| }}<noinclude>
| |
| '''زلزله خوی،''' ۸ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۲۱:۴۴ دقیقه زمینلرزهای به قدرت ۵.۹ ریشتر شهرستان خوی را لرزاند. این زلزله بدنبال زمین لرزه ۵/۴ ریشتری
| |
|
| |
|
| ۲۸ دیماه در عمق ۱۲ کیلومتری زمین، در شهرستان خوی بود که باعث مصدومیت ۱۲۰ نفر و خسارت به منازل مسکونی شده بود. در ساعات اولیه حداقل سه نفر جانباخته و بیش از هزار نفر مصدوم شدند. همچنین بیش از سه هزار واحد مسکونی در شرایط برف و بوران آسیب دیدند و هزاران نفر بیخانمان شدند.<ref>[https://www.aa.com.tr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%A8%D9%87-3-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%D9%87-%D8%AE%D9%88%DB%8C/2802191 سایت خبرگزاری آناتولی]</ref>
| | به عبارت فنیتر، ماهیت و مرکز ثقل سیستم بیتکوین بر چیزی استوار است که اصطلاحا «زنجیره بلوکی» (Block Chain) خوانده میشود. این یک مدل پیشرفته در معماری پایگاه دادههاست و نقطه قوتاش این است که کاربران پرشمار میتوانند به طور همزمان دادههایشان را در شبکه ثبت کنند بدون اینکه شبکه به دلیل تداخل کار کاربران از هم بپاشد و یکپارچگیاش را از دست بدهد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| این زلزله در ۱۶ کیلومتری خوی، ۳۳ کیلومتری قطور و ۳۵ کیلومتری زرآباد در استان آذربایجان غربی رخ داده و طول جغرافیایی آن ۴۴.۷۷۱ درجه شرقی و عرض جغرافیایی آن ۳۸.۵۵۸ درجه شمالی بوده است.<ref>[https://www.imna.ir/news/639019/%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%D9%87-%D8%AE%D9%88%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF خبرگزاری ایمنا]</ref> | | == استخر استخراج == |
| | به دلیل شرایط به وجود آمده، امروزه دیگر کمتر فردی به صورت انفرادی اقدام به استخراج بیتکوین میکند؛ بلکه برای انجام این کار به محلهایی میپیوندد که اصطلاحا استخر استخراج (Mining Pool) نامیده میشوند. |
|
| |
|
| == زلزله چیست؟ ==
| | در این روش، افراد از سرتاسر دنیا دستگاههایشان را به یک شبکه مشترک یا همان «استخر استخراج» وصل میکنند و این شبکه یکپارچه است که با توان پردازشی بالاتر به نمایندگی از استخراج کنندهها مسائل را حل کرده و پاداشها را دریافت میکند. سپس پاداشها بر حسب توان پردازشگرها بین افراد شرکت کننده پخش میشود. |
| کره زمین سه لایهی اصلی دارد که به ترتیب پوسته، جبه یا گوشته و هسته نام دارند. پوسته لایهی بیرونی است که در کف اقیانوس بین پنج تا ده کیلومتر و در خشکی سی تا پنجاه کیلومتر قطر دارد. این لایه سخت است و از سنگ تشکیل شدهاست که یک درصد از حجم کل کره زمین را در برمیگیرد.
| |
|
| |
|
| گوشته قسمت درونیتر لایهی زمین است که نرمتر و غلیظ و چسبان است و ۸۵ درصد از حجم زمین را تشکیل میدهد. درونیترین قسمت زمین هستهی آن است که از آهن و نیکل مذاب تشکیل شده است و کارکرد قطبهای مغناطیسی به همین دلیل است.
| | میزان پاداش تا سال ۲۰۲۰ میلادی معادل ۱۲/۵ بیتکوین بود که پس از آن به نصف شد و به میزان ۶/۲۵ بیت کوین کاهش یافت. این نصف شدن توسط سازنده شبکه بیتکوین تعبیه شده است. این نصف شدن هر چهار سال یکبار صورت میگیرد و هدف از آن کنترل تورم بیتکوین است.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| === گسل چیست؟ === | | == روشهای بدست آوردن بیتکوین == |
| پوستهی زمین از صفحاتی تشکیل شده که به آن صفحات تکتونیکی میگویند که در طول میلیونها سال گاه از هم دور و گاه نزدیک میشوند و تشکیل قارهها هم به همین صورت بوده است. محلی تلاقی این صفحات را در اصطلاح زمینشناسی گسل مینامند.دو صفحه که به هم نزدیک شده و برخورد میکنند در محل برخورد چینخوردگی بوجود میآید که به آن کوه میگویند، کوه هیمالیا محصول چنین برخوردی است.
| | * بیتکوینها عموماً از راه فعالیتهای استخراج (ماینینگ) که همان فرایند پردازش تراکنشهای بیتکوین است، بدست میآیند. این روش مستلزم در اختیار داشتن کامپیوترها و سختافزارهای قدرتمندی است. |
| | * خرید بیتکوین از صرافیهای رمزارز |
| | * همچنین برخی از وب سایتهای بختآزمایی، به کاربران خود بیتکوین میدهند. |
| | * میتوان با پذیرفتن بیتکوین به عنوان وجه پرداختی در برابر کالا یا خدمات، بیتکوین به دست آورد.<ref name=":4">[https://bitcoin.org/fa/faq#general پرسشهای رایج درباره بیت کوین]</ref> |
|
| |
|
| گاهی یکی از صفحات بالای صفحه دیگر قرار میگیرد و گاهی هم صفحات در کنار هم در جهت عکس هم حرکت میکنند. این حرکتهای پوسته چون در ابعاد عظیمی انجام میشود منجر به آزاد شدن انرژی بسیار زیادی میشود که به آن زلزله میگویند.<ref name=":0">[https://www.bbc.com/persian/science-50348102 سایت بی بی سی فارسی]</ref>
| | == شبکه == |
| | هر کاربر متصل به شبکه بیتکوین، یک گره (node) بهشمار میرود. در شبکه بیتکوین هر گره با چند گره دیگر در ارتباط است. برای انتقال وجه، گره فرستنده بیتکوین یک درخواست انتقال وجه تولید میکند و با کلید شخصی خود آن را امضاء میکند. سپس این درخواست را برای تمام گرههایی که به آنها متصل است میفرستد. این گرهها نیز درصورت دریافت این درخواست آن را برای تمام گرههای مرتبط خود میفرستند و به این روش، درخواست در تمام شبکه پخش میشود.<ref name=":3">[https://nccnews.net/2021/01/19/%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D9%86/ روشهای به دست آوردن بیتکوین و تعاریف نشانی، شبکه و بلوک در بیتکوین]</ref> |
| | [[پرونده:بلاکچین.jpg|جایگزین=چگونگی فناوری بلاکچین|بندانگشتی|چگونگی فناوری بلاکچین]] |
|
| |
|
| === پسلرزه چیست؟ === | | == بلوک Block == |
| پس از هر زلزله مستمر از زمین انرژی آزاد میشود اما شدت آن بتدریج کم میشود که گاهی تا دو سال ادامه دارد که به آن پسلرزه میگویند.<ref name=":0" />
| | گرههای مولد بلوک یا به بیان دیگر رایانههای استخراجکننده (Miner یا ماینِر) در صورت دریافت یک درخواست انتقال، آن را وارد بلوکی که در حال ساخت هستند میکنند. ساخت بلوک، کاری زمانبر و مبتنی بر شانس است. سختی ساخت بلوک متغیر است و تقریباً هر دو هفته یک بار به نسبت سرعت تولید بلوک در دو هفته اخیر، طوری تغییر میکند که هر بلوک بهطور متوسط ۱۰ دقیقه زمان برای ساخت لازم دارد. |
|
| |
|
| === کانون زلزله چیست؟ === | | در صورتی که یک گره مولد بلوک، موفق به تولید یک بلوک شود آن را به تمام گرههایی که با آنها در ارتباط است میفرستد. این گرهها درستی بلوک را بررسی میکنند و در صورت صحت بلوک و همهٔ درخواستهای داخل آن، آن را برای تمام گرههای مرتبط خود میفرستند.<ref name=":3" /> |
|
| |
|
| هر زمینلرزهای دارای یک مرکزی برای آزاد شدن انرژی است که به آن کانون زلزله میگویند. این مرکز اگر در عمقی کمتر از ۷۰ متر باشد به آن کمعمق میگویند و اگر تا عمق ۳۰۰ کیلومتر باشد عمق متوسط و اگر تا ۸۰۰ کیلومتر باشد عمیق میگویند.<ref name=":0" />
| | == بیتکوین در ایران == |
|
| |
|
| === سونامی چیست؟ === | | === استخراج بیتکوین === |
| اگر کانون زلزله در زیر اقیانوسها باشد امواجی را رو به ساحل تولید میکند که به آن سونامی میگویند، مانند زلزله در اقیانوس هند و سونامی سال 2004 در اندونزی، این زلزله مرگبارترین زلزله جهان در قرن بیست و یکم بود که موجب مرگ بیش از ۲۲۰۰۰۰ نفر شد، قدرت این زمینلرزه ۹.۱ ریشتر بود که به عنوان شدیدترین زلزله جهان ثبت شد. دامنهی این سونامی از اندونزی تا سواحل آفریقا را در برگرفت.
| | استخراج ارز دیجیتال در ایران به منبع درآمدزایی تبدیل شده که ظاهرا بخش خصوصی، دولتی و شبهدولتی را هم درگیر کرده است. روزنامه ایران در گزارشی در این باره (۱۳ تیر ۱۳۹۸) نوشت:<blockquote>«در حال حاضر قیمت هر بیتکوین حدود ۱۱ هزار دلار است. در ایران روزانه ۱۶ میلیون دلار بیتکوین توسط کاربران ایرانی خرید و فروش میشود و از این نظر ایران در رتبه ۲۹ جهانی قرار دارد.»</blockquote>آنچه در ایران سر و صدای زیادی درباره موضوع ارز دیجیتال بر پا کرده است، رشد استخراج ارز دیجیتال با بهرهگیری از انرژی برق ارزان در ایران است که صدای مسئولان به ویژه مسئولان وزارت نیرو را درآورده است. آنها میگویند تولید هر کوین معادل مصرف متعارف سالیانه ۲۴ واحد مسکونی متصل به شبکه در تهران است. به گفته برخی از مسئولان در ایران، بسیاری از استخراجکنندگان ارز دیجیتال، به صورت غیرمجاز با استفاده از تعرفههای برق کشاورزی، صنعتی یا خدماتی به صورت غیر مجاز در حال استخراج ارز دیجیتال هستند. در گزارشی که در سایتهای داخلی ایران منتشر شده است، شیراز و زنجان در صدر جدول استفادهکنندگان غیرمجاز برق برای استخراج بیتکوین قرارگرفتهاند. |
|
| |
|
| === واحد اندازهگیری زلزله ===
| | اخبار زیادی در مورد جمعآوری ماینرها (دستگاه تولید ارز دیجیتال) و قطع برق اماکنی که در آنها بیتکوین استخراج شده، منتشر شده است. سایتهای درون ایران مینویسند که برق این واحدها قطع شده و برای آنها پرونده قضایی تشکیل شده است. از جمله دو واحد در یزد و ۳۰۰ تا ۵۰۰ واحد صنعتی و خصوصی در استان البرز. رئیس مجلس میگوید استخراج بیتکوین با استفاده از برق صنعتی خلاف قانون است.<ref name=":1">[https://www.dw.com/fa-ir/bitcoin/a-49511635 بیت کوین چیست و چه کسانی در ایران در حال استخراج آن هستند؟]، دویچهوله فارسی</ref> |
| واحد اندازهگیری زلزله ریشتر بود اما اکنون به دلیل دقت بالاتر از واحد بزرگی یا بزرگا (MW) استفاده میشود. برای اندازهگیری زلزله واحد دیگری است که مرکالی نام دارد و ۱۲ درجه دارد تا میزان ۷ تخریب کم است در شدت ۸ ساختمانهای فرسوده و ضعیف فرومیریزند و در شدت بیش از ۸ تخریب و ویرانی وسیع است.
| |
|
| |
|
| == زلزلههای ایران == | | علاوه بر ایجاد مزارع رسمی و قانونی در شهرکهای صنعتی و در دل بیابانها، سلسله گزارشهایی در رسانههای داخلی منتشر شده است که از بهکارگیری دستگاههای استخراج ارز دیجیتال در ساختمانهای صداوسیما، مساجد، سولههای مدیریت بحران و دیگر نقاط خبر میدهد.<ref name=":2">[https://www.independentpersian.com/node/56956/%D8%AF%D9%88%D8%B1-%D8%B2%D8%AF%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 دور زدن تحریمها از دل بیابانهای ایران]</ref>[[پرونده:ماینر بیتکوین.jpg|جایگزین=دستگاه ماینر بیتکوین|بندانگشتی|دستگاه ماینر بیتکوین]] |
| | === دور زدن تحریمها === |
| | در روز ۱۳ مرداد ۹۸، دولت ایران، آییننامه «استخراج فرآوردههای پردازشی رمزنگاریشده» را ابلاغ کرد که علاوه بر قانونی کردن ارزهای دیجیتال، به کسانی که در زمینه تولید این ارزها فعال هستند تسهیلات ویژه میدهد. |
|
| |
|
| | بر اساس این آییننامه گرچه همچنان استفاده از ارزهای دیجیتال برای مبادلات داخل کشور مجاز نیست ولی وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف شده تا شرایط بهرهبرداری قانونی مزارع این ارزها را فراهم کند. |
|
| |
|
| | نرخ پایین برق سبب شده است سرمایهگذارانی از چین، مالزی، روسیه و کشورهای اروپایی به ایران بیایند تا مزارع خود را در بیابانهای ایران به بهرهبرداری برسانند.<ref name=":2" /> |
|
| |
|
| === زلزله خوی ===
| | در مهرماه ۱۳۹۷ شبکه اجرایی جرایم مالی (Fincen) به نهادهای مالی آمریکا هشدار داد که ایران درصدد خنثیسازی تحریمهای مالی آمریکا با استفاده از ارزهای دیجیتال است. یک بخش مفصل از سند مربوطه به ارزهای دیجیتال پرداخته و همینطور تخمین زده شده که از سال ۲۰۱۳ تاکنون تراکنشهای بیتکوین انجام شده در ایران سالانه نزدیک به ۳.۸ میلیون دلار ارزش داشته است.<ref>[https://arzdigital.com/fincen-iran-crypto-sanctions/ نهاد دولتی آمریکا مدعی شد: ایران از ارزهای دیجیتال برای دور زدن تحریمها استفاده میکند]</ref> |
| ۸ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۲۱:۴۴ دقیقه زمینلرزهای به قدرت ۵.۹ ریشتر شهرستان خوی را لرزاند. در چنین شرایطی دولتها بدلیل ابعاد وسیع خرابیها و نیاز ضروری به رسیدگی فوری به مجروحان و آواربرداری تقاضای کمک از دیگر کشورها را مطرح میکنند اما دولت جمهوری اسلامی پس از وقوع زلزله اعلام کرد که نیازی به کمک ندارد.
| |
|
| |
|
| محمودزاده از اهالی خوی نقل میکند. آن شبها مردم در سرمای منفی 15 درجه درچادرها ماندند و یا به دلیل فقدان چادر در ماشین سپری کردند و 100 پس لرزه متوسط و شدید را از سر گذراندند ومتاسفانه از امکان بهرهوری ازسرویس های بهداشتی و... هم محروم ماندند.
| | === قطعی برق === |
| | دی ماه ۱۳۹۹ محمد حسن متولیزاده، مدیر عامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) از جمع آوری ۴۵ هزار دستگاه غیرقانونی در بزرگترین برنامه سراسری مبارزه با انشعابهای غیرمجاز خبر داد. این مقام دولتی مصرف برق دستگاههای غیرمجاز توقیف شده را نزدیک به ۱۰۰ مگاوات اعلام کرد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-55688638 شرکت برق ایران از کشف ۴۵هزار دستگاه غیرقانونی استخراج رمزارز خبر داد]</ref> |
|
| |
|
| === مقایسه امدادرسانی در زلزله خوی و ترکیه ===
| | برخی مقامات میگویند مزارعی که چینیها در ایران برپا کردهاند، یکی از مهمترین عوامل قطعی برق است. با وجود اینکه به یک شرکت چینی مجوز استخراج بیتکوین در ایران داده شده است اما در حال حاضر مزارع دیگری از جمله مزارع وابسته به نهادهای دولتی و شبه دولتی هم در ایران فعالند. از دستگاههای رمزارز به عنوان "قاتلین برق" هم نام برده میشود. این دستگاهها برای استخراج انواع رمزارز به برق زیاد و البته ارزان نیاز دارند که ایران یکی از بهترین کشورها برای فعالیت این دستگاههاست.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-features-55666032 استخراج بیتکوین در ایران؛ از دور زدن تحریمها تا ورود نهادهای دولتی]</ref> |
| در جریان زلزله اخیر ترکیه که در ده استان رخ داد و یک شهر به طور کامل ویران شد، در ساعات اولیه ۲۸ هزار چادر توزیع شد و در پایان روز اول ۳۱ هزار نفر در کانکسها سازماندهی شدند. در ۱۶ ساعت اولیه ۲۳۵ هزار نفر امدادرسانی شدند. همچنین دولت اردوغان تمامی هتلهای توریستی آنتالیا را به اسکان زلزلهزدگان اختصاس داد همچنین تغدیه زلزلهزدگان را دولت متقبل شد و یک ناوگان هوایی کامل را به ارسال شبانهروزی کمکها اختصاص داد. این در حالی است که لیر ترکیه بدترین شرایط تاریخی خود را تجربه میکند. بلیط تردد به مناطق زلزلهزده از هر نقطهی ترکیه ده لیره یعنی تقریبا صفر است. در ترکیه اینترنت پر سرعت باعث نجات بسیاری از افرادی شد که در زیر آوار بودند اما در ایران بعنوان اولین کار اینترنت را محدود یا قطع میکنند. در ترکیه ترافیک کاروانهای کمکهای مردمی باعث مسدود شدن جادهها شد. | |
|
| |
|
| در زلزله خوی پس از ده روز مردم همچنان نگران یک قرص نان و دریافت حتی یک چادر ماندهاند. ماموران دولت جمهوری اسلامی با زدن ایست و بازرسیهای متعدد مانع کمکرسانی سریع هموطنان داوطلب میشوند. پاسدار محسن رضایی اعلام کرد: ۸ کمپرسی به سمت خوی رفتند و ماشینآوار برداری هم موجود نیست، این در حالی است که قرارگاه خاتم سپاه پاسداران، دارای هزاران ماشین خاکبرداری و مهندسی است.
| | برآورد شده که برای تولید هر واحد ارز مجازی بیتکوین نیاز به مصرف ۷۲ هزار کیلو وات برق است، یعنی برای تولید هر واحد از این نوع ارز مجازی، به اندازه مصرف ۲۸ مشترک، برق استفاده میشود.<ref>[https://www.irna.ir/news/84180657/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84-%D9%85%D9%82%D8%B5%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF آیا ارزهای دیجیتال مقصر خاموشیها هستند؟]</ref> |
|
| |
|
| بدلیل همین مشکلات نیمی از مردم زلزلهزدهی خوی ناچار به مهاجرت به دیگر شهرهای مجاور شدهاند. ۵۰ هزار نفر در خودروهای خود پناه گرفتهاند. همچنین جمهوری اسلامی در خوی اقدام به بازداشت خبرنگاران محلی بدلیل اطلاعرسانی از و ضعیت زلزلهزدگان کرد.
| | === قوانین === |
| | وضعیت قانونی این ارزها در ایران کاملاً روشن نیست. سال گذشته بانک مرکزی اعلام کرد بهکارگیری بیتکوین و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع است. پیش از آن اما وزارت ارتباطات از پیادهسازی آزمایشی نخستین ارز دیجیتالی کشور توسط پستبانک و عرضه به نظام بانکی برای تأیید خبر داده و وزارت صنعت از استخراج ارز مجازی به عنوان یک صنعت نام برده بود. انفعال در زمینه قانونگذاری حوزه ارز دیجیتال و مشخص نبودن ممنوعیت یا قانونی بودن این فعالیت در ایران، موجب شده کسانی که قصد فعالیت در این حوزه را دارند، به نوعی با سردرگمی روبهرو شوند. |
|
| |
|
| === زلزلههای مرگبار ایران ===
| | نسترن محسنی، معاون بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در ایران، در اکانت اینستاگرام خود نوشته است:<blockquote>«در حالیکه استخراج ارز دیجیتال از سوی برخی بزرگان، یک صنعت شناسایی میشود، از سوی برخی نهادها ممنوع اعلام شده و همچنان متقاضیان ورود به این حوزه در بلاتکلیفی هستند. ظاهرا هر زمان که به مباحثی که نیازمند رگولاتوری مشارکتی است میرسیم، بر تاخیرها افزوده میشود.»<ref name=":1" /></blockquote> |
| | |
| ==== زلزله کاشمر ====
| |
| زمینلرزهای به بزرگی ۵.۷ ریشتر منطقهی کاشمر استان خراسان رضوی را در تاریخ ۵ خرداد ۱۳۰۲ لرزاند. ۵ روستا را کامل ویران کرد و ۲۰ روستای دیگر آسیب دیدند. قربانیان این زلزله ۷۷۰ نفر بود.
| |
| | |
| ==== زلزله فارسنیج ====
| |
| | |
| | |
| ساعت ۵:۱۵ بامداد روز جمعه ۲۲ آذر ۱۳۳۶ خورشیدی، زمینلرزهای به بزرگی Ms=۷.۱ و mb=۶.۵ و عمق کانونی ۳۵ کیلومتر در منطقه فارسینج استان کرمانشاه به وقوع پیوست. یک بازدید میدانی انجام شده در ۱۶ سال پس از این زمینلرزه نشان داد که این زلزله موجب خرابی و خسارات گستردهای در زمینی به مساحت ۲۸۰۰ کیلومترمربع شده و شواهد حاکی از آن است که شدت این زمینلرزه در منطقه رومرکزی بیش از VII+ در مقیاس اصلاحشده مرکالی بوده است. این زمینلرزه در محدوده بسیار وسیعی به خصوص در سمت شمال ناحیه رومرکز احساس شده بود.
| |
| | |
| زلزله سنگچال
| |
| | |
| زمینلرزه سنگچال یا زمینلرزه بندپی در تاریخ تیر ۱۳۳۶، ساعت ۰:۴۲:۲۸ به زمان یوتیسی در مازندران رخ داد. ژرفای این زلزله ۳۵ کیلومتر بود. بزرگی آن ۶ ٫ ۶ در مقیاس ریشتر اعلام شده است و شمار کشتگان این زلزله حدود ۱۲۰۰ نفر بوده است.
| |
| | |
| زلزله بوئین زهرا
| |
| | |
| حدود ساعت ۱۱ شامگاه ۱۰ شهریور ۱۳۴۱ زمینلرزهای منطقه بوئینزهرای استان قزوین را لرزاند. بزرگی این زمینلرزه ۷.۲ ریشتر بود که موجب مرگ حدود ۱۱ هزار نفر شد. در این زمینلرزه بسیاری از آثار و مکانهای قدیمی و تاریخی شهرستان بویین زهرا از جمله قلعهٔ باستانی رودک از بین رفت.
| |
| | |
| زلزله دشت بیاض
| |
| | |
| زمینلرزه منطقه دشت بیاض و فردوس استان خراسان جنوبی، دو زمین لرزه بزرگ و جداگانه بودند که اولین زلزله در تاریخ ۹ شهریور ۱۳۴۷ به بزرگی ۷.۳ ریشتر منطقه دشت بیاض و کاخک و دومی در حدود بیست و یک ساعت بعد یعنی در ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، با بزرگی ۶.۴ ریشتر در هفتاد کیلومتری غرب دشت بیاض، شهر فردوس را لرزاندند. بعضی از مجروحان که در زلزله ۹ شهریور دشت بیاض زنده مانده و از دشت بیاض به فردوس منتقل شده بودند، در زلزله ۱۰ شهریور فردوس در بیمارستان کشته شدند.
| |
| | |
| زلزله طبس؛ بزرگترین زمین لرزه تاریخ ایران
| |
| | |
| زمینلرزه طبس، زمینلرزهای بود به شدت ۷.۸ ریشتر که در ساعت ۱۹:۳۶ روز ۲۵ شهریور سال ۱۳۵۷، شهر طبس و روستاهای مجاور آن را ویران کرد. این زمین لرزه قدرتمندترین زلزلهای است که تا به حال در تاریخ ایران ثبت شده است. کشتههای این زلزله را بین ۱۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ نفر اعلام کردهاند؛ و این در حالی است که به علت شدت تخریب ساختمانها و شدت بالای زلزله بسیاری از اجساد هرگز پیدا نشدند.
| |
| | |
| ==== زلزله رودبار ====
| |
| ساعت ۳۰ دقیقه بامداد پنجشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ زمینلرزهای با قدرت
| |
| | |
| زمینلرزه رودبار و منجیل در ساعت ۳۰ دقیقه بامداد در پنجشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ در نزدیکی شهر رودبار و روستاهای تابعه در استان گیلان و شمال شرق استان زنجان به وقوع پیوست و تا شعاع ۱۰۰ کیلومتری از مرکز زمینلرزه موجب خسارات جانی و مالی فراوان شد. ارتعاشات حاصل از امواج این زمین لرزه در استانهای زنجان به خصوص شهرستان طارم، گیلان و در بخشهایی از استانهای آذربایجان شرقی، تهران، مرکزی، مازندران، سمنان، همدان، قزوین (الموت غربی) و کردستان به مدت حدود ۶۰ ثانیه احساس شد و باعث وحشت عمومی شد.
| |
| | |
| این زمینلرزه در یک منطقه پرتراکم از نظر جمعیت اتفاق افتاد، بهطوریکه علاوه بر روستاهای موجود در منطقه چندین شهر مهم کشور نیز تحت تأثیر آن قرار گرفتند. کانون زلزله در عمق ۱۹ کیلومتری زمین اعلام شد هرچند که به دلیل نبود تجهیزات کافی در آن زمان امکان خطا در تخمین عمق زمین لرزه وجود داشته است، همانطور که در اعلام کانون زمین لرزه مرتکب خطا شده و کانون آن را رشت و دیلمان اعلام کردند. در این زمین لرزه علاوه بر حدود ۳۷۰۰۰ نفر که جان خود را از دست دادند، بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی تخریب شده و خسارات عمدهای به تأسیسات و اماکن عمومی در استان گیلان که متأثر از این زمینلرزه بودند، وارد آمد و حدود ۵۰۰ هزار تن از ساکنان نیز بیخانمان شدند.
| |
| | |
| | |
| زلزله ی رودبار در تاریخ ۲۱ ژوئن سال ۱۹۹۰ یا به عبارتی ۳۱ خردادماه سال ۱۳۶۹ در نزدیکی شهر رودبار به وقوع پیوست. ارتعاشات زلزله تا شعاع ۱۰۰ کیلومتری از مرکز زمینلرزه موجب خسارات جانی و مالی فراوان گردید. اثر لرزش زلزله ی رودبار به مدت حدودا ۶۰ ثانیه احساس گردید. این زمینلرزه در یک منطقه پرتراکم از نظر جمعیت اتفاق افتاد، به طوری که علاوه بر روستاهای موجود در منطقه چندین شهر مهم کشور نیز تحت تأثیر آن قرار گرفتند. مرکز زلزله را کارشناسان حدود ۱۹ کیلومتری از سطح زمین اعلام کردند و علاوه بر حدود ۳۷ هزار نفر که بر اثر این رویداد جان خود را از دست دادند، بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی تخریب شد و خسارات عمدهای به تأسیسات و اماکن عمومی در استانهای گیلان و زنجان که متأثر از این زمینلرزه بودند، وارد آمد و حدود ۵۰۰ هزار نفر بیخانمان شدند.
| |
| | |
| زلزله قائنات
| |
| | |
| زمینلرزه قائن یا اَردِکول زمینلرزهای مهیب بود که در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۶ در ساعت ۱۲:۲۷ استان خراسان در شرق ایران را لرزاند. بزرگی این زمینلرزه که شدیدترین زمینلرزه منطقه از سال ۱۳۵۸ تا آن زمان بود، ۷.۳ اندازهگیری شد و مرکز آن در روستای اردکول در ۲۷۰ کیلومتری جنوب مشهد قرار داشت. بر اثر این زمینلرزه منطقه بیرجند- قائن ویران شد. این زمین لرزه یک هزار و ۵۶۷ نفر کشته، بیش از دو هزار و ۳۰۰ نفر مجروح داشت و ۵۰ هزار نفر را آواره کرد. همچنین ۱۵ هزار واحد مسکونی تخریب شد یا آسیب دید.
| |
| | |
| زلزله بوئین زهرا
| |
| | |
| ۱ تیر ۱۳۸۱ در منطقه شمالغربی مشکوک – بحث ایران که روی گسل بزرگی قرار گرفته بود، زمین لرزهای رخ داد. مرکز این زمین لرزه در نزدیکی شهرستان بوئینزهرا و چنگوره در جنوب استان قزوین بود که بزرگی ریشتر این زمینلرزه ۶.۵ و بزرگای گشتاوری آن ۶ ٫ ۳ اندازهگیری شده است. در زمینلرزه بوئینزهرا دستکم ۲۶۱ نفر کشته و ۱۵۰۰ تن زخمی شدند.
| |
| | |
| زلزله منطقه بم؛ سومین زمین لرزه پر تلفات تاریخ ایران
| |
| | |
| زلزله بم، زمینلرزهای بود با بزرگی ۶.۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد روز جمعه ۵ دی ۱۳۸۲ به مدت ۱۲ ثانیه شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند. زمین لرزه بم با حدود ۵۰ هزار کشته سومین زمین لرزه پر تلفات تاریخ ایران بعد از زلزله اردبیل و دامغان است.
| |
| | |
| زلزله مازندران
| |
| | |
| ساعت ۵:۸:۴۶ بعدازظهر روز جمعه ۱۳۸۳/۳/۸ زمینلرزهای به بزرگی ۶.۳ ریشتر ناحیه گستردهای از استانهای شمالی ایران را لرزاند. ناحیهای که بیش از همه مورد تاثیر زمینلرزه قرار گرفت از شمال به دریای خزر، از غرب به جاده هراز، از جنوب به تهران و از شرق به طالقان محدود میشد. زمین لرزه در تهران خساراتی در پی نداشت، اما باعث وحشت بسیاری از شهروندان شد.
| |
| | |
| زلزله باختر زرند
| |
| | |
| ۴ اسفند ۱۳۸۳ در ساعت ۲:۲۵:۲۲ استان کرمان شهرستان زرند زمین لرزهای رخ داد که بزرگی آن ۶.۴ در مقیاس Mw اعلام شده است. برآوردها نشان میدهد که نزدیک به ۸۰۰۰ ساختمان در زمینلرزه آسیب دیده یا خراب شد. همچنین در اثر وقوع این زمین لرزه ۹۱۲ نفر جان باخته و ۱۴۱۱ نفر مصدوم شدند.
| |
| | |
| زلزله باختر قشم
| |
| | |
| ۶ آذر ۱۳۸۴، ساعت ۱۰:۲۲:۱۹ در منطقه قشم زلزلهای با شدت ۶ ریشتر رخ داد. این زمینلرزه ۸۰ درصد ساختمانها را در زیرنگ خراب کرد و ۷ روستا در قشم آسیب دید. این زمین لرزه جان ۱۳ نفر را گرفت و ۱۰۰ نفر نیز مصدوم شدند.
| |
| | |
| زلزله باختر بروجرد
| |
| | |
| ۱۱ فروردین ۱۳۸۵، ساعت ۱:۱۷:۰۰ زلزلهای به بزرگی ۶.۱ ریشتر شهرستانهای بروجرد و دورود در شرق استان لرستان را تکان داد که مخربترین زمین لرزه این سال در این کشور بود. این زمین لرزه با دو پیشلرزه و بیش از دویست پسلرزه همراه بود که باعث کشته شدن ۶۳ نفر و زخمی شدن بیش از هزارو ۴۵۰ نفر از مردم ناحیه بروجرد و دورود شد. برآورد دیگری شمار کشتگان زلزله را حدود ۷۰ نفر و تعداد زخمیان را ۱۳۰۰ نفر دانسته است. علاوه بر آن ۴۰ روستا در این زمینلرزه ویران شد.
| |
| | |
| زلزله قشم
| |
| | |
| ۲۰ شهریور ۱۳۸۷ در ساعت ۱۵:۳۰ در شهرستان قشم در جنوب استان هرمزگان زمین لرزهای به بزرگی ۶.۱ ریشتر رخ داد. این زمینلرزه ۶ کشته و ۴۶ زخمی بر جای گذاشت. گفته میشود این زمینلرزه ۵ پسلرزه بیشتر از ۴ ریشتر داشت.
| |
| | |
| زلزله فهرج؛ ویرانی ۲۰ روستا در کرمان
| |
| | |
| زمینلرزه فهرج یا زمینلرزه حسینآباد در ۲۹ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۸:۴۱:۵۹ در شهرستان فهرج استان کرمان رخ داد. ژرفای این زلزله ۱۲ ٫ ۰ کیلومتر بوده و بزرگی آن ۶.۵ در مقیاس Mw بدست آمده است. تلفات این زلزله ۱۱ کشته و ۱۰۰ مجروح بود و بیست روستا در ناحیه فهرج در این زلزله ویران شد.
| |
| | |
| زلزله دامغان
| |
| | |
| ۵ شهریور ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۵۳ دقیقه زمینلرزهای به بزرگی ۵.۹ یا ۵.۷ ریشتر شهرستان دامغان را لرزاند. این زمینلرزه علاوه بر استان سمنان در بخشهایی از استانهای تهران و مازندران نیز احساس شد. این زلزله به چند روستا آسیب رساند و ۴ کشته و ۱۹ زخمی بر جای گذاشت. بیشترین آسیبها در اثر وقوع این زلزله به ۸ روستای دهستان قهاب رستاق شامل؛ کوهزر، توچاهی، شیمی، حسینان، کلو، سلمآباد، معلمان و رشم و نیز ۵ روستای دهستان طرود شامل؛ طرود، سرتخت، بیدستان، مهدیآباد و سطوه وارد شد.
| |
| | |
| زلزله کهنوج
| |
| | |
| در ساعت ۰۵:۳۵ دقیقه بامداد چهارشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۰ زمین لرزهای به بزرگی ۵.۳ ریشتر شهرستان کهنوج و روستاهای پیرامون آن را لرزاند.
| |
| | |
| زلزله ورزقان؛ ویرانی کامل ۶۵ روستا
| |
| | |
| زمین لرزهای شنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۱ منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی را لرزاند؛ بر اثر این زمینلرزه در شهرستانهای اهر، ورزقان و هریس، ۳۰۶ نفر کشته و بیش از ۵۰۰۰ نفر مجروح شدند.
| |
| | |
| در محدوده این زمینلرزهها ۱۸ هزار و ۶۱۸ واحد مسکونی دچار آسیب شد که از این تعداد ۵ هزار و ۳۲۹ واحد بهطور کامل تخریب شدند. بر اثر وقوع این زمین لرزه در مجموع ۴۱۰ روستا دچار خرابی شده و ۶۵ روستا بهطور کامل از بین رفت.
| |
| | |
| زلزله طسوج
| |
| | |
| زمینلرزه دشتی، زلزلهای به بزرگی ۶.۳ ریشتر بود که ساعت ۱۶ و ۲۲ دقیقه روز ۲۰ فروردین ۱۳۹۲، در عمق ۱۲ کیلومتری زمین در شهرستان دشتی استان بوشهر رخ داد.
| |
| | |
| این زمینلرزه ۳۷ نفر کشته و حدود ۸۵۰ مجروح به جای گذاشت. در بخش شنبه- طسوج علاوه بر شهر شُنبه، ۲۳ روستا از جمله باغان، سنا درویشی، کردلان، چاهگاه، بنبید و… آسیب جدی دیدند.
| |
| | |
| زلزله سراوان
| |
| | |
| زمینلرزهای به بزرگی ۷.۸ در ساعت ۱۵ و ۱۴ دقیقه روز ۲۷ فروردین ۱۳۹۲ در نزدیکی شهر گُشت از توابع شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان رخ داد. این زمینلرزه در شهرهای ابوظبی، دوبی، دوحه، دهلی نو، کراچی و کویته و بلوچستان پاکستان نیز احساس شده است.
| |
| | |
| زلزله گوهران
| |
| | |
| در بشاگرد یا گوهران در شهرستان بشاگرد، زمینلرزهای به بزرگی ۶.۲ در ساعت ۶ و ۳۸ دقیقه روز ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲، از توابع شهرستان بشاگرد در استان هرمزگان رخ داد.
| |
| | |
| زلزله مورموری
| |
| | |
| زلزله مورموری زمینلرزهای به بزرگی ۶.۲ ریشتر بود که ساعت ۷ و ۲ دقیقه روز ۲۷ مرداد ۱۳۹۳، در شهر مورموری از توابع شهرستان آبدانان استان ایلام رخ داد و موج این زمین لرزه در استانهای خوزستان، کرمانشاه و لرستان نیز احساس شد.
| |
| | |
| زلزله فریمان
| |
| | |
| زلزله فریمان زمینلرزهای به بزرگای ۶.۱ ریشتر بود که ساعت ۱۰ و ۳۹ دقیقه روز ۱۶ فروردین ۱۳۹۶، در عمق ۱۰ کیلومتری زمین در منطقه سفید سنگ از توابع شهرستان فریمان استان خراسان رضوی رخ داد. چهار روستا در خراسان رضوی تخریب شد.
| |
| | |
| زلزله ازگله
| |
| | |
| شامگاه یکشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۶ زلزلهای در نزدیکی ازگله، استان کرمانشاه در مرز ایران و عراق، در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهر حلبچه عراق رخ داد. تعداد کشتههای ایرانی بر اثر وقوع این زمین لرزه به ۶۲۰ نفر رسید. همچنین ۹ هزار و ۳۸۸ نفر مصدوم شده و حدود ۷۰ هزار نفر از ساکنان بی خانمان شدند.
| |
| | |
| زلزله مهران
| |
| | |
| زلزلهای به بزرگی ۵.۳ ریشتر در مقیاس امواج درونی زمین حوالی شهرستان مهران در استان ایلام را لرزاند. طبق گفتههای هلال احمر این زلزله ۵.۳ ریشتری استان ایلام هیچ خسارتی نداشت.
| |
| | |
| زلزله ملارد
| |
| | |
| زمینلرزه ۱۳۹۶ ملارد با شدت ۵.۲ در مقیاس ریشتر ساعت ۲۳ و ۲۷ دقیقه و ۳۷ ثانیه چهارشنبه شب، ۲۹ آذر به وقت تهران رخ داد و استانها تهران و البرز را لرزاند. همچنین این زلزله در استانها قم، قزوین، مرکزی و گیلان نیز احساس شده است. مرکز این زمین لرزه در شهر ملارد، مرز استان تهران و البرز، در ۳ کیلومتری ملارد در استان تهران، ۷ کیلومتری مشکیندشت در استان البرز و ۱۰ کیلومتری شهریار در استان تهران بوده و عمق آن ۱۵ کیلومتری زمین گزارش شده است. این زمین لرزه یک کشته و ۷۵ زخمی داشت.
| |
| | |
| زلزله سرپل ذهاب
| |
| | |
| زمینلرزه سرپل ذهاب ۱۳۹۷ به قدرت ۶.۳ درجه در مقیاس ریشتر در عمق ۷ کیلومتری زمین روز یکشنبه چهارم آذر ۱۳۹۷ استان کرمانشاه را به لرزه درآورد. طبق گفته جمعیت هلال احمر ایران این زلزله بیش از ۶۰۰ نفر مصدوم داشته است.
| |
| | |
| زلزله ترکمنچای
| |
| | |
| زمین لرزهای به بزرگی ۵.۹ ریشتر ساعت ۲ و ۱۷ دقیقه و ۳ ثانیه بامداد جمعه ۱۷ آبان ۱۳۹۸ در نزدیکی شهر ترکمنچای، استان آذربایجان شرقی رخ داد. ترکمانچای یا ترکمنچای یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی ایران است که در شهرستان میانه استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این زمینلرزه در تبریز و شهرهای اطراف مانند: هشترود، مهربان و اسکو بسیار محسوس بود و موجب وحشت مردم آن مناطق شد.
| |
| | |
| بیشترین خسارت در روستاهای ورنکش، بال استیل، ورزقان، گاوینه رود و گین علی گزارش شده است.
| |
| | |
| زلزله خوی
| |
| | |
| زمینلرزهای به بزرگی ۵.۷ ریشتر بخش قطور شهرستان خوی، در ۱۵۰ کیلومتری تبریز را لرزاند. این زمین لرزه ساعت ۹:۲۴ صبح چهارم اسفند رخ داده و عمق آن شش کیلومتری زمین گزارش شده است.
| |
| | |
| زلزله دماوند
| |
| | |
| زلزلهای به بزرگی ۵.۱ ریشتر در عمق ۷ کیلومتری زمین مرز استانهای «مازندران» و «تهران» حوالی دماوند را لرزاند.
| |
| | |
| == مرگبارترین زلزلهها ==
| |
| | |
| | |
| زلزله هاییتی، 2010
| |
| | |
| یکی دیگر از مرگبارترین زلزلههای جهان، در 12 ژانویه سال 2010، زلزلهای 7 ریشتری هاییتی را لرزاند. کشوری که فقیرترین کشور منطقه خود به حساب میآید. مرکز زلزله در 25 کیلومتری پایتخت و بزرگترین شهر هاییتی یعنی پورتوپرنس بود. هاییتی از قرن هجدهم زلزلهای به این شدت را تجربه نکرده بود. حتی پسلرزههای این زمینلرزه هم شدید بودند. وقتی بالاخره، زمین زیر پای مردم هاییتی از لرزش ایستاد، 160 هزار نفر مرده بودند. آماری که به گفته برخی، بسیار پایینتر از حقیقتی است که مردم با آن مواجه بودند. بعد از زلزله مردگان با عجله دفن شدند تا پاکسازی و بازسازیها سریعتر آغاز شود و به همین دلیل، آمار درستی از تعداد قربانیان به دست نیامد.
| |
| | |
| هاییتی قبل از زلزله هم منابع مالی زیادی نداشت و زمینلرزه باعث شد که کشور به ویرانهای تبدیل شود. رعایت نکردن استاندارهای ساخت و ساز باعث شد بسیاری از ساختمانها فرو بریزند و نداشتن برنامهریزی برای مواجهه با بلایایی مانند زلزله، باعث شد کمکرسانی به موقع انجام نشود. در زمان زلزله، پورتوپرنس هنوز با تبعات طوفانی که 2 سال پیش شهر را خراب کرده بود درگیر بود. کارشناسان تخمین زدند که زندگی 3 میلیون نفر تحت تأثیر این زمینلرزه قرار گرفت و 1 میلیون نفر بیخانمان شدند. به علاوه، ورود و توزیع کمکهای بینالمللی به کشور به شدت سخت بود. در نهایت به دلیل سوء مدیریت، اکثر کمکها هدر رفته و مردم هاییتی تاوان آن را پس دادند.
| |
| | |
| | |
| | |
| زلزله سیچوان، 2008
| |
| | |
| سیچوان شهری در جنوبغربی چین است. در 12 می سال 2008، زلزلهای به وسعت 7.9 ریشتر این شهر را لرزاند. زمینلرزهای که باعث شد این کشور وارد لیست مرگبارترین زلزلههای جهان شود. مرکز زلزله دوجانگیانگ، شهری با بیش از 660 هزار نفر جمعیت بود. بعد از اینکه زمینلرزه پایان یافت، تقریبا چهارپنجم مناطق درگیر کاملا ویران شدند. روستاها و شهرهای کوچک بسیاری کاملا نابود شدند. تعداد کشتهشدگان به 87.587 نفر رسید که 5300 مورد آن کودکان بودند. تعداد زیادی از این کودکان در زمان زلزله در مدرسه و کلاس درس بودند. نزدیک به 375 هزار نفر در نتیجه این زلزله مصدوم و میلیونها نفر بیخانمان شدند. زمینلرزه باعث به وجود آمدن سیل و رانش زمین هم شد. نزدیک به 200 نفر قربانی همین رانش زمین شدند. خسارت مالی زلزله سیچوان را حدود 86 میلیارد دلار برآورد کردهاند.
| |
| | |
| | |
| | |
| == زلزله کشمیر، 2005 ==
| |
| سحرگاه 8 اکتبر سال 2005، زلزلهای به قدرت 7.6 ریشتر، نواحی شمالی پاکستان را لرزاند. مرکز زلزله شهر مظفرآباد بود که پایتخت کشمیرِ پاکستان است. نتیجه زلزله، بیش از 87 هزار نفر کشته، 38 هزار نفر زخمی و میلیونها بیخانمان بود. به علاوه، حدود 780 هزار ساختمان یا کاملا نابود شدند یا دیگر قابل استفاده نبودند. این ساختمانها شامل مراکز و سازمانهای دولتی مانند مدرسه و بیمارستان هم بود.
| |
| | |
| حیوانات هم از این زلزله جان سالم به در نبردند. نزدیک به 250 هزار دام تلف شدند و 500 هزار مورد دیگر نیاز به اسکان فوری داشتند تا در سرمای زمستان تلف نشوند. دسترسی به برخی روستاها برای امدادرسانی بسیار دشوار بود چرا که جادهها خراب شده بودند و نیروهای امداد نمیتوانستند از راه زمینی به این مناطق بروند. آب و برق کل منطقه هم به طور کامل قطع بود و چند هفته طول کشید تا مسئولین توانستند آب و برق را مجددا وصل کنند. برآورد شده که تقریبا 3.5 میلیون نفر مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر این زمینلرزه قرار گرفتند و کشمیر یکی از مرگبارترین زلزلههای جهان را تجربه کرد.
| |
| | |
| == زلزله بم، 2003 ==
| |
| ایران سرزمینی زلزلهخیز است. در 26 دسامبر 2003، زمینلرزهای به وسعت 6.6 ریشتر، شهر 97 هزارنفری بم را لرزاند. بیش از 26 هزار نفر جان خود را از دست دادند، هر چند که منابع غیررسمی آمار واقعی کشتهشدگان را بسیار بالاتر از این و در حدود 43 هزار نفر اعلام کردند. زلزله تمام بیمارستانها و مراکز درمانی منطقه را تخریب کرد که باعث مجروح شدن نزدیک به 30 هزار نفر شد. 75 هزار نفر بیخانمان شدند و بیش از 5 هزار کودک والدین و سرپرستان خود را از دست دادند. کارشناسان آمار بالای تلفات را ناشی از رعایت نکردن استاندارهای ساختمان سازی و اجرا نشدن قوانین مربوط به آن دانستهاند. قدرت زلزله بم در مقایسه با سایر کشورهای مطرح شده زیاد نیست اما تعداد بالای تلفات و خساراتی که به جا ماند، آن را در لیست مرگبارترین زلزلههای جهان قرار میدهد.
| |
| | |
| | |
| == زلزله و سونامی توهوکو، 2011 ==
| |
| در کل تاریخ ژاپن، هرگز زلزلهای با چنین قدرتی ثبت نشده است. 11 مارچ سال 2011، زلزلهای به قدرت 9 ریشتر ژاپن را لرزاند. مرکز زلزله نه در خاک ژاپن که جایی در دل اقیانوس آرام بود که 130 کیلومتر با شهر ساحلی سندای، در شمال هونشو فاصله داشت. زمینلرزه منجر به سونامی شد و امواجی به ارتفاع 40 متر، به سمت ژاپن یورش بردند. در نهایت، بیش از 20 هزار نفر جان خود را از دست دادند و450 هزار نفر بیخانمان شدند. سونامی به سایت هستهای فوکوشیما دایچی آسیب زد و منطقه تحت تأثیر مواد سمی رادیواکتیو قرار گرفت. هزاران نفر مجبور شدند که خانه و تجارتشان را رها و منطقه را تخلیه کنند.
| |
| | |
| | |
| == زلزله گُجرات، 2001 ==
| |
| گجرات استانی در شمالغرب هند و هممرز با پاکستان است. در 26 ژانویه 2001، درست همان روزی که مردم در هند روز جمهوری را جشن میگیرند، زمینلرزهای گجرات را لرزاند. این زلزله 7.7 ریشتر قدرت داشت، بیش از 20 هزار نفر را به کام مرگ کشید و باعث مصدومیت 150 هزار نفر شد. صدها هزار نفر بیخانمان شدند که برخی بعد از گذشت یک سال همچنان در پناهگاه زندگی میکردند.
| |
| | |
| | |
| | |
| == زلزله نپال، 2015 ==
| |
| نپال کشور کوچکی است که بین چین و هند قرار گرفته. در 25 آوریل سال 2015، زمینلرزهای به قدرت 7.8 ریشتر کاتماندو را لرزاند. مرکز زلزله اطراف شهر کاتماندو بود که پایتخت نپال است. بیش از 8900 نفر در این زلزله قربانی شدند. همچنین، زلزله باعث به وجود آمدن بهمن در ارتفاعات اورست شد که 19 کوهنورد را کشت و صدها کوهنورد دیگر را زخمی کرد. بیش از 600 هزار سازه در پایتخت به شدت آسیب دیدند و نابود شدند. در برآوردها، خسارت وارده را بین 5 تا 10 میلیارد دلار تخمین زدند. این بدترین زلزله نپال از سال 1934 بود، وقتی زمینلرزهای به بزرگی 8 ریشتر جان بیش از 10 هزار نفر را گرفت.
| |
| | |
| | |
| == زلزله یوگیاکارتا، 2006 ==
| |
| سحرگاه 26 می در سال 2006 زمینلرزهای به بزرگی 6.4 ریشتر جزیره جاوا در اندونزی را لرزاند. مرکز زلزله در 25 کیلومتری شهر یوگیاکارتا بود. این شهر یکی از پرتراکمترین مناطق جهان است. بنابراین جای تعجب ندارد که تعداد تلفات بالا بود. تعداد اولیه قربانیان 3500 نفر بود اما تا آرام شدن اوضاع به 5782 نفر رسید. در کمتر از یک دقیقه، خانهها، هتلها و ساختمانهای دولتی تخریب شدند و جادهها و پلها مسدود شدند. بعد از زلزله، رسانهها از تصاویر دردناک افرادی پر بودند که سعی میکردند خود را به بیمارستان برسانند یا از منطقه زلزلهزده دور شوند.
| |
| | |
| | |
| == زلزله و سونامی سولاوسی، 2018 ==
| |
| جدیدترین زلزله مرگبار قرن اخیر در 28 سپتامبر 2018 و در جزیره سولاوسیِ اندونزی رخ داد. نزدیک به 330 هزار نفر در این جزیره زندگی میکردند که قربانی زلزله و به دنبال آن سونامی شدند. ارتفاع موجهای شکل گرفته در نتیجه این زلزله، به 3 متر میرسید. این امواج به پالو و دونگالا با بیش از 275 هزار نفر جمعیت رسید. آخرین آمار از کشتهشدگان، رقمی برابر با 4340 نفر بود و 60 هزار نفر هم بیخانمان شدند.
| |
| | |
| | |
| در این مطلب، تعدادی از مرگبارترین زلزلههای قرن اخیر را دیدید. زمینلرزههایی که هزاران نفر را کشته و چند صد هزار نفر را مجروح و بیخانمان کردند. در جدول زیر میتوانید خلاصهای از آنچه گفته شد را ببینید.
| |
| | |
| {| class="wikitable"
| |
| |
| |
| |محل وقوع
| |
| |سال وقوع
| |
| |قدرت
| |
| |تعداد تلفات
| |
| |-
| |
| |1.
| |
| |اقیانوس آرام
| |
| |2004
| |
| |9.1
| |
| |227898
| |
| |-
| |
| |2.
| |
| |هاییتی
| |
| |2010
| |
| |7.0
| |
| |160000
| |
| |-
| |
| |3.
| |
| |سیچوان
| |
| |2008
| |
| |7.9
| |
| |87587
| |
| |-
| |
| |4.
| |
| |کشمیر
| |
| |2005
| |
| |7.6
| |
| |87351
| |
| |-
| |
| |5.
| |
| |بم
| |
| |2003
| |
| |6.6
| |
| |26271
| |
| |-
| |
| |6.
| |
| |توهوکو
| |
| |2011
| |
| |9.0
| |
| |20896
| |
| |-
| |
| |7.
| |
| |گجرات
| |
| |2001
| |
| |7.7
| |
| |20085
| |
| |-
| |
| |8.
| |
| |نپال
| |
| |2015
| |
| |7.8
| |
| |8964
| |
| |-
| |
| |9.
| |
| |یوگیاکارتا
| |
| |2006
| |
| |6.4
| |
| |5782
| |
| |-
| |
| |10.
| |
| |سولاوسی
| |
| |2018
| |
| |7.5
| |
| |4340
| |
| |}
| |
| | |
| | |
| | |
| https://www.worldatlas.com/articles/the-deadliest-earthquakes-in-the-21st-century.html
| |
| | |
| | |
| | |
| به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، 10 قویترین زلزله ثبتشده زمینلرزه 8.9 اینچ ژاپن یکی از قویترین در تاریخ است.
| |
| | |
| بر اساس گزارش گاردین،
| |
| | |
| '''22 می 1960 ـ شیلی'''
| |
| | |
| بزرگی 9.5
| |
| | |
| بزرگترین زلزلهای که در تاریخ اتفاق افتاده، زلزله 9.5 ریشتری 1960 در جنوب شیلی است که ساعت 37 و 11 دقیقه بعدازظهر یک روز یکشنبه، حدود 1655 کشته، هزاران زخمی و دو میلیون بیخانمان بر جای گذاشت.
| |
| | |
| بندر پورتو سائودرا در سونامی پس از این زلزله نابود شد و آسیبی بالغ بر 550 میلیون دلار در پی داشت.
| |
| | |
| گفته میشود این زمینلرزه در عمق 33 کیلومتری زمین روی داد و علاوه بر وقوع سونامی و خسارات فراوان آن، باعث رانش زمین به شکل گسترده شد.
| |
| | |
| یک روز بعد آتشفشان Puyehue در ناحیه دریاچه شیلی خاکستر و مواد مذاب را تا ارتفاع 6000 متری پرتاب کرد و به مدت یک هفته آسمان منطقه خاکستری بود.
| |
| | |
| '''28 مارس 1964 ـ پرنس ویلیام صدا، آلاسکا'''
| |
| | |
| بزرگی 9.2
| |
| | |
| خلیج آلاسکا
| |
| | |
| 26 مارس 1964، 7 فروردین 1343، ساعت 5 و 36 دقیقه بعدازظهر، زلزلهای به بزرگی 9.2 ریشتر در آلاسکا به وقوع پیوست.
| |
| | |
| این زلزله در عمق 23 کیلومتری زمین به وقوع پیوست و با وجود خسارات فراوان تنها 139 کشته بر جای گذاشت.
| |
| | |
| این زمینلرزه سونامی با موجهایی به ارتفاع 67 متر در پی داشت که 311 میلیون دلار خسارت در پی داشت.
| |
| | |
| '''26 دسامبر 2004 ـ خارج از ساحل غربی سوماترا شمالی'''
| |
| | |
| بزرگی 9.1
| |
| | |
| مرگبارترین سونامی در تاریخ که در 14 کشور در سراسر آسیا و شرق آفریقا احساس شد، مربوط به زمینلرزه 9.1 ریشتری جزیره سوامترا اندونزی بود.
| |
| | |
| یکی از مرگبارترین زلزلههای تاریخ در نزدیکی جزیره سوماترای اندونزی به وقوع پیوست. زلزله صبح روز 26 دسامبر 2004، 6 دی 1383 رخ داد.
| |
| | |
| این زلزله در عمق 30 کیلومتری زمین روی داد که علاوه بر ویرانیهای خود، سونامی وحشتناکی را ایجاد کرد که باعث ایجاد خسارت به 14 کشور شد.
| |
| | |
| ارتفاع امواج ایجادشده در پی این سونامی به 50 متر هم میرسید.
| |
| | |
| این زلزله باعث کشته شدن نزدیک به 230 هزار نفر و بیخانمان شدن نزدیک به یک میلیون و 700 هزار نفر شد.
| |
| | |
| '''در این رابطه بخوانید: تاریخچه زلزلههای مرگبار قرن گذشته'''
| |
| | |
| '''4 نوامبر 1952 ـ کامچاتکا'''
| |
| | |
| بزرگی 9
| |
| | |
| زمینلرزهای به بزرگی 9 ریشتر در مقیاس امواج درونی زمین ریشتر در 4 نوامبر 1952، 13 آبان 1331، ساعت 4 بعدازظهر کامچاتکا را لرزاند.
| |
| | |
| زلزله اصلی در 130 کیلومتری کامچاتکا و در عمق 45 کیلومتری زمین رویداد اما سونامی پس از زلزله، بسیار مرگبارتر از خود زلزله بود.
| |
| | |
| موجهایی که این سونامی ایجاد کرد تا ارتفاع 18 متر هم رسید.
| |
| | |
| در آن زمان «کامچاتکا» فقط 6 هزار نفر جمعیت داشت که نزدیک به نیمی از این جمعیت، یعنی 2336 نفر بر اثر این زلزله کشته شدند.
| |
| | |
| '''13 اوت 1868 ـ آریکا، پرو (اکنون بخشی از شیلی است)'''
| |
| | |
| بزرگی 9
| |
| | |
| نیروی سونامی ایجاد شده در پی این زمینلرزه حتی در سواحل هاوایی نیز احساس شد و شهری در منطقه «آرکیپا» (Arequipa) در آمریکای جنوبی را نابود کرد.
| |
| | |
| دستکم 25000 نفر در این منطقه جان خود را از دست دادند.
| |
| | |
| چهار ساعت پس از شوک اول ناشی از زلزله، امواجی به اندازه 16 متر سواحل شیلی را در نوردیدند.
| |
| | |
| '''26 ژانویه 1700 ـ ساحل شمالی اقیانوس آرام آمریکا'''
| |
| | |
| بزرگی 9 (برآورد شده)
| |
| | |
| تنها مورد از زمینلرزههای مربوط به آمریکای شمالی در نزدیکی جزیره ونکوور رخ داد که نشان میدهد جامعه بزرگ خلیج «پیکانا» توسط یک موج بزرگ پاک شده است.
| |
| | |
| این زلزله در اقیانوس آرام و نزدیکی سواحل غربی مشترک آمریکا و کانادا رخ داد.
| |
| | |
| در ارتباط با آمار خسارت جانی و مالی این فاجعه آمار دقیقی نیست اما گزارشهایی در این مورد وجود دارد که دهکدههای ژاپن و مناطق مسکونی در غرب آمریکا کاملاً زیر آب رفتند.
| |
| | |
| '''27 فوریه 2010 ـ خاموش Bio-Bio، شیلی'''
| |
| | |
| بزرگی 8.8
| |
| | |
| در 27 فوریه 2010، 8 اسفند 88، زلزلهای به بزرگی 8.8 ریشتر شهر «کنسپسیون» شیلی را لرزاند. این زلزله در عمق 35 کیلومتری زمین رخ داد و باعث ایجاد سونامی شد.
| |
| | |
| سونامی ناشی از این زلزله آنقدر شدید بود که مقامات 53 کشور مجبور به اعلام خطر بروز سونامی شدند.
| |
| | |
| زلزله با وجود استحکامات خوب ساختمانی در شیلی، حدود 700 کشته برجای گذاشت.
| |
| | |
| '''13 ژانویه 1906 ـ ساحل اکوادور'''
| |
| | |
| بزرگی 8.8
| |
| | |
| در پی این زلزله 8.8 ریشتری که در حدود 107 سال پیش در مرز کلمبیا و اکوادور اتفاق افتاد، حدود 1500 نفر کشته و حدود 5000 نفر زخمی شدند و سونامی بزرگی سراسر اقیانوس آرام را در نوردید.
| |
| | |
| '''1 نوامبر 1755 ـ لیسبون'''
| |
| | |
| بزرگی 8.7
| |
| | |
| این زمینلرزه تقریباً کل لیسبون را تخریب کرد و یک چهارم جمعیت این شهر را از بین برد؛ در پی این زلزله که در شمال آفریقا، فرانسه و شمال ایتالیا نیز احساس شد سونامی و آتشسوزی رخ داد.
| |
| | |
| «ولتر» شاعر معروف یک شعر در مورد زلزله نوشت و آن را فاجعه دانست.
| |
| | |
| '''15 اوت 1950 ـ آسام تبت'''
| |
| | |
| بزرگی 8.6
| |
| | |
| زلزله آسام تبت در 15 اوت 1950، 24 مرداد 1329، با قدرتی در حدود 8.7 ریشتر در عمق 15 کیلومتری زمین روی داد.
| |
| | |
| این زلزله که مرکز آن در رشتهکوههای هیمالیا بود، با وجود کوهستانی بودن و کمجمعیت بودن منطقه، حدود 4800 کشته برجای گذاشت.
| |
| | |
| https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/08/23/1572795/10-%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%D9%87-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| <references /> == | | <references /> |
بیتکوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک رمزارز و نظام پرداخت جهانی با کارکردهای مشابه پول بیپشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هنوز هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناختهاست.
بیتکوین اولین شبکه پرداخت نقطه به نقطه تمرکز زدایی شده است که توسط کاربرانش بدون هیچگونه اختیار مرکزی و یا واسطهای، نیرومند شده است.
هیچکس مالک شبکه بیتکوین نیست و مانند ایمیل، کاربران بیتکوین هستند که آن را کنترل میکنند. کاربردهای بیتکوین در هیچکدام از دیگر سیستمهای پرداخت یافتنی نیست.[۱]
تعریف
بیتکوین در واقع، شکلی از پول دیجیتال است که در نتیجه محاسبات ریاضی پیچیدهای ایجاد میشود. نگهداری اطلاعات تراکنشهای بیتکوین، به وسیله فناوری بلاک چین امکانپذیر شده است. بیتکوین، هیچ پشتوانهای مانند طلا یا کالای قابل مبادله ندارد و از ارزشی مبتنی بر اعتماد مردمی برخوردار است.[۲]
تاریخچه
در ۱۸ اوت سال ۲۰۰۸ برابر با ۲۸ مرداد ۱۳۸۷ دامنهی اینترنتی به نشانی bitcoin.org ثبت گردید. در ۳۱ اکتبر همان سال برابر با ۱۰ آبان ۱۳۸۷، ایمیلی حاوی یک لینک به مقالهای به نام «بیتکوین: سیستم پولی همتا به همتا» که توسط شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو نوشته شده بود، در فهرست ایمیل رمزنگاری شده منتشر گردید. ناکاموتو بیتکوین را در قالب نرمافزار متنباز طراحی و در ژانویه ۲۰۰۹ به صورت عمومی منتشر نمود. هویت ناکاموتو همچنان ناشناس باقی مانده است.
در سوم ژانویه ۲۰۰۹ برابر با ۱۴ دی ۱۳۸۷، زمانی که ناکاموتو اولین بلوک زنجیره (که به نام «بلوک آفرینش» شناخته میشود) را استخراج نمود، شبکه بیتکوین ایجاد شد. دریافت کننده اولین مبادله بیتکوین، هال فینی بود، شخصی که اولین سیستم اثبات مفهوم قابل استفاده مکرر ( RPoW ) را در سال ۲۰۰۴ طراحی کرده بود.[۳]
پدیدآورنده
از ساتوشی ناکاموتو به عنوان مخترع بیتکوین نام برده میشود؛ نامی مستعار و اسرار آمیز که هویت اصلی آن علیرغم تلاش چندین ساله روزنامهنگاران هنوز فاش نشده است. تا کنون چندین نفر ادعا کرده اند که خالق آن بودهاند، اما نتوانستهاند ادعاهای خود را ثابت کنند و مشخصات خالق یا خالقان اصلی بیتکوین را هنوز کسی نمیداند.[۴]
تفاوت بیتکوین با پول واقعی
بیتکوین به صورت اسکناس یا سکه وجود ندارد و بر خلاف ارزهایی مثل دلار یا یورو هیچ بانک مرکزی یا دولتی از آن پشتیبانی نمیکند. تولید و توزیع بیتکوین در کنترل هیچ حکومت، گروه یا سازمانی نیست. سازوکاری مخفی در آن وجود ندارد و قوانین آن که به صورت کدهای برنامه نویسی است برای همه قابل مشاهده است.
بیتکوین در واقع یک پول بیپشتوانه است، چرا که دارای ارزش ذاتی نبوده و تغییرات در واحد آن تابع تغییرات در قیمت کالاهایی چون طلا و نقره و یا نرخ تورم و افزایش نقدینگی نیست.[۴]
استخراج سکههای بیتکوین
در طراحی اولیه شبکه، تعدادی مشخص بیتکوین تعریف شده است. این بیتکوینها در دسترس نیستند و باید توسط افراد و با دستگاههای مخصوصی بیرون کشیده شوند.
به طور ساده باید گفت بیتکوین از حل مسائل ریاضی پیچیده به دست میآید. برای این کار دستگاههای محاسبات مخصوص استخراج (ماینر)، عددهای مختلف را در یک تابع ریاضی به نام تابع هش امتحان میکنند تا بتوانند خروجی را پیشبینی کنند. اولین فردی که مسئله را حل کرد و به تابع صحیح رسید، مقدار مشخصی بیتکوین به عنوان پاداش دریافت میکند. سپس به بقیه افراد شبکه اعلام میکند که اینجا به جواب رسیده است. در نتیجه بقیه افراد به سراغ مسئله بعدی در بلوک بعدی میروند.
به عبارت فنیتر، ماهیت و مرکز ثقل سیستم بیتکوین بر چیزی استوار است که اصطلاحا «زنجیره بلوکی» (Block Chain) خوانده میشود. این یک مدل پیشرفته در معماری پایگاه دادههاست و نقطه قوتاش این است که کاربران پرشمار میتوانند به طور همزمان دادههایشان را در شبکه ثبت کنند بدون اینکه شبکه به دلیل تداخل کار کاربران از هم بپاشد و یکپارچگیاش را از دست بدهد.[۴]
استخر استخراج
به دلیل شرایط به وجود آمده، امروزه دیگر کمتر فردی به صورت انفرادی اقدام به استخراج بیتکوین میکند؛ بلکه برای انجام این کار به محلهایی میپیوندد که اصطلاحا استخر استخراج (Mining Pool) نامیده میشوند.
در این روش، افراد از سرتاسر دنیا دستگاههایشان را به یک شبکه مشترک یا همان «استخر استخراج» وصل میکنند و این شبکه یکپارچه است که با توان پردازشی بالاتر به نمایندگی از استخراج کنندهها مسائل را حل کرده و پاداشها را دریافت میکند. سپس پاداشها بر حسب توان پردازشگرها بین افراد شرکت کننده پخش میشود.
میزان پاداش تا سال ۲۰۲۰ میلادی معادل ۱۲/۵ بیتکوین بود که پس از آن به نصف شد و به میزان ۶/۲۵ بیت کوین کاهش یافت. این نصف شدن توسط سازنده شبکه بیتکوین تعبیه شده است. این نصف شدن هر چهار سال یکبار صورت میگیرد و هدف از آن کنترل تورم بیتکوین است.[۴]
روشهای بدست آوردن بیتکوین
- بیتکوینها عموماً از راه فعالیتهای استخراج (ماینینگ) که همان فرایند پردازش تراکنشهای بیتکوین است، بدست میآیند. این روش مستلزم در اختیار داشتن کامپیوترها و سختافزارهای قدرتمندی است.
- خرید بیتکوین از صرافیهای رمزارز
- همچنین برخی از وب سایتهای بختآزمایی، به کاربران خود بیتکوین میدهند.
- میتوان با پذیرفتن بیتکوین به عنوان وجه پرداختی در برابر کالا یا خدمات، بیتکوین به دست آورد.[۱]
شبکه
هر کاربر متصل به شبکه بیتکوین، یک گره (node) بهشمار میرود. در شبکه بیتکوین هر گره با چند گره دیگر در ارتباط است. برای انتقال وجه، گره فرستنده بیتکوین یک درخواست انتقال وجه تولید میکند و با کلید شخصی خود آن را امضاء میکند. سپس این درخواست را برای تمام گرههایی که به آنها متصل است میفرستد. این گرهها نیز درصورت دریافت این درخواست آن را برای تمام گرههای مرتبط خود میفرستند و به این روش، درخواست در تمام شبکه پخش میشود.[۵]
بلوک Block
گرههای مولد بلوک یا به بیان دیگر رایانههای استخراجکننده (Miner یا ماینِر) در صورت دریافت یک درخواست انتقال، آن را وارد بلوکی که در حال ساخت هستند میکنند. ساخت بلوک، کاری زمانبر و مبتنی بر شانس است. سختی ساخت بلوک متغیر است و تقریباً هر دو هفته یک بار به نسبت سرعت تولید بلوک در دو هفته اخیر، طوری تغییر میکند که هر بلوک بهطور متوسط ۱۰ دقیقه زمان برای ساخت لازم دارد.
در صورتی که یک گره مولد بلوک، موفق به تولید یک بلوک شود آن را به تمام گرههایی که با آنها در ارتباط است میفرستد. این گرهها درستی بلوک را بررسی میکنند و در صورت صحت بلوک و همهٔ درخواستهای داخل آن، آن را برای تمام گرههای مرتبط خود میفرستند.[۵]
بیتکوین در ایران
استخراج بیتکوین
استخراج ارز دیجیتال در ایران به منبع درآمدزایی تبدیل شده که ظاهرا بخش خصوصی، دولتی و شبهدولتی را هم درگیر کرده است. روزنامه ایران در گزارشی در این باره (۱۳ تیر ۱۳۹۸) نوشت:
«در حال حاضر قیمت هر بیتکوین حدود ۱۱ هزار دلار است. در ایران روزانه ۱۶ میلیون دلار بیتکوین توسط کاربران ایرانی خرید و فروش میشود و از این نظر ایران در رتبه ۲۹ جهانی قرار دارد.»
آنچه در ایران سر و صدای زیادی درباره موضوع ارز دیجیتال بر پا کرده است، رشد استخراج ارز دیجیتال با بهرهگیری از انرژی برق ارزان در ایران است که صدای مسئولان به ویژه مسئولان وزارت نیرو را درآورده است. آنها میگویند تولید هر کوین معادل مصرف متعارف سالیانه ۲۴ واحد مسکونی متصل به شبکه در تهران است. به گفته برخی از مسئولان در ایران، بسیاری از استخراجکنندگان ارز دیجیتال، به صورت غیرمجاز با استفاده از تعرفههای برق کشاورزی، صنعتی یا خدماتی به صورت غیر مجاز در حال استخراج ارز دیجیتال هستند. در گزارشی که در سایتهای داخلی ایران منتشر شده است، شیراز و زنجان در صدر جدول استفادهکنندگان غیرمجاز برق برای استخراج بیتکوین قرارگرفتهاند.
اخبار زیادی در مورد جمعآوری ماینرها (دستگاه تولید ارز دیجیتال) و قطع برق اماکنی که در آنها بیتکوین استخراج شده، منتشر شده است. سایتهای درون ایران مینویسند که برق این واحدها قطع شده و برای آنها پرونده قضایی تشکیل شده است. از جمله دو واحد در یزد و ۳۰۰ تا ۵۰۰ واحد صنعتی و خصوصی در استان البرز. رئیس مجلس میگوید استخراج بیتکوین با استفاده از برق صنعتی خلاف قانون است.[۶]
علاوه بر ایجاد مزارع رسمی و قانونی در شهرکهای صنعتی و در دل بیابانها، سلسله گزارشهایی در رسانههای داخلی منتشر شده است که از بهکارگیری دستگاههای استخراج ارز دیجیتال در ساختمانهای صداوسیما، مساجد، سولههای مدیریت بحران و دیگر نقاط خبر میدهد.[۷]
دور زدن تحریمها
در روز ۱۳ مرداد ۹۸، دولت ایران، آییننامه «استخراج فرآوردههای پردازشی رمزنگاریشده» را ابلاغ کرد که علاوه بر قانونی کردن ارزهای دیجیتال، به کسانی که در زمینه تولید این ارزها فعال هستند تسهیلات ویژه میدهد.
بر اساس این آییننامه گرچه همچنان استفاده از ارزهای دیجیتال برای مبادلات داخل کشور مجاز نیست ولی وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف شده تا شرایط بهرهبرداری قانونی مزارع این ارزها را فراهم کند.
نرخ پایین برق سبب شده است سرمایهگذارانی از چین، مالزی، روسیه و کشورهای اروپایی به ایران بیایند تا مزارع خود را در بیابانهای ایران به بهرهبرداری برسانند.[۷]
در مهرماه ۱۳۹۷ شبکه اجرایی جرایم مالی (Fincen) به نهادهای مالی آمریکا هشدار داد که ایران درصدد خنثیسازی تحریمهای مالی آمریکا با استفاده از ارزهای دیجیتال است. یک بخش مفصل از سند مربوطه به ارزهای دیجیتال پرداخته و همینطور تخمین زده شده که از سال ۲۰۱۳ تاکنون تراکنشهای بیتکوین انجام شده در ایران سالانه نزدیک به ۳.۸ میلیون دلار ارزش داشته است.[۸]
قطعی برق
دی ماه ۱۳۹۹ محمد حسن متولیزاده، مدیر عامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) از جمع آوری ۴۵ هزار دستگاه غیرقانونی در بزرگترین برنامه سراسری مبارزه با انشعابهای غیرمجاز خبر داد. این مقام دولتی مصرف برق دستگاههای غیرمجاز توقیف شده را نزدیک به ۱۰۰ مگاوات اعلام کرد.[۹]
برخی مقامات میگویند مزارعی که چینیها در ایران برپا کردهاند، یکی از مهمترین عوامل قطعی برق است. با وجود اینکه به یک شرکت چینی مجوز استخراج بیتکوین در ایران داده شده است اما در حال حاضر مزارع دیگری از جمله مزارع وابسته به نهادهای دولتی و شبه دولتی هم در ایران فعالند. از دستگاههای رمزارز به عنوان "قاتلین برق" هم نام برده میشود. این دستگاهها برای استخراج انواع رمزارز به برق زیاد و البته ارزان نیاز دارند که ایران یکی از بهترین کشورها برای فعالیت این دستگاههاست.[۱۰]
برآورد شده که برای تولید هر واحد ارز مجازی بیتکوین نیاز به مصرف ۷۲ هزار کیلو وات برق است، یعنی برای تولید هر واحد از این نوع ارز مجازی، به اندازه مصرف ۲۸ مشترک، برق استفاده میشود.[۱۱]
قوانین
وضعیت قانونی این ارزها در ایران کاملاً روشن نیست. سال گذشته بانک مرکزی اعلام کرد بهکارگیری بیتکوین و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع است. پیش از آن اما وزارت ارتباطات از پیادهسازی آزمایشی نخستین ارز دیجیتالی کشور توسط پستبانک و عرضه به نظام بانکی برای تأیید خبر داده و وزارت صنعت از استخراج ارز مجازی به عنوان یک صنعت نام برده بود. انفعال در زمینه قانونگذاری حوزه ارز دیجیتال و مشخص نبودن ممنوعیت یا قانونی بودن این فعالیت در ایران، موجب شده کسانی که قصد فعالیت در این حوزه را دارند، به نوعی با سردرگمی روبهرو شوند.
نسترن محسنی، معاون بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در ایران، در اکانت اینستاگرام خود نوشته است:
«در حالیکه استخراج ارز دیجیتال از سوی برخی بزرگان، یک صنعت شناسایی میشود، از سوی برخی نهادها ممنوع اعلام شده و همچنان متقاضیان ورود به این حوزه در بلاتکلیفی هستند. ظاهرا هر زمان که به مباحثی که نیازمند رگولاتوری مشارکتی است میرسیم، بر تاخیرها افزوده میشود.»[۶]
منابع