|
|
| (۶۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''روز جهانی کارگر،''' به انگلیسی International Workers' Day، یک مراسم کارگری است که همه ساله از طرف کارگران در روز اول ماه می در بسیاری از کشورهای جهان برگزار می‌شود.
| | {{جعبه زندگینامه |
| | | اندازه جعبه = |
| | | عنوان =ویکتور خارا |
| | | نام =ویکتور لیدیو خارا مارتینز |
| | | تصویر =ویکتور خارا 3.JPG |
|
| |
|
| پیشینه این روز به اول ماه می ۱۸۸۶در آمریکا و اعتراضات کارگران برای دستیابی به ۸ ساعت کار در روز برمی‌گردد. خشن‌ترین این اعتراضات در شهرشیکاگو برگزار شد که چندین روز به طول انجامید. این تظاهرات با دخالت پلیس به خشونت گرایید. در این تظاهرات ۱۱ تن از فعالان کارگری بازداشت شدند که ۵ نفر از آنان به اعدام محکوم شدند. یک تن قبل از اعدام خودکشی کرد و ۴ تن دیگر به دار آویخته شدند.<ref name=":0" />
| | | اندازه تصویر = |
| | | عنوان تصویر = |
| | | زادروز = ۲۸سپتامبر ۱۹۳۲ |
| | | زادگاه =حاشیه شهر سانتیاگو |
| | | تاریخ مرگ = ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۳ |
| | | مکان مرگ =سانتیاگو ـ شیلی |
| | |عرض جغرافیایی محل دفن= |
| | |طول جغرافیایی محل دفن= |
| | <!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال--> |
| | |latd=|latm=|lats=|latNS=N |
| | <!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> |
| | |longd=|longm=|longs=|longEW=E |
| | | محل زندگی =سانتیاگو ـ شیلی |
| | | ملیت =شیلیایی |
| | | نژاد = |
| | | تابعیت =شیلیایی |
| | | تحصیلات =نامعلوم |
| | | دانشگاه = |
| | | پیشه =شاعرـ ترانه سرا ـ خواننده |
| | | سال‌های فعالیت = |
| | | کارفرما = |
| | | نهاد = |
| | | نماینده = |
| | | شناخته‌شده برای =مردم شیلی و جهان |
| | | نقش‌های برجسته = |
| | | سبک =مبارزه سیاسی |
| | | تأثیرگذاران = |
| | | تأثیرپذیرفتگان =مردم شیلی ـ هنرمندان آمریکای لاتین |
| | | شهر خانگی =سانتیاگو |
| | | تلویزیون = |
| | | لقب =ویکتور خارا |
| | | حزب = |
| | | جنبش = |
| | | مخالفان =آگوستو پینوشه |
| | | هیئت = |
| | | دین = |
| | | مذهب = |
| | | منصب = |
| | | مکتب = |
| | | آثار = |
| | | خویشاوندان سرشناس = |
| | | جوایز = |
| | | امضا = |
| | | اندازه امضا = |
| | | وبگاه = |
| | | پانویس = |
| | }} |
| | '''ویکتور خارا “ Victor Jara ”''' به اسپانیایی Víctor Lidio Jara Martínez (زاده ۲۸سپتامبر ۱۹۳۲ جان باخته ۱۵سپتامبر ۱۹۷۳) شاعر، خواننده و ترانه سرای اهل شیلی بود. <ref name=":0">[https://worldofmusic.ir/artist/victor-jara ویکتور خارا ـ دنیای موسیقی]</ref> |
|
| |
|
| در بسیاری از کشورهای جهان کارگران این روز را جشن می‌گیرند و تعطیل رسمی است.<ref name=":0" /> پیشینه برگزاری روز جهانی کارگر در ایران به دوره‌ی رضاشاه برمی‌گردد که به طور مخفی برگزار میشد. پس از شهریور ۲۰ سندیکاهای کارگری فعال شدند و مراسم روز جهانی کارگر در این دوران علنی برگزار میشد. پس از کودتای ۲۸ مرداد و برقراری دوباره دیکتاتوری محمد رضا شاه، مجددا این مراسم مخفیانه برگزار میشد. با روی کار آمدن خمینی فعالیت تمامی سندیکاهای کارگری در ایران ممنوع شد. جمهوری اسلامی در راستای به انحصار در آوردن تمامی ارکان جامعه یک ارگان حکومتی را به نام خانه کارگر بنیان نهاد که به ظاهر مدافع حقوق کارگران باشد ولی عملا منافع حاکمیت و سرمایه‌داران وابسته به آن را دنبال برآورده می‌کند.<ref name=":1" /> | | == زندگینامه == |
| | ویکتور خارا با نام کامل ویکتور لیدیو خارا مارتینزدر سپتامبر ۱۹۳۲ در خانواده‌ای کارگری و فقیر در حاشیه شهر سانتیاگو به دنیا آمد. نام مادرش آماندا و پدرش مانوئل بود. پدرش کارگر روزمزد بود. ویکتور هنوز سن و سالی نداشت که پدرش آنها را ترک کرد تا برای کار به مزارع برود. پس از رفتن پدر تامین مخارج خانواده بر عهده مادربود. او صبح تا شب کار می‌کرد و شبها برای دلخوشی فرزندانش گیتار می‌نواخت و این اولین آشنایی ویکتور خارا با موسیقی بود. در واقع مادر ویکتور خارا تأثیر زیادی در گرایش او به سمت موسیقی داشت. مادر ویکتورخارا زمانی که او ۱۵ ساله بود مرد. ویکتور خارا از نوجوانی آواز می‌‌خواند ولی نه به طور حرفه‌ای. در ابتدا می‌خواست حسابداری بخواند بعد تصمیم گرفت کشیش شود ولی آنرا نیز رها کرد و به سراغ تئاتر رفت. |
|
| |
|
| در حاکمیت جمهوری اسلامی وضعیت معیشت کارگران روز به روز وخیم‌تر شده است. قانون کار جمهوری اسلامی عملا در خدمت حاکمیت و کارفرمایان است و منافع کارگران را به هیچ وجه نمایندگی نمی‌کند. در سال‌های اخیر تعدادی از فعالان کارگری سندیکاها و تشکل‌های مستقلی را تشکیل داده‌اند. جمهوری اسلامی هیچ‌گاه این تشکل‌ها را به رسمیت نشناخته است و بسیاری از فعالان کارگری را با اتهامات واهی بارداشت کرده است.
| | == فعالیت هنری ویکتورخارا == |
| | ویکتور خارا درسالهای ابتدایی دهه ۱۹۶۰ میلادی به اروپا سفر کرد. دهه‌ای که هر روز شاهد انقلابی تازه و یا کودتایی دیگر بود. ویکتور خارا در همین سفر نوشت: «اصطلاح «موسیقی اعتراض» دیگر نمی‌تواند کاربردی داشته باشد چون معنا و مفهوم آن از بین رفته است. به نظر من باید از اصطلاح «آواز انقلابی» استفاده کرد... یک هنرمند باید خالقی قابل اعتماد و در شکل پیشرفته، یک انقلابی باشد... فردی که به همان اندازه چریک‌های مسلح خطرناک است آن هم به دلیل قدرتی که در برقراری ارتباط با مردم دارد.» |
|
| |
|
| در روز جهانی کارگر در سال ۱۳۹۸ اعتراضات گسترده‌ای در شهرهای ایران به خصوص در تهران جلو محلس شورای اسلامی از طرف کارگران و فعالان اجتماعی برگزار شد که با دخالت نیروهای انتظامی و امنیتی به خشونت گرایید و تعدادی از این فعالان بازداشت شدند. | | ترانه Te Recuerdo Amanda را در سفر اروپا سرود و در آن یاد پدر و مادرش را زنده کرد. در همان زمان شیلی هم شکل‌های تازه ای از موسیقی را تجربه می کرد. گروه هایی مثل «اینتی - للیمانی» و «کویلاپایون» علاقه شدیدی به استفاده از ساز و آوازهای فراموش شده مردم مناطق روستایی و کارگری شیلی داشتند. ویکتور خارا درسال ۱۹۶۶ اولین آلبوم به نام خودش را منتشر کرد و به گروه کویلا پایون پیوست و تا سال ۱۹۶۹ به عنوان مدیر هنری آن کار خود را ادامه داد. یک سال بعد «چه گوارا»، چریک انقلابی آرژانتینی در بولیوی کشته شد و خارا در یادبود او اثری منتشر کرد که به دلیل مخالفت کمپانی ضبط آن، امکان اشاره مستقیم به نام این مبارز وجود نداشت. |
| | [[پرونده:ویکتور خارا 2.JPG|جایگزین=کانون‌های شورشی|بندانگشتی|ویکتور خارا در حال نواختن گیتار]] |
| | سال ۱۹۶۹ ویکتور خارا در واکنش به شلیک به خانواده‌هایی که در«پورتو مونت» خانه ساخته بودند و طی آن ۷نفر از جمله یک کودک نه ماهه کشته شد، ترانه «پرسشهایی درباره پورتو مونت» سرود که در آن «پرس سوخبیس» وزیر کشور وقت که دستور شلیک داده بود را به عنوان یک جنایتکار معرفی می‌کرد. این ترانه به سرعت در میان جامعه گل کرد. همین ترانه بود که موجب حمله گروه‌های تندرو راست‌گرا به ویکتور خارا در خیابان شد و مورد نفرت احزاب راست قرار گرفت و از طرف دیگر در دل جنبش کارگری شیلی جای پای خود را محکم کرد. |
|
| |
|
| == پیشینه روز جهانی کارگر ==
| | '''قسمتی از ترانه «پرسشهایی در باره پورتومونت»''' |
| سرچشمه و سرآغاز روز جهانی کارگر را، همه، اول ماه مه ۱۸۸۶ می‌دانند. در سال ۱۸۸۴ سندیکاهای کارگری آمریکا در کنگره‌ای که برگزار کردند، چنین نهادند که در دوسال آینده کارفرمایان را به محدود کردنِ زمانِ کار به هشت ساعت در روز وادارند و روز اول ماه مه را برای شروع کارزار خود انتخاب کردند. زیرا در آن روز بیشتر قرارداد‌های کار به پایان می‌رسید. در اول ماه مه ۱۸۸۶ شُماری از کارفرمایانِ آمریکایی به خواستِ ۸ ساعت کار در روز تن دادند و آن را در حق ۲۰۰ هزار کارگر به رسمیت شناختند. در همان روز ۳۴۰ هزار کارگر که نتوانسته بودند به چنین حقی دست یابند، در سراسر آمریکا به ویژه در شیکاگو دست به اعتصاب زدند که روز بعد به تظاهراتِ خیابانی انجامید. پلیس شیکاگو کوشید آن تظاهرات را فرونشاند.
| |
|
| |
|
| در چهارمِ ماه مه بُمبی به سوی پلیس پرتاب شد و یکی از مأموران پلیس کشته شد. پنج سندیکالیستِ کارگری را بی‌هیچ دلیلی عامل این قتل شناختند و دستگیر کردند. چهار تن ازآنان را بی‌درنگ به دار آویختند. سندیکالیست پنجم نیز که به مرگ محکوم شده بود در زندان خودکشی کرد. سه سال بعد در سال ۱۸۸۹ دومین انترناسیونالِ سوسیالیست برای بزرگداشتِ صدمین سالگرد انقلاب فرانسه در پاریس تشکیل شد. شرکت کنندگان تصمیم گرفتند روز اول ماه مه را با همان خواسته‌هایِ کارگرانِ آمریکا «روز تظاهرات» اعلام کنند. اما در اول ماه مه ۱۸۹۱ در شهر «فورمی» در شمال فرانسه ارتش، کارگرانی را که دست به اعتصابِ صلح‌آمیز زده بودند به گلوله بست. ۹ تن از کارگران کشته و ۳۳ تن دیگر زخمی شدند. از آن پس بود که اول ماه مه رفته رفته به عنوان یک جشن در سنتِ پیکارِ کارگری جایگیر شد و آن را در بلژیک و روسیه نیز برگزار کردند.<ref name=":0">[http://www.rfi.fr/fa/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/20180502-%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%90-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%80-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 سرگذشتِ روز جهانی کارگر در چهار گوشۀ جهان]</ref>
| | '''«پرسش من این است''' |
|
| |
|
| == روز جهانی کارگر در دنیا ==
| | '''هرگز به فکرتان رسیده که این سرزمین مال ماست''' |
| در آغاز قرن بیستم روز اول ماه مه در فرانسه به یک میعاد اجتماعی تبدیل شد، مجلس سنا در ۱۹۱۹ هشت ساعت کار روزانه را تصویب کرد، اما بسیج کارگران هم‌چنان ادامه یافت. در سال ۱۹۴۱ که فرانسه در تصرف نیروهای آلمان بود، مارشال پِتَن، رئیسِ دولتِ ویشی، روز اول ماه مه را «جشن کار و وِفاقِ اجتماعی» و روز تعطیل اعلام کرد تا کارگران با دولت ویشی احساس همبستگی کنند. از آن پس بود که اصطلاحِ «جشن کار» جانشینِ «جشن کارگر» شد. پس از جنگ در سالِ ۱۹۴۷ نخستین دولتِ «جمهوریِ چهارم فرانسه» این روز را در آیین‌نامه‌ی کار به عنوانِ تعطیل رسمیِ همۀ حقوق‌بگیرانِ کشور ثبت کرد.
| |
|
| |
|
| در زمانِ جنگِ هند و چین که از ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۴ به طول انجامید و نیز هنگامِ جنگ الجزایر از سال ۱۹۵۴ تا سال ۱۹۶۲، دولتِ فرانسه تظاهراتی را که برضد آن در شهرهای فرانسه به راه می‌افتاد، ممنوع کرد. در این میان از تظاهرات اول ماه مه نیز جلوگیری کرد. در اول ماه مه ۱۹۶۸ بود که به همتِ سندیکایِ کارگریِ ثِ- ژِ- تِ تظاهراتِ اول ماه مه دوباره به راه افتاد.
| | '''مال کسی است که بخش بزرگی از آن را در اختیار دارد''' |
|
| |
|
| در شوروی اول ماه مه را در سال ۱۹۲۰ زیر عنوان «جشنِ قانونیِ کارگران» تعطیل رسمی اعلام کردند.
| | '''... حصارها را ویران کن''' |
|
| |
|
| در ایتالیا در دورۀ فاشیست‌ها به جای اول ماه مه روز ۲۱ آوریل را که می‌گویند روز بنیان‌گذاریِ شهر رُم است، جشن می‌گرفتند. اما از ۱۹۴۵ ایتالیایی‌ها روز کارگر را دوباره جشن گرفتند. | | '''آنها را در هم بکوب»'''<ref name=":1">[https://web.archive.org/web/20070928152333/http://forum.shafighi.com/showthread.php?t=2621 ویکتور خارا، خواننده انقلابی شیلی '''ـ''' چنگیز محمود زاده ـ انجمن ادبی استاد هارون شفیقی عنبران]</ref> |
|
| |
|
| در اسپانیا و پرتغال نیز آن را جشن می‌گیرند. | | == فعالیت سیاسی == |
| | سال ۱۹۷۰ «سالوادور آلنده» چپ گرا در انتخابات ریاست جمهوری شیلی پیروز شد. خارا در برنامه های انتخاباتی او حضور داشت و بارها برنامه اجرا کرد. ترانه معروف (ما پیروز خواهیم شد) را در همین زمان سرود که به شعار اتحاد چپ گرای شیلی تبدیل شد. |
|
| |
|
| در ایالات متحد آمریکا و کانادا روز کارگر ربطی به رویدادهای شیکاگو در ماه مه ۱۸۸۶ ندارد و آن را با عنوانِ «روز کار» در نخستین دوشنبه‌ی ماه سپتامبر جشن می‌گیرند که تعطیل رسمی است. در آن دو کشور اول ماه مه یعنی «روز جهانی کارگر» تعطیلِ رسمی نیست.
| | '''«ما پیروز خواهیم شد''' |
|
| |
|
| در آلمان و اتریش این روز تعطیلِ رسمی است، اما در سویس تعطیل رسمی نیست. از همین رو، در آن کشور سندیکاها راه‌پیماییِ اول ماه مه را بعد از ظهر یا اول عصر برگزار می‌کنند. در هند اول ماه مه تعطیل عمومی است و آن را از سال ۱۹۲۳ جشن می‌گیرند.
| | '''و زنجیرها چاره ای جز گسستن نخواهند داشت''' |
|
| |
|
| در سال ۱۹۵۵ پاپْ پیوسِ دوازدهم روز اول ماه مه را جشنِ «سن ژوزِف» ( معروف به یوسفِ نجّار) اعلام کرد تا به روز جهانیِ کارگر رنگ و بوی مسیحی بدهد. البته پیش از او، پاپْ لئونِ سیزدهم در سال ۱۸۸۹ برای جلوگیری از دور شدن کارگران از کلیسا، به یوسف نجار یا سن ژوزِف عنوانِ «حامیِ مقدسِ پدرانِ خانواده و کارگران» داده بود.
| | '''... و ما کنار هم، تاریخ را محقق خواهیم کرد.»''' |
|
| |
|
| در بعضی از کشورهای اسلامی اول ماه مه را جشن می‌گیرند. در ترکیه تعطیل رسمی است و مانند کشورهای اروپایی در اول ماه مه راه‌پیمایی‌هایی در شهرهای بزرگ آن کشور برگزار می‌کنند. در تونس پس از سقوطِ بن‌علی حزب النَهضة نخستین حزب اسلام‌گرا بود که اول ماه مه را جشن گرفت.<ref name=":0" />
| | پیروزی آلنده فقط تغییرات اقتصادی به همراه نداشت و رویدادهای فرهنگی بسیاری را نیز به همراه آورد. در آن زمان گروه های تئاتر، موسیقی و شعر در مناطق کارگرنشین تشکیل می شد و گروه‌های متعدد هنری به مناطق مختلف شیلی سفر می‌کردند. حرکت‌هایی مثل «جنبش ترانه نوین» در همین روزها شکل گرفت که خارا هم یکی از سردمداران آن بود. |
| | [[پرونده:ویکتور خارا سمت راست در تظاهراتی در سانتیاگو.JPG|جایگزین=ویکتور خارا ـ انقلاب|بندانگشتی|ویکتور خارا در تظاهراتی در سانتیاگو ]] |
| | در آن زمان در شیلی آثار مهم ادبیات جهان روی کاغذهای ارزان و با قیمتی که هر فردی قادر به خرید باشد، عرضه می شد و فروش این آثار با فروش کمیک استریپ در دکه‌های روزنامه فروشی آمریکا قابل قیاس بود. زیاد پیش می آمد که کارگری در حال خواندن داستان های جک لندن، توماس مان، داستایوفسکی یا مارک تواین در اتوبوس‌ها دیده شود . نقاش‌ها روی دیوارهای سانتیاگو نقاشی می کشیدند و ویکتور خارا در بین مردم آواز می خواند، اما همه چیز فقط ۳سال طول کشید و سرنوشت همه جنبش‌های دموکراتیک آمریکای لاتین گریبان شیلی را گرفت؛ «پینوشه» کودتا کرد. تانک‌ها دانشگاه پلی تکنیک را که دانشجویان در آن برای مقابله با کودتاچیان سنگربندی کرده بودند مانند کارخانه‌ها بمباران کردند و سالوادور آلنده رئیس جمهور قانونی شیلی هم در کاخ ریاست جمهوری کشته شد. |
|
| |
|
| در اروپا روز اول ماه می در سال ۱۸۸۹، بعد از برگزاری دومین نشست بین‌المللی حزب‌های سوسیالیست و کارگری در پاریس، به‌صورت رسمی به‌عنوان روز کارگر نام‌گذاری شد.
| | مدتی قبل از کودتا خارا ترانه‌ای سرود که مانیفست او نام گرفت. «یوان ترنر» همسر انگلیسی خارا می گوید که او از قبل می دانست در کودتا کشته خواهد شد و به همین دلیل مانیفست خود را سرود. |
|
| |
|
| امروزه بیش از ۶۶ کشور روز اول مه را تعطیل رسمی اعلام کرده‌اند و به‌عنوان روز کارگر جشن می‌گیرند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 پیشینه روز جهانی کارگر: از آمریکا تا ایران]- ایران اینترنشنال</ref>
| | '''«نه برای خواندن است که می خوانم''' |
| == وضعیت کارگران در ایران ==
| |
|
| |
|
| فریبرز رئیس‌دانا، اقتصاددان، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایلنا در تاریخ ۱۰ بهمن گفت، بیش از ۷۰ درصد کارگران در ایران زیر خط فقر مطلق هستند. به گفته این اقتصاددان حداقل دستمزد کارگران برای سال ۹۷ نباید کمتر از ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان باشد. درحالی که حداقل دستمزد اعلام شده برای سال ۹۷ کمتر از یک سوم این پیشنهاد است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/economy/a-47298909 ۷۰ درصد کارگران ایران زیر خط فقر مطلق هستند] - دویچه وله</ref>
| | '''و نه برای عرضه صدایم، نه''' |
|
| |
|
| دبیر خانه کارگر استان فارس در مورد حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۹ گفت، تورم اعلام شده از سوی مرکز آمار با درصد افزایش حقوق کارگران فاصله زیادی دارد که این یکی از دلایل مخالفت فعالان کارگری با این ۲۱ درصد است... یک کارگر با حقوق یک میلیون و ۸۳۵ هزار تومان چگونه باید زندگی کند...وی با اشاره به تاثیر ویروس کرونا گفت، در حال حاضر بسیاری از کارگران فصلی و پیمانکاری بیکار شدند و بسیاری از این افراد بیمه نیستند که در فرایند بیمه بیکاری ثبت نام کنند؛ امروز کارگران با مشکلات تأمین معیشتی بسیاری روبه‌رو هستند و دولت باید از کارگران حمایت کند....با این روندی که در پیش گرفته شده کارگر نه حق مسافرت دارد، نه حق دارد گوشت بخورد، نه حق دارد از تفریحات سالم بهره‌مند شود؛ این‌ها مسائلی هستند که بایستی در نظر گرفته شود؛ اما اکنون بسیاری از کارگران توان پاسخگویی به نیازهای خانواده خود را ندارند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%b9%d8%af%d9%85-%d8%aa%d8%a3%d9%85%db%8c%d9%86-%d9%85%d8%b9%db%8c%d8%b4%d8%aa-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%db%8c%da%a9-%d9%85%db%8c%d9%84%db%8c/ عدم تأمین معیشت کارگران با حقوق یک میلیون و ۸۳۰ هزار تومان]- ایران کارگر</ref>
| | '''من آن شعر را با آواز می خوانم''' |
| | [[پرونده:ویکتور خارا در میان کودکان محروم.JPG|جایگزین=ویکتور خارا، انقلابی، هنرمند، اعتراض|بندانگشتی|ویکتور خارا در میان کودکان محروم شیلی]] |
| | '''که گیتار پراحساسم می سراید''' |
|
| |
|
| در سال ۱۳۹۹ شورای عالی کار با شرکت نمایندگان کارفرمایان، کارگران و دولت به عنوان میانجی، برای تعیین حداقل میزان دستمزد وارد مذاکره شدند. حداقل دستمزد سال ۹۹ که ۲۱درصد نسبت به دستمزد سال ۹۸ افزایش داشته به هیچ وجه پاسخگوی حداقل معیشت کارگران نیست. میزان این دستمزد ۱ میلیون و ۸۳۵ هزار تومان در ماه تعیین شد، درحالی‌که نرخ تورم بنا به اعلام رسمی بانک مرکزی ۴۱ درصد و حداقل سبد معیشت خانوار بنا به توافق هر سه طرف مذاکره کننده ۴میلیون و ۹۴۰ هزار تومان است. بعد از ساعت‌ها مذاکره نمایندگان کارگران این رقم را ناکافی دانستند و جلسه مذاکره را ترک کردند و این مصوبه به امضای نمایندگاه کارفرمایان و دولت رسید.
| | '''... چراکه ترانه آن زمانی معنا می یابد''' |
|
| |
|
| در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۳۹۹، پنج هزار فعال اجتماعی دراعتراض به مصوبه‌ی دستمزد کارگران بیانیه‌صادر کردند. در شروع این بیانیه آمده است: <blockquote>«مصوبه حداقل دستمزد ۹۹ را لغو کنید و دوباره مذاکره از سر بگیرید! صدها فعال کارگری و مدنی می‌گویند افزایش ۲۱ درصدی حداقل دستمزد غیرقانونی است»</blockquote>در انتها، امضاکنندگان بیانیه، خواستار اصلاح ساختار شورای عالی کار، بالابردن وزن کارگران در این ساختار و برخورداری کارگران ایران از حق تشکل‌یابی مستقل براساس مقاوله‌نامه‌های ۸۷ و ۹۸، سازمان بین‌المللی کار شده‌اند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%af%d8%b3%d8%aa%d9%85%d8%b2%d8%af-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%db%8c%d8%a7%d9%86%db%8c%d9%87-%d9%be%d9%86%d8%ac%e2%80%8c%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84-%d8%a7/ بیانیه پنج‌هزار فعال اجتماعی علیه مصوبه دستمزد کارگران] - ایران کارگر</ref> | | '''که قلبش نیرومندانه در تپش باشد''' |
|
| |
|
| === تائیر کرونا بر وضعیت کارگران در ایران ===
| | '''و انسانی آن ترانه را بسراید''' |
| در روز ۲۳ فروردین جمهوری اسلامی برخلاف تمامی تدابیر تجربه شده در سطح جهانی درباره ضرورت قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی، طرح مجرمانه‌ی بازگشایی کارها و ادارات را به اجرا گذاشت. علی ربیعی سخنگوی دولت حسن روحانی در پاسخ به موج هشدارها راجع به خطر افزایش وحشتناک مرگ و میر بر اثر این طرح، در مقاله‌ای نوشت:<blockquote>«میزان مرگ و میر ناشی از فقر در اثر سیاست‌های محدودکننده‌ی اقتصادی (قرنطینه) قابل مقایسه با میزان مرگ بر اثر کرونا نخواهد بود».</blockquote>علی ربیعی دو روز بعد در ۲۵ فروردین ۱۳۹۹، ادعا کرد که سیاست بازگشایی کارها و ادارات زیر نظر کارشناسان سلامت دنبال می‌شود و دولت سلامت مردم را بر معیشت اولویت می‌دهد.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2-%D8%B3%D8%AE%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7 دروغهای نفرت‌انگیز سخنگوی دولت روحانی برای توجیه روانه کردن مردم به قربا نگاه کرونا] - سایت مجاهد</ref>
| |
|
| |
|
| رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان و مدیرعامل شرکت آسیا لنت درباره‌ی تعداد جان‌باختگان کرونا در صنایع خودروسازی گفت: «تاکنون حدود ۱۱ نفر از کارگران خودروسازی‌ها و قطعه‌سازی‌های کشور جان خود را از دست داده‌اند. همچنین یک کارگر در شرکت آسیا لنت و یک کارگر در دیگر شرکت‌های قطعه‌سازی در اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باخته‌اند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%af%d9%85-%d8%aa%db%8c%d8%ba-%da%a9%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%a7-%d8%af%d8%a7%d8%af%d9%86-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%af%d8%b1%d9%88%d8%b3%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d9%88-%d8%ae/ دم تیغ کرونا دادن کارگران خودروسازی و خانواده‌‌‌یشان با فرستادن آنان بر سر کار بدون امکانات ایمنی] - ایران کارگر</ref>
| | '''که سرودخوانان شهادت را پذیرا شود»'''<ref name=":1" /> |
|
| |
|
| == روز جهانی کارگر در ایران == | | == دستگیری ویکتور خارا == |
| روز چهانی کارگر در ایران همواره شاهد تجمعات و اعتراضات کارگران بوده است. به ویژه در حاکمیت جمهوری اسلامی هر ساله تجمعات اعتراضی در روز جهانی کارگر در اعتراض به سیاست‌های ضد کارگری این رژیم برگزار شده است، زیرا در حاکمیت رژیم ولایت فقیه وصعیت معیشت کارگران سال به سال وخیم‌تر شده و کارگران فقیرتر شده‌اند.
| | [[پرونده:استادیوم سانتیاگو در روزهای کودتا.JPG|جایگزین=انقلاب، اعتراض، کانون شورشی|بندانگشتی|بازداشت هواداران حکومت آلنده توسط نظامیان در استادیوم سانتیاگو بعد از کودتای پینوشه]] |
| | در یازده سپتامبر ۱۹۷۳ با همکاری مستقیم دولت آمریکا، آگوستو پینوشه در کودتایی خونین دولت مردمی سالوادور آلنده را سرنگون کرد و هزاران نفر از مردم شیلی را دستگیر کرد. تعداد زیادی از این دستگیرشدگان در استادیوم ملی سانتایگو پایتخت شیلی گرد آورده شده بودند. <ref name=":0" /> ویکتورخارا، ۱۲ سپتامبر ۱۹۷۳، یک روز پس از کودتای ارتش علیه دولت سالوادور آلنده، در دانشگاه فنی در کنار دانشجویان بازداشت و به استادیوم معروف سانتیاگو منتقل شد.<ref name=":2">[https://www.radiofarda.com/a/chilean-viktor-jara-trial/32576679.html پرونده قتل ویکتور خارا؛ محکومیت قطعی متهمان پس از ۵۰ سال ـ رادیو فردا]</ref> او در این استادیوم به همراه حدود ۵۰۰۰ نفر دیگر نگهداری میشد. جایی که مرکز بازجویی، شکنجه و اعدام هواداران دولت قانونی آلنده بود. شاهدان عینی خبر داده‌اند که در همین استادیوم بود که استخوان‌های دست و انگشتان ویکتور خارا را شکستند و از او خواستند در حضور سایر بازداشت‌شدگان آواز بخواند و او ترانه معروف خود به نام «ماپیروز خواهیم شد» را خواند.<ref>'''[https://www.dw.com/fa-ir/art-culture/a-44530936 محکومیت قاتلان ویکتور خارا ۴۵ سال پس از مرگ خواننده نامدار ـ دویچه وله فارسی]'''</ref> |
|
| |
|
| === پیشینه روز جهانی کارگر در ایران === | | == جان باختن ویکتور خارا == |
| در ایران جشن اول ماه می، برای اولین بار، درسال۱۲۹۹ شمسی (۱۹۲۰ میلادی) برگزار شد. دردوره رضا شاه، این مراسم اغلب به صورت مخفیانه برپا میشد. بعد از رضا شاه، دوباره امکان برگزاری علنی این جشنها پیدا شد و اسناد مبارزات کارگران ایران، از تظاهرات بزرگ اول ماه مه درسالهای ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ حکایت دارند. | | روز ۱۵ سپتامبر دوباره خارا را به شکنجه کشیدند و بعد هم ۴۳ گلوله به او شلیک کردند. یک روز بعد جسد خارا و ۵ نفر دیگر از بازداشت‌شدگان در زمینی اطراف یک گورستان در نزدیکی استادیوم پیدا شد. اجساد را برای شناسایی به پزشکی قانونی منتقل کردند. یکی از کارمندان این اداره چهره خارا را شناخت و با خبردادن به همسر او مانع از آن شد که خارا را در گورهای دسته‌جمعی دفن کنند. جسد خارا که ۵۶ شکستگی و ضرب و جرح در آن تشخیص داده شده بود، به صورت ناشناس در گوشه‌ای از گورستان سانتیاگو به خاک سپرده شد. |
|
| |
|
| درسال ۱۳۳۱، به دستور دکتر محمد مصدق، روز اول ماه می عید کارگران و تعطیل رسمی اعلام شد. اما پس از کودتای ۲۸مرداد، مجدداً این مراسم مخفیانه برگزار میشد. چندی بعد شاه روز تولد پدرش ۲۴ اسفند را روز کارگر اعلام کرد، ولی، با اوجگیری جنبش دانشجویی در داخل و خارج کشور، شاه ناچار به عقب نشینی شد و روز اول ماه می، به عنوان روز کارگر، تعطیل کارگری اعلام شد. کارگران در شهرهای بزرگ به ویژه تهران خانه‌ای بنام خانه‌ی کارگر داشتند.<ref name=":1">[https://fa.iranfreedom.org/%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%9B-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%88-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%DA%A9/ روز جهانی کارگر؛ سابقه تاریخی و وضعیت کارگران در ایران، به مناسبت روز جهانی کارگر] - ایران آزادی</ref>
| | سال ۲۰۰۹ جسد خارا در مراسمی رسمی از گور محقرش در گورستان سانتیاگو به مقبره‌ای آبرومند و درخور او منتقل شد. در این مراسم، خانم میشل باشله، رئیس جمهور وقت شیلی که پدرش از افسران وفادار به آلنده بود و قربانی کودتا شد، همراه با ۱۲ هزار نفر دیگر حضور داشت. |
| | [[پرونده:جوان خارا همسر ویکتور خارا.JPG|جایگزین=ویکتور خارا، اعتراض، انقلاب، سرنگونی دیکتاتور|بندانگشتی|جوان خارا همسر انگلیسی ویکتور خارا]] |
| | در زمان دیکتاتوری ۱۸ ساله پینوشه (۱۹۷۳ تا ۱۹۹۰) نزدیک به ۴۰ هزار نفر به صورت غیرقانونی دستگیر و به طور منظم مورد شکنجه قرار گرفتند. بیش از ۳هزار نفر از مخالفان رژیم زیر شکنجه کشته شدند. |
|
| |
|
| === روز جهانی کارگر در حاکمیت جمهوری اسلامی ===
| | ویکتور خارا در روزهای بازداشت در استایوم سانتیاگو ترانه‌‌ی «استادیوم» را سرود که مدتی بعد به طور مخفیانه توسط یکی از آنهایی که از استادیوم شیلی جان سالم به در برده بود، به دست همسرش رسید. او در این ترانه می‌گوید: |
| بعد از انقلاب ضد سلطنتی در سال ۱۳۵۷، خمینی تمامی سندیکاها و تشکل‌های کارگری را منحل کرد. حزب جمهوری اسلامی تحت اشراف بهشتی و خامنه‌ای به سردمداری علی ربیعی؛ وزیر کار روحانی و علیرضا محجوب خانه‌ی کارگر در تهران را به اشغال خود درآوردند. جمهوری اسلامی تلاش می‌کند که مراسم اول ماه می را زیر نظر خانه‌ی کارگر انجام دهد. | |
|
| |
|
| سال ۱۳۹۶علی ربیعی برای بازار گرمی انتخابات ریاست جمهوری، تعدادی از کارگران را برسرقبر خمینی برد، البته کارگران با شعارهای خود این نمایش حکومتی را برهم زدند.<ref name=":1" />
| | '''«پنج هزار تن اینجاییم''' |
|
| |
|
| در جمهوری اسلامی در ایران، طبق ماده ۶۳ قانون کار، یازدهم اردیبهشت در تقویم رسمی کشور به‌عنوان روز کارگر نام‌گذاری شده است و جزو تعطیلات رسمی کارگران محسوب می‌شود، اما این قانون از طرف مسئولان جمهوری اسلامی مورد توجه نمی‌گیرد. علیرضا محجوب، مسئول ارگان حکومتی خانه کارگر و رییس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۵ در مصاحبه با سایت خبری حسابداران ایران گفت:<blockquote>«روز جهانی کارگر، براساس قوانین قانون کار برای کارگرانی که تابع این قانون هستند، روزی تعطیل محسوب می‌شود که مزد آن نیز مطابق ایام تعطیل سال باید به کارگران پرداخت شود و اگر به‌هر دلیلی، کارخانه‌ای تعطیل نشود، باید حضور در کار گارگران، با توافق بین کارگران و کارفرما باشد و مطابق اضافه‌کاری در روز تعطیل برای کارگران محاسبه شود.» </blockquote> این بدان معناست که برطبق قوانین کار، کارگران ایرانی حق ۴۰درصد اضافه حقوق را در آن روز دارا هستند، درحالی‌که اول می بر طبق قانون باید روز تعطیلی با حقوق برای کارگران محسوب شود و با این وجود، هیچ کدام از این دو در بازار کار ایران اجرا نمی‌شود.<ref>[https://iranintl.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 پیشینه روز جهانی کارگر: از آمریکا تا ایران] - ایران اینترنشنال</ref> | | '''در این بخش کوچک شهر''' |
|
| |
|
| == اعتراضات روز جهانی کارگر در ایران ==
| | '''چه دشوار است سرودی سر کردن''' |
| فعالان کارگری همه ساله در ایران از چند روز مانده به ۱۱ اردیبهشت روز جهانی کارگر در تدارک برگزاری جشن کارگران و بیان ستم و استثمار خشنی که بر طبقه کارگر ایران روا داشته می‌شود، بوده‌اند.
| |
|
| |
|
| سندیکای شرکت واحد در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ اعلام کرد قصد دارد در روز جهانی کارگر تجمعی مقابل مجلس در میدان بهارستان با خواست تحقق مطالبات کارگری برگزار کند. این فراخوان مورد حمایت تشکل‌های بازنشستگان و دانشجویان قرار گرفت. کمیته پیگیری ایجاد تشکل‌های کارگری نیز از این فراخوان حمایت کرد.<ref>[https://irankargar.com/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%86-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a2%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87/ بازداشت فعالان کارگری در آستانه روز جهانی کارگر؛ ۱۲ فعال کارگری در تهران بازداشت شدند]- ایران کارگر</ref>
| | '''آن گاه که وحشت را آواز می‌خوانیم''' |
|
| |
|
| در روز چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸، کارگران و دیگر اقشار در مقابل مجلس و تعدادی از کارگران در مقابل خانه کارگر تهران در اعتراض به مشکلات صنفی و معیشتی اقدام به تجمع اعتراضی کردند.
| | '''وحشت آن که من زنده‌ام''' |
|
| |
|
| کارگران صبح ۱۱ اردیبهشت در روز جهانی کارگر اقدام به تجمعات اعتراضی با مشارکت فعالان کارگری در تهران و دیگر شهرهای کشور کردند. شعار کارگران از جمله « مرگ بر ستمگر مرگ بر ستمگر»، «اختلاس میلیونی حقوق مان ۲ میلیون»، «دزدی‌های نجومی، فلاکت عمومی» و «نان کار آزادی حق مسلم ماست» بود. در این روز،کارگران راه آهن لرستان برای چندمین روز متوالی دراعتراض به عدم پرداخت دستمزدهای معوقه خود دست به تجمـع اعتراضی زدند. در جریان این تجمع، کارگران معترض برای دو ساعت اقدام به بستن خط ریلی لرستان نمودند. معترضان گفتند از بهمن ماه سال گذشته تاکنون هیچ دستمزدی دریافت نکرده‌اند. آنها همچنین اعلام کرده‌اند که تا رسیدن به کلیه خواسته هایشان و رفع همه مشکلات به اعتصاب ادامه خواهند داد. کارگران نیشکر هفت‌تپه نیز صبح چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ در روز جهانی کارگران در مقابل فرمانداری شوش دست به تجمـع اعتراضی زدند. در این تجمع پرسنل امور زیربنایی و مهندسی نیشکر هفت‌تپه شرکت داشتند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%aa%d8%ac%d9%85%d8%b9-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%b6%db%8c-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%87-%d9%85%d9%86%d8%a7%d8%b3%d8%a8%d8%aa-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87%d8%a7/ تجمع اعتراضی کارگران به مناسبت روز جهانی کارگر در تهران و سایر شهرها]- ایران کارگر</ref>
| | '''وحشت آن که می‌میرم من''' |
|
| |
|
| روز پنج‌شنبه ۱۲ اردیبهشت‌ماه ۹۸ پس از انتشار خبر انتقال بازداشت شدگان روز جهانی کارگر به زندان اوین، خانواده آنان مقابل زندان اوین تجمع کردند؛ اما به آنها پاسخی داده نشد. گزارش‌ها مبنی بر این بود که در میان بازداشت‌شدگان روز جهانی کارگر، بعضی از زنان نیز بودند که به زندان قرچک منتقل شدند. در جریان تجمع روز جهانی کارگر در تهران دست‌کم ۴۰ نفر بازداشت شدند. گفته می‌شود که بازداشت‌شدگان مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa%e2%80%8c%d8%b4%d8%af%da%af%d8%a7%d9%86-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1/ تجمع اعتراضی خانواده‌های بازداشت‌شدگان روز جهانی کارگر روبروی زندان اوين] - ایران کارگر</ref>
| | '''خود را در انبوه این همه دیدن''' |
|
| |
|
| ظهر روز یکشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۹۸، شماری از دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با تجمع در سالن دانشکده در اعتراض به ادامه بازداشت و عدم آزادی مرضیه امیری، دانشجوی جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران که در تجمع روز جهانی کارگر بازداشت شد، دست به یک تجمع اعتراضی زدند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%aa%d8%ac%d9%85%d8%b9-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%b6%db%8c-%d8%af%d8%a7%d9%86%d8%b4%d8%ac%d9%88%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%af%d9%87%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c/ تجمع اعتراضی دانشجویان و خانواده‌های بازداشت‌شدگان مراسم روز جهانی کارگر] - ایران کارگر</ref>
| | '''در میان این لحظه‌های بی‌شمار ابدیّت''' |
|
| |
|
| == برخورد جمهوری اسلامی با تجمعات روز جهانی کارگر ==
| | '''که در آن سکوت و فریاد هست''' |
| فعالان و رسانه‌های کارگری خبر از بازداشت ۱۲ تن از کارگران در روز جمعه ۶ اردیبهشت دادند که قصد برنامه‌ریزی برای برگزاری روز اول ماه مه، روز جهانی کارگر را داشته‌اند. این فعالان متشکل از نمایندگان کانون مدافعان حقوق کارگر، اتحادیه آزاد کارگران، سندیکای نقاشان و سندیکای واحد و غیره در پارک جهان‌نما در جاده اتوبان تهران کرج تجمع کرده بودند که توسط نیروهای لباس شخصی متعلق به نیروهای امنیتی ربوده شدند. این افراد توسط دو ون سفید توسط هشت ماشین محافظ به زندان اداره آگاهی برده شدند. بازداشت این افراد در آستانه اول ماه مه، روز جهانی کارگر، انجام گرفت.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-48515649 در آستانه روز کارگر هنوز کارگران بازداشتی آزاد نشده‌اند] - دویچه وله</ref>
| | [[پرونده:میشل باشله رئیس جمهور شیلی در کنار عکسی از ویکتور خارا.JPG|جایگزین=حقوق بشر، آزادی|بندانگشتی|میشل باشله رئیس جمهور شیلی در کنار عکسی از ویکتور خارا در مراسم یادبود او]] |
| | '''لحظه پایان آوازم رقم می‌خورد.»'''<ref name=":2" /> |
|
| |
|
| روز چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸به مناسبت روز جهانی کارگر، هزاران کارگر و فعال کارگری مقابل خانه کارگر و همچنین مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. این نظاهرات که با فراخوان سندیکای شرکت واحد اتوبوسرانی تهران برگزار شد، به خشونت کشیده شده و تعدادی از تظاهرکنندگان بازداشت شدند. کاربران رسانه‌های اجتماعی در صفحه توییتر خود خبر دادند، رضا شهابی، الهام صالحی، فرهاد شیخی، حسن سعیدی، وحید فریدونی، ناصر محرمزاده، رسول طالب‌مقدم، محمدعلی اصلانی و اسدالله سلیمانی و همچنین کیوان صمیمی از اعضای کانون نویسندگان، جزء بازداشت‌شدگان هستند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%B6-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 بازداشت ده‌ها تن از کارگران معترض مقابل مجلس ایران] - ایران اینترنشنال</ref> در پی برخورد خشونت آمیز از طرف نیروی انتظامی و بازداشت تعدادی از تجمع کنندگان رضا علیخانی، مدیرکل سیاسی استانداری تهران این تجمع را غیرقانونی خواند و از برخورد نیروی انتظامی با تجمع‌کنندگان حمایت کرد.<ref>[https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%9B-%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF استانداری تهران: تجمع کارگران غیرقانونی بود؛ ده‌ها تن بازداشت شدند]- ایران اینترنشنال</ref>
| | == ترانه‌های خارا در ایران == |
| | | نام ویکتور خارا در ایران، بیشتر در سال ۱۳۵۸ و در کتاب جمعه که احمد شاملو مسئولیت و سردبیری آن را به عهده داشت مطرح شد. در ماه‌های پایانی همین سال «سازمان انتشاراتی و فرهنگی ابتکار» کاست اولین مجموعه از ترانه‌های ویکتور خارا را به ترجمه و دکلمه احمد شاملو منتشر کرد. این سازمان انتشاراتی تحت مسئولیت و مدیریت «ابراهیم زال‌زاده» اداره میشد و سال ۱۳۶۰ دومین و سومین مجموعه سرودهای ویکتور خارا را با ترجمه احمد شاملو و محمد زرین‌بال و با دکلمه محمد مقدم منتشر کرد. زال‌زاده اسفند سال ۱۳۷۵ در تهران درجریان قتل‌های زنجیره‌ای ناپدید شد و یک ماه بعد جسدش را که ضربات چاقو بر آن دیده میشد، در اطراف شهر پیدا کردند.<ref name=":2" /> |
| حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، روز سه‌شنبه ۱۰ اردیبهشت،در آستانه روز جهانی کارگر، به جای پرداختن به مشکلات معیشتی کارگران و حل معضلات آنان، درجشنواره ملی قدردانی از کارگران نمونه ، از کارگران خواست برای مقابله با آمریکا با کار بیشتر و افزایش شیفت‌های کاری تا چند برابر، محصولات بیشتری تولید کنند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%B4%DB%8C%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%88%D8%AF روحانی به کارگران: برای مقابله با تحریم آمریکا شیفت‌های کاری چند برابر شود]- ایران اینترنشنال</ref>
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| <references />
| |
ویکتور خارا
ویکتور لیدیو خارا مارتینز |
|---|
 |
| زادروز | ۲۸سپتامبر ۱۹۳۲
حاشیه شهر سانتیاگو |
|---|
| درگذشت | ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۳
سانتیاگو ـ شیلی |
|---|
| محل زندگی | سانتیاگو ـ شیلی |
|---|
| ملیت | شیلیایی |
|---|
| تابعیت | شیلیایی |
|---|
| تحصیلات | نامعلوم |
|---|
| پیشه | شاعرـ ترانه سرا ـ خواننده |
|---|
| شناخته‌شده برای | مردم شیلی و جهان |
|---|
| سبک | مبارزه سیاسی |
|---|
| تأثیرپذیرفتگان | مردم شیلی ـ هنرمندان آمریکای لاتین |
|---|
| شهر خانگی | سانتیاگو |
|---|
| لقب | ویکتور خارا |
|---|
| مخالفان | آگوستو پینوشه |
|---|
ویکتور خارا “ Victor Jara ” به اسپانیایی Víctor Lidio Jara Martínez (زاده ۲۸سپتامبر ۱۹۳۲ جان باخته ۱۵سپتامبر ۱۹۷۳) شاعر، خواننده و ترانه سرای اهل شیلی بود. [۱]
زندگینامه
ویکتور خارا با نام کامل ویکتور لیدیو خارا مارتینزدر سپتامبر ۱۹۳۲ در خانواده‌ای کارگری و فقیر در حاشیه شهر سانتیاگو به دنیا آمد. نام مادرش آماندا و پدرش مانوئل بود. پدرش کارگر روزمزد بود. ویکتور هنوز سن و سالی نداشت که پدرش آنها را ترک کرد تا برای کار به مزارع برود. پس از رفتن پدر تامین مخارج خانواده بر عهده مادربود. او صبح تا شب کار می‌کرد و شبها برای دلخوشی فرزندانش گیتار می‌نواخت و این اولین آشنایی ویکتور خارا با موسیقی بود. در واقع مادر ویکتور خارا تأثیر زیادی در گرایش او به سمت موسیقی داشت. مادر ویکتورخارا زمانی که او ۱۵ ساله بود مرد. ویکتور خارا از نوجوانی آواز می‌‌خواند ولی نه به طور حرفه‌ای. در ابتدا می‌خواست حسابداری بخواند بعد تصمیم گرفت کشیش شود ولی آنرا نیز رها کرد و به سراغ تئاتر رفت.
فعالیت هنری ویکتورخارا
ویکتور خارا درسالهای ابتدایی دهه ۱۹۶۰ میلادی به اروپا سفر کرد. دهه‌ای که هر روز شاهد انقلابی تازه و یا کودتایی دیگر بود. ویکتور خارا در همین سفر نوشت: «اصطلاح «موسیقی اعتراض» دیگر نمی‌تواند کاربردی داشته باشد چون معنا و مفهوم آن از بین رفته است. به نظر من باید از اصطلاح «آواز انقلابی» استفاده کرد... یک هنرمند باید خالقی قابل اعتماد و در شکل پیشرفته، یک انقلابی باشد... فردی که به همان اندازه چریک‌های مسلح خطرناک است آن هم به دلیل قدرتی که در برقراری ارتباط با مردم دارد.»
ترانه Te Recuerdo Amanda را در سفر اروپا سرود و در آن یاد پدر و مادرش را زنده کرد. در همان زمان شیلی هم شکل‌های تازه ای از موسیقی را تجربه می کرد. گروه هایی مثل «اینتی - للیمانی» و «کویلاپایون» علاقه شدیدی به استفاده از ساز و آوازهای فراموش شده مردم مناطق روستایی و کارگری شیلی داشتند. ویکتور خارا درسال ۱۹۶۶ اولین آلبوم به نام خودش را منتشر کرد و به گروه کویلا پایون پیوست و تا سال ۱۹۶۹ به عنوان مدیر هنری آن کار خود را ادامه داد. یک سال بعد «چه گوارا»، چریک انقلابی آرژانتینی در بولیوی کشته شد و خارا در یادبود او اثری منتشر کرد که به دلیل مخالفت کمپانی ضبط آن، امکان اشاره مستقیم به نام این مبارز وجود نداشت.
ویکتور خارا در حال نواختن گیتار
سال ۱۹۶۹ ویکتور خارا در واکنش به شلیک به خانواده‌هایی که در«پورتو مونت» خانه ساخته بودند و طی آن ۷نفر از جمله یک کودک نه ماهه کشته شد، ترانه «پرسشهایی درباره پورتو مونت» سرود که در آن «پرس سوخبیس» وزیر کشور وقت که دستور شلیک داده بود را به عنوان یک جنایتکار معرفی می‌کرد. این ترانه به سرعت در میان جامعه گل کرد. همین ترانه بود که موجب حمله گروه‌های تندرو راست‌گرا به ویکتور خارا در خیابان شد و مورد نفرت احزاب راست قرار گرفت و از طرف دیگر در دل جنبش کارگری شیلی جای پای خود را محکم کرد.
قسمتی از ترانه «پرسشهایی در باره پورتومونت»
«پرسش من این است
هرگز به فکرتان رسیده که این سرزمین مال ماست
مال کسی است که بخش بزرگی از آن را در اختیار دارد
... حصارها را ویران کن
آنها را در هم بکوب»[۲]
فعالیت سیاسی
سال ۱۹۷۰ «سالوادور آلنده» چپ گرا در انتخابات ریاست جمهوری شیلی پیروز شد. خارا در برنامه های انتخاباتی او حضور داشت و بارها برنامه اجرا کرد. ترانه معروف (ما پیروز خواهیم شد) را در همین زمان سرود که به شعار اتحاد چپ گرای شیلی تبدیل شد.
«ما پیروز خواهیم شد
و زنجیرها چاره ای جز گسستن نخواهند داشت
... و ما کنار هم، تاریخ را محقق خواهیم کرد.»
پیروزی آلنده فقط تغییرات اقتصادی به همراه نداشت و رویدادهای فرهنگی بسیاری را نیز به همراه آورد. در آن زمان گروه های تئاتر، موسیقی و شعر در مناطق کارگرنشین تشکیل می شد و گروه‌های متعدد هنری به مناطق مختلف شیلی سفر می‌کردند. حرکت‌هایی مثل «جنبش ترانه نوین» در همین روزها شکل گرفت که خارا هم یکی از سردمداران آن بود.
ویکتور خارا در تظاهراتی در سانتیاگو
در آن زمان در شیلی آثار مهم ادبیات جهان روی کاغذهای ارزان و با قیمتی که هر فردی قادر به خرید باشد، عرضه می شد و فروش این آثار با فروش کمیک استریپ در دکه‌های روزنامه فروشی آمریکا قابل قیاس بود. زیاد پیش می آمد که کارگری در حال خواندن داستان های جک لندن، توماس مان، داستایوفسکی یا مارک تواین در اتوبوس‌ها دیده شود . نقاش‌ها روی دیوارهای سانتیاگو نقاشی می کشیدند و ویکتور خارا در بین مردم آواز می خواند، اما همه چیز فقط ۳سال طول کشید و سرنوشت همه جنبش‌های دموکراتیک آمریکای لاتین گریبان شیلی را گرفت؛ «پینوشه» کودتا کرد. تانک‌ها دانشگاه پلی تکنیک را که دانشجویان در آن برای مقابله با کودتاچیان سنگربندی کرده بودند مانند کارخانه‌ها بمباران کردند و سالوادور آلنده رئیس جمهور قانونی شیلی هم در کاخ ریاست جمهوری کشته شد.
مدتی قبل از کودتا خارا ترانه‌ای سرود که مانیفست او نام گرفت. «یوان ترنر» همسر انگلیسی خارا می گوید که او از قبل می دانست در کودتا کشته خواهد شد و به همین دلیل مانیفست خود را سرود.
«نه برای خواندن است که می خوانم
و نه برای عرضه صدایم، نه
من آن شعر را با آواز می خوانم
ویکتور خارا در میان کودکان محروم شیلی
که گیتار پراحساسم می سراید
... چراکه ترانه آن زمانی معنا می یابد
که قلبش نیرومندانه در تپش باشد
و انسانی آن ترانه را بسراید
که سرودخوانان شهادت را پذیرا شود»[۲]
دستگیری ویکتور خارا
بازداشت هواداران حکومت آلنده توسط نظامیان در استادیوم سانتیاگو بعد از کودتای پینوشه
در یازده سپتامبر ۱۹۷۳ با همکاری مستقیم دولت آمریکا، آگوستو پینوشه در کودتایی خونین دولت مردمی سالوادور آلنده را سرنگون کرد و هزاران نفر از مردم شیلی را دستگیر کرد. تعداد زیادی از این دستگیرشدگان در استادیوم ملی سانتایگو پایتخت شیلی گرد آورده شده بودند. [۱] ویکتورخارا، ۱۲ سپتامبر ۱۹۷۳، یک روز پس از کودتای ارتش علیه دولت سالوادور آلنده، در دانشگاه فنی در کنار دانشجویان بازداشت و به استادیوم معروف سانتیاگو منتقل شد.[۳] او در این استادیوم به همراه حدود ۵۰۰۰ نفر دیگر نگهداری میشد. جایی که مرکز بازجویی، شکنجه و اعدام هواداران دولت قانونی آلنده بود. شاهدان عینی خبر داده‌اند که در همین استادیوم بود که استخوان‌های دست و انگشتان ویکتور خارا را شکستند و از او خواستند در حضور سایر بازداشت‌شدگان آواز بخواند و او ترانه معروف خود به نام «ماپیروز خواهیم شد» را خواند.[۴]
جان باختن ویکتور خارا
روز ۱۵ سپتامبر دوباره خارا را به شکنجه کشیدند و بعد هم ۴۳ گلوله به او شلیک کردند. یک روز بعد جسد خارا و ۵ نفر دیگر از بازداشت‌شدگان در زمینی اطراف یک گورستان در نزدیکی استادیوم پیدا شد. اجساد را برای شناسایی به پزشکی قانونی منتقل کردند. یکی از کارمندان این اداره چهره خارا را شناخت و با خبردادن به همسر او مانع از آن شد که خارا را در گورهای دسته‌جمعی دفن کنند. جسد خارا که ۵۶ شکستگی و ضرب و جرح در آن تشخیص داده شده بود، به صورت ناشناس در گوشه‌ای از گورستان سانتیاگو به خاک سپرده شد.
سال ۲۰۰۹ جسد خارا در مراسمی رسمی از گور محقرش در گورستان سانتیاگو به مقبره‌ای آبرومند و درخور او منتقل شد. در این مراسم، خانم میشل باشله، رئیس جمهور وقت شیلی که پدرش از افسران وفادار به آلنده بود و قربانی کودتا شد، همراه با ۱۲ هزار نفر دیگر حضور داشت.
جوان خارا همسر انگلیسی ویکتور خارا
در زمان دیکتاتوری ۱۸ ساله پینوشه (۱۹۷۳ تا ۱۹۹۰) نزدیک به ۴۰ هزار نفر به صورت غیرقانونی دستگیر و به طور منظم مورد شکنجه قرار گرفتند. بیش از ۳هزار نفر از مخالفان رژیم زیر شکنجه کشته شدند.
ویکتور خارا در روزهای بازداشت در استایوم سانتیاگو ترانه‌‌ی «استادیوم» را سرود که مدتی بعد به طور مخفیانه توسط یکی از آنهایی که از استادیوم شیلی جان سالم به در برده بود، به دست همسرش رسید. او در این ترانه می‌گوید:
«پنج هزار تن اینجاییم
در این بخش کوچک شهر
چه دشوار است سرودی سر کردن
آن گاه که وحشت را آواز می‌خوانیم
وحشت آن که من زنده‌ام
وحشت آن که می‌میرم من
خود را در انبوه این همه دیدن
در میان این لحظه‌های بی‌شمار ابدیّت
که در آن سکوت و فریاد هست
میشل باشله رئیس جمهور شیلی در کنار عکسی از ویکتور خارا در مراسم یادبود او
لحظه پایان آوازم رقم می‌خورد.»[۳]
ترانه‌های خارا در ایران
نام ویکتور خارا در ایران، بیشتر در سال ۱۳۵۸ و در کتاب جمعه که احمد شاملو مسئولیت و سردبیری آن را به عهده داشت مطرح شد. در ماه‌های پایانی همین سال «سازمان انتشاراتی و فرهنگی ابتکار» کاست اولین مجموعه از ترانه‌های ویکتور خارا را به ترجمه و دکلمه احمد شاملو منتشر کرد. این سازمان انتشاراتی تحت مسئولیت و مدیریت «ابراهیم زال‌زاده» اداره میشد و سال ۱۳۶۰ دومین و سومین مجموعه سرودهای ویکتور خارا را با ترجمه احمد شاملو و محمد زرین‌بال و با دکلمه محمد مقدم منتشر کرد. زال‌زاده اسفند سال ۱۳۷۵ در تهران درجریان قتل‌های زنجیره‌ای ناپدید شد و یک ماه بعد جسدش را که ضربات چاقو بر آن دیده میشد، در اطراف شهر پیدا کردند.[۳]
منابع
