کاربر:Safa/3صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
== گاهشمار زندگی اسماعیل شریف‌زاده == | == گاهشمار زندگی اسماعیل شریف‌زاده == | ||
اسماعیل شریفﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ خانوﺍﺩﻩﺍﯼ مرفه ﺩﺭ شهر مهاباﺩ دیده به جهاﻥ گشود. بعد ﺍﺯ ﺍتماﻡ تحصیلات ﺍبتدایی ﻭ متوسطه، ﺩﺭ ﺭشتهٔ مکانیک دانشکده فنی تهرﺍﻥ پذیرفته شد. ﺩﻭﺭﺍﻥ تحصیل ﺍسماعیل همزماﻥ بوﺩ با ﺁغاﺯ جنگ‌های چریکی ﺩﺭ استان کردستاﻥ ﻭ گسترﺵ حرﮐاﺕ ﺍعترﺍﺿﯽ ﺩﺍنشجویان ﺩﺭ جهاﻥ بود. | اسماعیل شریفﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ خانوﺍﺩﻩﺍﯼ مرفه ﺩﺭ شهر مهاباﺩ دیده به جهاﻥ گشود. بعد ﺍﺯ ﺍتماﻡ تحصیلات ﺍبتدایی ﻭ متوسطه، ﺩﺭ ﺭشتهٔ مکانیک دانشکده فنی تهرﺍﻥ پذیرفته شد. ﺩﻭﺭﺍﻥ تحصیل ﺍسماعیل همزماﻥ بوﺩ با ﺁغاﺯ جنگ‌های چریکی ﺩﺭ استان کردستاﻥ ﻭ گسترﺵ حرﮐاﺕ ﺍعترﺍﺿﯽ ﺩﺍنشجویان ﺩﺭ جهاﻥ بود. اسماعیل شریف‌زاده با هم‌فکرﯼ ﻭ همکاﺭﯼ دیگر ﺩﺍنشجویان کرﺩ ﺩﺭ تهرﺍﻥ ﻭ تبریز، کوشش نموﺩ تشکلی ﺭﺍ تحت عنوﺍﻥ ﺍتحاﺩیه ﺩﺍنشجویان کرد ساﺯماندﻫﯽ کند. | ||
اسماعیل شریف‌زاده با هم‌فکرﯼ ﻭ همکاﺭﯼ دیگر ﺩﺍنشجویان کرﺩ ﺩﺭ تهرﺍﻥ ﻭ تبریز، کوشش نموﺩ تشکلی ﺭﺍ تحت عنوﺍﻥ ﺍتحاﺩیه ﺩﺍنشجویان کرد ساﺯماندﻫﯽ کند. | |||
اسماعیل شریف‌زاده در سال ۱۳۴۵ به‌همراه تنی چند از جوانان انقلابی کرد از جمله سلیمان معینی، عبدالله معینی، محمدامین سراجی و ملاآواره، ”کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان” را به‌قصد شروع مبارزه چریکی دهقانی در ایران بنیان گذاشت.<ref>[https://event.mojahedin.org/i/events/4876 سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> | اسماعیل شریف‌زاده در سال ۱۳۴۵ به‌همراه تنی چند از جوانان انقلابی کرد از جمله سلیمان معینی، عبدالله معینی، محمدامین سراجی و ملاآواره، ”کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان” را به‌قصد شروع مبارزه چریکی دهقانی در ایران بنیان گذاشت.<ref>[https://event.mojahedin.org/i/events/4876 سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> | ||
=== فعالیت‌ها === | === فعالیت‌ها === | ||
در تاریخ 12 / 6 / 45 اداره کل سوم ساواک به مدیریت کل اداره دوم اعلام می‌کند برابر گزارش تلگرافی ساواک استان آذربایجان غربی به استناد اظهارات علی کوهی «'''صدیق انجیری‌آذر تئوریسین حزب دمکرات کردستان ایران در حدود 4 ماه قبل در راه دربند و خوشکان وسیله عوامل احمد توفیق به قتل رسیده و مراتب نیز توسط عبدالله پشتدری مورد تأیید قرار گرفته است.»'''[12] در این قتل انگشت اتهام به سوی احمد توفیق نشانه رفته است. گزارش‌های متعددی نشان می‌داد که اعضای حزب از جمله سلیمان معینی، احمد توفیق را عامل قتل انجیری‌آذر دانسته و علت آن را خودخواهی و جاه طلبی توفیق و نگرانی او از وجود یک رقیب می‌دانستند. البته آن دو یکدیگر را به همکاری با ساواک متهم می‌کردند. احمد توفیق در حالی که خود متهم به همکاری با ساواک بود، به محض آنکه به همکاری فردی با ساواک ظنین می‌شد، بیدرنگ او را به قتل می‌رساند. چنانکه اسعد خدایاری که به تشویق خود او با ساواک ارتباط گرفته بود، به همین علت توسط توفیق کشته شد. گشاد دستی احمدتوفیق درقتل و غارت موجب که کُردهای ساکن در منطقه الواتان سردشت از او نزد ملامصطفی بارزانی شکایت ببرند؛ درنتیجه ملامصطفی او را به منطقه بادینان تبعید کرد. | |||
هسته بعدی، ملاآواره بود که در منطقه سردشت محاصره شد و ملاآواره | '''کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان ایران''' | ||
قتل صدیق انجیری آذر و گستردگی اختلافات که مانع برگزاری کنگره شده بود، موجب گردید عده‌ای از مخالفین احمد توفیق در 22 شهریور 1345 در قریه آلان گرد هم آیند و تصمیماتی اتخاذ نمایند. این عده عبارت بودند از سنار پاشائی، ملاعبدالله عبداللهی، اسماعیل <mark>شریف‌زاده</mark>، سالار حیدری، سعید پیشنمازی، ملااحمد شلماشی و محمد امین سراجی اقدم. دراین جلسه سنار پاشایی اظهارداشت: | |||
'''اگر بخواهیم واقعاً برای هدف خود گام برداریم نباید به یکدیگر دروغ بگوییم چون ما افراد حزبی یک هدف داریم و نباید مثل سلیمان معینی وسیدعبدالله اسحاقی به افراد حزبی بگوییم شورش آغاز می‌کنیم، بلکه به نظر من برای شورش مدت زیادی وقت لازم است و تا اتصال و ارتباط در سرتاسر ایران برقرار نگردد و افراد به صورت انفرادی فعالیت ننمایند، توسعه و امکان شورش نیست و برای این منظور اگر صلاح بدانید دو نفر از افراد حزبی به خارج اعزام [شوند] تا به وسیله رحمان قاسملو و کریم حسامی با احزاب سیاسی و مترقی دنیا ارتباط برقرار نماییم'''. | |||
ملا احمد شلماشی توصیه می‌کند برای از میدان بدر کردن عبدالله اسحاقی فعلاً از سلیمان معینی پشتیبانی کنند و همچنین پیشنهاد می‌دهد که در برابر عبدالله اسحاقی کمیته‌ای تشکیل دهند. شرکت کنندگان از این پیشنهاد استقبال می‌کنند و سعید پیشنمازی هم پیشنهاد داد که نام آن را «کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان» بگذارند دیگران با این نام موافقت کردند. اسناد ساواک، پرونده انفرادی عبدالله اسحاقی، گزارش شماره 16223 / 4ه به تاریخ 25 / 11 / 1344 | |||
آنها ابتدا در اطراف مهاباد و بانه و سردشت به کار تبلیغی و سیاسی در میان روستاییان پرداختند و قصد داشتند پس از زمستان سال ۴۶ عملیات مسلحانه را شروع کنند. در یکی از ترددات تبلیغی و نظامی گروه در ارتفاعات دالاوان آنها با نیروهای ژندارم منطقه درگیر می‌شوند که در تبادل آتش یک ژندارم کشته می‌شود.<ref name=":0">[https://historydocuments.ir/?page=post&id=2211&action=%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87 گزارش ستاد بزرگ ارتشتاران از سایت مرکز بررسی اسناد تاریخ]</ref> | |||
درگزارشی دیگر از ستاد بزرگ ارتشتاران چنین آمده است: | |||
سلیمان معینی با عده‌ای در حدود سی نفر وارد خاک ایران شده و مردم را به همکاری با حزب دعوت می‌کند و چون تحت تعقیب ماموران بود با آنها زدوخورد کرده و به عراق عقب‌نشینی می‌کند از دی ماه ۱۳۴۶ شایعاتی در راستای شورش در بهار ۱۳۴۷ از طرف اعضای حزب شدت گرفته و از مردم خواسته می‌شود که با خرید سلاح آماده شورش باشند.<ref name=":0" /> | |||
در همین دوران کورش لاشایی یکی از فعالین کنفدراسیون خارج کشور که از بنیانگذاران سازمان انقلابی حزب توده بود. به دعوت اسماعیل شریف‌زاده برای آشنایی با نبرد مسلحانه از اروپا به کردستان عراق و از آنجا با کمک جلال طالبانی به همراه تعدادی دیگر به کردستان ایران رفت و به شریف‌زاده پیوست.<ref>شوکت، حمید، نگاهی از درون به جنبش چپ ایران (گفت‌و‌گو با کورش لاشایی)، ص ۱۲۷</ref> | |||
رژیم شاه نیز که از تحرکات این گروه باخبر شده بود، با بسیج نیروهای نظامی و به‌خدمت گرفتن مزدور و جاش، منطقه وسیعی از خانه (پیرانشهر) تا بانه و تا سنندج و پاوه و نوسود را برای ضربه‌زدن به این گروه، زیر کنترل گرفت. | |||
اولین اکیپ به‌رهبری شریف‌زاده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ وارد منطقه شد ولی در یکی از روستاهای بانه به محاصره دشمن درآمد. در این درگیری نابرابر، شریف‌زاده و یارانش به‌شهادت رسیدند. | |||
هسته بعدی، ملاآواره بود که در منطقه سردشت محاصره شد و ملاآواره در روستای دیوالان از توابع سردشت در روز ۲۰ خرداد ۱۳۴۷ محاصره و دستگیر و در ۱۰ شهریور همان سال اعدام گردید. | |||
در خرداد همان سال سلیمان معینی توسط پیشمرگه‌های ملامصطفی بارزانی به قتل رسید. و در تیرماه هم عبدالله معینی در اطراف روستای قالوی بوکان که بعدا توسط اهالی به روستای قالوی معینی تغییرنام یافت، به‌شهادت رسید. | |||
پس از این وقایع شاه از طریق اویسی یکی از امرای ارتش به تصفیه و کشتار مردم کردستان پرداخت و بسیاری را دستگیر و تعداد زیادی از مردم کردستان را به شهادت رساند. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲|اندازه=ریز}} | {{پانویس|۲|اندازه=ریز}} | ||
نسخهٔ ۱۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۶
| اسماعیل شریف‌زاده اسماعیل شریف‌زاده | |
|---|---|
 | |
| زادروز | زاده‌ی ۱۳۲۱ مهاباد |
| درگذشت | ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ بانه تهران |
| محل زندگی | کردستان ایران |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات | فارغ‌التحصیل زبان عربی |
| از دانشگاه | دانشکده تربیت دانشگاه اسلامی غزه |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۴۴ تا ۱۲۴۶ |
| شناخته‌شده برای | برای مردم کردستان و ایران |
| نقش‌های برجسته | بنیانگذار گروه کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان ایران |
| تأثیرپذیرفتگان | مردم ایران و کردستان |
اسماعیل شریف‌زاده، (زاده‌ی ۱۳۲۱ در مهاباد درگذشته ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ بانه) معروف به سمکو از روشنفکران انقلابی کردستان و از پیشتازان این جنبش که در دهه‌ی چهل به همراه یارانی چند از جوانان کردستان کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان را بنا گذاشت و با هدف مبارزات چریکی به جذب نیرو پرداخت. اسماعیل شریف زاده نهایتا توسط یک عنصر نفوذی ساواک در بانه روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ به شهادت رسید.
گاهشمار زندگی اسماعیل شریف‌زاده
اسماعیل شریفﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ خانوﺍﺩﻩﺍﯼ مرفه ﺩﺭ شهر مهاباﺩ دیده به جهاﻥ گشود. بعد ﺍﺯ ﺍتماﻡ تحصیلات ﺍبتدایی ﻭ متوسطه، ﺩﺭ ﺭشتهٔ مکانیک دانشکده فنی تهرﺍﻥ پذیرفته شد. ﺩﻭﺭﺍﻥ تحصیل ﺍسماعیل همزماﻥ بوﺩ با ﺁغاﺯ جنگ‌های چریکی ﺩﺭ استان کردستاﻥ ﻭ گسترﺵ حرﮐاﺕ ﺍعترﺍﺿﯽ ﺩﺍنشجویان ﺩﺭ جهاﻥ بود. اسماعیل شریف‌زاده با هم‌فکرﯼ ﻭ همکاﺭﯼ دیگر ﺩﺍنشجویان کرﺩ ﺩﺭ تهرﺍﻥ ﻭ تبریز، کوشش نموﺩ تشکلی ﺭﺍ تحت عنوﺍﻥ ﺍتحاﺩیه ﺩﺍنشجویان کرد ساﺯماندﻫﯽ کند.
اسماعیل شریف‌زاده در سال ۱۳۴۵ به‌همراه تنی چند از جوانان انقلابی کرد از جمله سلیمان معینی، عبدالله معینی، محمدامین سراجی و ملاآواره، ”کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان” را به‌قصد شروع مبارزه چریکی دهقانی در ایران بنیان گذاشت.[۱]
فعالیت‌ها
در تاریخ 12 / 6 / 45 اداره کل سوم ساواک به مدیریت کل اداره دوم اعلام می‌کند برابر گزارش تلگرافی ساواک استان آذربایجان غربی به استناد اظهارات علی کوهی «صدیق انجیری‌آذر تئوریسین حزب دمکرات کردستان ایران در حدود 4 ماه قبل در راه دربند و خوشکان وسیله عوامل احمد توفیق به قتل رسیده و مراتب نیز توسط عبدالله پشتدری مورد تأیید قرار گرفته است.»[12] در این قتل انگشت اتهام به سوی احمد توفیق نشانه رفته است. گزارش‌های متعددی نشان می‌داد که اعضای حزب از جمله سلیمان معینی، احمد توفیق را عامل قتل انجیری‌آذر دانسته و علت آن را خودخواهی و جاه طلبی توفیق و نگرانی او از وجود یک رقیب می‌دانستند. البته آن دو یکدیگر را به همکاری با ساواک متهم می‌کردند. احمد توفیق در حالی که خود متهم به همکاری با ساواک بود، به محض آنکه به همکاری فردی با ساواک ظنین می‌شد، بیدرنگ او را به قتل می‌رساند. چنانکه اسعد خدایاری که به تشویق خود او با ساواک ارتباط گرفته بود، به همین علت توسط توفیق کشته شد. گشاد دستی احمدتوفیق درقتل و غارت موجب که کُردهای ساکن در منطقه الواتان سردشت از او نزد ملامصطفی بارزانی شکایت ببرند؛ درنتیجه ملامصطفی او را به منطقه بادینان تبعید کرد.
کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان ایران
قتل صدیق انجیری آذر و گستردگی اختلافات که مانع برگزاری کنگره شده بود، موجب گردید عده‌ای از مخالفین احمد توفیق در 22 شهریور 1345 در قریه آلان گرد هم آیند و تصمیماتی اتخاذ نمایند. این عده عبارت بودند از سنار پاشائی، ملاعبدالله عبداللهی، اسماعیل شریف‌زاده، سالار حیدری، سعید پیشنمازی، ملااحمد شلماشی و محمد امین سراجی اقدم. دراین جلسه سنار پاشایی اظهارداشت:
اگر بخواهیم واقعاً برای هدف خود گام برداریم نباید به یکدیگر دروغ بگوییم چون ما افراد حزبی یک هدف داریم و نباید مثل سلیمان معینی وسیدعبدالله اسحاقی به افراد حزبی بگوییم شورش آغاز می‌کنیم، بلکه به نظر من برای شورش مدت زیادی وقت لازم است و تا اتصال و ارتباط در سرتاسر ایران برقرار نگردد و افراد به صورت انفرادی فعالیت ننمایند، توسعه و امکان شورش نیست و برای این منظور اگر صلاح بدانید دو نفر از افراد حزبی به خارج اعزام [شوند] تا به وسیله رحمان قاسملو و کریم حسامی با احزاب سیاسی و مترقی دنیا ارتباط برقرار نماییم.
ملا احمد شلماشی توصیه می‌کند برای از میدان بدر کردن عبدالله اسحاقی فعلاً از سلیمان معینی پشتیبانی کنند و همچنین پیشنهاد می‌دهد که در برابر عبدالله اسحاقی کمیته‌ای تشکیل دهند. شرکت کنندگان از این پیشنهاد استقبال می‌کنند و سعید پیشنمازی هم پیشنهاد داد که نام آن را «کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان» بگذارند دیگران با این نام موافقت کردند. اسناد ساواک، پرونده انفرادی عبدالله اسحاقی، گزارش شماره 16223 / 4ه به تاریخ 25 / 11 / 1344
آنها ابتدا در اطراف مهاباد و بانه و سردشت به کار تبلیغی و سیاسی در میان روستاییان پرداختند و قصد داشتند پس از زمستان سال ۴۶ عملیات مسلحانه را شروع کنند. در یکی از ترددات تبلیغی و نظامی گروه در ارتفاعات دالاوان آنها با نیروهای ژندارم منطقه درگیر می‌شوند که در تبادل آتش یک ژندارم کشته می‌شود.[۲]
درگزارشی دیگر از ستاد بزرگ ارتشتاران چنین آمده است:
سلیمان معینی با عده‌ای در حدود سی نفر وارد خاک ایران شده و مردم را به همکاری با حزب دعوت می‌کند و چون تحت تعقیب ماموران بود با آنها زدوخورد کرده و به عراق عقب‌نشینی می‌کند از دی ماه ۱۳۴۶ شایعاتی در راستای شورش در بهار ۱۳۴۷ از طرف اعضای حزب شدت گرفته و از مردم خواسته می‌شود که با خرید سلاح آماده شورش باشند.[۲]
در همین دوران کورش لاشایی یکی از فعالین کنفدراسیون خارج کشور که از بنیانگذاران سازمان انقلابی حزب توده بود. به دعوت اسماعیل شریف‌زاده برای آشنایی با نبرد مسلحانه از اروپا به کردستان عراق و از آنجا با کمک جلال طالبانی به همراه تعدادی دیگر به کردستان ایران رفت و به شریف‌زاده پیوست.[۳]
رژیم شاه نیز که از تحرکات این گروه باخبر شده بود، با بسیج نیروهای نظامی و به‌خدمت گرفتن مزدور و جاش، منطقه وسیعی از خانه (پیرانشهر) تا بانه و تا سنندج و پاوه و نوسود را برای ضربه‌زدن به این گروه، زیر کنترل گرفت.
اولین اکیپ به‌رهبری شریف‌زاده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ وارد منطقه شد ولی در یکی از روستاهای بانه به محاصره دشمن درآمد. در این درگیری نابرابر، شریف‌زاده و یارانش به‌شهادت رسیدند.
هسته بعدی، ملاآواره بود که در منطقه سردشت محاصره شد و ملاآواره در روستای دیوالان از توابع سردشت در روز ۲۰ خرداد ۱۳۴۷ محاصره و دستگیر و در ۱۰ شهریور همان سال اعدام گردید.
در خرداد همان سال سلیمان معینی توسط پیشمرگه‌های ملامصطفی بارزانی به قتل رسید. و در تیرماه هم عبدالله معینی در اطراف روستای قالوی بوکان که بعدا توسط اهالی به روستای قالوی معینی تغییرنام یافت، به‌شهادت رسید.
پس از این وقایع شاه از طریق اویسی یکی از امرای ارتش به تصفیه و کشتار مردم کردستان پرداخت و بسیاری را دستگیر و تعداد زیادی از مردم کردستان را به شهادت رساند.
منابع
- ↑ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ گزارش ستاد بزرگ ارتشتاران از سایت مرکز بررسی اسناد تاریخ
- ↑ شوکت، حمید، نگاهی از درون به جنبش چپ ایران (گفت‌و‌گو با کورش لاشایی)، ص ۱۲۷