کاظم رجوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{عکس-نیاز|تاریخ=آوریل ۲۰۱۸}}
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه      =
| عنوان            =
| نام              = کاظم رجوی
| تصویر            =[[پرونده:کاظم رجوی.jpg]]
| اندازه تصویر      =
| عنوان تصویر      =کاظم رجوی
| زادروز            = ۲۹ بهمن ۱۳۱۳
| زادگاه            = مشهد
| تاریخ مرگ        = ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹
| مکان مرگ          = دهکده کوپه در حومه ژنو- سوئیس
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
<!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال-->
|latd=|latm=|lats=|latNS=N
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب-->
|longd=|longm=|longs=|longEW=E
| محل زندگی        =
| ملیت              =ایرانی
| نژاد              =
| تابعیت            =ایرانی
| تحصیلات            = دارای شش دکترا در رشته‌های مختلف حقوق، اقتصاد و علوم سیاسی
| دانشگاه          =دانشگاه تهران، دانشگاه‌های مختلف فرانسه و سوئیس
| پیشه              =
| سال‌های فعالیت    =
| کارفرما          =
| نهاد              =
| نماینده          =
| شناخته‌شده برای    = مردم ایران،اعضاء وهواداران سازمان مجاهدین خلق ایران
| نقش‌های برجسته    = اولین نماینده ایران در سازمان ملل، سفیر نماینده شورای ملی مقاومت در سازمان ملل، رئیس هیئت ایران در سنگال
| سبک              =
| تأثیرگذاران      =
| تأثیرپذیرفتگان    =اعضاء وهواداران سازمان مجاهدین خلق ایران
| شهر خانگی        =
| تلویزیون          =
| لقب              = شهید حقوق بشر
| حزب              =
| جنبش              =
| مخالفان          = رژیم ایران
| هیئت              =
| دین              =اسلام- شیعه
| مذهب              =
| منصب              =
| مکتب              =
| آثار              = بیش از ۱۲۰ رساله و کتاب و ترجمه، تکامل بورژوازی در ایران، تجدید نظر در تئوری دولت،انقلاب ایران و مجاهدین، دولت در ایران
| خویشاوندان سرشناس = [[مسعود رجوی]] - [[منیره رجوی]]
| جوایز            =
| امضا              =
| اندازه امضا      =
| وبگاه            =
| پانویس            =
}}
 


{{جعبه اطلاعات شخصیت
|نام        = کاظم رجوی
|تصویر      = [[پرونده:کاظم رجوی.jpg]]
|اولین_حضور =
|آخرین_حضور =
|هدف        =
|ساخته_شده_توسط=
|ایفای_نقش_توسط=
|قسمت‌ها      =


|لقب        = شهید بزرگ حقوق بشر
'''کاظم رجوی،''' (زاده‌ی ۲۹ بهمن ۱۳۱۲–درگذشته در ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹)،در ۲۹ بهمن ماه ۱۳۱۲شمسی در مشهد، به دنیا آمد. کاظم رجوی برادر بزرگتر [[مسعود رجوی]] رهبر سازمان مجاهدین خلق ایران است. کاظم رجوی تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم در همین شهر گذراند. کاظم رجوی پس از گرفتن دیپلم به مدت دو سال به معلمی پرداخت و در سال ۱۳۳۳ در کنکور سراسری دانشگاه‌ها در رشته حقوق پذیرفته شد. وی هم‌زمان به مبارزات دکتر محمد مصدق علاقه‌مند شد و در زمره‌ی هواداران او درآمد.<ref name=":0" /> کاظم رجوی پس از تألیف اولین کتابش به نام «مقدمه‌ای بر روانشناسی سیاسی ایران» برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد. او در دانشگاه‌های فرانسه و سوئیس به تحصیل پرداخت و موفق به اخذ شش دکترا در رشته‌های مختلف حقوق و علوم سیاسی گشت.<ref name=":1" /> کاظم رجوی در سال ۱۳۵۲رساله خود را در مؤسسه دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو به پایان رساند.
|نام_مستعار =
|نوع        =
|جنسیت      = مرد
|سن        =
|تاریخ_تولد = ۲۹ بهمن ۱۳۱۳
|تاریخ_مرگ  = ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹
|ویژگی      =
|شغل        = نماینده و سفیر دائم ایران در دفتر سازمان ملل در ژنو-عضو هیات علمی انستیتو  عالی حقوق بین الملل-دکترای حقوق
|عنوان      =
|callsign  =
|خانواده    =
|همسر        =
|significantother=
|فرزند      =
|خویشاوند  = برادر مسعود رجوی رهبر مقاومت ایران-برادر دکتر صالح رجوی -برادر منیره رجوی از قتل عام شدگان تابستان ۱۳۶۷
|آدرس      =
|مذهب        = اسلام
|ملیت      =
|lbl21      =
|data21    =
|lbl22      =
|data22    =
|lbl23      =
|data23    =
|lbl24      =
|data24    =
|lbl25      =
|data25    =
|extra-hdr  =
|lbl31      =
|data31    =
|lbl32      =
|data32    =
|lbl33      =
|data33    =
|lbl34      =
|data34    =
|lbl35      =
|data35    =
}}
'''کاظم رجوی'''(۲۹ بهمن ۱۳۱۲–۴اردیبهشت ۱۳۶۹) در ۲۹ بهمن ۱۳۱۲شمسی در مشهد مرکر استان خراسان (مرکز استان خراسان رضوی) به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم درمشهد گذراند و بعد از گرفتن دیپلم دو سال هم درمدارس شهد معلم بود. . او درسال ۱۳۳۳ درکنکور سراسری دانشگاه‌ها در رشته حقوق پذیرفته می‌شود.<ref name=":0" />کاظم رجوی در سال ۱۳۴۰از دانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس دکترای دولتی در علوم سیاسی<ref name=":1" />رسال ۱۳۴۲ دکترای دولتی درحقوق عمومی ازدانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس و درسال ۱۳۴۳ موفق به قبولی درامتحان دکترای علوم اقتصادی ازهمان دانشکده می‌شود. درسال ۱۳۴۴درکنکور استادیاری دانشکده حقوق وعلوم اقتصادی پاریس قبول شده و درسال ۱۳۵۲رساله خود را درموسسه دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو بپایان میرساندچندروز پس ازشنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش هنگامی که کورت والدهایم دبیر کل وقت سازمان ملل متحد به سویس آمده بود دکتر کاظم رجوی اودرخواست که از شاه ایران درخواست لغو حکم اعدام را بکند. کورت والدهایم دریک تماس تلفنی به او خبردادکه با شاه تماس گرفته واز او خواسته که حکم اعدام را لغو کند. دانشجویان هم در اطراف پیست اسکی شاه، تراکتهایی علیه اعدام زندانیان درایران به درخواست او پخش کرده بودند.


با تلاش کاظم رجوی علاوه بر انبوه تلگرامها، کمیسیونهای بین‌المللی حقوقدانان، شوراها، کلیساها، سازمانهای گوناگون دفاع از حقوق‌بشر همه وارد کار شدند بر اثر این اقدامات دو وکیل سویسی برای دفاع از اعضای مرکزیت مجاهدین به ایران فرستاده شدند.<ref name=":0" /> دکتر کاظم رجوی درسال ۱۳۵۵درادامه فعالیتهای گسترده خود انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران را تأسیس کرد.<ref name=":2" />
پروفسور کاظم رجوی چند روز پس از شنیدن خبر صدور حکم اعدام برای برادرش، هنگامی که کورت والدهایم دبیر کل وقت سازمان ملل متحد به سوئیس آمده بود، وی را متقاعد کرد که از شاه ایران بخواهد از اعدام زندانیان صرف نظر کند. کورت والدهایم دریک تماس تلفنی به کاظم رجوی خبرداد که با شاه تماس گرفته و از او خواسته است حکم اعدام را لغو کند. در همان زمان، دانشجویان در اطراف پیست اسکی شاه در سوئیس، تراکت‌هایی علیه اعدام زندانیان درایران به درخواست او پخش کرده بودند.


سال ۱۳۵۸ بعنوان سفیر ایران در مقر اروپایی سازمان ملل‌متحد در ژنو مشغول بکارشد.<ref name=":2" />درسال ۱۳۵۹ او بعنوان سفیر و رئیس هیئت سیاسی ایران درکشور سنگال و ۷کشور آفریقای غربی مأمور مأمور به کار شد.<ref name=":2" />دکتر کاظم رجوی در آذرماه سال ۱۳۶۲ به عنوان فرستاده ویژه مسئول شورای ملی مقاومت برای بررسی درمورد طرح قطعنامه یی در مجمع عمومی ملل متّحد به نیویورک اعزام شد. در نتیجه تلاشهای او در مجمع عمومی ملل متحد، موضوع تعیین یک نماینده ویژه برای پیگیری مساٌله نقض حقوق بشر در ایران مطرح گردید و مجمع عمومی، کمیسیون حقوق بشر را موظّف نمود که به نماینده خود ماٌموریت بدهد که منتظر اجلاس سالانه کمیسیون نشود و گزارش موقّت خود را به مجمع عمومی ارسال کند.<ref name=":4" /> در ساعت ۱۱۰۵ روز چهار اردیبهشت ۱۳۶۹، زمانیکه دکتر کاظم رجوی برای مراجعه به بانک ازخانه خارج شده بود، دربازگشت تروریستها او را بقتل رساندند.<ref name=":3" />
پروفسور کاظم رجوی، یک کارزار بین‌المللی فشرده و بزرگ را در جهت لغو حکم اعدام مسعود رجوی به راه انداخت. به دعوت او کمیسیونهای بین‌المللی حقوقدانان، شوراها، کلیساها، سازمانهای گوناگون دفاع از حقوق‌بشر همه وارد  شدند و شاه مجبور شد حضور دو وکیل سوئیسی را برای دفاع از اعضای مرکزیت مجاهدین در ایران را بپذیرد. این اقدامات سرانجام منجر به تقلیل حکم اعدام مسعود رجوی به حبس ابد شد.<ref name=":0" /> پروفسور کاظم رجوی در ادامه‌ی فعالیت‌های خود درسال ۱۳۵۵ انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران را تأسیس کرد.<ref name=":2" />


== آغاز زندگی ==
پروفسور کاظم رجوی، پس از انقلاب ضدسلطنتی سال ۱۳۵۸ به عنوان سفیر ایران در مقر اروپایی سازمان ملل‌متحد در ژنو مشغول بکارشد.<ref name=":2" />درسال ۱۳۵۹ کاظم رجوی به عنوان سفیر و رئیس هیئت سیاسی ایران درکشور سنگال و ۷ کشور آفریقای غربی مأمور به کار شد.<ref name=":2" /> با آغاز سرکوب احزاب سیاسی و اعدام‌های دهه‌ی شصت در یاران، دکتر کاظم رجوی فعالیت‌های سیاسی خود علیه جمهوری اسلامی را آغاز کرد.
کاظم رجوی در ۲۹ بهمن ۱۳۱۲شمسی در مشهد (مرکز استان خراسان رضوی) به دنیا آمد. خانه پدری او درطبس شهری درجنوب استان خراسان بود.<ref name=":0">سایت سازمان مجاهدین خلق ایران - دکتر کاظم رجوی شهید بزرگ حقوق بشر [https://www.mojahedin.org/news/137343/دکتر-کاظم-رجوی-شهید-بزرگ-حقوق-بشر]</ref>


== تحصیلات ==
او در آذرماه سال ۱۳۶۲ به عنوان فرستاده ویژه مسئول شورای ملی مقاومت برای بررسی و طرح قطعنامه‌یی در مجمع عمومی ملل متحد به نیویورک اعزام شد. در نتیجه تلاش‌های کاظم رجوی در مجمع عمومی ملل متحد، موضوع تعیین یک نماینده ویژه برای پیگیری نقض حقوق بشر در ایران مطرح شد.
[[پرونده:دکتر کاظم رجوی درکنار برادران وخواهرش.jpg|بندانگشتی|دکتر کاظم رجوی درکنار برادران وخواهرش]]
کاظم رجوی تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم درمشهد گذراند و بعد از گرفتن دیپلم دو سال هم درمدارس شهد معلم بود. . او درسال ۱۳۳۳ درکنکور سراسری دانشگاه‌ها در رشته حقوق پذیرفته می‌شود رشته‌ای که مستقیماً به سیاست راه می‌برد.<ref name=":0" /> در سال ۱۳۳۷از دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران لیسانس گرفت.<ref name=":1">سایت بالاترین [https://www.balatarin.com/permlink/2013/4/24/3302769]</ref> بعداز ارائه دانشنامه خود با نام مقدمه ای بر روانشناسی سیاسی برای ادامه تحصیلات به فرانسه می‌رود.<ref name=":0" />


دکتر کاظم رجوی با تألیف اولین کتابش به‌نام مقدمه بر روانشناسی سیاسی ایران و اخذ دانشنامه خود برای ادامه تحصیلات روانه فرانسه شد. سلسله‌ای از مدارک، محصول تلاشهای تحصیلی و تحقیقاتی کاظم رجوی بود.<ref name=":0" />
پروفسور کاظم رجوی، سرانجام در ساعت ۱۱۰۵ روز ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹در حومه‌ی شهر ژنو در سوئیس، هنگامی‌ که پس از مراجعه به بانک به خانه بازمی‌گشت توسط تروریست‌هایی که از طرف رژیم ایران اعزام شده‌ بودند، به ضرب گلوله کشته شد.<ref name=":3" />


== تحصیل دردانشگاه‌های سویس وفرانسه ==
== کودکی کاظم رجوی ==
کاظم رجوی در سال ۱۳۴۰از دانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس دکترای دولتی در علوم سیاسی<ref name=":1" />درسال ۱۳۴۲ دکترای دولتی درحقوق عمومی ازدانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس و درسال ۱۳۴۳ موفق به قبولی درامتحان دکترای علوم اقتصادی ازهمان دانشکده می‌شود. درسال ۱۳۴۴درکنکور استادیاری دانشکده حقوق وعلوم اقتصادی پاریس قبول شده و درسال ۱۳۵۲رساله خود را درموسسه دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو بپایان می‌رساند
[[پرونده:دوران کودکی دکتر کاظم.jpg|alt=دوران کودکی پروفسور کاظم رجوی|بندانگشتی|دوران کودکی پروفسور کاظم رجوی]]
کاظم رجوی در ۲۹ بهمن ۱۳۱۲شمسی در مشهد (مرکز استان خراسان رضوی) به دنیا آمد. خانه پدری کاظم رجوی در طبس شهری درجنوب استان خراسان بود.<ref name=":0">[https://www.mojahedin.org/news/137343/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1 سایت سازمان مجاهدین خلق ایران - دکتر کاظم رجوی شهید بزرگ حقوق بشر] [https://www.mojahedin.org/news/137343/دکتر-کاظم-رجوی-شهید-بزرگ-حقوق-بشر]</ref> پدرش حسین رجوی فردی تحصیل‌کرده و کارمند اداره‌ی ثبت اسناد بود. مادر او راضیه جلالیان نام داشت و خانه‌دار بود. کاظم رجوی در خانه پدری سال‌های تحصیل خود را تا مقطع دیپلم گذراند. 


کاظم رجوی دارای شش درجه دکترا در رشته‌های حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه‌های فرانسه و سویس است. او درهمان سالها در دانشگاه‌های سویس مشغول به تدریس در رشته‌های مختلف حقوق وعلوم سیاسی بود.<ref name=":0" />
== تحصیلات کاظم رجوی ==
کاظم رجوی تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم در مشهد طی کرد. او پس  از گرفتن دیپلم به مدت دو سال در مدارس شهر مشهد معلم بود. . کاظم رجوی درسال ۱۳۳۳ درکنکور سراسری دانشگاه‌ها در رشته حقوق پذیرفته شد.<ref name=":0" /> او در سال ۱۳۳۷ از دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران لیسانس گرفت.<ref name=":1">[https://www.balatarin.com/permlink/2013/4/24/3302769 سالگرد شهادت شهید بزرگ حقوق‌بشر دکتر كاظم رجوي]</ref> کاظم رجوی پس از ارائه دانشنامه‌ای با نام مقدمه‌ای بر روانشناسی سیاسی، برای ادامه تحصیلات به فرانسه رفت.<ref name=":0" /> سلسله‌ای از مدارک، محصول تلاش‌های تحصیلی و تحقیقاتی کاظم رجوی بود.<ref name=":0" />


== فعالیت‌های سیاسی ==
=== تحصیل در سویس و فرانسه ===
=== کارزار لغو اعدام مسعود رجوی ===
کاظم رجوی در سال ۱۳۴۰ از دانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس، دکترای علوم سیاسی<ref name=":1" /> و درسال ۱۳۴۲ دکترای حقوق عمومی گرفت. او  در سال ۱۳۴۳ موفق به قبولی در امتحان دکترای علوم اقتصادی شد. دکتر کاظم رجوی درسال ۱۳۴۴درکنکور استادیاری دانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس قبول شده و درسال ۱۳۵۲رساله خود را در مؤسسه‌ی دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو به پایان رساند.[[پرونده:دوران دانشجویی دکتر کاظم.jpg|alt=دوران دانشجویی کاظم رجوی|بندانگشتی|دوران دانشجویی کاظم رجوی]]کاظم رجوی مجموعا دارای شش درجه دکترا در رشته‌های حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه‌های فرانسه و سویس بود. وی هم‌زمان در دانشگاه‌های سویس مشغول به تدریس در رشته‌های مختلف حقوق وعلوم سیاسی شد.<ref name=":0" />
سازمان اطلاعات وامنیت کشور (ساواک) ظهر روز اول شهریور طی یکسری تهاجمات که توسط گروه‌های ضربت خودش به سازمان مجاهدین خلق انجام داد که طی آن همه اعضای مرکزیت و بیش از ۹۰٪ اعضای مرکزیت این سازمان دستگیر شدند. مسعود رجوی برادرکوچکتر کاظم رجوی هم که جوانترین عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران بود دراروز اول شهریور جز دستگیرشدگان بود. مسعود رجوی پس از دستگیری و شکنجه، در دادگاه‌های عادی و تجدیدنظر قوای مسلح شاه محکوم به اعدام شده بود.


دکتر کاظم رجوی پس ازشنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش یک کارزاربزرگ را شروع کرد. او وارد یک تلاش و فعالیت سیاسی و سازماندهی یک پیکار گسترده بین‌المللی برای نجات زندانیان سیاسی شد.
== فعالیت‌های سیاسی کاظم رجوی ==
=== کارزار لغو اعدام [[مسعود رجوی]] ===
ظهر روز اول شهریور، سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]])، طی تهاجماتی که توسط گروه‌های ضربت این نیرو انجام شد، همه‌ی اعضای مرکزیت و بیش از ۹۰٪ از اعضای [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] را دستگیر کرد. مسعود رجوی برادر کوچکتر کاظم رجوی  که جوان‌ترین عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران بود،  در شمار دستگیرشدگان قرار داشت. [[مسعود رجوی]] پس از دستگیری و شکنجه، در دادگاه‌های عادی و تجدیدنظر قوای مسلح شاه محکوم به اعدام شد.


چندروز پس ازشنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش هنگامی که کورت والدهایم دبیر کل وقت سازمان ملل متحد به سویس آمده بود دکتر کاظم رجوی اودرخواست که از شاه ایران درخواست لغو حکم اعدام را بکند. کورت والدهایم دریک تماس تلفنی به او خبردادکه با شاه تماس گرفته واز او خواسته که حکم اعدام را لغو کند. دانشجویان هم در اطراف پیست اسکی شاه، تراکتهایی علیه اعدام زندانیان درایران به درخواست او پخش کرده بودند.
دکتر کاظم رجوی پس ازشنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش یک کارزار بین‌المللی بزرگ را برای ممانعت از اجرای حکم اعدام وی آغاز کرد. کاظم رجوی یک تلاش و فعالیت سیاسی و سازماندهی یگسترده بین‌المللی برای نجات زندانیان سیاسی را آغاز کرد.
[[پرونده:دکتر کاظم رجوی تلاش برای نجات جان برادرش ازاعدام.jpg|بندانگشتی|دکتر کاظم رجوی تلاش برای نجات جان برادرش ازاعدام]]
با تلاش کاظم رجوی علاوه بر انبوه تلگرامها، کمیسیونهای بین‌المللی حقوقدانان، شوراها، کلیساها، سازمانهای گوناگون دفاع از حقوق‌بشر همه وارد کار شدند بر اثر این اقدامات دو وکیل سویسی برای دفاع از اعضای مرکزیت مجاهدین به ایران فرستاده شدند.


دکتر کاظم رجوی در مصاحبه تلویزیونی خطاب به مردم سویس گفت:
پروفسور کاظم رجوی، چند روز پس از شنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش هنگامی که کورت والدهایم دبیر کل وقت سازمان ملل متحد به سویس آمده بود، وی را قانع کرد که از شاه ایران بخواهد، احکام اعدام را لغو نماید. کورت والدهایم دریک تماس تلفنی به کاظم رجوی خبرداد که با شاه تماس گرفته و از او خواسته که حکم اعدام را لغو کند.  همچنین دانشجویان به درخواست او،  در اطراف پیست اسکی شاه در سوئیس، تراکت‌هایی علیه اعدام زندانیان درایران  پخش کردند.
[[پرونده:دکتر کاظم رجوی درکنار برادران وخواهرش.jpg|بندانگشتی|کاظم رجوی در کنار برادران و خواهرش|جایگزین=کاظم رجوی در کنار برادران و خواهرش]]
کارزار گسترده‌ی پروفسور کاظم رجوی برای لغو حکم اعدام برادرش شامل ارسال صدها تلگرام، دادن فراخوان به کمیسیونهای بین‌المللی حقوقدانان، شوراها، کلیساها و سازمان‌های گوناگون دفاع از حقوق‌بشر بود که همگی از شاه می‌خواستند احکام اعدام را متوقف کند. تحت تأثیر این فشارها حکومت شاه پذیرفت که دو وکیل سوئیسی در دادگان مرکزیت سازمان مجاهدین برای دفاع شرکت کنند.


ده روز است که محکومیت به اعدام برادرم برای بار دوم تأیید شده و قطعیت یافته‌است. ده روز است که بیش از پیش، وقتی زنگ در به صدا در می‌آید، وقتی تلفن زنگ می‌زند یا کسی به‌سادگی می‌پرسد «آیا اطلاع داری» دلم فرو می‌ریزد. زیرا فکر می‌کنم که خبر بد، خبر اعدام، خبر تیرباران، خبر سرنوشت را آورده‌اند. دلم به‌کار نمی‌چسبد. کم‌کم زندگی و زیباییهایش را فراموش کرده‌ام. ای کاش مرا می‌گرفتند و به جای برادر جوانم زندانی می‌کردند».
دکتر کاظم رجوی با شرکت در یک مصاحبه‌ی تلویزیونی خطاب به مردم سوئیس گفت:<blockquote>«ده روز است که حکم اعدام برادرم برای بار دوم تأیید شده و قطعیت یافته‌است. ده روز است که بیش از پیش، وقتی زنگ در به صدا در می‌آید، وقتی تلفن زنگ می‌زند یا کسی به‌سادگی می‌پرسد «آیا اطلاع داری» دلم فرو می‌ریزد. زیرا فکر می‌کنم که خبر بد، خبر اعدام، خبر تیرباران، خبر سرنوشت را آورده‌اند. دلم به‌کار نمی‌چسبد. کم‌کم زندگی و زیباییهایش را فراموش کرده‌ام. ای کاش مرا می‌گرفتند و به جای برادر جوانم زندانی می‌کردند» </blockquote>سرانجام در اثر فعالیتهای دکتر کاظم رجوی، حکم اعدام مسعود رجوی تبدیل به حبس ابد شد.


دراثر فعالیتهای دکتر کاظم رجوی، حکم اعدام مسعود رجوی تبدیل به حبس ابدبا اعمال شاقه گردید.
دراثر فعالیتهای دکتر کاظم رجوی، حکم اعدام مسعود رجوی تبدیل به حبس ابدبا اعمال شاقه گردید.


درسال ۵۳ یکبار دیگر دکتر کاظم رجوی باخبر شد که همه ملاقاتهای مسعود را قطع کرده‌اند و اورا از زندان قصر به اوین یا زندان کمیته مشترک منتقل کرده‌اند او این را بعنوان یک هشدار تلقی کرد و دوباره دست بکار شدو ازطریق ارگانهای حقوقی شخصیتهای سیاسی، نمایندگان مجلس، افشاگری علیه دستگاه ترور شاه را شروع کرد. چند ماه بعد رژیم ۹ مجاهد و فدایی را در تپه‌های اوین تیرباران کرد. بعدها معلوم شد که نام مسعود هم توسط ساواک در همین لیست قرار داشته ولی قبل از اجرا حذف شده‌است.<ref name=":0" />
درسال ۵۳ یکبار دیگر دکتر کاظم رجوی باخبر شد که همه ملاقات‌های مسعود رجوی را قطع کرده‌ و او را از زندان قصر به اوین یا زندان کمیته مشترک منتقل کرده‌اند. او این عمل  را یک هشدار تلقی کرد و دوباره دست بکار شد. کاظم رجوی از طریق ارگان‌های حقوقی،شخصیتهای سیاسی و نمایندگان مجلس، افشاگری علیه دستگاه ترور شاه را شروع کرد. چند ماه بعد رژیم ۹ مجاهد و فدایی را در تپه‌های اوین تیرباران کرد. بعدها معلوم شد که نام مسعود هم توسط ساواک در همین لیست قرار داشته ولی قبل از اجرا حذف شده‌است.<ref name=":0" />[[پرونده:دکتر کاظم رجوی تلاش برای نجات جان برادرش ازاعدام.jpg|بندانگشتی|دکتر کاظم رجوی با عکسی از برادرش مسعود رجوی|جایگزین=دکتر کاظم رجوی]]پروفسور ژان زیگلر، استاد حقوق از سوئیس نایب‌رئیس کمیته مشورتی شورای حقوق‌بشر ملل متحد دربارهٔ فعالیت‌های دکتر کاظم رجوی برای لغو حکم اعدام مسعود رجوی می‌گوید:<blockquote>«بسیار قبل از این‌که من کاظم را در کمیسیون حقوق‌بشر و در انستیتو، که در آن همکار هم بودیم ببینم،‌می‌شناختم. کاظم رجوی قبل از هر چیز برادر مسعود بود؛ و زمانی که کاظم هنوز در این‌جا یک دانشجو بود، من به یاد دارم، و بسیار انگیزاننده بود، که چطور وقتی مسعود توسط شاه محکوم به مرگ شد، او زمین و زمان را بسیج کرد. </blockquote><blockquote>کاظم یک استراتژی بسیار دقیق داشت. او دوست من بود. وزیر امور خارجه در آن زمان، که پیر گرابر نام داشت، از همان حزب ما بود، یعنی حزب سوسیالیست. شاه ایران تعطیلات خود را در هتل Soulf reta در سنت موریس می‌گذراند؛ و کاظم با کمک همه دوستان سوسیالیستش ترتیبی داد که پیر گرابر در سنت موریس با شاه ملاقات کند، تا از او بخواهد حکم مسعود را تخفیف دهد. </blockquote><blockquote>فکر می‌کنم این در تاریخچه کنفدراسیون… منحصربه‌فرد است که یک مشاور فدرال و یک وزیر که در آن زمان رئیس کنفدراسیون (رئیس‌جمهور سوئیس) بود، نزد یک رئیس کشور دیگر برود تا از او خواهان تخفیف حکم مبارزی از یک کشور خارجی بشود. این سفر پرزیدنت پیر گرابر به سنت موریس به نزد شاه، به واسطه شکیبایی و مبارزه و ظرفیت کاظم شکل گرفت که به‌طور شبانه‌روزی با ما تماس می‌گرفت، و می‌گفت بیایید و به من کمک کنید، و ما از همه طرف Seiche رئیس کنفدراسیون سوئیس را انجام دادیم تا این‌که او قانع شد و با راننده‌اش سوار خودروی مرسدس بنز خود شد و به سنت موریس رفت، با شاه صحبت کرد، و به شاه گفت که گوش کنید، یک نفر هست که به مرگ محکوم شده و او یک رزمنده آزادی است، و برادر یکی از دوستان ما است که یک استاد قدیمی دانشگاه در ژنو است و پرستیژ زیادی دارد و نام او کاظم رجوی است. ما به نام سوئیس از شما می‌خواهیم این حکم مرگ را لغو کنید؛ و شاه تسلیم شد و خوشبختانه مسعود از اعدام نجات پیدا کرد. ولی این عمیقأ انگیزاننده بود که ببینیم کاظم به یمن درایت خود، و نه این‌که صرفاً از روی برآشفتگی فریاد برآورد و اعتراض کند. او فشار را از همه سو روی رئیس کنفدراسیون سازماندهی کرد، با رئیس کنفدراسیون بحث و جدل کرد، مبارزه مجاهدین را با جزئیات علیه ساواک، و دیکتاتوری شاه، و این‌که هدف مجاهدین چیست را به وی توضیح داد؛ و در نهایت رئیس کنفدراسیون (رئیس‌جمهور سوئیس) قانع شد و برای گفتگوی شخصی با شاه ایران به سنت موریس رفت. آنجا بود که من فهمیدم کاظم رجوی از چه ساخته شده بود، و نیروی باور نکردنی جنبشی که او شکل داد از کجا نشأت می‌گرفت. البته از آن نقطه، در من یک دوستی خلل‌ناپذیر نسبت به وی متولد شد.»<ref name=":3">سایت مجاهد- [https://www.mojahedin.org/news/154802/گرامیداشت-شهید-بزرگ-حقوق-بشر-دکتر-کاظم-رجوی گرامیداشت] شهید بزرگ حقوق بشردکتر کاظم رجوی</ref> </blockquote>
 
=== تأسیس یک انجمن بین‌المللی ===
پروفسور ژان زیگلر، استاد حقوق از سوئیس نایب‌رئیس کمیته مشورتی شورای حقوق‌بشر ملل متحد دربارهٔ فعالیتهای دکتر کاظم رجوی برای لغو حکم اعدام مسعود می‌گوید:<blockquote>«بسیار قبل از این‌که من کاظم را در کمیسیون حقوق‌بشر و در انستیتو، که در آن همکار هم بودیم، بشناسم، او قبل از هر چیز برادر مسعود بود؛ و زمانیکه کاظم هنوز در این‌جا یک دانشجو بود، من به یاد دارم، و بسیار انگیزاننده بود، که چطور زمانیکه مسعود توسط شاه محکوم به مرگ شد، او زمین و زمان را بسیج کرد. </blockquote><blockquote>کاظم یک استراتژی بسیار دقیق داشت. او دوست من بود. وزیر امور خارجه در آن زمان، که پیر گرابر نام داشت، از همان حزب ما بود، یعنی حزب سوسیالیت. شاه ایران تعطیلات خود را در هتل Soulf reta در سنت موریس می‌گذراند؛ و کاظم با کمک همه دوستان سوسیالیستش ترتیبی داد که پیر گرابر در سنت موریس در… سوئیس با شاه ملاقات کند، تا از او بخواهد حکم مسعود را تخفیف دهد. </blockquote><blockquote>فکر می‌کنم این در تاریخچه کنفدراسیون… منحصربه‌فرد است که یک مشاور فدرال و یک وزیر که در آن زمان رئیس کنفدراسیون (رئیس‌جمهور سوئیس) بود، نزد یک رئیس کشور دیگر برود تا از او خواهان تخفیف حکم مبارزی از یک کشور خارجی بشود. این سفر پرزیدنت پیر گرابر به سنت موریس به نزد شاه، بواسطه شکیبایی و مبارزه و ظرفیت کاظم شکل گرفت که به‌طور شبانه‌روزی با ما تماس می‌گرفت، و می‌گفت بیایید و به من کمک کنید، و ما از همه طرف Seiche رئیس کنفدراسیون سوئیس را انجام دادیم تا این‌که او قانع شد و با راننده‌اش سوار خودروی مرسدس بنز خود شد و به سنت موریس رفت، با شاه صحبت کرد، و به شاه گفت که گوش کنید، یک نفر هست که به مرگ محکوم شده و او یک رزمنده آزادی است، و برادر یکی از دوستان ما است که یک استاد قدیمی دانشگاه در ژنو است و پرستیژ زیادی دارد و نام او کاظم رجوی است. ما به نام سوئیس از شما می‌خواهیم این حکم مرگ را لغو کنید؛ و شاه تسلیم شد و خوشبختانه مسعود از اعدام نجات پیدا کرد. </blockquote><blockquote>ولی این عمیقاً انگیزاننده بود که ببینیم کاظم به یمن درایت خود، و نه این‌که صرفاً از روی برآشفتگی فریاد برآورد و اعتراض کند. او فشار را از همه سو روی رئیس کنفدراسیون سازماندهی کرد، با رئیس کنفدراسیون بحث و جدل کرد، مبارزه مجاهدین را با جزئیات علیه ساواک، و دیکتاتوری شاه، و این‌که هدف مجاهدین چیست را به وی توضیح داد؛ و در نهایت رئیس کنفدراسیون (رئیس‌جمهور سوئیس) قانع شد و برای گفتگوی شخصی با شاه ایران به سنت موریس رفت. آنجا بود که من فهمیدم کاظم رجوی از چه ساخته شده بود، و نیروی باور نکردنی جنبشی که او شکل داد از کجا نشأت می‌گرفت. البته از آن نقطه، یک دوستی خلل‌ناپذیر نسبت به وی متولد شد.»<ref name=":3">سایت مجاهد- [https://www.mojahedin.org/news/154802/گرامیداشت-شهید-بزرگ-حقوق-بشر-دکتر-کاظم-رجوی گرامیداشت] شهید بزرگ حقوق بشردکتر کاظم رجوی</ref></blockquote>
 
=== تأسیس انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران ===
[[پرونده:دکتر کاظم رجوی.jpg|بندانگشتی|320x320پیکسل|دکتر کاظم رجوی]]
[[پرونده:دکتر کاظم رجوی.jpg|بندانگشتی|320x320پیکسل|دکتر کاظم رجوی]]
دکتر کاظم رجوی درسال ۱۳۵۵درادامه فعالیتهای گسترده خود انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران را تأسیس کرد این انجمن با ارسال نامه سر گشاده با ده هزار وهفتصد امضا توانست حکم اعدام مسعود رجوی را از اعدام به حبس ابد با اعمال شاقه تبدیل کند.<ref name=":2">سایت مجاهد- برادر کوچک - برای خلق حماسه‌ای [https://www.mojahedin.org/news/154623/برادر-کوچک-برای-خلق-حماسه-ای-بزرگ-ب.-بهمنی بزرگ]</ref>
دکتر کاظم رجوی درسال ۱۳۵۵درادامه فعالیتهای گسترده‌ی خود انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران را تأسیس کرد این انجمن با ارسال نامه سر گشاده با ده هزار و هفتصد امضا توانست حکم اعدام مسعود رجوی را از اعدام به حبس ابد تبدیل کند.<ref name=":2">[https://www.mojahedin.org/news/154623/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%A8.-%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C «برادر کوچک» - برای خلق حماسه‌ای بزرگ]</ref>


=== نماینده ایران در دفتر سازمان ملل متحد در ژنو ===
=== نماینده ایران در دفتر سازمان ملل ===
دکتر کاظم همزمان با پیروزی انقلاب به ایران بازگشت. سال ۱۳۵۸ بعنوان سفیر ایران در مقر اروپایی سازمان ملل‌متحد در ژنو مشغول بکارشد.<ref name=":2" />
دکتر کاظم رجوی هم‌زمان با پیروزی انقلاب به ایران بازگشت. او به دلیل شهرتی که در زمینه حقوق داشت در سال ۱۳۵۸ به عنوان سفیر ایران در مقر اروپایی سازمان ملل‌متحد در ژنو انتخاب و مشغول به کار شد.<ref name=":2" />


=== سفیر ایران درسنگال ===
=== کاظم رجوی سفیر ایران در سنگال ===
درسال ۱۳۵۹ او بعنوان سفیر و رئیس هیئت سیاسی ایران درکشور سنگال و ۷کشور آفریقای غربی مأمور مأمور به کار شد اما ده ماه بعد، از این سمت کناره گیری کرد.<ref name=":1" />
درسال ۱۳۵۹ کاظم رجوی به عنوان سفیر و رئیس هیئت سیاسی ایران درکشور سنگال و ۷ کشور آفریقای غربی مأمور به کار شد اما ده ماه بعد، با آغاز سرکوب گروه‌های سیاسی در ایران، از این سمت کناره گیری کرد.<ref name=":1" />


=== فعالیت علیه نقض حقوق بشر در ایران ===
=== فعالیت علیه نقض حقوق بشر در ایران ===
دکتر کاظم رجوی در آذرماه سال ۱۳۶۲ به عنوان فرستاده ویژه مسئول شورای ملی مقاومت برای بررسی درمورد طرح قطعنامه یی در مجمع عمومی ملل متّحد به نیویورک اعزام شد. در نتیجه تلاشهای او در مجمع عمومی ملل متحد، موضوع تعیین یک نماینده ویژه برای پیگیری مساٌله نقض حقوق بشر در ایران مطرح گردید و مجمع عمومی، کمیسیون حقوق بشر را موظّف نمود که به نماینده خود ماٌموریت بدهد که منتظر اجلاس سالانه کمیسیون نشود و گزارش موقّت خود را به مجمع عمومی ارسال کند. این امر پایه‌گذار بسیاری از محکومیتهای رژیم خمینی توسط ارگانهای مختلف ملل متّحد گردید.
[[پرونده:دکتر کاظم در سازمان ملل.jpg|alt=کاظم رجوی|بندانگشتی|کاظم رجوی به نماینده شورای ملی مقاومت در سازمان ملل]]
 
* پروفسور کاظم رجوی در آذرماه سال ۱۳۶۲ به عنوان فرستاده‌ی ویژه‌ی مسئول شورای ملی مقاومت برای بررسی طرح قطعنامه‌ی در مجمع عمومی ملل متحد به آمریکا رفت. در نتیجه تلاش‌های او در مجمع عمومی ملل متحد بود که یک نماینده ویژه برای پیگیری مسأله نقض حقوق بشر در ایران تعیین شد و این مسأله به بررسی گذاشته شد. همچنین مجمع عمومی، کمیسیون حقوق بشر را موظف نمود که هنگام گزارش دادن، گزارش موقت خود را مستقیما به مجمع عمومی ارسال کند. این موضوع در سال‌های بعد نیز پایه‌گذار بسیاری از محکومیت‌های جمهوری اسلامی توسط ارگان‌های سازمان ملل متحد گردید.
ـ در دیماه سال ۱۳۶۳ دکتر کاظم در راٌس هیاٌتی در سی و نهمین اجلاس مجمع عمومی ملل متحد در نیویورک شرکت کرد. در جریان این اجلاس نمایندگان کشورهای مختلف در جریان دیدار هیاٌت مقاومت ایران با آنان، آمادگی شان را برای دادن راٌی مثبت به قطعنامه محکومیت حکومت ایران، به خاطر نقض حقوق بشر در ایران، اعلام کردند. [[پرونده:دکتر کاظم رجوی درسازمان ملل.jpg|بندانگشتی|دکتر کاظم رجوی درسازمان ملل]]ـ در بهمن ۶۳, به همراه هیاٌتی از مقاومت، در چهل و یکمین اجلاس کمیسیون حقوق بشر ملل متحد، که از تاریخ ۱۵ بهمن تا ۲۴ اسفند همان سال در ژنو برگزار گردید، شرکت نمود. هیاٌت نمایندگی شورای ملی مقاومت ضمن شرکت در جلسات متعدّد کمیسیون، با رئیس کمیسیون حقوق بشر و نمایندگان کشورهای مختلف ملاقات نمود و نقض آشکار حقوق بشر در ایران را برای آنان تشریح کرد. دکتر رجوی در ملاقات با رئیس کمیسیون، خواستِ هیاٌت مقاومت ایران دایر بر تصویب قطعنامه یی در محکومیت حکومت ایران و ارجاع مساٌله نقض حقوق بشر در ایران به مجمع عمومی ملل متحد را به اطلاع وی رساند. در اثر فعالیتهای هیاٌت، چهل و یکمین اجلاس کمیسیون حقوق بشر ملل متحد با صدور قطعنامه یی نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد.
 
ـ در دوم اردیبهشت ۱۳۶۴, با دبیر کل سازمان ملل متحد، که برای شرکت در یک کنفرانس به ژنو مسافرت کرده بود، ملاقات و گفتگو کرد. او، در این دیدار، لیست جانباختگان آزادی را به دبیر کل ملل متّحد داد و ادامه نقض وحشتناک حقوق بشر در ایران را به وی یادآوری کرد.
 
کمیسیون سوّم مجمع عمومی ملل متحد برای نخستین بار، در اولین هفته ماه دسامبر ۱۹۸۵ (۱۰ تا ۱۷ آذر ۶۴), در چهلمین اجلاس خود برای اولین بار به بحث و بررسی پیرامون نقض حقوق بشر توسط حکومت ایران پرداخت. این بررسی براساس گزارش نماینده ویژه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، آقای آندریاس آگیلار، صورت گرفت.
 
همزمان با ارائه گزارش نماینده ویژه کمیسیون حقوق بشر به کمیسیون سوم مجمع عمومی سازمان ملل، و در ادامه کوششها و اقدامات چهارساله یی که از طرف شورای ملی مقاومت، برای افشای اعدام زندانیان سیاسی توسط حکومت ایران در محافل بین‌المللی صورت گرفته بود، دکتر کاظم رجوی، فرستاده ویژه مسئول شورای ملی مقاومت، به نیویورک رفت و در اجلاس کمیسیون سوم مجمع عمومی شرکت کرد. او طی ملاقات با ۹۳ هیاٌت نمایندگی، ازجمله ۷۳تن از سفیران کشورهای عضو سازمان ملل پیرامون نقض حقوق بشر توسط حکومت ایران با آنان گفتگو کرد و اسناد و مدارکی از جزئیات نقض آشکار حقوق بشر در ایران را در اختیار آنان قرار داد.
 
دو روز قبل از بررسی قطعنامه مربوط به نقض حقوق بشر در ایران، خانمها مژگان همایونفر و نرگس شایسته و آقای حسین دادخواه، از اسیران شکنجه شده و از بندرسته رژیم خمینی، که به نیویورک اعزام شده بودند، در یک کنفرانس مطبوعاتی در محل سازمان ملل، چگونگی دستگیری و شکنجه‌های خود را برای بیش از ۵۰خبرنگار تشریح کردند. این شاهدان هم چنین با بیش از ۴۰ هیاٌت نمایندگی دیدار کرده و آنان را از وضع دستگیری خود و شکنجه‌های متحمّل شده، آگاه کردند.


سرانجام قطعنامه یی در محکوم شناختن نقض آشکار حقوق بشر در ایران، در نیمه شب جمعه ۶ دسامبر ۱۹۸۵ (۱۵ آذر ۱۳۶۴) با اکثریت ۵۳ راٌی موافق به تصویب رسید و بدین سان شورای می مقاومت ایران به پیروزی بزرگی دست یافت. در پی تصویب این قطعنامه، دکتر کاظم طی مصاحبه یی با روزنامه نیویوک تایمز، ازجمله گفت: «ما تاریخ حقوق بشر را با خونهایمان می‌نویسیم».
* در دی ماه سال ۱۳۶۳ پروفسور کاظم رجوی در رأس هیأتی در سی و نهمین اجلاس مجمع عمومی ملل متحد در نیویورک شرکت کرد. در اجلاس مجمع عمومی ملل متحد نمایندگان پس از دیدارهایی که با هیئت کاظم رجوی داشتند آمادگی خود را برای دادن  رأی مثبت به قطعنامه محکومیت حکومت ایران، به خاطر نقض حقوق بشر در ایران، اعلام کردند.
* پروفسور کاظم رجوی در بهمن ۱۳۶۳ در چهل و یکمین اجلاس کمیسیون حقوق بشر ملل متحد در ژنو شرکت کرد. این اجلاس از تاریخ ۱۵ بهمن تا ۲۴ اسفند همان سال برگزار به طول انجامید. کاظم رجوی در این اجلاس  با رئیس کمیسیون حقوق بشر و نمایندگان بسیاری از کشورها ملاقات کرد و در مورد نقض حقوق بشر در ایران به آن‌ها توضیح داد. دکتر کاظم رجوی از آن‌ها خواست در قطعنامه‌ای نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کنند و این موضوع را به مجمع عمومی ملل متحد ارجاع دهند. در اثر فعالیت‌های پروفسور کاظم رجوی و هیأت همراهش چهل و یکمین اجلاس کمیسیون حقوق بشر ملل متحد با صدور قطعنامه‌یی نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد.


تلاشهای دکتر کاظم در زمینه افشای نقض گسترده حقوق بشر در ایران از آن پس نیز ادامه یافت.<ref name=":4">سایت همبستگی ملی -مقاله دکتر کاظم رجوی شهید بزرگ حقوق بشر نویسنده عبدالعلی معصومی [https://www.hambastegimeli.com/ديدگاه-ها/49420-عبدالعلي-معصومي-دکتر-کاظم-رجوی-شهید-بزرگ-حقوق-بشر]</ref>
*[[پرونده:گرامیداشت جان باختن دکتر کاظم رجوی توسط مریم رجوی-پاریس.jpg|alt=گرامیداشت جان باختن دکتر کاظم رجوی |بندانگشتی|گرامیداشت جان باختن دکتر کاظم رجوی توسط مریم رجوی- پاریس]]در دوم اردیبهشت ۱۳۶۴، پروفسور کاظم رجوی با دبیر کل سازمان ملل متحد در ژنو  ملاقات و گفتگو کرد. کاظم رجوی، در این دیدار، لیستی از جانباختگان در ایران در جریان اعدام زندانیان سیاسی را  به دبیر کل ملل متحد ارائه داد  و به وی در مورد ادامه‌ی نقض وحشتناک حقوق بشر در ایران توضیحاتی داد. پس از این گفتگوها  کمیسیون سوم مجمع عمومی ملل متحد،در چهلمین اجلاس خود و در اولین هفته دسامبر ۱۹۸۵ (۱۰ تا ۱۷ آذر ۶۴) برای نخستین بار بار به بحث و بررسی پیرامون نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران پرداخت. این بررسی بر اساس گزارش نماینده‌ی ویژه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، آقای آندریاس آگیلار، صورت گرفت. همزمان با همین موضوع بود که دکتر کاظم رجوی  به نیویورک رفت و در اجلاس سوم مجمع عمومی شرکت کرد. او در این اجلاس با ۹۳ هیأت و ۷۳ تن از سفرا ونمایندگان کشورهای مختلف دیدار داشت. همچنین او در یک کنفرانس بین المللی با حضور ۵۰ خبرنگار شرکت کرد و در برابر خبرنگاران از دو نفر با نام‌های مژگان همایون‌فر و نرگس شایسته و حسین دادخواه که به تازگی از زندان‌های ایران گریخته بودند خواست تا شکنجه‌هایی که شده بودند را شرح دهند. مجموعه‌ی این تلاش‌ها سرانجام منجر به این شد که در نیمه‌شب ششم دسامبر ۱۹۸۵ مصادف با ۱۵ آذر ۱۳۶۴ مجمع عمومی ملل متحد نقض آشکار حقوق بشر در ایران را محکوم نماید. پروفسور کاظم رجوی پس از این دستاورد در مصاحبه ای با نیویورک تایمز گفت:
<blockquote>«ما تاریخ حقوق بشر را با خونهایمان می‌نویسیم».<ref name=":4">[https://www.hambastegimeli.com/%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/49420-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%8A-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%8A-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%B4% عبدالعلي معصومي: دکتر کاظم رجوی شهید بزرگ حقوق بشر]</ref></blockquote>رژیم ایران که به دلیل این محکومیت بسیار خشمگین شده و آن‌را نتیجه‌ی فعالیت‌های کاظم رجوی می‌دانست در روزنامه کیهان خود در  ۲۱ آذر ۱۳۶۴نوشت:<blockquote>«در دو سال اخیر نمایندهٔ این فرقه در صحنهٔ فعالیت‌های خود همدردی جدیدی یافته‌است که سفیر سیار مسعود رجوی در مراکز دیپلماتیک است. کاظم رجوی که چند ماهی است در نیویورک از این دفتر نمایندگی در سازمان ملل به دفتر دیگر و از این میهمانی به میهمانی دیگر می‌رود و می‌کوشد حمایت نمایندگان دولت‌ها و محافل امپریالیستی را جلب کند، فعالیت می‌نماید.»<ref>[https://event.mojahedin.org/events/4501/%d9%86%d8%ae%d8%b3%d8%aa%db%8c%d9%86-%d9%85%d8%ad%da%a9%d9%88%d9%85%db%8c%d8%aa-%d8%b1%da%98%db%8c%d9%85-%d8%a2%d8%ae%d9%88%d9%86%d8%af%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%af%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%86%d9%82%d8%b6-%d9%85%d8%b3%d8% نخستین محکومیت رژیم آخوندی به دلیل نقض مستمرحقوق بشر]</ref></blockquote>


در پانزدهم سال ۱۳۶۴اولین بار درمجمع عمومی ملل متحد حکومت ایران به دلیل نقض حقوق بشر محکوم شد این محکومیت با برگزاری چهلمین اجلاس عمومی متحد درآذرماه ۶۴ همزمان شد.
== ترور کاظم رجوی ==
[[پرونده:گلباران محل ترور کاظم رجوی.jpg|جایگزین=گلباران محل ترور کاظم رجوی|بندانگشتی|گلباران محل ترور کاظم رجوی]]
در ساعت ۱۱۰۵ روز چهار اردیبهشت ۱۳۶۹، پروفسور کاظم رجوی در حومه ژنو در منطقه‌ای به نام کوپه برای مراجعه به بانک از خانه خارج شد. پیش از این تروریست‌هایی از طرف رژیم ایران برای ترور وی کمین گذاشته بودند. او هنگام بازگشت به خانه مورد اصابت چند گلوله قرار گرفته و جان باخت.


این محکومیت محصول برگزاری کنفرانسهای مطبوعاتی، شرکت درمجامع سیاسی و ملاقات با هیاتهای نمایندگی کشورهای عضو سازمان ملل متحد توسط هیئت اعزامی سازمان مجاهدین به سرپرستی دکتر کاظم رجوی انجام شد.
سه سال بعد، سرویس‌های مخفی آلمان در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۹۲ (۲۳ آبان ۱۳۷۱) به فرانسه اطلاع دادند که دو مأمور مخفی رژیم ایران که از مرز استراسبورگ عبور کرده و وارد فرانسه شده‌اند محمود سجادیان و علی کمالی هستند که از طرف قاضی شاتلن در سوئیس در رابطه با قتل یک ایرانی مخالف تحت تعقیب قرار دارند. این دو نفر با هویت‌هایی به‌نام احمد طاهری با پاسپورت ایرانی و محسن شریفی اصفهانی با پاسپورت ایرانی به فرانسه وارد شدند. در تاریخ ۱۵ نوامبر۹۲ فرانسه این دو نفر را دستگیر کرد. در آخرین روزهای سال۱۹۹۳ (دیماه۱۳۷۲) یک هیئت سه‌نفره از ایران به پاریس رفته و بعد از یک مذاکره در ۸ دیماه ۷۲ این دو تروریست را با خود به تهران برد..


حکومت ایران این محکومیت را حاصل کار دکتر کاظم می‌دانست و از دست او بشدت گزیده بود در روزنامه کیهان ۲۱ آذر ۱۳۶۴نوشت: <blockquote>«در دو سال اخیر نمایندهٔ این فرقه در صحنهٔ فعالیت‌های خود همدردی جدیدی یافته‌است که سفیر سیار مسعود رجوی در مراکز دیپلماتیک است. کاظم رجوی که چند ماهی است در نیویورک از این دفتر نمایندگی در سازمان ملل به دفتر دیگر و از این میهمانی به میهمانی دیگر می‌رود و می‌کوشد حمایت نمایندگان دولت‌ها و محافل امپریالیستی را جلب کند، فعالیت می‌نماید.»<ref>سایت مجاهد - نخستین محکومیت رژیم آخوندی به دلیل نقض مستمر حقوق بشر درمجمع عمومی سازمان ملل [https://www.mojahedin.org/events/4501/نخستین-محکومیت-رژیم-آخوندی-به-دلیل-نقض-مستمرحقوق-بشردر-مجمع-عمومی-ملل-متحد]</ref></blockquote>
۲۹ دسامبر (۸ دی۷۲)، وزارت خارجه فرانسه طی یادداشتی به سوئیس اطلاع داد که به‌دلیل منافع عالی کشور فرانسه، دو ایرانی به سوئیس مسترد نخواهند شد. سوئیس به این اقدام فرانسه اعتراض کرد و به دادگاه عالی فرانسه برای این نقض حقوق بین‌المللی شکایت کرد. دادگاه عالی فرانسه به این درخواست در ۲ آذر۷۳ رسیدگی و اعلام کرد که فرانسه نمی‌بایست تروریست‌های متهم به قتل کاظم رجوی را به ایران می‌فرستاد.<ref name=":3" />


== ترور ==
== آثار کاظم رجوی ==
در ساعت ۱۱۰۵ روز چهار اردیبهشت ۱۳۶۹، زمانیکه دکتر کاظم رجوی برای مراجعه به بانک ازخانه خارج شده بود، دربازگشت تروریستها او را بقتل رساندند.
 
سه سال بعد، سرویسهای مخفی آلمان در تاریخ ۱۴ نوامبر۱۹۹۲ (۲۳ آبان ۱۳۷۱) به فرانسه اطلاع دادند که دو مأمور مخفی رژیم ایران از مرز استراسبورگ عبور کرده و وارد فرانسه شده‌اند و نام اصلی این دو محمود سجادیان و علی کمالی است که از طرف قاضی شاتلن در سوئیس در رابطه با قتل یک ایرانی مخالف تحت تعقیب هستند. این دو نفر با هویتهایی به‌نام احمد طاهری با پاسپورت ایرانی و محسن شریفی اصفهانی با پاسپورت ایرانی به فرانسه وارد شدند. در تاریخ ۱۵ نوامبر۹۲ فرانسه این دو نفر را دستگیر کرد. در آخرین روزهای سال۱۹۹۳ (دیماه۱۳۷۲) یک هیئت سه‌نفره ازحکومت ایران از تهران به پاریس رفته و بعد از یک مذاکره در ۸دیماه۷۲ این دو تروریست را با خود به تهران بردند.
 
۲۹ دسامبر (۸ دی۷۲)، وزارت خارجه فرانسه طی یادداشتی به سوئیس اطلاع داد که به‌دلیل منافع عالی کشور فرانسه دو ایرانی به سوئیس مسترد نخواهند شد. سوئیس به این اقدام فرانسه اعتراض کرد و به دادگاه عالی فرانسه برای این نقض حقوق بین‌المللی شکایت کرد. دادگاه عالی فرانسه به این درخواست در ۲ آذر۷۳ رسیدگی و اعلام کرد که فرانسه نمی‌بایست تروریستهای متهم به قتل کاظم رجوی را به ایران می‌فرستاد.<ref name=":3" />
 
== آثار ==
دکتر کاظم رجوی درکنار تدریس در دانشگاه مقالات و کتابهایی هم در زمینه‌های مختلف نوشته که عبارتنداز:
دکتر کاظم رجوی درکنار تدریس در دانشگاه مقالات و کتابهایی هم در زمینه‌های مختلف نوشته که عبارتنداز:
# «تکامل بورژوازی و جنبشهای خلقی در ایران»، شهادتنامه دکترای علوم سیاسی، دانشگاه پاریس، ۱۹۶۰ ۲ـ «اساسنامه و مقررات استخدام دولتی در ایران»، شهادتنامه دکترای حقوق عمومی، دانشگاه پاریس، ۱۹۶۲
# «تکامل بورژوازی و جنبشهای خلقی در ایران»، شهادتنامه دکترای علوم سیاسی، دانشگاه پاریس، ۱۹۶۰ ۲ـ «اساسنامه و مقررات استخدام دولتی در ایران»، شهادتنامه دکترای حقوق عمومی، دانشگاه پاریس، ۱۹۶۲
خط ۱۴۰: خط ۱۲۷:
# «انقلاب ایران و مجاهدین»، پاریس، ۱۹۸۳
# «انقلاب ایران و مجاهدین»، پاریس، ۱۹۸۳
# «دولت در ایران» در کتاب مؤسسه دانشگاهی مطالعات توسعه اقتصادی ژنو با عنوان «فضاهای سلطان».<ref name=":3" />
# «دولت در ایران» در کتاب مؤسسه دانشگاهی مطالعات توسعه اقتصادی ژنو با عنوان «فضاهای سلطان».<ref name=":3" />
== جستارهای وابسته ==


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۳

کاظم رجوی
کاظم رجوی.jpg
کاظم رجوی
زادروز۲۹ بهمن ۱۳۱۳
مشهد
درگذشت۴ اردیبهشت ۱۳۶۹
دهکده کوپه در حومه ژنو- سوئیس
ملیتایرانی
تابعیتایرانی
تحصیلاتدارای شش دکترا در رشته‌های مختلف حقوق، اقتصاد و علوم سیاسی
از دانشگاهدانشگاه تهران، دانشگاه‌های مختلف فرانسه و سوئیس
شناخته‌شده برایمردم ایران،اعضاء وهواداران سازمان مجاهدین خلق ایران
نقش‌های برجستهاولین نماینده ایران در سازمان ملل، سفیر نماینده شورای ملی مقاومت در سازمان ملل، رئیس هیئت ایران در سنگال
تأثیرپذیرفتگاناعضاء وهواداران سازمان مجاهدین خلق ایران
لقبشهید حقوق بشر
مخالفانرژیم ایران
دیناسلام- شیعه
آثاربیش از ۱۲۰ رساله و کتاب و ترجمه، تکامل بورژوازی در ایران، تجدید نظر در تئوری دولت،انقلاب ایران و مجاهدین، دولت در ایران
خویشاوندانمسعود رجوی - منیره رجوی


کاظم رجوی، (زاده‌ی ۲۹ بهمن ۱۳۱۲–درگذشته در ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹)،در ۲۹ بهمن ماه ۱۳۱۲شمسی در مشهد، به دنیا آمد. کاظم رجوی برادر بزرگتر مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق ایران است. کاظم رجوی تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم در همین شهر گذراند. کاظم رجوی پس از گرفتن دیپلم به مدت دو سال به معلمی پرداخت و در سال ۱۳۳۳ در کنکور سراسری دانشگاه‌ها در رشته حقوق پذیرفته شد. وی هم‌زمان به مبارزات دکتر محمد مصدق علاقه‌مند شد و در زمره‌ی هواداران او درآمد.[۱] کاظم رجوی پس از تألیف اولین کتابش به نام «مقدمه‌ای بر روانشناسی سیاسی ایران» برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد. او در دانشگاه‌های فرانسه و سوئیس به تحصیل پرداخت و موفق به اخذ شش دکترا در رشته‌های مختلف حقوق و علوم سیاسی گشت.[۲] کاظم رجوی در سال ۱۳۵۲رساله خود را در مؤسسه دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو به پایان رساند.

پروفسور کاظم رجوی چند روز پس از شنیدن خبر صدور حکم اعدام برای برادرش، هنگامی که کورت والدهایم دبیر کل وقت سازمان ملل متحد به سوئیس آمده بود، وی را متقاعد کرد که از شاه ایران بخواهد از اعدام زندانیان صرف نظر کند. کورت والدهایم دریک تماس تلفنی به کاظم رجوی خبرداد که با شاه تماس گرفته و از او خواسته است حکم اعدام را لغو کند. در همان زمان، دانشجویان در اطراف پیست اسکی شاه در سوئیس، تراکت‌هایی علیه اعدام زندانیان درایران به درخواست او پخش کرده بودند.

پروفسور کاظم رجوی، یک کارزار بین‌المللی فشرده و بزرگ را در جهت لغو حکم اعدام مسعود رجوی به راه انداخت. به دعوت او کمیسیونهای بین‌المللی حقوقدانان، شوراها، کلیساها، سازمانهای گوناگون دفاع از حقوق‌بشر همه وارد شدند و شاه مجبور شد حضور دو وکیل سوئیسی را برای دفاع از اعضای مرکزیت مجاهدین در ایران را بپذیرد. این اقدامات سرانجام منجر به تقلیل حکم اعدام مسعود رجوی به حبس ابد شد.[۱] پروفسور کاظم رجوی در ادامه‌ی فعالیت‌های خود درسال ۱۳۵۵ انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران را تأسیس کرد.[۳]

پروفسور کاظم رجوی، پس از انقلاب ضدسلطنتی سال ۱۳۵۸ به عنوان سفیر ایران در مقر اروپایی سازمان ملل‌متحد در ژنو مشغول بکارشد.[۳]درسال ۱۳۵۹ کاظم رجوی به عنوان سفیر و رئیس هیئت سیاسی ایران درکشور سنگال و ۷ کشور آفریقای غربی مأمور به کار شد.[۳] با آغاز سرکوب احزاب سیاسی و اعدام‌های دهه‌ی شصت در یاران، دکتر کاظم رجوی فعالیت‌های سیاسی خود علیه جمهوری اسلامی را آغاز کرد.

او در آذرماه سال ۱۳۶۲ به عنوان فرستاده ویژه مسئول شورای ملی مقاومت برای بررسی و طرح قطعنامه‌یی در مجمع عمومی ملل متحد به نیویورک اعزام شد. در نتیجه تلاش‌های کاظم رجوی در مجمع عمومی ملل متحد، موضوع تعیین یک نماینده ویژه برای پیگیری نقض حقوق بشر در ایران مطرح شد.

پروفسور کاظم رجوی، سرانجام در ساعت ۱۱۰۵ روز ۴ اردیبهشت ۱۳۶۹در حومه‌ی شهر ژنو در سوئیس، هنگامی‌ که پس از مراجعه به بانک به خانه بازمی‌گشت توسط تروریست‌هایی که از طرف رژیم ایران اعزام شده‌ بودند، به ضرب گلوله کشته شد.[۴]

کودکی کاظم رجوی

دوران کودکی پروفسور کاظم رجوی
دوران کودکی پروفسور کاظم رجوی

کاظم رجوی در ۲۹ بهمن ۱۳۱۲شمسی در مشهد (مرکز استان خراسان رضوی) به دنیا آمد. خانه پدری کاظم رجوی در طبس شهری درجنوب استان خراسان بود.[۱] پدرش حسین رجوی فردی تحصیل‌کرده و کارمند اداره‌ی ثبت اسناد بود. مادر او راضیه جلالیان نام داشت و خانه‌دار بود. کاظم رجوی در خانه پدری سال‌های تحصیل خود را تا مقطع دیپلم گذراند.

تحصیلات کاظم رجوی

کاظم رجوی تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم در مشهد طی کرد. او پس از گرفتن دیپلم به مدت دو سال در مدارس شهر مشهد معلم بود. . کاظم رجوی درسال ۱۳۳۳ درکنکور سراسری دانشگاه‌ها در رشته حقوق پذیرفته شد.[۱] او در سال ۱۳۳۷ از دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران لیسانس گرفت.[۲] کاظم رجوی پس از ارائه دانشنامه‌ای با نام مقدمه‌ای بر روانشناسی سیاسی، برای ادامه تحصیلات به فرانسه رفت.[۱] سلسله‌ای از مدارک، محصول تلاش‌های تحصیلی و تحقیقاتی کاظم رجوی بود.[۱]

تحصیل در سویس و فرانسه

کاظم رجوی در سال ۱۳۴۰ از دانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس، دکترای علوم سیاسی[۲] و درسال ۱۳۴۲ دکترای حقوق عمومی گرفت. او در سال ۱۳۴۳ موفق به قبولی در امتحان دکترای علوم اقتصادی شد. دکتر کاظم رجوی درسال ۱۳۴۴درکنکور استادیاری دانشکده حقوق و علوم اقتصادی پاریس قبول شده و درسال ۱۳۵۲رساله خود را در مؤسسه‌ی دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو به پایان رساند.

دوران دانشجویی کاظم رجوی
دوران دانشجویی کاظم رجوی

کاظم رجوی مجموعا دارای شش درجه دکترا در رشته‌های حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه‌های فرانسه و سویس بود. وی هم‌زمان در دانشگاه‌های سویس مشغول به تدریس در رشته‌های مختلف حقوق وعلوم سیاسی شد.[۱]

فعالیت‌های سیاسی کاظم رجوی

کارزار لغو اعدام مسعود رجوی

ظهر روز اول شهریور، سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک)، طی تهاجماتی که توسط گروه‌های ضربت این نیرو انجام شد، همه‌ی اعضای مرکزیت و بیش از ۹۰٪ از اعضای سازمان مجاهدین خلق را دستگیر کرد. مسعود رجوی برادر کوچکتر کاظم رجوی که جوان‌ترین عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران بود، در شمار دستگیرشدگان قرار داشت. مسعود رجوی پس از دستگیری و شکنجه، در دادگاه‌های عادی و تجدیدنظر قوای مسلح شاه محکوم به اعدام شد.

دکتر کاظم رجوی پس ازشنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش یک کارزار بین‌المللی بزرگ را برای ممانعت از اجرای حکم اعدام وی آغاز کرد. کاظم رجوی یک تلاش و فعالیت سیاسی و سازماندهی یگسترده بین‌المللی برای نجات زندانیان سیاسی را آغاز کرد.

پروفسور کاظم رجوی، چند روز پس از شنیدن خبر صدور حکم اعدام برادرش هنگامی که کورت والدهایم دبیر کل وقت سازمان ملل متحد به سویس آمده بود، وی را قانع کرد که از شاه ایران بخواهد، احکام اعدام را لغو نماید. کورت والدهایم دریک تماس تلفنی به کاظم رجوی خبرداد که با شاه تماس گرفته و از او خواسته که حکم اعدام را لغو کند. همچنین دانشجویان به درخواست او، در اطراف پیست اسکی شاه در سوئیس، تراکت‌هایی علیه اعدام زندانیان درایران پخش کردند.

کاظم رجوی در کنار برادران و خواهرش
کاظم رجوی در کنار برادران و خواهرش

کارزار گسترده‌ی پروفسور کاظم رجوی برای لغو حکم اعدام برادرش شامل ارسال صدها تلگرام، دادن فراخوان به کمیسیونهای بین‌المللی حقوقدانان، شوراها، کلیساها و سازمان‌های گوناگون دفاع از حقوق‌بشر بود که همگی از شاه می‌خواستند احکام اعدام را متوقف کند. تحت تأثیر این فشارها حکومت شاه پذیرفت که دو وکیل سوئیسی در دادگان مرکزیت سازمان مجاهدین برای دفاع شرکت کنند.

دکتر کاظم رجوی با شرکت در یک مصاحبه‌ی تلویزیونی خطاب به مردم سوئیس گفت:

«ده روز است که حکم اعدام برادرم برای بار دوم تأیید شده و قطعیت یافته‌است. ده روز است که بیش از پیش، وقتی زنگ در به صدا در می‌آید، وقتی تلفن زنگ می‌زند یا کسی به‌سادگی می‌پرسد «آیا اطلاع داری» دلم فرو می‌ریزد. زیرا فکر می‌کنم که خبر بد، خبر اعدام، خبر تیرباران، خبر سرنوشت را آورده‌اند. دلم به‌کار نمی‌چسبد. کم‌کم زندگی و زیباییهایش را فراموش کرده‌ام. ای کاش مرا می‌گرفتند و به جای برادر جوانم زندانی می‌کردند»

سرانجام در اثر فعالیتهای دکتر کاظم رجوی، حکم اعدام مسعود رجوی تبدیل به حبس ابد شد.

دراثر فعالیتهای دکتر کاظم رجوی، حکم اعدام مسعود رجوی تبدیل به حبس ابدبا اعمال شاقه گردید.

درسال ۵۳ یکبار دیگر دکتر کاظم رجوی باخبر شد که همه ملاقات‌های مسعود رجوی را قطع کرده‌ و او را از زندان قصر به اوین یا زندان کمیته مشترک منتقل کرده‌اند. او این عمل را یک هشدار تلقی کرد و دوباره دست بکار شد. کاظم رجوی از طریق ارگان‌های حقوقی،شخصیتهای سیاسی و نمایندگان مجلس، افشاگری علیه دستگاه ترور شاه را شروع کرد. چند ماه بعد رژیم ۹ مجاهد و فدایی را در تپه‌های اوین تیرباران کرد. بعدها معلوم شد که نام مسعود هم توسط ساواک در همین لیست قرار داشته ولی قبل از اجرا حذف شده‌است.[۱]

دکتر کاظم رجوی
دکتر کاظم رجوی با عکسی از برادرش مسعود رجوی

پروفسور ژان زیگلر، استاد حقوق از سوئیس نایب‌رئیس کمیته مشورتی شورای حقوق‌بشر ملل متحد دربارهٔ فعالیت‌های دکتر کاظم رجوی برای لغو حکم اعدام مسعود رجوی می‌گوید:

«بسیار قبل از این‌که من کاظم را در کمیسیون حقوق‌بشر و در انستیتو، که در آن همکار هم بودیم ببینم،‌می‌شناختم. کاظم رجوی قبل از هر چیز برادر مسعود بود؛ و زمانی که کاظم هنوز در این‌جا یک دانشجو بود، من به یاد دارم، و بسیار انگیزاننده بود، که چطور وقتی مسعود توسط شاه محکوم به مرگ شد، او زمین و زمان را بسیج کرد.

کاظم یک استراتژی بسیار دقیق داشت. او دوست من بود. وزیر امور خارجه در آن زمان، که پیر گرابر نام داشت، از همان حزب ما بود، یعنی حزب سوسیالیست. شاه ایران تعطیلات خود را در هتل Soulf reta در سنت موریس می‌گذراند؛ و کاظم با کمک همه دوستان سوسیالیستش ترتیبی داد که پیر گرابر در سنت موریس با شاه ملاقات کند، تا از او بخواهد حکم مسعود را تخفیف دهد.

فکر می‌کنم این در تاریخچه کنفدراسیون… منحصربه‌فرد است که یک مشاور فدرال و یک وزیر که در آن زمان رئیس کنفدراسیون (رئیس‌جمهور سوئیس) بود، نزد یک رئیس کشور دیگر برود تا از او خواهان تخفیف حکم مبارزی از یک کشور خارجی بشود. این سفر پرزیدنت پیر گرابر به سنت موریس به نزد شاه، به واسطه شکیبایی و مبارزه و ظرفیت کاظم شکل گرفت که به‌طور شبانه‌روزی با ما تماس می‌گرفت، و می‌گفت بیایید و به من کمک کنید، و ما از همه طرف Seiche رئیس کنفدراسیون سوئیس را انجام دادیم تا این‌که او قانع شد و با راننده‌اش سوار خودروی مرسدس بنز خود شد و به سنت موریس رفت، با شاه صحبت کرد، و به شاه گفت که گوش کنید، یک نفر هست که به مرگ محکوم شده و او یک رزمنده آزادی است، و برادر یکی از دوستان ما است که یک استاد قدیمی دانشگاه در ژنو است و پرستیژ زیادی دارد و نام او کاظم رجوی است. ما به نام سوئیس از شما می‌خواهیم این حکم مرگ را لغو کنید؛ و شاه تسلیم شد و خوشبختانه مسعود از اعدام نجات پیدا کرد. ولی این عمیقأ انگیزاننده بود که ببینیم کاظم به یمن درایت خود، و نه این‌که صرفاً از روی برآشفتگی فریاد برآورد و اعتراض کند. او فشار را از همه سو روی رئیس کنفدراسیون سازماندهی کرد، با رئیس کنفدراسیون بحث و جدل کرد، مبارزه مجاهدین را با جزئیات علیه ساواک، و دیکتاتوری شاه، و این‌که هدف مجاهدین چیست را به وی توضیح داد؛ و در نهایت رئیس کنفدراسیون (رئیس‌جمهور سوئیس) قانع شد و برای گفتگوی شخصی با شاه ایران به سنت موریس رفت. آنجا بود که من فهمیدم کاظم رجوی از چه ساخته شده بود، و نیروی باور نکردنی جنبشی که او شکل داد از کجا نشأت می‌گرفت. البته از آن نقطه، در من یک دوستی خلل‌ناپذیر نسبت به وی متولد شد.»[۴]

تأسیس یک انجمن بین‌المللی

دکتر کاظم رجوی

دکتر کاظم رجوی درسال ۱۳۵۵درادامه فعالیتهای گسترده‌ی خود انجمن بین‌المللی خانواده‌های زندانیان سیاسی ایران را تأسیس کرد این انجمن با ارسال نامه سر گشاده با ده هزار و هفتصد امضا توانست حکم اعدام مسعود رجوی را از اعدام به حبس ابد تبدیل کند.[۳]

نماینده ایران در دفتر سازمان ملل

دکتر کاظم رجوی هم‌زمان با پیروزی انقلاب به ایران بازگشت. او به دلیل شهرتی که در زمینه حقوق داشت در سال ۱۳۵۸ به عنوان سفیر ایران در مقر اروپایی سازمان ملل‌متحد در ژنو انتخاب و مشغول به کار شد.[۳]

کاظم رجوی سفیر ایران در سنگال

درسال ۱۳۵۹ کاظم رجوی به عنوان سفیر و رئیس هیئت سیاسی ایران درکشور سنگال و ۷ کشور آفریقای غربی مأمور به کار شد اما ده ماه بعد، با آغاز سرکوب گروه‌های سیاسی در ایران، از این سمت کناره گیری کرد.[۲]

فعالیت علیه نقض حقوق بشر در ایران

کاظم رجوی
کاظم رجوی به نماینده شورای ملی مقاومت در سازمان ملل
  • پروفسور کاظم رجوی در آذرماه سال ۱۳۶۲ به عنوان فرستاده‌ی ویژه‌ی مسئول شورای ملی مقاومت برای بررسی طرح قطعنامه‌ی در مجمع عمومی ملل متحد به آمریکا رفت. در نتیجه تلاش‌های او در مجمع عمومی ملل متحد بود که یک نماینده ویژه برای پیگیری مسأله نقض حقوق بشر در ایران تعیین شد و این مسأله به بررسی گذاشته شد. همچنین مجمع عمومی، کمیسیون حقوق بشر را موظف نمود که هنگام گزارش دادن، گزارش موقت خود را مستقیما به مجمع عمومی ارسال کند. این موضوع در سال‌های بعد نیز پایه‌گذار بسیاری از محکومیت‌های جمهوری اسلامی توسط ارگان‌های سازمان ملل متحد گردید.
  • در دی ماه سال ۱۳۶۳ پروفسور کاظم رجوی در رأس هیأتی در سی و نهمین اجلاس مجمع عمومی ملل متحد در نیویورک شرکت کرد. در اجلاس مجمع عمومی ملل متحد نمایندگان پس از دیدارهایی که با هیئت کاظم رجوی داشتند آمادگی خود را برای دادن رأی مثبت به قطعنامه محکومیت حکومت ایران، به خاطر نقض حقوق بشر در ایران، اعلام کردند.
  • پروفسور کاظم رجوی در بهمن ۱۳۶۳ در چهل و یکمین اجلاس کمیسیون حقوق بشر ملل متحد در ژنو شرکت کرد. این اجلاس از تاریخ ۱۵ بهمن تا ۲۴ اسفند همان سال برگزار به طول انجامید. کاظم رجوی در این اجلاس با رئیس کمیسیون حقوق بشر و نمایندگان بسیاری از کشورها ملاقات کرد و در مورد نقض حقوق بشر در ایران به آن‌ها توضیح داد. دکتر کاظم رجوی از آن‌ها خواست در قطعنامه‌ای نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کنند و این موضوع را به مجمع عمومی ملل متحد ارجاع دهند. در اثر فعالیت‌های پروفسور کاظم رجوی و هیأت همراهش چهل و یکمین اجلاس کمیسیون حقوق بشر ملل متحد با صدور قطعنامه‌یی نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد.
  • گرامیداشت جان باختن دکتر کاظم رجوی
    گرامیداشت جان باختن دکتر کاظم رجوی توسط مریم رجوی- پاریس
    در دوم اردیبهشت ۱۳۶۴، پروفسور کاظم رجوی با دبیر کل سازمان ملل متحد در ژنو ملاقات و گفتگو کرد. کاظم رجوی، در این دیدار، لیستی از جانباختگان در ایران در جریان اعدام زندانیان سیاسی را به دبیر کل ملل متحد ارائه داد و به وی در مورد ادامه‌ی نقض وحشتناک حقوق بشر در ایران توضیحاتی داد. پس از این گفتگوها کمیسیون سوم مجمع عمومی ملل متحد،در چهلمین اجلاس خود و در اولین هفته دسامبر ۱۹۸۵ (۱۰ تا ۱۷ آذر ۶۴) برای نخستین بار بار به بحث و بررسی پیرامون نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران پرداخت. این بررسی بر اساس گزارش نماینده‌ی ویژه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، آقای آندریاس آگیلار، صورت گرفت. همزمان با همین موضوع بود که دکتر کاظم رجوی به نیویورک رفت و در اجلاس سوم مجمع عمومی شرکت کرد. او در این اجلاس با ۹۳ هیأت و ۷۳ تن از سفرا ونمایندگان کشورهای مختلف دیدار داشت. همچنین او در یک کنفرانس بین المللی با حضور ۵۰ خبرنگار شرکت کرد و در برابر خبرنگاران از دو نفر با نام‌های مژگان همایون‌فر و نرگس شایسته و حسین دادخواه که به تازگی از زندان‌های ایران گریخته بودند خواست تا شکنجه‌هایی که شده بودند را شرح دهند. مجموعه‌ی این تلاش‌ها سرانجام منجر به این شد که در نیمه‌شب ششم دسامبر ۱۹۸۵ مصادف با ۱۵ آذر ۱۳۶۴ مجمع عمومی ملل متحد نقض آشکار حقوق بشر در ایران را محکوم نماید. پروفسور کاظم رجوی پس از این دستاورد در مصاحبه ای با نیویورک تایمز گفت:

«ما تاریخ حقوق بشر را با خونهایمان می‌نویسیم».[۵]

رژیم ایران که به دلیل این محکومیت بسیار خشمگین شده و آن‌را نتیجه‌ی فعالیت‌های کاظم رجوی می‌دانست در روزنامه کیهان خود در ۲۱ آذر ۱۳۶۴نوشت:

«در دو سال اخیر نمایندهٔ این فرقه در صحنهٔ فعالیت‌های خود همدردی جدیدی یافته‌است که سفیر سیار مسعود رجوی در مراکز دیپلماتیک است. کاظم رجوی که چند ماهی است در نیویورک از این دفتر نمایندگی در سازمان ملل به دفتر دیگر و از این میهمانی به میهمانی دیگر می‌رود و می‌کوشد حمایت نمایندگان دولت‌ها و محافل امپریالیستی را جلب کند، فعالیت می‌نماید.»[۶]

ترور کاظم رجوی

گلباران محل ترور کاظم رجوی
گلباران محل ترور کاظم رجوی

در ساعت ۱۱۰۵ روز چهار اردیبهشت ۱۳۶۹، پروفسور کاظم رجوی در حومه ژنو در منطقه‌ای به نام کوپه برای مراجعه به بانک از خانه خارج شد. پیش از این تروریست‌هایی از طرف رژیم ایران برای ترور وی کمین گذاشته بودند. او هنگام بازگشت به خانه مورد اصابت چند گلوله قرار گرفته و جان باخت.

سه سال بعد، سرویس‌های مخفی آلمان در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۹۲ (۲۳ آبان ۱۳۷۱) به فرانسه اطلاع دادند که دو مأمور مخفی رژیم ایران که از مرز استراسبورگ عبور کرده و وارد فرانسه شده‌اند محمود سجادیان و علی کمالی هستند که از طرف قاضی شاتلن در سوئیس در رابطه با قتل یک ایرانی مخالف تحت تعقیب قرار دارند. این دو نفر با هویت‌هایی به‌نام احمد طاهری با پاسپورت ایرانی و محسن شریفی اصفهانی با پاسپورت ایرانی به فرانسه وارد شدند. در تاریخ ۱۵ نوامبر۹۲ فرانسه این دو نفر را دستگیر کرد. در آخرین روزهای سال۱۹۹۳ (دیماه۱۳۷۲) یک هیئت سه‌نفره از ایران به پاریس رفته و بعد از یک مذاکره در ۸ دیماه ۷۲ این دو تروریست را با خود به تهران برد..

۲۹ دسامبر (۸ دی۷۲)، وزارت خارجه فرانسه طی یادداشتی به سوئیس اطلاع داد که به‌دلیل منافع عالی کشور فرانسه، دو ایرانی به سوئیس مسترد نخواهند شد. سوئیس به این اقدام فرانسه اعتراض کرد و به دادگاه عالی فرانسه برای این نقض حقوق بین‌المللی شکایت کرد. دادگاه عالی فرانسه به این درخواست در ۲ آذر۷۳ رسیدگی و اعلام کرد که فرانسه نمی‌بایست تروریست‌های متهم به قتل کاظم رجوی را به ایران می‌فرستاد.[۴]

آثار کاظم رجوی

دکتر کاظم رجوی درکنار تدریس در دانشگاه مقالات و کتابهایی هم در زمینه‌های مختلف نوشته که عبارتنداز:

  1. «تکامل بورژوازی و جنبشهای خلقی در ایران»، شهادتنامه دکترای علوم سیاسی، دانشگاه پاریس، ۱۹۶۰ ۲ـ «اساسنامه و مقررات استخدام دولتی در ایران»، شهادتنامه دکترای حقوق عمومی، دانشگاه پاریس، ۱۹۶۲
  2. «وضعیت اپوزیسیون در قانون اساسی در جمهوری پنجم فرانسه»، مقاله در مجله فرانسوی «پس‌فردا»، شماره۷۸، نوامبر۱۹۶۵
  3. «تجدید نظر در تئوری دولت» شهادتنامه دکترای مؤسسه دانشگاهی مطالعات بین‌المللی ژنو، ۱۹۶۹
  4. «دیالکتیک در تاریخ و در طبیعت» متن دو کنفرانس در «مرکز مطالعات مردمی برای سوسیالیسم»، پاریس، ۱۹۷۶
  5. «انقلاب ایران و مجاهدین»، پاریس، ۱۹۸۳
  6. «دولت در ایران» در کتاب مؤسسه دانشگاهی مطالعات توسعه اقتصادی ژنو با عنوان «فضاهای سلطان».[۴]

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران - دکتر کاظم رجوی شهید بزرگ حقوق بشر [۱]
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ سالگرد شهادت شهید بزرگ حقوق‌بشر دکتر كاظم رجوي
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ «برادر کوچک» - برای خلق حماسه‌ای بزرگ
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ سایت مجاهد- گرامیداشت شهید بزرگ حقوق بشردکتر کاظم رجوی
  5. ↑ عبدالعلي معصومي: دکتر کاظم رجوی شهید بزرگ حقوق بشر
  6. ↑ نخستین محکومیت رژیم آخوندی به دلیل نقض مستمرحقوق بشر
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاظم_رجوی&oldid=69492»