|
|
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| '''محیط زیست ایران''' به همهی محیطهایی گفته می شود که در زندگی در این کشور در آن جریان دارد.<ref>[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA&SSOReturnPage=Check&Rand=0 محیط زیست]</ref> به این ترتیب، از شهرها و روستاها، تا جنگلها و کوهها و رودخانهها همگی محیط زیست به شمار میروند. اکوسیستم یک سیستم طبیعی در محیط زیست است. سیستمی شامل گیاهان، حیوانات و میکروارگانیزمها که در یک ناحیه مشخص با همهی عوامل و اجزای فیزیکی غیرزندهی همان محیط در ارتباط هستند.<ref>[https://www.amazon.com/Elemental-Geosystems-8th-Robert-Christopherson/dp/032198501X رابرت کریستوفرسون -Elemental Geosystems]</ref> | | [[پرونده:محیط زیست ایران.jpg|جایگزین=محیط زیست ایران|بندانگشتی|محیط زیست ایران|386x386پیکسل]] |
| | '''محیط زیست ایران،''' به همهی محیطهایی گفته میشود که زندگی در این کشور در آن جریان دارد.<ref>[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7+%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA&SSOReturnPage=Check&Rand=0 محیط زیست]</ref> به این ترتیب، از شهرها و روستاها، تا جنگلها و کوهها و رودخانهها همگی محیط زیست به شمار میروند. اکوسیستم یک سیستم طبیعی در محیط زیست است. سیستمی شامل گیاهان، حیوانات و میکروارگانیزمها که در یک ناحیه مشخص با همهی عوامل و اجزای فیزیکی غیرزندهی همان محیط در ارتباط هستند.<ref>[https://www.amazon.com/Elemental-Geosystems-8th-Robert-Christopherson/dp/032198501X رابرت کریستوفرسون -Elemental Geosystems]</ref> محیط زیست ایران در سالهای اخیر به ویژه ۴۰ سال گذشته آسیبهای زیادی دیده است. به گفتهی فائو از ۱۸ میلیون جنگل در ایران تنها ۷ ملیون هکتار باقی مانده است. تا … علت عمدهی نابودی جنگلها در ایران برداشت بیرویه و غیرقانونی چوب، آتشسوزی، فرسایش خاک و خشکسالی های ناشی از برهم خوردن عامدانهی اکوسیستم است.<ref name=":02" /> بسیاری از دریاچههای ایران در سالهای پس از حاکمیت جمهوری اسلام خشک شدهاند یا در حال خشکشدن هستند. دریاچهی ارومیه، هامون، بختگان و … از این جمله هستند.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/453703/%DB%B2%DB%B0%DB%B4%DB%B0-%D8%B2%D9%86%DA%AF-%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%AE%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9% زنگ هشدار بحران وخیم بی آبی در ایران]-خبرگزاری رسمی حوزه</ref> دریاچه ارومیه از میانههای دهه ۸۰ شروع به خشک شدن کرد و امروزه در خطر خشک شدن کامل قرار دارد. بررسی تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که در سال ۲۰۱۵ این دریاچه ۸۸ درصد مساحت خود را از دست داده است. از جمله دلایل خشک شدن دریاچهها، سدسازی بی رویه'''،''' ساخت بزرگراه بر روی دریاچه، و استفاده بی رویه از منابع آب حوزه آبریز دریاچه و … است. تحقیق جدیدی توسط گروهی از محققان در آمریکای شمالی نشان میدهد که خشکسالی تنها منجر به کاهش ۵ درصدی بارش در حوزه آبریز دریاچه شده است. خاک حاصلخیز و کوههای ایران نیز در سالهای اخیر آسیبهای بسیاری دیدهاند. فعالیتهایی با بهانههای عمرانی نظیر راهسازی، معدنکاوی، خطوط انتقال نیرو و ساخت و ساز که اغلب بدون ارزیابی زیستمحیطی واقعی برای سودجویی اما تحت عنوان توسعه صورت میگیرد یکی از مهمترین عواملی است به محیطهای کوهستانی کشور آسیبهای بسیاری رسانده است.<ref name=":4">[https://www.hamshahrionline.ir/news/383471/%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DA%A هشدار نسبت به تخریب کوهها در روز جهانی پاکسازی کوهستان]سایت روزنامه همشهری</ref> |
|
| |
|
| در همین رابطه مستند مادرکشی، نگاهی آسيبشناسانه به وضعيت حکمرانی آب در ايران دارد. اين فیلم با رويکردی پژوهشی میکوشد ضمن به تصوير کشيدن مظاهر و نتايج بحران آب، به بررسی عوامل مختلف شکلگیری اين بحران در ايران بپردازد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=C9xf_PaGE5s مستند مادرکشی] - مجله دانش و بنیان</ref> | | عملیات معدنکاوی و جادهکشی در کوه دماوند که از آن با عنوان نماد کوههای ایران یاد میشود نمونه برجسته رفتارهای غیرمسئولانه با محیطهای کوهستانی است.<ref name=":4" /> |
|
| |
|
| محیط زیست ایران در سالهای اخیر به ویژه ۴۰ سال گذشته آسیبهای زیادی دیده است. به گفتهی فائو از ۱۸ میلیون جنگل در ایران تنها ۷ ملیون هکتار باقی مانده است. | | از جمله آسیبهای دیگر به محیط زیست فرسایش خاک ایران است. ایران دارای رتبه اول فرسایش خاک در جهان است. فرسایش خاک در ایران ۴ برابر میانگین جهانی است. این در حالی است که برای تشکیل هر یک سانتیمتر مکعب خاک ۷۰۰ سال زمان لازم است.<ref>[https://maj.ir/index.aspx?page_=dorsaetoolseevents&lang=1&sub=0&PageID=71396&PageIDF=0&tempname=Main مدت زمان لازم برای تشکیل خاک]</ref> علت فرسودگی خاک در ایران تغییر کاربری دشتها، تغییر مسیر عمدی رودخانهها، از میان بردن پوشش گیاهی و ... است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/10/03/2167076/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%DA%A9 رتبه اول ایران در فرسایش خاک]</ref> |
|
| |
|
| رودخانهها:بیشتر بخش های ایران با کمبود آب و خشکسالی رو به رو هستند که نمونه آن خشک شدن دریاچه ارومیه در شمال ایران است، دریاچهای که زمانی جزو شش دریاچه بزرگ نمک جهان به شمار میآمد، اکنون ناپدید شده است. دریاچه ای که مساحت آن نزدیک به پنج هزار کیلومتر مربع بود که اکنون دو هزار کیلومتر مربع از آن باقی است، رودخانهها و دریاچه های دیگر نیز در ایران به همین صورت خشک شدهاند.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/453703/%DB%B2%DB%B0%DB%B4%DB%B0-%D8%B2%D9%86%DA%AF-%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%AE%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9% زنگ هشدار بحران وخیم بی آبی در ایران]-خبرگزاری رسمی حوزه</ref> | | همچنین تغییر مسیر عمدی رودخانهها و حفر تونلها، منجر به خشک شدن بسیاری از رودخانهها و از میان رفتن تمامی اکوسیستمی است که از آن حوزه آبریزی میشدند. نمونه بارز آن خشک شدن زاینده رود در اثر حفر تونل گلاب کوهرنگ است. موسسه «صلح آمریکا» مینویسد: در حال حاضر خطری که از جانب بحران زیستمحیطی در ایران وجود دارد، به مراتب بیش از خطر دشمنان خارجی و منازعات داخلی است.<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/135606/30-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD-%D8%A8%D8%AF%D9%84-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF%D8%B0%D8%A ۳۰ سال دیگر ایران به کشور ارواح بدل میشود]</ref> |
| | |
| [[جنگلهای ایران|جنگلهای]] ایران از اصلیترین سرمایههای ملی کشور هستند. قدمت بسیاری از جنگلهای ایران به هزاران سال میرسد.
| |
| | |
| ایران دارای ۱۸ میلیون هکتار بوده است که در طول چهل سال حاکمیت جمهموری اسلامی بر اساس آمار اعلام شده از سوی فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) به ۷ میلیون هکتار کاهش یافته است.[[پرونده:برش بیرویه چوب دز جنگلهای ایران.JPG|جایگزین=نابودی جنگلهای ایران در اثر استفاده بیرویه|بندانگشتی|نابودی جنگلهای ایران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%B1%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87_%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%AF%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.JPG]]علت عمدهی نابودی جنگلها در ایران بریدن بیرویه و بیحساب و کتاب درختان برای صادرات چوب توسط [[آقازاده]]<nowiki/>ها و عوامل مرتبط با حکومت است. یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلها آتش سوزی در جنگلهاست. بسیاری از این آتش سوزیها توسط نیروهای انتظامی و امنیتی و به طور عمدی به بهانه باز شدن میدان دید در مرزها انجام میشود. جمهوری اسلامی و ارگانهای مسئول در این رابطه و برای اطفاء حریق در جنگلها هیچ کاری انجام نمیدهند و سازمان جنگلبانی در غرب ایران حتی یک هواپیما و یا بالگرد نیز برای این منظور در اختیار ندارد. خاموش کردن جنگلها عمدتا توسط نیروهای مردمی و سازمانهای محیط زیستی مستقل انجام میشود. در بسیاری از موارد نیروهای مردمی که برای خاموش کردن آتش سوزی جنگلها اقدام میکنند توسط نیروهای امنیتی و انتظامی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و دستگیر میشوند. از عوامل دیگر تخریب جنگلها ساختن شهرکهای ویلایی و جاده برای این شهرکها در مناطق جنگلی توسط عوامل وابسته به حکومت و عمدتا آقا زادههاست.<ref name=":02" />
| |
| <nowiki/>[[پرونده:تخریب کوهها.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|هشدار نسبت به تخریب کوهها]]
| |
| کوهها: در حال حاضر کوهها در ایران به فنا رفته است.فعاليتهایی با بهانههای عمرانی نظير راهسازی، معدنكاوی، خطوط انتقال نيرو و ساختوساز كه اغلب بدون ارزيابی زيستمحيطی واقعی و تحت عنوان توسعه صورت میگيرد یکی از مهمترین عواملی است كه محيطهای كوهستانی كشور را بهشدت تهديد میكند.<ref name=":4">[https://www.hamshahrionline.ir/news/383471/%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DA%A هشدار نسبت به تخریب کوهها در روز جهانی پاکسازی کوهستان]سایت روزنامه همشهری</ref> عمليات معدنكاوی و جادهكشی در كوه دماوند كه از آن با عنوان نماد كوههای ايران یاد میشود نمونه برجسته رفتارهای غيرمسئولانه با محيطهای كوهستانی است.<ref name=":4" />
| |
| | |
| دریاچهها:دریاچه ارومیه از میانههای دهه ۸۰ شروع به خشک شدن کرد و امروزه در خطر خشک شدن کامل قرار دارد. بررسی تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که در سال ۲۰۱۵ این دریاچه ۸۸ درصد مساحت خود را از دست داده است. دلایل زیادی برای خشک شدن دریاچه یاد شده، از جمله: سدسازی بی رویه'''،''' ساخت بزرگراه بر روی دریاچه، و استفاده بی رویه از منابع آب حوزه آبریز دریاچه و ...میباشد. تحقیق جدیدی توسط گروهی از محققان در آمریکای شمالی نشان میدهد که خشکسالی تنها منجر به کاهش ۵ درصدی بارش در حوزه آبریز دریاچه شده است، همچنین عوامل انسانی مانند پروژههای جاهطلبانه توسعه اقتصادی-آبی بههمراه ساخت بزرگراه ۱۵ کیلومتری بر روی دریاچه با دریچه کوچک ۱/۲ کیلومتری وضعیت دریاچه را به بحران کشانیده است که برای ساخت آن از کوه مجاورت دریاچه استفاده کردند. تا سال ۲۰۱۲ بیش از دویست سد بر روی رودخانههای حوزه آبریز این دریاچه در مرحله آماده بهرهبرداری، یا پایان مراحل طراحی بودند.<ref group="سایت - ScienceDirect">[https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0380133014002688 Aral Sea syndrome desiccates Lake Urmia: Call for action]- سایت ساینس دایرکت</ref>
| |
| | |
| ...
| |
| | |
| ..
| |
|
| |
|
| == جنگلهای ایران == | | == جنگلهای ایران == |
| '''جنگلهای ایران''' از اصلیترین سرمایههای ملی کشور هستند. قدمت بسیاری از جنگلهای ایران به هزاران سال میرسد. | | '''جنگلهای ایران''' از اصلیترین سرمایههای ملی کشور هستند. قدمت بسیاری از جنگلهای ایران به هزاران سال میرسد. [[پرونده:تخریب کوهها.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|هشدار نسبت به تخریب کوهها]]جنگلها از ثروتهای بسیار ارزشمند یک کشور محسوب می شوند و منافع بسیار زیادی دارند، از تولید چوب و کاغذ گرفته تا گیاهان دارویی، از زیبایی و لطافت گرفته تا تأثیری که بر اکوسیستم دارند، از حفظ خاک گرفته تا حفظ جان انسانها در برابر سیلابها. اهمیت جنگلها فقط به خاطر زیبایی و اینکه زیستگاه حیوانات هستند، نیست. جنگلها احیا گران آب و هوا هستند. جنگلها نگاهبان آب هستند. خاک جنگل به خاطر گیاهان و فعالیت میکرو ارگانیزمها بالاترین نفوذ پذیری در برابر آب را داراست که این خاصیت سفرههای آب زیر زمینی را سیرآب میکند. ۱ لیتر آب در جنگل ۷ دقیقه در زمین میماند در حالی که در زمینهای معمول تا ۴ ساعت نیز در زمین باقی میماند. |
| | |
| ایران دارای ۱۸ میلیون هکتار بوده است که در طول چهل سال حاکمیت جمهموری اسلامی بر اساس آمار اعلام شده از سوی فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) به ۷ میلیون هکتار کاهش یافته است.
| |
|
| |
|
| جنگلها از ثروتهای بسیار ارزشمند یک کشور محسوب می شوند و منافع بسیار زیادی دارند، از تولید چوب و کاغذ گرفته تا گیاهان دارویی، از زیبایی و لطافت گرفته تا تأثیری که بر اکوسیستم دارند، از حفظ خاک گرفته تا حفظ جان انسانها در برابر سیلابها. اهمیت جنگلها فقط به خاطر زیبایی و اینکه زیستگاه حیوانات هستند، نیست. جنگلها احیا گران آب و هوا هستند. جنگلها نگاهبان آب هستند. خاک جنگل به خاطر گیاهان و فعالیت میکرو ارگانیزمها بالاترین نفوذ پذیری در برابر آب را داراست که این خاصیت سفرههای آب زیر زمینی را سیرآب میکند. ۱ لیتر آب در جنگل ۷ دقیقه در زمین میماند در حالی که در زمینهای معمول تا ۴ ساعت نیز در زمین باقی میماند. | | جنگلها برای هوای یک کشور مانند فیلتر عمل میکنند. هر هکتار جنگل تا ۶۸ تن گرد و غبار موجود در هوا را در خود رسوب داده هوای پاکیزه بیرون میدهد. همچنین هر هکتار جنگل سالانه دو و نیم تن اکسیژن تولید میکند. جنگلها مهمترین مانع فرسایش خاک هستند.<ref name=":02">برنامه دست رو کنی سیمای آزادی - ۲۲ تیر ۱۳۹۵</ref> |
|
| |
|
| جنگلها برای هوای یک کشور مانند فیلتر عمل میکنند. هر هکتار جنگل تا ۶۸ تن گرد و غبار موجود در هوا را در خود رسوب داده هوای پاکیزه بیرون میدهد. همچنین هر هکتار جنگل سالانه دو و نیم تن اکسیژن تولید میکند. جنگلها مهمترین مانع فرسایش خاک هستند. تشکیل یک سانتی متر خاک در طبیعت ۱۰۰ سال طول میکشد.<ref name=":02">برنامه دست رو کنی سیمای آزادی - ۲۲ تیر ۱۳۹۵</ref> این ثروت در ایران در حال نابودی است. هیأت مدیره جنگلبانی ایران گفت، تا ۱۰ سال آینده چیزی به نام جنگلهای شمال وجود نخواهد داشت. همچنین ناسا هشدار داد که تا ۳۰ سال دیگر هیچ جنگلی در سراسر ایران وجود نخواهد داشت.[[پرونده:برش بیرویه چوب دز جنگلهای ایران.JPG|جایگزین=نابودی جنگلهای ایران در اثر استفاده بیرویه|بندانگشتی|نابودی جنگلهای ایران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%B1%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87_%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%AF%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.JPG]]علت عمدهی نابودی جنگلها در ایران بریدن بیرویه و بیحساب و کتاب درختان برای صادرات چوب توسط [[آقازاده]]<nowiki/>ها و عوامل مرتبط با حکومت است. یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلها آتش سوزی در جنگلهاست. بسیاری از این آتش سوزیها توسط نیروهای انتظامی و امنیتی و به طور عمدی به بهانه باز شدن میدان دید در مرزها انجام میشود. جمهوری اسلامی و ارگانهای مسئول در این رابطه و برای اطفاء حریق در جنگلها هیچ کاری انجام نمیدهند و سازمان جنگلبانی در غرب ایران حتی یک هواپیما و یا بالگرد نیز برای این منظور در اختیار ندارد. خاموش کردن جنگلها عمدتا توسط نیروهای مردمی و سازمانهای محیط زیستی مستقل انجام میشود. در بسیاری از موارد نیروهای مردمی که برای خاموش کردن آتش سوزی جنگلها اقدام میکنند توسط نیروهای امنیتی و انتظامی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و دستگیر میشوند. از عوامل دیگر تخریب جنگلها ساختن شهرکهای ویلایی و جاده برای این شهرکها در مناطق جنگلی توسط عوامل وابسته به حکومت و عمدتا آقا زادههاست.<ref name=":02" />
| | این ثروت در ایران در حال نابودی است. '''ایران دارای ۱۸ میلیون هکتار بوده است که در طول چهل سال حاکمیت جمهموری اسلامی بر اساس آمار اعلام شده از سوی فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) به ۷ میلیون هکتار کاهش یافته است. یعنی ۶۰ درصد از جنگلهای ایران نابود شده است.'''<ref name=":2">برنامه دست رو کنی سیمای آزادی - ۲۹ تیر ۱۳۹۵</ref>در هر ثانیه ۳۶۰ متر مربع از جنگل ها و مراتع ایران تخریب میشوند. |
| <nowiki/><nowiki/>[[پرونده:نمایی از جنگل ابر شاهرود.JPG|جایگزین=نمایی از جنگلابر شاهرود از زیباترین و بزرگترین جنگلهای ایران و جهان|بندانگشتی|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84_%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF.JPG]]نابودی جنگلها در ایران عوارض زیست محیطی مخربی داشته که از جمله آنها میتوان به فرسایش بیسابقهی خاک اشاره کرد که ایران از این لحاظ در رتبهی اول جهانی قرار دارد. همچنین نابودی جنگلها و پوشش گیاهی در ایران که از خشکترین کشورهای دنیا است باعث جاریشدن سیلهای ویرانگری در سالهای اخیر شده است.<ref name=":3">برنامه سیل در ایران از سیمای آزادی - ۱۸ مهر ۱۳۹۷</ref>
| |
| ==استفاده بیرویه از جنگلها==
| |
| هیأت مدیره جنگلبانی ایران گفت، تا ۱۰ سال آینده چیزی به نام جنگلهای شمال وجود نخواهد داشت. همچنین ناسا هشدار داد که تا ۳۰ سال دیگر هیچ جنگلی در سراسر ایران وجود نخواهد داشت.
| |
|
| |
|
| علت عمدهی نابودی جنگلها در ایران بریدن بیرویه و بیحساب و کتاب درختان برای صادرات چوب توسط [[آقازاده]]<nowiki/>ها و عوامل مرتبط با حکومت است. یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلها آتش سوزی در جنگلهاست. از عوامل دیگر تخریب جنگلها ساختن شهرکهای ویلایی و جاده برای این شهرکها در مناطق جنگلی توسط عوامل وابسته به حکومت و عمدتا [[آقازاده]]<nowiki/>هاست.
| | هیأت مدیره جنگلبانی ایران گفت، تا ۱۰ سال آینده چیزی به نام جنگلهای شمال وجود نخواهد داشت. همچنین ناسا هشدار داد که تا ۳۰ سال دیگر هیچ جنگلی در سراسر ایران وجود نخواهد داشت. [[پرونده:برش بیرویه چوب دز جنگلهای ایران.JPG|جایگزین=نابودی جنگلهای ایران در اثر استفاده بیرویه|بندانگشتی|نابودی جنگلهای ایران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%B1%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87_%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%AF%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.JPG]]یکی از مهمترین علتهای نابودی جنگلها در ایران بریدن بیرویه و بیحساب و کتاب درختان برای صادرات چوب توسط [[آقازاده]]<nowiki/>ها و عوامل مرتبط با حکومت است. یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلها آتش سوزی در جنگلهاست. بسیاری از این آتش سوزیها توسط نیروهای انتظامی و امنیتی و به طور عمدی به بهانه باز شدن میدان دید در مرزها انجام میشود. جمهوری اسلامی و ارگانهای مسئول در این رابطه و برای اطفاء حریق در جنگلها هیچ کاری انجام نمیدهند و سازمان جنگلبانی در غرب ایران حتی یک هواپیما و یا بالگرد نیز برای این منظور در اختیار ندارد. خاموش کردن جنگلها عمدتا توسط نیروهای مردمی و سازمانهای محیط زیستی مستقل انجام میشود. در بسیاری از موارد نیروهای مردمی که برای خاموش کردن آتش سوزی جنگلها اقدام میکنند توسط نیروهای امنیتی و انتظامی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و دستگیر میشوند. از عوامل دیگر تخریب جنگلها ساختن شهرکهای ویلایی و جاده برای این شهرکها در مناطق جنگلی توسط عوامل وابسته به حکومت و عمدتا آقا زادههاست.<ref name=":02" /> |
|
| |
|
| [[پرونده:جنگل ابر شاهرود.JPG|جایگزین=چند تصویراز تخریب جنگل ابر شاهرود از جنگلهای ایران|بندانگشتی|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84_%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF.JPG]]به عنوان مثال جنگل ابر که از زیباترین و بینظیرترین جنگلهای ایران است درحال نابودی کامل است. ماجرا از این قرار است که ۷ جاده بین سمنان و گلستان وجود دارد. تعدادی از نمایندگان در مجلس اصرار داشتند که باید یک جاده دیگر بین این دو استان ار وسط جنگل ابر کشیده شود. مردم به این اقدامات و طرح کشیدن جاده اعتراض کردند و میگفتند که جاده نمیخواهند. سپس مشخص شد که عواملی مرتبط یه مقامات بالای حکومتی به دنبال ساخت شهرکهای ویلایی در وسط جنگل ابر هستند و جاده نیز متعلق به همین پروژهی ویلاسازی است. این پروژه به قیمت نابودی یکی از زیباترین و بزرگترین جنگلهای دنیا یعنی جنگل ابر اجرا شد.<ref name=":02" />
| |
|
| |
|
| در استان لرستان سالانه ۲ هزار هکتار جنگل نابود میشود، در این استان یک میلیون و ۲۱۷ هزار هکتار جنگل وجود دارد، که از جنگلهای بسیار مرغوب محسوب میشود، جنگلهایی که عمدهی آن از درختان بلوط هستند.<ref name=":1">برنامه نابودی جنگلهای ایران از سیمای آزادی - ۱۲ اسفند ۱۳۹۵</ref> | | نابودی جنگلها در ایران عوارض زیست محیطی مخربی داشته که از جمله آنها میتوان به فرسایش بیسابقهی خاک اشاره کرد که ایران از این لحاظ در رتبهی اول جهانی قرار دارد. همچنین نابودی جنگلها و پوشش گیاهی در ایران که از خشکترین کشورهای دنیا است باعث جاریشدن سیلهای ویرانگری در سالهای اخیر شده است.<ref name=":3">برنامه سیل در ایران از سیمای آزادی - ۱۸ مهر ۱۳۹۷</ref>[[پرونده:ویلای سازی در جنگلهای گردنه حیران.JPG|جایگزین=جنگلهای ایران، گردنهی حیران|بندانگشتی|ویلاسازی بیرویه در جنگلهای گردنهی حیران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D9%87_%D8%AD%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.JPG]]سهم هر ایرانی از جنگل الان کمتر از یک دهم هکتار است. این در حالی است که استاندارد جهانی برای هر فرد هشت دهم هکتار است. این به آن معنی است که نفس کشیدن برای هر ایرانی سخت میشود. ذخیره آب زیر زمینی کاهش مییابد و همجنین به معنی افزایش غبار، سیل است. |
| | |
| جنگلها درایران در تیول [[رژیم ولایت فقیه|ولیفقیه]] است. [[روحالله خمینی|خمینی]] در جزوهی المکاسب میگوید که کوهها، درهها، جنگلها، زمینهای بایر و .. از آن امام حکومت اسلامی است که منظور همان ولی فقیه است.
| |
| | |
| عباس پالیزدار در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد، افشا کرد که محمد یزدی در زمان تصدی ریاست قوهی قضاییه در نامهای به فروزش نوشت:<blockquote>«جناب آقای فروزش حمیدمان بیکار است ترتیبی اتخاذ فرمایید تا از جنگلهای شمال جهت صادرات چوب بهرهمند گردد. حمید یزدی پسر آقای یزدی مدیر کل حوزهی ریاست قوه قضاییه در آن مقطع بود و جنگلهای شمال را به تاراج بردند و رفتند.»</blockquote>جمهوری اسلامی اعلام کرد که ایران ۱۸ میلیون هکتار جنگل داشت که میزان آن به ۱۲ میلیون هکتار کاهش یافته است. در حالی سازمان جهان فائو اعلام کرد که بر اساس عکسهای هوایی این میزان به ۷ میلیون هکتار کاهش پیدا کرده است. یعنی ۶۰ درصد از جنگلهای ایران نابود شده است.[[پرونده:ویلای سازی در جنگلهای گردنه حیران.JPG|جایگزین=جنگلهای ایران، گردنهی حیران|بندانگشتی|ویلاسازی بیرویه در جنگلهای گردنهی حیران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D9%87_%D8%AD%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.JPG]]سهم هر ایرانی از جنگل الان کمتر از یک دهم هکتار است. این در حالی است که استاندارد جهانی برای هر فرد هشت دهم هکتار است. این به آن معنی است که نفس کشیدن برای هر ایرانی سخت میشود. ذخیره آب زیر زمینی کاهش مییابد و همجنین به معنی افزایش غبار، سیل است.
| |
|
| |
|
| یوسفی عضو هیأت مدیرهی انجمن ملی جنگلبانی گفت، مجوز قطع درختان جنگلها تا ۵ برابر میزان معمول صادر میشود. سالانه مجوز قطع ۸۰۰ هزار متر مکعب چوب صادر میشود که اکثرا جنگلهای راش و منحصر به فرد ایرانی هستند که در دنبا بی نظیرند و نابودی آنها امکان بازیابی و احیا ندارد. | | یوسفی عضو هیأت مدیرهی انجمن ملی جنگلبانی گفت، مجوز قطع درختان جنگلها تا ۵ برابر میزان معمول صادر میشود. سالانه مجوز قطع ۸۰۰ هزار متر مکعب چوب صادر میشود که اکثرا جنگلهای راش و منحصر به فرد ایرانی هستند که در دنبا بی نظیرند و نابودی آنها امکان بازیابی و احیا ندارد. |
خط ۴۸: |
خط ۲۷: |
|
| |
|
| بسیار از کشورها اقدامات پیشگرانهای برای حفط و احیای جنگلها انجام میدهند. به عنوان مثال پاکستان در سالهای اخیر توانسته جنگلهای خود را احیا کند. اقدامات پاکستان عبارتند از تامین نیاز چوب از خارج و متوقف کردن برداشت از جنگلها. کشور امارات که هیچ جنگلی نداشته و بک کشور بیابانی است درحال ساخت یک جنگل استراتژیک است که تا ۲۰۲۰ به بهرهوری خواهد رسید.<ref name=":02" /> | | بسیار از کشورها اقدامات پیشگرانهای برای حفط و احیای جنگلها انجام میدهند. به عنوان مثال پاکستان در سالهای اخیر توانسته جنگلهای خود را احیا کند. اقدامات پاکستان عبارتند از تامین نیاز چوب از خارج و متوقف کردن برداشت از جنگلها. کشور امارات که هیچ جنگلی نداشته و بک کشور بیابانی است درحال ساخت یک جنگل استراتژیک است که تا ۲۰۲۰ به بهرهوری خواهد رسید.<ref name=":02" /> |
| ==سوختن جنگلهای ایران==
| |
| [[پرونده:سوختن ۱۳۵ هکتار از جنگلهای گیلان در ۱۶ شهرستان در سال ۹۸.JPG|جایگزین=سوختن ۱۳۵ هکتار از جنگلهای گیلان در ۱۶ شهرستان در سال ۹۸|بندانگشتی|سوختن ۱۳۵ هکتار از جنگلهای گیلان در ۱۶ شهرستان در سال ۹۸|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%86_%DB%B1%DB%B3%DB%B5_%D9%87%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B6_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B9%DB%B8.JPG]]در سال ۱۳۹۵براساس گزارش فائو از ۱۸ میلیون هکتار، تنها ۷ میلیون هکتار جنگل در ایران باقی مانده است. در هر ثانیه ۳۶۰ متر مربع از جنگل ها و مراتع ایران تخریب میشوند.
| |
|
| |
| برخی از علل نابودی جنگلها و مراتع، قطع بی حساب و کتاب درختها برای صادرات چوب، جاده کشیها، ویلا سازیها، شهرک سازی که اکثرا توسط باندهای حکومتی و آقازاده ها انجام میشود. سازمان محیط زیست با رشوه گیری، نسبت به تخریب جنگلها چشم پوشی میکند.<ref name=":2">برنامه دست رو کنی سیمای آزادی - ۲۹ تیر ۱۳۹۵</ref>
| |
|
| |
|
| یکی دیگر از علل نابودی جنگلهای ایران آتش سوزی است اما اقدامات جمهوری اسلامی در این زمینه چیزی نزدیک به صفر است. آتش سوزی در جنگلهای ایران عوامل متعددی دارد از جمله اینکه بسیاری از آنها عمدی است و عامل دیگر باز شدن پای انسان به این جنگلها بر اثر ویلاسازی و جادهکشیهای غیر قانوی است که عمدتا به دست عواملی حکومتی و [[آقازاده]]<nowiki/>ها انجام میشود.<ref name=":1" />
| | === تخریب جنگل ابر === |
| | [[پرونده:جنگل های ابر در آستانه نابودی.jpg|جایگزین=جنگل های ابر در آستانه نابودی|بندانگشتی|جنگل های ابر، از زیباترین جنگلهای ایران در آستانه نابودی]] |
|
| |
|
| جمهوری اسلامی برای جلوگیری از آتش سوری در جنگلها و خاموش کردن آنها هیچ کاری انجام نمیدهد. در دنیا ما به ازاء هر ۵ هکتار یک جنگل بان وجود دارد اما در ایران ما به ازاء هر ۷۰ هکتاریک جنگلبان وجود دارد. سازمان جنگلبانی هیچ بالگرد یا هواپیمایی برای خاموش کردن آتش جنگلها در اختبار ندارد و این امکانات تماما در اختیار [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه]] و نیروهای نظامی و انتظامی است.
| | به عنوان مثال جنگل ابر که از زیباترین و بینظیرترین جنگلهای ایران است درحال نابودی کامل است. ماجرا از این قرار است که ۷ جاده بین سمنان و گلستان وجود دارد. تعدادی از نمایندگان در مجلس اصرار داشتند که باید یک جاده دیگر بین این دو استان ار وسط جنگل ابر کشیده شود. مردم به این اقدامات و طرح کشیدن جاده اعتراض کردند. سپس مشخص شد که عواملی مرتبط یه مقامات بالای حکومتی به دنبال ساخت شهرکهای ویلایی در وسط جنگل ابر هستند و جاده نیز متعلق به همین پروژهی ویلاسازی است. این پروژه به قیمت نابودی یکی از زیباترین و بزرگترین جنگلهای دنیا یعنی جنگل ابر اجرا شد.<ref name=":02" /> |
|
| |
|
| به عنوان مثال برای خاموش کردن آتش در جنگلهای لرستان هواپیمای آب پاش باید از تهران بیاید. کارگزاران جمهوری اسلامی در غرب ایران میگویند، غرب ایران نه هواپیما و نه بالگرد برای اطفاء حریق ندارد. رضا آریایی مدیر کل بحران استان لرستان در این رابطه گفت، حتی برای گرفتن مجوز جهت استفاده از بالگرد مشکل داریم و بالگردها هم فقط برای جابجایی افراد استفاده میشود هزینهی هزار میلیاردی که برای خرید بالگرد هم اختصاص داده شده معلوم نیست چه شده!<ref name=":2" />
| | === تخریب جنگلهای لرستان === |
| | در استان لرستان سالانه ۲ هزار هکتار جنگل نابود میشود، در این استان یک میلیون و ۲۱۷ هزار هکتار جنگل وجود دارد، که از جنگلهای بسیار مرغوب محسوب میشود، جنگلهایی که عمدهی آن از درختان بلوط هستند.<ref name=":1">برنامه نابودی جنگلهای ایران از سیمای آزادی - ۱۲ اسفند ۱۳۹۵</ref> |
|
| |
|
| طی گزارشی از تلویزیون حکومتی ایران در سال ۱۳۹۵، منطقه ای شامل شهر چهل هزارنفری کام فیروز، چهل روستا، صد هزارهکتار جنگل های بلوط زاگرس و چندین هکتار زمین کشاورزی؛ ققط یک ماشین آتش نشانی دارد که پمپ اصلی آن خراب است. تانکر آن ۲ هزار لیتر گنجایش دارد که هزار لیتر آن هدر میرود و شلنگ هم ندارد به گفته اهالی منطقه اگر اینجا یک منزل مسکونی طعمه حریق شود آنقدر میسوزد تا خاموش شود.<ref name=":1" />
| | جنگلها درایران در تیول [[رژیم ولایت فقیه|ولیفقیه]] است. [[روحالله خمینی|خمینی]] در جزوهی المکاسب میگوید که کوهها، درهها، جنگلها، زمینهای بایر و .. از آن امام حکومت اسلامی است که منظور همان ولی فقیه است. |
|
| |
|
| سالانه بیش از ۱۵ هزار هکتار از جنگل های ایران میسوزند. مدیر کل سازمان حفاظت محیط زیست گلستان، وقتی ۴۰۰هکتار از جنگلهای گلستان سوخت گفت:<blockquote>«چیزی نشده.۴۰۰ هکتار سوختگی بوده، موردی پیش نیامده!»</blockquote>'''برخی آمارهای مربوط به سوختن جنگلها در سال ۱۳۹۵ به شرح زیر است:'''
| | عباس پالیزدار در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد، افشا کرد که محمد یزدی در زمان تصدی ریاست قوهی قضاییه در نامهای به فروزش نوشت:<blockquote>«جناب آقای فروزش حمیدمان بیکار است ترتیبی اتخاذ فرمایید تا از جنگلهای شمال جهت صادرات چوب بهرهمند گردد. حمید یزدی پسر آقای یزدی مدیر کل حوزهی ریاست قوه قضاییه در آن مقطع بود و جنگلهای شمال را به تاراج بردند و رفتند.»</blockquote> |
| | === سوختن جنگلهای ایران === |
| | [[پرونده:سوختن ۱۳۵ هکتار از جنگلهای گیلان در ۱۶ شهرستان در سال ۹۸.JPG|alt=سوختن ۱۳۵ هکتار از جنگلهای گیلان |بندانگشتی|سوختن ۱۳۵ هکتار از جنگلهای گیلان در ۱۶ شهرستان در سال ۹۸|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%86_%DB%B1%DB%B3%DB%B5_%D9%87%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B6_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B9%DB%B8.JPG]]<nowiki/> |
| | جمهوری اسلامی برای جلوگیری از آتش سوری در جنگلها و خاموش کردن آنها هیچ کاری انجام نمیدهد. در دنیا ما به ازاء هر ۵ هکتار یک جنگل بان وجود دارد اما در ایران ما به ازاء هر ۷۰ هکتاریک جنگلبان وجود دارد. سازمان جنگلبانی هیچ بالگرد یا هواپیمایی برای خاموش کردن آتش جنگلها در اختبار ندارد و این امکانات تماما در اختیار [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه]] و نیروهای نظامی و انتظامی است. |
|
| |
|
| ۱۸ خرداد ۹۵، جنگلهای منطقه شلالدان در گچساران طعمه حریق شدند
| | به عنوان مثال برای خاموش کردن آتش در جنگلهای لرستان هواپیمای آب پاش باید از تهران بیاید. کارگزاران جمهوری اسلامی در غرب ایران میگویند، غرب ایران نه هواپیما و نه بالگرد برای اطفاء حریق ندارد. رضا آریایی مدیر کل بحران استان لرستان در این رابطه گفت، حتی برای گرفتن مجوز جهت استفاده از بالگرد مشکل داریم و بالگردها هم فقط برای جابجایی افراد استفاده میشود هزینهی هزار میلیاردی که برای خرید بالگرد هم اختصاص داده شده معلوم نیست چه شده!<ref name=":2" /> |
|
| |
|
| ۲۱ خرداد ۹۵، پنجمین باغ و جنگل بزرگ محلات در آتش خاکستر شد.
| | طی گزارشی از تلویزیون حکومتی ایران در سال ۱۳۹۵، منطقه ای شامل شهر چهل هزارنفری کام فیروز، چهل روستا، صد هزارهکتار جنگل های بلوط زاگرس و چندین هکتار زمین کشاورزی؛ ققط یک ماشین آتش نشانی دارد که پمپ اصلی آن خراب است. تانکر آن ۲ هزار لیتر گنجایش دارد که هزار لیتر آن هدر میرود و شلنگ هم ندارد به گفته اهالی منطقه اگر اینجا یک منزل مسکونی طعمه حریق شود آنقدر میسوزد تا خاموش شود.<ref name=":1" /> سالانه بیش از ۱۵ هزار هکتار از جنگل های ایران میسوزند. [[پرونده:کوهخواری.jpg|بندانگشتی|کوهخواری|alt=کوهخواری - محیط زیست ایران|358x358px]] |
|
| |
|
| ۲۲ خرداد ۹۵، درهی گردوی اراک در آتش سوخت
| | == کوههای ایران == |
| | محیط زیست ایران نه تنها در حوزهی رودخانهها و جنگلها دچار لطمات جدی گشته است بلکه کوههای ایران نیز طی چهل سال گذشته دستخوش خسارات جبران ناپذیری توسط عوامل و عناصر حکومتی شده است. |
|
| |
|
| ۲۶ خرداد۹۵، جنگلهای «تنوم» در آتش سوخت، پرندگان کمیاب آن از بین رفتند
| | ساختو سازهای غیر قانونی در نقاط خوش آبوهوای حاشیه شهرها یکی از نمونههای کوهخواری در ایران است. این ساخت و سازها که اغلب با مجوز برای افراد و وابستگان حکومتی آغاز میشود بخشهای زیادی از کوههای ایران را از میان برده است.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/960721/%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1 فیلم کوهخواری برادرزاده یکی از وزرا]- سایت مشرق نیوز</ref> |
|
| |
|
| ۲۶ خرداد ۹۵، ۲۵۵هکتار از جنگلها و مراتع کهگیلویه و بویراحمد طعمه حریق شدند
| | جرم کوهخواری در ایران تعریف نشده است اما معنای آن استفاده خصوصی از منابع طبیعی و زمینهای آن و عرصهی رودخانهها و کوهها است. استفاده از رانت اطلاعاتی یکی از روشهای زمینخواری و کوهخواری است. این به معنی تملک بر زمینهایی است که بزودی در معرض یک جاده یا ساختو سازی قرار گرفته و قیمت آن بالا میرود اما مردم از آن مطلع نیستند.<ref name=":6">[https://www.bbc.com/persian/business/2015/10/151010_l45_iran_land_grabbing چه کسانی زمینهای ایران را میخورند؟]</ref> |
|
| |
|
| ۲ تیر ۹۵، آتش جنگل های حاشیه تالابهای پل دختر را سوزاند
| | زمینخواری و کوهخواری در ایران اغلب به صورت باندی توسط افراد حکومتی انجام داده میشود. بر طبق یک برآورد ۴۳ درصد از موارد زمینخواری در سال ۱۳۸۸ به صورت باندی و حکومتی انجام شده است.<ref name=":6" /> |
|
| |
|
| ۶ تیر۹۵، ۲۵۶ هکتار جنگل خوزستان طعمه حریق شد
| | '''جمشید اسدی اقتصاد دان مقیم فرانسه اعتقاد دارد که زمین خواری نمیتواند صورت بگیرد، مگر اینکه از سوی محافل قدرت و با تأیید این محافل باشد.''' او میگوید این مشکل و فساد، چیزی نیست که اگر بخواهند جلوی آنرا بگیرند، نتوانند. اما باید بدانیم از جمله زمین خواران بزرگ در ایران نهادها و تعاونی های وابسته به سازمان های تحت نظارت رهبری نظام اسلامی است، نهاد هایی که در ساختار سیاسی ایران قانون را دور میزنند، و خود را فراتر از قانون میدانند... |
|
| |
|
| ۹ تیر۹۵، جنگل های میمه در استان ایلام سوخت
| | یک اقتصاد دان مقیم فرانسه به نام جمشید اسدی معتقد است که پدیدهی زمینخواری و کوهخواری هرگز نمیتواند بدون حمایت محافل قدرت صورت بگیرد. به ویژه در ایران بزرگترین زمینخواران و کوهخواران سازمانها و نهادها و تعاونیهای وابسته به سپاه پاسداران هستند که تماما زیر نظر رهبر فعالیت میکنند. |
|
| |
|
| ۹ تیر ۹۵، جنگل های بلوط اندیمشک خاکستر و نابود شدند.
| | ساخت دانشگاههای خصوصی و آزاد در نقاط مرتفع کوهستانی نیز از جمله موارد کوهخواری است که در ایران منجر به خسارات جانی نیز شده .حادثه واژگون شدن اتوبوس دانشگاه علوم و تحقیقات در سال ۱۳۹۷ یکی از این نمونههاست |
| | [[پرونده:کوهخواری در ایران.JPG|جایگزین=تصویری دردناک از کوهخواری در ایران|بندانگشتی|تصویری دردناک از کوهخواری در ایران]] |
| | <blockquote>فاطیما فردوس: حادثه تلخ دانشگاه علوموتحقیقات، ابعاد مختلفی داشت که مهمترین آن مربوط به کوهخواری بود. چرا مهمترین؟ چون اگر این دانشگاه در ارتفاع بالای ۱۸۰۰ متر و در دل کوه ساخته نمیشد، نه نیازی به تلهکابین داشت که بگوییم ساخته نشد و نه گودالی عمیق وسط دانشگاه بود که برایش گاردریل بزنیم؛ .<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1220150/%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9 کوهها را از دست دانشگاه آزاد نجات دهید!]- سایت خبرآنلاین</ref></blockquote> |
|
| |
|
| این آمار فقط مربوط به ۲۰ روز یعنی از ۱۲ خرداد تا ۹ تیر ۱۳۹۵ است.[[پرونده:سوختن جنگلهای بلوط.JPG|جایگزین=سوختن جنگلهای بلوط در غرب ایران|بندانگشتی|سوختن جنگلهای بلوط در غرب ایران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B7.JPG]]رئیس سازمان جنگلها در سال ۹۵ گفت، به طور میانگین سالانه ۳۲۰ میلیارد تومان خسارت مستقیم زیستمحیطی ناشی از آتشسوزی در کشور داریم و برای خاموش کردن آتش سوزی جنگلها حداقل ۳۲ بالگرد نیاز داریم. این در حالی است که کمترین آمار حاکی از این است که ارتش ایران ۹۰۰ بالگرد دارد. | | == فرسایش خاک == |
| | ایران رتبه اول فرسایش خاک را در جان دارد. برآوردها حاکی از این است که به طور میانگین سالانه حدود ۲ میلیارد تن خاک ایران فرسوده میشود. البته واقعه ای چون سین در سال ۱۳۹۸ منجر به فرسایش ۳ تا ۴ میلیارد متر مکعب از خاک ایران شد که بازسازی آن چند میلیون سال به طول میانجامد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/10/03/2167076/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%DA%A9 رتبه اول ایران در فرسایش خاک]</ref> |
|
| |
|
| معاون فنی یگان حفاظت سازمان جنگل ها میگوید ۷۲ درصد دلیل آین آتشها نامعلوم است.
| | تشکیل شدن یک سانتیمتر مکعب خاک مرغوب دستکم ۷۰۰ سال تا ۴۰۰۰ سال زمان لازم دارد.<ref>[https://maj.ir/index.aspx?page_=dorsaetoolseevents&lang=1&sub=0&PageID=71396&PageIDF=0&tempname=Main مدت زمان لازم برای تشکیل خاک ۷۰۰ الی ۴ هزار سال است!]</ref> به همین دلیل خاک یک کشور بزرگترین سرمایهی یک سرزمین به شمار میرود. این در حالی است که بیش از نیمی از اراضی کشاورزی ایران به دلیل بهرهوری نادرست کمتر از نیمدرصد مواد عالی دارد که این میزان باید بین یک و نیم تا دو درصد باشد.<ref>[https://www.irna.ir/news/83572010/%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DB%B4-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8 فرسایش خاک در ایران ۴ برابر میانگین جهانی است]</ref> |
|
| |
|
| نیروی انتظامی، [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه]]، [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|اطلاعات]] نیز مقدار زیادی از جنگلها را به طور عمدی آتش میزنند و علت آن نیز باز شدن میدان دید در مرزها عنوان شده است. آتش زدن عمدی جنگلها توسط [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه]] در نقاط مرزی یا جنگل های مختلف کردستان، کرمانشاه و ایلام انجام میشود. در واقع به جای اینکه برای دیدهبانی در مرزها برج بسازند و الزامات دیدهبانی تهیه کنند، جنگلهاکه سرمایه ملی هزاران ساله ایران هستند را آتش میزنند.
| | از جمله دلایل فرسایش خاک موارد زیر است |
| | * تبدیل جنگلها به مرتع |
| | * تبدیل مراتع به زمین کشاورزی |
| | * جاری شدن سیل در نتیجهی تغییر در کاربری اراضی و از میان بردن درختان |
| | * تغییر مسیر رودخانهها |
| | * ایجاد سدهای غیرعلمی |
| | * و... |
| | * بر اساس گزارش «سازمان جنگلها، مراتع، و آبخیزداری ایران» در اواسط سال 2013 ، بیش از دو سوم خاک ایران - به سرعت در حال تبدیل شدن به بیابان است. عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران میگوید: مشکلی که از اسرائیل و آمریکا و دعواهای سیاسی ما خطرناکتر است این است که فلات ایران دارد غیرقابل سکونت میشود! او اضافه میکند که ۳۰ سال دیگر ایران تبدیل به کشور ارواح خواهد شد! |
| | * استفاده از آب سفرههای زیر زمینی با حفر چاههای عمیق یکی از فعالیتهای غیرقانونی است که در صورت متوقف نشدن فلات ایران را به نابودی خواهد کشاند.<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/135606/30-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD-%D8%A8%D8%AF%D9%84-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF%D8%B0%D8%A 30 سال دیگر ایران به کشور ارواح بدل میشود]</ref> |
|
| |
|
| '''تعدادی از نمونههای این اقدام به شرح زیر است:'''
| | == دریاچههای ایران == |
| | ایران دارای دریاچههای بزرگ و زیبایی است. تعداد دریاچههای ثبت شده و بزرگ ایران بیش از ۲۲ عدد است که به این عدد باید دریاچههای کوچک و فصلی را نیز اضافه کرد. بزرگترین دریاچهی جهان، دریای خزر است که بخش عمدهی آن متعلق به ایران بوده است. |
|
| |
|
| روز ۱۲ تیر ماه ۹۴، جنگل های زیبای آبیدر سنندج به آتش کشیده شد. نیروی انتظامی در کمک رسانی مردم جهت خاموش کردن آن ممانعت ایجاد کرد.
| | هر چند در یک معامله تجاری ایران از سهم خود در مقابل روسیه عقب نشست و بخشهای زیادی از خزر را به مسکو واگذار کرد. بر اساس کنوانسیون جدید قزاقستان 30 درصد، ترکمنستان 21 درصد، روسیه و آذربایجان هر یک 19 درصد از دریاچهی خزر سهم میبرند و ایران با 11 درصد کمترین سهم را خواهد داشت.<ref>[https://www.independentpersian.com/node/13366/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87-%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C ایران و روسیه: سومین تحقیر تاریخی]</ref> |
| | [[پرونده:دریاچه هامون.jpg|جایگزین=دریاچه هامون|بندانگشتی|400x400پیکسل|دریاچه هامون]] |
|
| |
|
| ۳۰مرداد ۹۳، جنگل های میراجی مریوان سوختند. نیروهای انتظامی مستقر در پادگان پیران در نزدیکی روستای سردوشی مانع از خاموش کردن آتش توسط اعضای انجمن سبز چیای مریوان شد.
| | === دریاچههای بزرگ و مهم ایران === |
| | ۱. دریاچه خزر |
|
| |
|
| در عرض چند ماه صدها هکتار از جنگل های مریوان در، بیله، گوشخالی، سروآباد و دهها نقطهی دیگر سوختند. نیروی انتظامی کسانی را که قصد خاموش کردن آتش را داشتند مورد ضرب و شتم قرار داده و گاه دستگیر میکرد.<ref name=":2" />
| | ۲. دریاچه ارومیه |
| ==خشکیدگی جنگلهای ایران==
| |
| از دیگر عوامل نابودی جنگلهای منطقه زاگرس خشکیدگی است که فقط در استان لرستان ۵۵۰ هزار هکتار از جنگل ها دچار پدیده خشکیدگی شده اند.[[پرونده:خشک شدن جنگلها.JPG|جایگزین=نمایی از خشک شدن جنگلهای ایران|بندانگشتی|نمایی از خشک شدن جنگلهای ایران|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B4%DA%A9_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7.JPG]]مدیر کل منابع طبیعی لرستان ۱۶ شهریور ۱۳۹۳ به خبرگزاری ایسنا گفت ۲۰ میلیون اصله درخت بلوط در استان لرستان در حال خشکشدن هستند یا کاملاً خشک شدهاند. اما باز هم هیچ کاری در این زمینه انجام نشده است.
| |
|
| |
|
| رئیس انجمن علمی جنگل هم درباره زوال جنگلهای زاگرس گفت:<blockquote>«در چند سال اخیر از مجموع شش میلیون هکتار جنگل زاگرسی حدود یک میلیون هکتار از بین رفته است و بازگشت اکوسیستم آن امکان پذیر نیست.»</blockquote>جنگلهای شمال هم شامل این وضعیت است، در گذشته ۱۳۰ رودخانه دائمی و بیش از ۱۲ تالاب از جنگلهای شمال تغذیه میشدند که اکثر آنها به دلیل نابودی جنگلها یا خشک شدند و یا فصلی شده اند.<ref name=":1" />
| | ۳. دریاچه گهر (لرستان) |
| ==عوارض ناشی از نابودی جنگلهای ایران==
| |
| ایران به لحاظ جغرافیایی در یکی از مناطق خشک جهان قرار دارد. ایران جزو آخرین کشورها در رده بندی میزان بارندگی و رطوبت قرار دارد. آب، به یک بحران و ابرچالش تبدیل شده است، اما نکته عجیب این که با وجود این میزان کمبود آب، به محض بارندگی سیل زندگی مردم را نابود میکند.
| |
|
| |
|
| در بارندگیهای معمول در اواخر شهریور و ابتدای مهر ۹۷ به گفته مرتضی سلیمی رییس بخش امداد و نجات هلال احمر، ۱۲ استان آذربایجان شرقی وغربی، اردبیل، اصفهان، خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، گلستان، مازندران و همدان تحت تاثیر سیل و آبگرفتگی، قرار گرفتند.[[پرونده:سیل در ایران.JPG|جایگزین=سیلهای ویرانگر در ایران از عوارض ناشی از نابودی جنگلها|بندانگشتی|سیلهای ویرانگر در ایران از عوارض ناشی از نابودی جنگلها|پیوند=https://www.iran-pedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.JPG]]درنیمهی مهرماه ۹۷ هم باران در ۷ استان گیلان، مازندران، گلستان و غرب خراسان شمالی، شمال سمنان، ارتفاعات کرمان و ارتفاعات شرقی تهران بارید اما در استانهای شمالی شامل گیلان، مازندران، گلستان و خراسان شمالی بیشترین خسارت را برجای گذاشت تا آنجا که تعدادی از مردم دار و ندارشان را از دست دادند و دست کم ۹ کشته شدند.
| | ۴. دریاچه نمک قم |
|
| |
|
| بر اساس تحقیقات علمی دلایل سیل در ایران عبارتست از:
| | ۵. دریاچه انزلی (تالاب) |
|
| |
|
| - تخریب بیش از ۳۰ درصد اراضی جنگلی
| | ۶. دریاچه زریوار (کردستان) |
|
| |
|
| - از بین رفتن پوشش گیاهی در مراتع که بیش از ۹۰ درصد پوشش گیاهی مراتع ضعیف و درحال تخریب کامل است
| | ۷. دریاچه مهارلو یا دریاچه صورتی (استان فارس) |
|
| |
|
| - عدم استفاده از سیل بند و دیوارهای محافظ در مناطق سیل خیز
| | ۸. دریاچه اوان (قزوین) |
|
| |
|
| - عدم لای روبی رودخانه و تجمع رسوبات سنگین و غیرطبیعی پشت سدها
| | ۹. دریاچه چورت (ساری) |
|
| |
|
| - خرابی سیلبندها، سدها و مخازن آب
| | ۱۰. دریاچه الندان (مازندران) |
|
| |
|
| - مدیریت فقط ۱۰درصد از حوزه آبخیزداری کشور
| | ۱۱. درياچه شورمست (۲۰۰ کلیومتری تهران) |
|
| |
|
| - تبدیل اراضی منابع طبیعی به کاربریهای ناپایدار مانند اراضی کشاورزی و ویلا سازی
| | ۱۲. دریاچه بختگان و طشک |
|
| |
|
| - تصرف و تغییر اراضی در حریم و بستر رودخانه ها ساخت و سازها در حریم و بستررودخانه، ابنیه و احداث تاسیسات راهها
| | ۱۳. دریاچه هامون (سیستان و بلوچستان) |
|
| |
|
| - دست خوردگی حوضه آبریز
| | ۱۴.دریاچه پریشان (استان فارس) |
|
| |
|
| ایران بالاترین رتبهی میزان فرسایش خاک در جهان را داراست.
| | ۱۵. دریاچه ولشت (مازندران) |
|
| |
|
| اگر هریک از عوامل بالا را بررسی کنیم خواهیم دید که سیاستهای چپاولگرانه جمهوری اسلامی این بلا را بر سر محیط زیست کشور آورده است. برای نمونه جمهوری اسلامی بهخصوص در سالهای دههی ۸۰ بهشدت به دنبال اتمی شدن بود، از طرفی میدانست که با تحریم روبرو خواهد شد، به همین دلیل برای مقابله با تحریم بسیاری از مراتع و دشتها را برای کاشت گندم شخم زد. در نتیجه ریشهی بسیاری از گیاهان مراتع را از بین برد که باعث فرسایش زمین و خاک شد، جذب آب به شدت پایین آمد در نتیجه با هر بارانی سیل راه میافتاد. با از بین بردن جنگلها میزان نفوذ آب در زمین بسیار کم شد و به همین دلیل هر بارندگی به سیلاب میانجامد. در ایران نابودی محیط زیست به یک ابرچالش تبدیل شده است<ref name=":3" />
| | ۱۶.دریاچه ویستان بره سر (رودبار) |
| ==نمایشهای حکومتی درختکاری==
| |
| درحالی که مهرهها و کارگزاران رژیم از [[سید علی خامنه ای|خامنهای]] گرفته تا بقیه مهرهها و کارگزاران آن، در یک نمایش حکومتی در روز درختکاری، درخت میکارند، و برای نابودی طبیعت و محیط زیست ابراز نگرانی میکنند، اما در عملی سیاستهای آنها باعث نابودی محیط زیست ایران شده است.
| |
|
| |
|
| درخت بلوط یکی از سودمندترین درختان است مناطق زاگرس زادگاه اصلی این درخت است، در حاکمیت [[رژیم ولایت فقیه]] بیش از ۱۹ میلیون اصله درخت بلوط نابود شده است، باتوجه به این که ارزش اکولوژیکی درخت بلوط ۲۰۰ هزار دلار میباشد، خسارت ناشی از نابود شدن درختان بلوط بیش از سه تریلیون و ۸۰۰ میلیارد دلار میباشد، که البته این خسارت مطلقا جبران ناپذیر است و تا نسلهای آینده ادامه دارد.
| | ۱۷.دریاچه چورت(مازندران) |
|
| |
|
| ۸۰ درصد تالابها و رودخانه ها و دریاچهها در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی نابود شدهاند. به لحاظ ارزش اقتصادی، تالابها ۲۰۰ برابر از زمین های کشاورزی ارزشمندتر هستند. تالابها جلوی خشکسالی و ریزگردها را میگیرند، برای آبهای زیرزمینی نقش مهمی دارند و منبع تولید برای حاشیه نشینان آن هستند.
| | ۱۸.دریاچه حلیمه جان (گیلان) |
|
| |
|
| امروزه اهمیت جنگل بر کسی پوشیده نیست، اما جنگلهای ایران با سرعتی وحشتناک در حال نابودی است به نحوی که ناسا اعلام کرد که با این روند برداشت از جنگلهای ایران تا حداکثر ۳۰ سال آینده در ایران جنگلی وجود نخواهد داشت.
| | ۱۹.دریاچه خلنو شمشک (تهران) |
| | |
| در زمینهی آب هم وضعیت به فرا بحران رسیده و یک ابرچالش شده است به نحوی که مقامات جمهوری اسلامی اعتراف میکنند که دچار «ورشکستگی آبی» هستند. سالانه ۸۸ میلیارد متر مکعب در کشور آب تولید میشود ولی مصرف سالانه آن ۹۷ میلیارد متر مکعب است.
| |
| | |
| همچنین انواع گونههای جانوری نیز در حال نابودی هستند. یوز ایرانی یک نمونه آن است.<ref>برنامه درختکاری از سیمای آزادی</ref>
| |
| | |
| در این رابطه عیسی کلانتری رئیس محیط زیست جمهوری اسلامی اعتراف کرد که:<blockquote>«طی این سالها اگر هر دشمنی در این سرزمین حاکم میشد این رفتار را با منابع طبیعی و محیط زیست انجام نمی داد»</blockquote>
| |
| [[پرونده:کوهخواری.jpg|بندانگشتی|کوهخواری|جایگزین=|215x215پیکسل]]
| |
| == کوههای ایران ==
| |
| محیط زیست ایران نه تنها در حوزهی رودخانهها و جنگلها دچار لطمات جدی گشته است بلکه کوههای ایران نیز طی چهل سال گذشته دستخوش خسارات جبران ناپذیری توسط عوامل و عناصر حکومتی شده است.
| |
|
| |
|
| ساختوسازهای غیر قانونی توسط آقازادههای حکومتی در نقاط خوش آبوهوای حاشیه شهرها یکی از نمونههای کوهخواری در ایران است.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/960721/%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1 فیلم کوهخواری برادرزاده یکی از وزرا]- سایت مشرق نیوز</ref>[[پرونده:تصویری دردناک از کوهخواری در ایران.jpg|بندانگشتی|'''تصویری دردناک از کوهخواری در ایران'''|جایگزین=|150x150پیکسل]]
| | ۲۰. دریاچه میقان (استان مرکزی)<ref>زیباترین دریاچه های [https://www.alibaba.ir/mag/iran-lakes/ ایران]</ref><ref>[https://reiseniran.de/fa/category/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ دریا و دریاچههای ایران]</ref> |
|
| |
|
| ساخت دانشگاهها در نقاط مرتفع کوهستانی منجر به خسارات جانی نیز شده است. که از جمله میتوان به حادثه جانخراش واژگون شدن اتوبوس دانشگاه علوم و تحقیقات در سال ۱۳۹۷ اشاره کرد.[[پرونده:اتوبوس دانشگاه علوم و تحقیقات.jpg|بندانگشتی|اتوبوس دانشگاه علوم و تحقیقات]]
| | ۲۱.تالاب شادگان (حور شادگان) |
|
| |
|
| <blockquote>فاطیما فردوس: حادثه تلخ دانشگاه علوموتحقیقات، ابعاد مختلفی داشت که مهمترین آن مربوط به کوهخواری بود. چرا مهمترین؟ چون اگر این دانشگاه در ارتفاع بالای ۱۸۰۰ متر و در دل کوه ساخته نمیشد، نه نیازی به تلهکابین داشت که بگوییم ساخته نشد و نه گودالی عمیق وسط دانشگاه بود که برایش گاردریل بزنیم؛ هرچند نمیشود از اهمالکاری مسئولین دانشگاه برای نظارت بر رفتوآمد دانشجویان با اتوبوس و سنجش ایمنی آن غافل شد. با این حال قانون در این باره چه میگوید؟ کوهخواری به معنی تصرف در طبیعت غیرقانونی است اما از آنجایی که نزدیک به ۲۰ سازمان در ایران متولی زمین و مسکن هستند، دورزدن قانون و استفاده از نفوذ و قدرت اشخاص، کوهخواری را قانونی میکند و دست سازمانهایی مانند اراضی را برای مقابله با آن میبندد. مصداق روشن آن هم دانشگاه آزاد بود که به وزارت راه و شهرسازی واگذار شد و با آنکه شهردار وقت اجازه ساخت آن را نداده بود ولی دانشگاه آزاد در دل کوههای پونک ساخته شد. کوهخواریای که قطعا آخرین مورد نبوده است و جدیدترین مصداق آن دانشگاه رودهن است که آنهم وضعیتی مشابه دانشگاه آزاد دارد و احتمالا تا حادثه تلخی اتفاق نیفتد، وضعیت آن پیگیری نمیشود.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1220150/%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9 کوهها را از دست دانشگاه آزاد نجات دهید!]- سایت خبرآنلاین</ref></blockquote>
| | ۲۲.تالاب العظیم(حور العظیم) |
|
| |
|
| == دریاچههای ایران ==
| | این دریاچهها و تالابها محل زندگی صدها گونه جانوری و گیاهی هستند. همچنین زندگی صدها هزار نفر از مردم ایران به وجود این دریاچهها وابسته است. در سالهای حکومت جمهوری اسلامی این دریاچهها یکی پس از دیگری از میان رفته و یا در آستانهی خشک شدن هستند. اگر چه جمهوری اسلامی تلاش میکند این وضعیت را به خشکسالی ارتباط دهد واقعیت نشان میدهد که سوء استفادههای اقتصادی و گاه مسائل امنیتی باعث نابودی این دریاچهها شده است. حفر بیش از ۸ هزار حلقه چاه عمیق در اطراف دریاچه ارومیه،آب این دریاچه را از زیر کشیده و آنرا خشک کرده است. ایجاد سدهای کوچک و بزرگ بر سر رودخانهها و آبریزهای این دریاچه راه ورود آب به ارومیه را از بین برده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1- همدستی همه جناحهای حکومت در سدسازی بیرویه در ایران]- سایت دویچه وله فارسی</ref> موارد مشابه در مورد دریاچه های دیگر نیز صدق میکند که باعث خشک شدن آنها گشته است. <ref name=":5">[https://www.egardesh.com/blog/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 نگاهی به دریاچههای سوخته ایران]- سامانه رزرواسیون مهر</ref> |
| [[پرونده:تصویری از دریاچههای سوخته ایران.jpg|بندانگشتی|تصویر یکی از دریاچههای سوخته ایران|جایگزین=]]
| |
| نابودی و مرگ تدریجی دریاچهها و تالابهای ایران اکنون به یک موضوع جدی کشور تبدیلشده و محو شدن دریاچههای هامون، کافتر، بختگان، مهارلو، طشک و برخی دیگر از تالابها از نقشه ایران و همچنین قرار گرفتن دریاچه ارومیه در آستانه نابودی کامل، پای مجلس را نیز به بحران خشکی دریاچهها کشانده است. دستاندرکاران و مسئولان حکومتی بر این باورند که آثار مخرب زیستمحیطی و وقوع طوفانهای نمکی و گردوغبار و از بین رفتن کشاورزی از مهمترین علل خشک شدن دریاچههای کشور است. از سویی از آنجا که ایران بهطور طبیعی کشوری با آبوهوای خشک است و در بسیاری از زمانها با مشکل کمآبی مواجه است، خشک شدن و از بین رفتن دریاچههای طبیعی آن نیز مشکلی جدی روی مشکلات قبلی است<ref name=":5">[https://www.egardesh.com/blog/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 نگاهی به دریاچههای سوخته ایران]- سامانه رزرواسیون مهر</ref>
| |
|
| |
|
| '''دریاچه ارومیه''' | | === '''دریاچه ارومیه''' === |
| | [[پرونده:نابودی دریاچه ارومیه.jpg|بندانگشتی|نابودی دریاچه ارومیه]]دریاچه ارومیه که بزرگترین دریاچه دریاچه آب شور جهان است و در استان آذربایجان غربی واقع شده است. |
|
| |
|
| دریاچه ارومیه که بزرگترین دریاچه داخلی ایران و بزرگترین دریاچه آب شور دنیاست در استان آذربایجان غربی واقع شده است. | | دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶کیلومتر مربع است که ۳ درصد مساحت کشور ایران را دربر میگیرد. البته از این میزان حدود نیم درصد باقی مانده و در چهار دههی اخیر این دریاچه به در آستانه مرگ کامل قرار گرفته است. این دریاچه عامل مهمی در رونق کشاورزی در در دشتهای ارومیه، تبریز، مهاباد،نقده، سلماس،پیرانشهر و... به شمار میرود. این دریاچه بزرگترین آبگیر آسیای غربی است. |
|
| |
|
| حوضهی آبریز دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶کیلومتر مربع است که ۳ درصد مساحت کشور ایران را دربر میگیرد. این حوضه با داشتن دشتهایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از مراکز عمده و خیلی با اهمیت فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران بهشمار محسوب میشود.دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دائمی آسیای غربی است که در شمال غرب فلات ایران واقع شده است.
| | میزان شورشی آب دریاچهی ارومیه پیش از روند خشکشدن دوبرابر آب اقیانوسها بود و در آن گونههایی از جانواران چون |
|
| |
|
| آب دریاچهٔ ارومیه جزو آبهای بسیار شور است که میزان نمک محلول آب دریاچه دو برابر اقیانوسها است و هیچ گونهای از ماهیان به جز گونههایی از سختپوستان (آرتمیا)، دیاتومها و فیتوپلانکتونها در آن زندگی نمیکنند.
| | آرتمیا ، دیاتومها و فیتوپلانکتونها در آن زندگی میکردند. آرتیما یک منبغ غذایی بالا به شمار میرفت. در حوزهی حیات وحش دریاچه ارومیه ۲۷گونه پستاندار، ۲۱۲گونه پرنده، ۴۱گونه خزنده، ۷گونه دوزیست و ۲۶گونه ماهی زندگی میکنند. این دریاچه دارای ۱۰۲جزیره است که از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوختهٔ طبیعی جهان به ثبت رسیدهاند. |
|
| |
|
| ۲۷گونه پستاندار، ۲۱۲گونه پرنده، ۴۱گونه خزنده، ۷گونه دوزیست و ۲۶گونه ماهی، جزو خانواده تشکیل دهنده حیات وحش این دریاچه هستند.دریاچهٔ ارومیه دارای ۱۰۲جزیره است که همهٔ آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوختهٔ طبیعی جهان به ثبت رسیدهاند.
| | دریاچهی ارومیه یکی از دریاچههایی است که درسالهای اخیر به دلیل سیاستهای سودجویانهی سپاه پاسداران و بیتوجهی به محیط زیست در آستانهی خشک شدن قرار گرفته است. به عنوان مثال ساخت یک بزرگراه ۱۵ کیلومتری با اهداف اقتصادی حیات این دریاچه را به نابودی کشاند.<ref>[https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0380133014002688 Aral Sea syndrome desiccates Lake Urmia: Call for action]- سایت ساینس دایرکت</ref> حفر غیرقانونی دستکم ۴۵ هزار حلقه چاه در اطراف این دریاچه، ایجاد بیش از ۲۰۰ سد تا سال ۲۰۱۲ بر روی دریاچه ارومیه و تغییر مسیر رودخانهها منجر به خشک شدن ارومیه و در نتیجه نابودی محیط زیست اطراف آن شده است.<ref>[https://iranglobal.info/node/35011 سپاه پاسداران و جنایتی به نام خشک شدن دریاچه ارومیه]- سایت ایران گلوبال</ref>[[پرونده:تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان.jpg|بندانگشتی|تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان]] |
| [[پرونده:نقش سپاه در خشک شدن دریاچه ارومیه.jpg|بندانگشتی|نقش سپاه در خشک شدن دریاچه ارومیه]]
| |
| به جرات میتوان گفت که دریاچه ارومیه یکی از نادرترین جاذبههای طبیعی است که در سالیان اخیر در اثر سیاستهای غلط و به عبارتی سوء استفادههای سیاسی اقتصادی دچار خشک شدن و نابودی گردید. سیاستهایی که در پشت پرده آن، غول سیاسی نظامی اقتصادی مافیای سپاه پاسداران نقش ایفا کرد و این دریاچه را به کام مرگ فرو برد.
| |
| [[پرونده:نابودی دریاچه ارومیه.jpg|بندانگشتی|نابودی دریاچه ارومیه]] | |
| ''در این بین نقش ارگانهای زیرمجموعه سپاه پاسداران بهویژه ارگان خاتم الانبیا و نقش جاذبههای توریستی این دریاچه، موجب گردید تا مرگ این دریاچه حتمی شود و عوارض محیطی، اجتماعی و عواقب زیست محیطی جبران ناپذیری را موجب گردد.''<ref>[https://iranglobal.info/node/35011 سپاه پاسداران و جنایتی به نام خشک شدن دریاچه ارومیه]- سایت ایران گلوبال</ref>
| |
|
| |
|
| '''دریاچه بختگان''' | | === '''دریاچه بختگان''' === |
| [[پرونده:تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان.jpg|بندانگشتی|تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان]]
| |
| دریاچه بختگان که در استان فارس واقع شده، اکنون در حال خشکی کامل است. استفادههای متعدد در بالادست تالاب برای آب آشامیدنی شیراز و روستاهای متعدد و همچنین استفاده از آب برای زمینهای کشاورزی و صنعت، از مهمترین دلایل خشکسالی این دریاچه به شمار میرود. منشأ دریاچه بختگان رودخانه کوچک سیوند است که دولت با احداث سدی بر روی این رودخانه حیات دریاچه بختگان را بهشکلجدی تهدید کرد. متأسفانه این روزها بخشهای بسیار گستردهای از دریاچه خشکشده و دیگر از پرندگان خبری نیست و این بخشها به میدانی برای تمرین و ویراژ موتورسواران و تیک آف کردن اتومبیلها تبدیلشده است. دریاچه بختگان، برای مهرومومهای طولانی زیستگاه زمستانی پرندگانی بود که از روسیه و دشتهای سیبری به ایران کوچ میکردند. اما امروز با توجه به خشکی دریاچه، فلامینگوها گروهگروه بختگان را ترک میکنند.<ref name=":5" /> | | دریاچه بختگان که در استان فارس واقع شده، اکنون در حال خشکی کامل است. استفادههای متعدد در بالادست تالاب برای آب آشامیدنی شیراز و روستاهای متعدد و همچنین استفاده از آب برای زمینهای کشاورزی و صنعت، از مهمترین دلایل خشکسالی این دریاچه به شمار میرود. منشأ دریاچه بختگان رودخانه کوچک سیوند است که دولت با احداث سدی بر روی این رودخانه حیات دریاچه بختگان را بهشکلجدی تهدید کرد. متأسفانه این روزها بخشهای بسیار گستردهای از دریاچه خشکشده و دیگر از پرندگان خبری نیست و این بخشها به میدانی برای تمرین و ویراژ موتورسواران و تیک آف کردن اتومبیلها تبدیلشده است. دریاچه بختگان، برای مهرومومهای طولانی زیستگاه زمستانی پرندگانی بود که از روسیه و دشتهای سیبری به ایران کوچ میکردند. اما امروز با توجه به خشکی دریاچه، فلامینگوها گروهگروه بختگان را ترک میکنند.<ref name=":5" /> |
|
| |
|
| '''تالاب انزلی'''
| | یکی دیگر از دریاچههای ایران که در حال خشک شدن است دریاچهی بختگان است. در بالادست این دریاچه به صورت غیرقانونی و استفاده از مجوزهای حکومتی به اشکال مختلف آب را برای مصارف گوناگون به سمتهای دیگر هدایت کردهاند. مصارف صنعتی و کشاورزی ازمهمترین آنها هستند. آبریز اصلی دریاچه بختگان رودخانه سیوند است که دولت با احداث سدی بر روی ان این دریاچه را در معرض خشک شدن قرار داده است. هم اکنون بخشهای زیادی از دریاچه بختگان خشک شده و به پیست موتور سواری و تیک اف ماشینهای لاکچری تبدیل شده است. این دریاچه پیش از این محل مهاجرت زمستانی فلامینکوهای روسیه بود. با خشک شدن دریاچه فلامینکوها نیز آن را ترک کردهاند. |
| [[پرونده:تالاب انزلی در باتلاق نابودی.jpg|بندانگشتی|'''تالاب انزلی در باتلاق نابودی''']]
| | [[پرونده:خشک شدن تالاب انزلی.jpg|جایگزین=خشک شدن تالاب انزلی|بندانگشتی|خشک شدن تالاب انزلی]] |
| جالب است بدانید که ۲۷ رودخانه مهم گیلان به تالاب انزلی سرازیر میشوند درواقع این تالاب با مساحت ۲۰۰ کیلومترمربع بهمثابه تصفیهخانه آب دریای خزر است. این رودها با آب شیرین خود سدی در برابر آبشور دریای خزر به وجود آوردهاند. از سوی دیگر این تالاب با بیش از ۱۰۰ گونه پرنده، ۵۰ گونه ماهی، صدها گونه موجودات گیاهی، جانوری و میکروسکوپی و دهها گونه گیاهی که در دل خود جایداده است، اکوسیستم کمنظیری بهشمار میآید. متأسفانه این تالاب نیز همانند بسیاری دیگر از پدیدههای طبیعی کشورمان درتهدید جدی است. ساختن استخر پرورش ماهی در پیرامون تالاب و تغییر ویژگی فیزیکی و شیمیایی آب، بیتوجهی به ظرفیت تالاب در پذیرش گردشگری همزمان، افزایش میزان فلزات سنگین و بخصوص سرب در آب و رسوبات تالاب، پمپاژ آب به بالادست تالاب برای آبیاری زمینهای کشاورزی، ساخت کــومههای شکار، گردآوری میزان زیادی از زبالههای غیرقابل تجزیه در تالاب که از طریق رودخانههای منتهی به تالاب و بازدیدکنندگان از تالاب وارد آن میشود، نبود لایروبی لازم و همچنین رهاسازی فاضلابهای صنعتی، خانگی و بیمارستانی چند شهرستان استان گیلان به تالاب انزلی و غیره منجر به ویرانی بخشهای بزرگی از تالاب و برهم خوردن تعادل اکوسیستمی آن شده است. متأسفانه هنوز دولت تدبیر درستی برای حل این معضل در نظر نگرفته است.
| |
| | |
| برپایه آمارها وسعت تالاب انزلی حدود ۱۹ هزار هكتار عنوان میشود ولی شواهد حاكی از آن است كه تالاب دیگر آن گستره و توش و توان سابق را ندارد.
| |
| | |
| چه بر سر تالاب آمده است؟
| |
| | |
| در سه دهه گذشته بهدلیل ورود حجم زیادی از رسوبات و رشد بیرویه گیاهان مهاجم میانگین عمق آب این تالاب از ۱۱ متر به كمتر از دو متر و در مناطقی حتی كمتر كاهش پیدا كرده است.
| |
| | |
| افزون بر مقادیر زیادی سم و كود شیمیایی روزانه بیش از ۴۰۰ هزار متر مكعب فاضلاب به تالاب بین المللی انزلی وارد میشود.
| |
| | |
| علاوه بر این سازه های غیرضروری و كارشناسی نشده و قطع جریان طبیعی آب ، گیاهان مهاجم وارداتی ، تجاوز به حریم تالاب و كاهش آب دریای خزر از دیگر عوامل خشک شدن تالاب میباشد.
| |
| | |
| احیای تالاب انزلی از حرف تا عمل
| |
| | |
| از سال ۸۹ بحث پرطمطراق احیای تالاب انزلی با حضور مسئولان و متولیان امر در بوق و كرنا دمیده شد.
| |
| | |
| طرح احیای تالاب بین المللی انزلی سال ۸۹ با اعتباری افزون بر ۹۰۰ میلیارد ریال برای پنج سال از محل ردیف های خاص معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی به تصویب رسید اما گام نخست مطالعاتی احیای تالاب انزلی كه در حوزه شناسایی منابع آلاینده و اقدامات برای رفع آن از سال ۸۹ تا ۹۱ انجام شده بود، منجر به نقشههای فنی و اجرایی نشد.
| |
| | |
| سال ۹۳ نیز طرح جامع مدیریت حوزه آبریز تالاب انزلی با تکیه بر اصول مدیریت اكولوژیك در حوزه آبخیزتالاب انزلی با تمركز بر سه محور پسماند، فاضلابها و رسوبات آغاز شد.
| |
|
| |
|
| اما با وجود همه این حرف و حدیث ها نه تنها علایمی از بهبود حال تالاب نیست بلكه خبر وخامت حالش به آن سوی مرزها نیز رسیده است.<ref name=":5" />
| | === '''تالاب انزلی''' === |
| | تالاب انزلی حدود ۱۹ هزار هکتار است که تصفیه خانه آب دریای خزر به شمار میرود. ۲۷ رود بزرگ و مهم در گیلان به این تالاب سرازیر میشوند این رودها با آب شیرین خود سدی در برابر آب شور دریای خزر هستند. در تالاب انزلی بیش از ۵۰ نوع ماهی و ۱۰۰ نوع پرنده و همچنین صدها گونه گیاهی و جانوری و میکروسکوپی وجود دارد. تالاب انزلی نیز هماکنون مانند بسیاری از دیگر از اکوسیستمهای ایران در حال نابودی است. ساختن استخر پرورش ماهی در پیرامون تالاب و افزایش میزان فلزات سنگین و بخصوص سرب در آب و رسوبات تالاب، پمپاژ آب به مناطق دیرگ برای مصارف کشاوزی و صنعتی، ساخت کومههای شکار، ریختن حجم زیادی از زباله های غیرقابل تجزیه به درون رودخانههای گیلان و تالاب انزدی و لایروبی نکردن رودخانهها، رهاکردن فاضلابهای صنعتی، خانگی و بیمارستانی چند شهرستان استان گیلان به تالاب انزلی( روزانه بیش از ۴۰۰ هزار متر مکعب فاضلاب)، همگی از عواملی هستند که این تالاب را به مرگ و نابودی کشاندهاند. عمق این تالاب در سالهای اخیر از ۱۱ متر به کمتر از دو نیم متر رسیده است.<ref name=":5" /> |
|
| |
|
| === دریاچه هامون === | | === دریاچه هامون === |
|
| |
|
| از وزیر کشاورزی دوران رفسنجانی تا وزیر نیروی دولت روحانی همه امروز "سدسازی بیرویه" در سالهای گذشته را نکوهش میکنند. در سه دهه گذشته بیشترین سدها را شرکتهای وابسته به سپاه و با حمایت و پذیرش دولتهای وقت ساختهاند. | | دریاچه هامون از بهم پیوستن سه دریاچه هامون هیرمند، هامون پوزک و هامون صابوری تشکیل شده است. هیرمند رودخانه اصلی تغذیه کننده این دریاچه است. به عبارتی آب هامون از کوههای «هندوکش» تامین می شود. این دریاچه نقش مهمی در زندگی مردم سیستان و بلوچستان دارد. در حاشیه این دریاچه مردم با کشاورزی، صیادی و حصیربافی و صنایع دستی امرار معاش میکنند. دریاچه هامون که در میان مناطق بیابانی و نیمه بیابانی قرار دارد تنها محل زندگی پرندگان است. <ref>[https://www.civilica.com/Paper-SCEAUG01-SCEAUG01_003.html اثرات زیست محیطی خشک شدن هامون]</ref> |
|
| |
|
| ساخت سد در مکانهای نامناسب و بیتوجهی به سهم آب دریاچهها و تالابها وضعیتی است که دستاندرکاران حکومتی نیز به آن خرده میگیرند، اما گام کارآمدی در تغییر این سبککار برداشته نمیشود.
| | دریاچه هامون نیز همچون دیگر دریاچههای ایران در آستانه مرگ کامل قرار دارد. استفاده از آب هامون برای مصارف شهری و صنعتی و همچنین سدسازی های بیرویه افغانستان بر روی هیرمند منجر به خشک شدن این دریاچه گشته است. ایران تا کنون هیچ اقدامی در مورد پس گرفتن حقابه هامون از افغانستان انجام نداده است. یکی دیگر از عوامل خشک شدن هامون دایکهای مرزی است که ایران در مناطق مرزی احداث کرده است. دایکها موانع و خاکریزهای بزرگی هستند که مانع ورود آب به دریاچهی هامون می شوند. |
| [[پرونده:تصویری از خشک شدن دریاچه هامون.jpg|بندانگشتی|تصویری از خشک شدن دریاچه هامون]]
| |
| کارشناسان وضعیت بحرانی تالابها و دریاچههایی چون گاوخونی، بختگان، هامون، پریشان و ارومیه را برآیند مستقیم ساخت سد در حوزه آبریز آنها برآورد میکنند. در محدودهی آبریز دریاچه ارومیه دهها سد ساخته شده بدون این که در طراحی و اجرای آنها حقآبه این دریاچه مورد توجه قرار گرفته باشد.<blockquote>«هر بلایی بر سر حوزه محیط زیست آمده طی چهار دهه گذشته بوده است. پیش از این مدت، بسیاری از شاخصهای محیط زیستی کشور مثل آب در جایگاه مناسبی قرار داشت.» این حرفهای کسی است که از آغاز ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی تا سال سوم دولت اول محمد خاتمی وزیر کشاورزی بود و بعد از آن معاون حسن روحانی و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بوده است.</blockquote>عیسی کلانتری مهرماه سال ۱۳۹۷با ابراز این سخنان از سیاستهایی که ایران را به "ورشکستگی آبی" کشانده به شدت انتقاد کرد و اضافه کرد که این سیاستها باعث شده "امروز یک تالاب و دریاچه زنده" در کشور وجود نداشته باشد.
| |
|
| |
|
| بیشتر کارشناسان معتقدند در کنار طولانی شدن دورههای خشکسالی، سدسازیهای بیرویه در جمهوری اسلامی، بهخصوص در سه دهه گذشته علت اصلی خشکی و نابودی بسیاری از دریاچهها و تالابها است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1- همدستی همه جناحهای حکومت در سدسازی بیرویه در ایران]- سایت دویچه وله فارسی</ref><blockquote>'''صید ماهی مرده در دریاچهی خشک هامون'''</blockquote><blockquote>نسترن فرخه، انصاف نیوز: بوی لاشهی ماهی تلف شده تا اطراف دریاچه پیچیده است، هر کدام از ما در بدو حضور در این دریاچه بینی خود را محکم میگیریم ولی بعد از دقایقی به این بوی مشمئزکننده عادت میکنیم، ماهیهای خشک شدهی روی زمین و قایقهای رنگارنگ در اطراف دریاچه گواه بر تبخیر آب دریاچه در ماههای نزدیک است.<ref>[https://khabarban.com/a/25000164 صید ماهی مرده در دریاچهی خشک هامون]- سایت خبربان</ref></blockquote>
| | خشک شدن هامون منجر به مرگ بیش از دو میلیون ماهی شده است. در نتیجه این وضعیت تا کنون بیش از ۱۲ هزار صیاد بیکار شده اند. هماکنون برخی از روستاییان به صید ماهیهای مرده می پردازند. یک خبرنگار میگوید:<blockquote>« بوی لاشهی ماهی تلف شده تا اطراف دریاچه پیچیده است، هر کدام از ما در بدو حضور در این دریاچه بینی خود را محکم میگیریم ولی بعد از دقایقی به این بوی مشمئزکننده عادت میکنیم، ماهیهای خشک شدهی روی زمین و قایقهای رنگارنگ در اطراف دریاچه گواه بر تبخیر آب دریاچه در ماههای نزدیک است.»<ref>[https://khabarban.com/a/25000164 صید ماهی مرده در دریاچهی خشک هامون]- سایت خبربان</ref></blockquote> |
|
| |
|
| == گونه های جانوری در ایران == | | == گونه های جانوری در ایران == |
| خبرگزاری تسنیم: رئیس اداره مراقبت از حیات وحش محیط زیست استان کردستان گفت: علت عمده از بین رفتن گونههای جانوری، تخریب و از بین بردن زیستگاه طبیعی آنهاست که استان کردستان نیز جدای از این موضوع نیست. | | در حال حاضر به گفتهی مدیر آزمایشگاه بانک سلول های انسانی و جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی ایران، شمار گونههای جانوری در ایران ۱۲۰۰ گونه است که ۱۵۰ گونه از آنها در حال منقرض شدن هستند.<ref>[https://www.irna.ir/news/83274244/150-%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6-%D8%AE%D8%B7%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6 150 گونه جانوری ایران در معرض خطر انقراض] - خبرگزاری جمهوری اسلامی</ref> |
| | [[پرونده:سیاه گوش ایرانی.jpg|جایگزین=سیاه گوش ایرانی - محیط زیست ایران|بندانگشتی|سیاه گوش ایرانی]] |
| | علت عمده از بین رفتن گونههای جانوری، تخریب و از بین بردن زیستگاه طبیعی آنهاست. در حال حاضر بسیاری از گونههای جانوری چون خرس قهوهای، پلنگ، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، سگ آبی، سنجاب ایرانی، کل وبز، قوچ ومیش، عقاب طلائی، عقاب مارخور، کرکس (دال) هما، سمندر کردستانی، سمندر آتشین از جمله گونه های جانوری هستند که در خطر انقراض قرار دارند. |
|
| |
|
| حیدر ویسی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در '''سنندج'''، با اشاره به وضعیت گونههای جانوری در حال انقراض در کردستان اظهار کرد: خرس قهوهای، پلنگ، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، سگ آبی، سنجاب ایرانی، کل وبز، قوچ ومیش، عقاب طلائی، عقاب مارخور، کرکس (دال) هما، سمندر کردستانی، سمندر آتشین از جمله گونه های جانوری هستند که در خطر انقراض قرار دارند.
| | به گفتهی کارشناسان حتی مطالعات کافی بر روی گونههای جانوری در بسیاری از مناطق ایران صورت نگرفته و از وضعیت آنها اطلاع کافی در دسترس نیست. |
|
| |
|
| وی گفت: وضعیت بسیاری دیگر از پرندگان مانند کبک با این روند برخورد و شکار آن اصلاً مناسب نیست و این گونه ها نیز در معرض تهدید قرار گرفتهاند.
| | یکی دیگر از علل نابودی گونههای جانوری آتشسوزیهایی است که به شکلی غیرطبیعی و مداوم در [[جنگلهای ایران]] رخ میدهد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/12/15/304949/%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%DA%AF%D9%88%D9% تخریب زیستگاه طبیعی عامل مهم انقراض گونههای جانوری کردستان]-خبرگزاری تسنیم</ref> |
|
| |
|
| رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست کردستان تصریح کرد: متاسفانه در استان کردستان مطالعات جامع و عمیق روی حیات وحش و گونههای جانوری و گیاهی صورت نگرفته است و ما هنوز در باره خیلی از گونهها اطلاعات زیادی نداریم.
| | بر اساس گزارش اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (IUCN) در استان چهارمحال و بختیاری ۱۴ گونه گیاهی و ۱۳ گونه جانوری در حال انقراض هستند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/06/11/845753/14-%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D9%88-13-%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D9%88-%D8%A8%D8%AE%D8 ۱۴ گونه گیاهی و ۱۳ گونه جانوری چهارمحال و بختیاری در معرض خطر انقراض]</ref> |
|
| |
|
| وی با اشاره به اینکه میش مرغ یا میشه سی گونه جانوری بوده که چند سالی است در استان مشاهده نشده، گفت: نزدیک به چهار سال است این گونه جانوری در زرینه اوباتو که آخرین زیستگاه آن جانور در استان بود، مشاهده نشده و بر این اساس انقراض این گونه بعید نیست.
| | === گونههای در حال انقراض === |
| | '''یوز ایرانی''' یکی از گونه های درحال انقراض در ایران است. کارشناسان میگویند تنها ۶۰ قلاده از این یوز در ایران وجود دارد. در حال حاضر این جانور تنها در ایران و آنهم در نواحی دورافتادهای از بیابانهای ایران وجود دارد |
| | [[پرونده:گربه پالاس.jpg|جایگزین=گربه پالاس|بندانگشتی|گربه پالاس]] |
| | پلنگی ایرانی یکی دیگر از حیوانات در حال انقراض است که جمعیت آن به زیر ۵۰۰ قلاده رسیده است. |
|
| |
|
| ویسی افزود: امروزه با توسعه روز افزون جوامع بشری و افزایش فشار بر منابع طبیعی و محیط زیست به شمار عواملی که سلامت اکوسیستم ها و به طبع گونه ها را تهدید میکند افزوده میشود.
| | سیاه گوش یکی از حیوانات زیبای ایران است که به دلیل شکار در حال انقراض قرار دارد. این حیوان با دست و پای بلند از سریعترین گربهسانان به شمار میرود |
|
| |
|
| وی عوامل انقراض گونه های جانوری را متعدد و متفاوت برشمرد و گفت: علت مشترک و عمده انقراض گونههای جانوری تخریب و از بین بردن زیستگاه طبیعی آنهاست که استان کردستان نیز از این امر مستثنی نیست.
| | گربه پالاس یک گونه جانوری دیگر در ایران است که در حال انقراض است. |
|
| |
|
| رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست کردستان افزود: یکی دیگر از مهمترین عوامل انقراض گونه ها که به طور مستقیم یا غیر مستقیم زیانهای بسیاری را متوجه حیات وحش نموده و متاسفانه توجه زیادی نیز به آن نمیشود، معرفی عمدی و غیر عمدی گونه های غیر بومی است.
| | فوک خزری نیز به دلیل شکار بیرویه و از بین رفتن زیستگاه آن در کنارهی خزر در حال انقراض دارد. یکی دیگر از جانواران در حال انقراض در ایران لاکپشت پوزه عقابی است. این جانور در خلیج فارس زندگی میکند.<ref>[https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B7%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF/ حیوانات در خطر انقراض ایران]</ref> |
|
| |
|
| وی شکار بی رویه و خارج از اصول و قاعده انسانی را یکی دیگر از عوامل انقراض گونههای جانوری در حیات وحش کردستان عنوان کرد.
| | در استان مازندران در حال حاضر بیش از ۱۰۰ گونه گیاهی به دلیل تغییرات اکوسیستمی در حال انقراض هستند. سیر کوهی، والک، انواع ارکیده یا ثعلب، گل گاوزبان ایرانی، قاز یاغی، گندکما، باریجه - جرن، کما، کمای ایرانی، سکنبیج، آلاله برفی، اناریجه،گلپر، ترم، زوفا، سوسن چهلچراغ، خشخاش کبیر، شقاقل، ترشک کوهی، مرزه، چای کوهی، آویشن و کاکوتی جزو گونه های در معرض خطر استان مازندران هستند که در صورت عدم چاره اندیشی رو به انقراض میروند. <ref>[https://www.irna.ir/news/83469199/%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B1%DB%B0%DB%B0-%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D بیش از ۱۰۰ گونه گیاه در حال انقراض در مازندران شناسایی شد]</ref> |
| | |
| ویسی گفت: همچنین رویدادهای طبیعی مانند خشکسالی و آتش سوزی که در چند سال اخیر تاثیراتی منفی بر روی گونههای گیاهی و جانوری استان داشته و نیز بهرهگیری بی رویه از طبیعت عامل انقراض بعضی از گونه های جانوری است.
| |
| | |
| وی اظهار کرد: از جمله عوامل دخیل دیگر در انقراض گونههای جانوری حضور دامداران در زیستگاهها، تصرف چشمهها و نیز تغییر کاربری چشمهها و انتقال آب آنها به زمینهای کشاورزی و خارج کردن آنها از دسترس وحوش است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/12/15/304949/%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%DA%AF%D9%88%D9% تخریب زیستگاه طبیعی عامل مهم انقراض گونههای جانوری کردستان]-خبرگزاری تسنیم</ref>
| |
|
| |
|
| == رودخانه ها == | | == رودخانه ها == |
| | ایران دارای رودخانههای بزرگی چون ارس، کارون، زاینده رود، جاجرود، سفید رود، اترک، نکا، چالوس، بابل و ... است.<ref>[https://tabnakjavan.com/fa/news/7805/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AF مهمترین رودهای ایران کدامند]</ref> رودخانههای ایران بر اساس حوزه آبخیز به دو گروه تقسیم میشوند. |
| | #[[پرونده:خشک شدن کارون.JPG|جایگزین=محیط زیست ایران|بندانگشتی|خشک شدن کارون]]گروه دریای خزر: تمامی رودخانههایی هستند که از شرق یا غرب این دریا سرچشمه می گیرند. |
| | # گروه خلیج فارس و عمان: رودخانه هایی هستند که از رشته کوههای زاگرس سرچشمه گرفته و به خلیج فارس میریزند.<ref>[https://eafworld.com/rivers-of-iran/ رودخانه های ایران به چند دسته تقسیم می شوند؟]</ref> |
|
| |
|
| == روز جهانی محیط زیست ==
| | تقریبا تمامی این رودخانهها به دلیل سیاستگذاری های غلط و سودجویانه آسیبهای بسیاری دیدهاند و در نتیجه تمامی دشتهایی که از آنها تغذیه می شدند نیز دچار آسیب شدهاند. |
| روز جهانی محیط زیست، روزی است که در تاریخ ۵ ژوئن از سوی سازمان ملل جهت افزایش سطح آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و تحریک و تشویق سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با ویرانی محیط زیست و گونههای زیستیجانوری برگزیده شدهاست.<ref name=":0">[https://www.beytoote.com/art/decorum/world3-environment2-day.html 5 ژوئن ؛ مصادف با روز جهانی محیط زیست]- سایت بیتوته</ref>
| |
|
| |
|
| هر ساله روز ۱۵ خرداد (۵ ژوئن) در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته میشود. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ بر میگردد، در آن سال برای نخستین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار نمود.
| | === زاینده رود === |
| | یکی از مهمترین دلایل خشک شدن رودخانه زاینده رود حفر تونل گلاب است. این تونل که با هدف انتقال آب زاینده رود برای مصارف شهری و صنعتی حفر شده است سالهاست منجر به خشک شدن زاینده رود میشود. . میزان دبی آب زاینده رود ۱۱ متر مکعب بر ثانیه است که راهاندازی این تونل آب را از این رود گرفته است. حتی با وجود بارانهای شدید و سیل، به دلیل لایروبی نشدن رودها، آبی پشت سد گلاب ذخیره نشده است و حجم زیادی از آب هدر رفته است. به همین دلیل زاینده رود همچنان با خشکی مواجه است. خشک شدن زاینده رود علاوه بر این که منجر به قطعی آب شرب مردم می شود کشاورزی سنتی و دیرپای اصفهان را با نابودی کامل مواجه کرده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/98020200347/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8 عملیاتی شدن گلاب، خشکشدن زایندهرود را در پی دارد]</ref> |
|
| |
|
| همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP ( برنامه محیط زیست سازمان ملل ) شد، UNEP در سراسر جهان مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید. مراسم این روز میتواند به اشکال مختلف باشد مثل راهپیماییهای خیابانی،همایشهای دوچرخه سواری،نمایش، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس ، درختکاری ،فعالیتهای مربوط به بازیافت ، پاکسازی و... .
| | === کارون === |
| | [[پرونده:خشک شدن زاینده رود.jpg|جایگزین=محیط زیست ایران|بندانگشتی|خشک شدن زاینده رود]] |
| | رودخانهی کارون با طولی بیش از ۹۵۰ کلیومتر یکی از پرآبترین رودخانههای ایران بوده است. اما این رودخانه در حال حاضر به دلیل برداشتهای بیرویه و سدسازی در های مختلف کم آب شده و رو به خشکی می رود.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%DA%A9%D9%85%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-% کم آبی کارون]</ref> همچنین رها سازی فاضلاب شهری و پساب کارخانهها در رودخانهی کارون منجر به مسموم شدن آب شده است. این امر منجر به از میان رفتن آبزیانی شده که منبع درآمد صیادان بوده اند. دلاور نجفی معاون سابق محیط طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست در سخنانی اعتراف کرد که بیش از نیمی از آب کارون فاضلاب است.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/632 مرگ تدریجی رودخانه کاروی]</ref> |
|
| |
|
| هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسائلی است که محیط زیست را آلوده ساخته است. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید میکند به عنوان موضوع این روز انتخاب میشود.<ref name=":0" />
| | == روز جهانی محیط زیست == |
| | | روز ۵ ژوئن مصادف با ۱۵ خرداد از طرف سازمان ملل بهعنوان روز جهانی محیط زیست در نظر گرفته شده است و هدف از آن افزایش سطح آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و تحریک و تشویق سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با ویرانی محیط زیست و گونههای زیستیجانوری است.<ref name=":0">[https://www.beytoote.com/art/decorum/world3-environment2-day.html 5 ژوئن ؛ مصادف با روز جهانی محیط زیست]- سایت بیتوته</ref> در همین سال سازمان ملل کنفرانسی را برای اولین بار در رابطه باهمین موضوع در شهر استکهلم برگزار نمود. همزمان با این کنفرانس سازمان ملل قطعنامه را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد، UNEP در سراسر جهان مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید.هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسائلی است که محیط زیست را آلوده ساخته است. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید میکند به عنوان موضوع این روز انتخاب میشود.<ref name=":0" /> |
| برپایه گزارش خبرگزاری فارس دفتر خامنهای روز سهشنبه ۲۶ آبان ماه ۱۳۹۸، سیاستهای کلی محیط زیست را اعلام کرد. مدیریت هماهنگ و نظاممند منابع حیاتی، جرمانگاری تخریب محیط زیست، تهیه اطلس زیستبوم کشور و گسترش اقتصاد سبز و نهادینهسازی فرهنگ و اخلاق زیستمحیطی" از جمله محورهای ابلاغیه یاد شده است.
| |
| | |
| این امر که زیر سلطه رژیم جمهوری اسلامی، محیط زیست در موقعیت بحرانی و فاحعهباری قرار گرفته مورد تایید سازمانهای جهانی و همچنین بعضی از ارگانها و مقامات رژیم نیز هست. "انستیتو جهانی منابع طبیعی" در گزارش سال ۲۰۱۵ خود تولیدکنندگان گازهای گلخانهای را رتبهبندی کرده است.مطابق با گزارش منتشر شده، جمهوری اسلامی بعد از چین، آمریکا، ۵ کشور اروپایی، هند و روسیه، با تولید سالانه ۷۱۵ میلیون تن دی اکسیدکربن مقام دهم را در جهان کسب کرده است. بر اساس این گزارش، تولید مذکور رو به افزایش نیز هست. به این اعتبار باید گفت ایران با بنیه اقتصادی ضعیفتر و جمعیتی کمتر از بقیه کشورها در رساندن زیان به ۷۸ میلیون جمعیت کشور و ۷ میلیارد از ساکنان زمین به چنین مقامی در تخریب محیط زیست رسیده است. بنا به گزارش برخی تحقیقات، سوزاندن وسیع گاز طبیعی و وجود چندین میلیون اتومبیل کهنه که بنزین غیر استاندارد می سوزانند، دو عامل اصلی در ایجاد میزان ذکر شده دی اکسید کربن در ایران میباشند. اما مشکلات زیست محیطی در ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی فقط به تولید گازهای گلخانه ای محدود نمیشود. در سالهای گذشته مشکلات زیستمحیطی زیادی در ایران رخ داده که خشک شدن دریاچهها، رودها و تالابها، از بین رفتن جنگل ها، بحران آب و همچنین آلوده بودن هوای شهرهای بزرگ از جمله آنهاست.
| |
| | |
| چندی پیش "حمید چیت چیان" وزیر نیرو در دولت یازدهم، بحران آب در ایران را جدی و اصلی ترین چالش کشور دانست. او شور شدن آب ها، خشک شدن باغات و زمینهای کشاورزی، خشک شدن چشمهها، قناتها، تالابها و دریاچهها و کاهش آب رودخانهها را از شواهد بحران آب بر شمرد و افزود که سالانه 1200 کیلومتر کف شکنی در چاههای موجود یا حفر چاه های جدید در کشور صورت میگیرد. این در حالی است که یکی از عوامل اصلی بحران آب در ایران برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی و وجود هزاران چاه مجاز و غیرمجاز در کشور است. "ستار محمودی" قائم مقام وزیر نیرو نیز وضعیت آب در 520 شهر ایران را بحرانی خواند. به نظر او خشکسالی های پایدار، سدسازی های بی رویه، اتلاف منابع آبی توسط کشاورزی سنتی و ناکارآمد و بالاخره حفر دهها هزار چاه به ویژه در اطراف دریاچه ها و تالاب ها، بحران و قحطی آب در ایران را باعث شده اند. مطابق آمارهای رسمی اکنون در ایران از 647 سد، بهرهبرداری میشود و احداث 683 سد دیگر در دست مطالعه یا اجراست. اکثر این سدها و آبراهه ها توسط قرارگاه خاتم الانبیا زده شده اند. بعضی از سدها برای رساندن آب به املاک و خانه های آخوندهای دانه درشت و مقامات، مراکز نظامی و یا در جایی مثل کردستان برای محروم کردن منطقه از آب فراوانی زده شده اند که می تواند موجب رشد کشاورزی، دامداری و دامپروری و بی نیازی اقتصادی این منطقه شود. درآمدهای به دست آمده از این پروژه ها به جیب سپاه و فرماندهان ارشد آن رفته و گرد و خاک حاصل از بستر خشک دریاچه ها، رودها و تالاب ها، مردم را به انواع بلایا مبتلا کرده است. جنگلهای زاگرس در کردستان آگاهانه و به بهانه حفظ امنیت توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی سوزانده می شوند. جنگلهای شمال نیز توسط فرماندهان نظامی، انتظامی، مقامات دولتی و رانت خواران و به خاطر خانه، ویلا و انبوه سازی، به آتش کشیده می شوند. پوشش گیاهی در مناطق مختلف و بویژه در کردستان زیر چکمه نیروهای ارتش، سپاه و بسیج لگد مال شده و یا توسط آتش سلاحهای آنان شعله ور گردیده و از بین میروند. در ابلاغیه خامنه ای از جمله به "جرمانگاری تخریب محیط زیست" اشاره شده است. آیا در کشوری که نظام حکومتی آن عامل اصلی تخریب محیط زیست است، چه کسی قرار است تخریب کنندگان محیط زیست را تنبیه کند؟
| |
| | |
| در سالهای اخیر بحران زیست محیطی خشم و اعتراضات گسترده مردم را برانگیخته است و رژیم با حربه سرکوب با این اعتراضات روبرو شده است. اما این سرکوب ها مردم را مرعوب نکرده و مبارزه برای بهبود محیط زیست به یکی از عرصه های رودرروئی مردم با رژیم تبدیل شده است.
| |
| | |
| وسعت و ژرفای بحران محیط زیست بخش هایی از کارگزاران رژیم و بورژوازی ایران را هم نگران کرده و به قول بعضی از کارشناسان به صورت مانعی در مقابل سرمایه گذاری های داخلی و خارجی درآمده است. در این شکی نیست که سرمایه گذاران خارجی و داخلی از فقدان قوانین در حفاظت از محیط زیست سود می برند. اما وقتی بحران در این عرصه ابعاد فاجعه باری پیدا می کند، کسب و کار و تندرستی خود و نیروی کارشان را به خطر می اندازد و به اعتراضات مردم دامن می زند، اینبار طرفدار دخالت و سرمایه گذاری دولت در این عرصه می شوند. ابلاغ "سیاستهای کلی محیط زیست" توسط خامنه ای در شرایطی است که تخریب محیط زیست ابعاد فاجعه باری پیدا کرده است و پیامدهای آن دامن رژیم جمهوری اسلامی را گرفته است. تولد سرمایه داری با گام های آغازین، با تخریب محیط زیست همراه شد. ابعاد و اشکال این ویرانگری در طول تاریخ کوتاه سرمایهداری بسیار تغییر کرده است، ولی این پدیده نه تنها تکرار میشود، بلکه به عنوان جزء همزاد این سیستم عملکردی هولناک تر مییابد. در دل سیستم بحران زده کنونی سران حکومت اسلامی سرمایه قادر به جلوگیری از مصائب رو به افزایش ناشی از تخریب محیط زیست نبوده و نخواهند بود و بدون شک "سیاستهای کلی محیط زیست" خامنه ای نیز همچون سایر اسناد مربوط به سیاست های کلان به یک ورق پاره تبدیل خواهد گردید.<ref>[http://cpiran.org/archive/2015/11/sokhan/page18.html رژیم جمهوری اسلامی عامل تخریب محیط زیست] حزب کمونیست ایران</ref>
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |