۹٬۹۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== تعریف کنسرسیوم == | == تعریف کنسرسیوم == | ||
کنسرسیوم، به مشارکت و اتحاد دو یا چند نفر یا چند شرکت یا چند سازمان یا ترکیبی از آنها باهم | کنسرسیوم، به مشارکت و اتحاد دو یا چند نفر یا چند شرکت یا چند سازمان یا ترکیبی از آنها باهم میگویند که برای رسیدن به یک هدف، فعالیتهای هماهنگ دارند یا منابعشان را با هم ادغام میکنند. | ||
شراکت افراد یا سازمانها برای انجام یک پروژه خاص کنسرسیوم نامیده میشود. موضوع کنسرسیوم میتواند تاسیس یک سد یا پل خاص، ساخت نیروگاه، برگزاری یک نمایشگاه، تولید محصول و … باشد. هر کنسرسیوم دارای مدت محدود میباشد. شرکت کنسرسیوم دارای کارکرد تجاری و نیز غیر تجاری میباشد. در شرکتهای کنسرسیوم حدود و وظایف هر یک از توسط تفاهم نامه و اداره ثبت شرکت تعیین و تایید میشود. اعضای کنسرسیوم، هویت و استقلال مدیریتی، قانونی و مالی خود را حفظ خواهند کرد. | شراکت افراد یا سازمانها برای انجام یک پروژه خاص کنسرسیوم نامیده میشود. موضوع کنسرسیوم میتواند تاسیس یک سد یا پل خاص، ساخت نیروگاه، برگزاری یک نمایشگاه، تولید محصول و … باشد. هر کنسرسیوم دارای مدت محدود میباشد. شرکت کنسرسیوم دارای کارکرد تجاری و نیز غیر تجاری میباشد. در شرکتهای کنسرسیوم حدود و وظایف هر یک از شرکاء توسط تفاهم نامه و اداره ثبت شرکت تعیین و تایید میشود. اعضای کنسرسیوم، هویت و استقلال مدیریتی، قانونی و مالی خود را حفظ خواهند کرد. | ||
کنسرسیوم ایرباس از معروفترین کنسرسیومهای مطرح در دنیا است که در ایران نیز در ۳۱ استان در مجموع ۱۴۰ شرکت خدمات ارتباطی و مخابراتی کنسرسیومی به اسم ایران اف.سی.پی تشکیل دادهاند. از بزرگترین اتفاقاتی که در تاریخ اقتصاد ایران افتاد تشکیل این شرکت است | امروزه کنسرسیوم ایرباس از معروفترین کنسرسیومهای مطرح در دنیا است که در ایران نیز در ۳۱ استان در مجموع ۱۴۰ شرکت خدمات ارتباطی و مخابراتی کنسرسیومی به اسم ایران اف.سی.پی تشکیل دادهاند. از بزرگترین اتفاقاتی که در تاریخ اقتصاد ایران افتاد تشکیل این شرکت است.<ref>[https://farhangetafahom.ir/%da%a9%d9%86%d8%b3%d8%b1%d8%b3%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ سایت فرهنگ تفاهم]</ref> | ||
== متن قرارداد == | == متن قرارداد == | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
بدینترتیب نه تنها قدرتهای غربی و شرکتهای عضو کنسرسیوم در عمل از اصل ملّی شدن تخطی کردند، بلکه به خاطر ملّی شدنی ظاهری و صوری، پرداخت خسارت را به دولت ایران تحمیل نمودند. به نوشته ایرج ذوقی، قرارداد کنسرسیوم «کوششی بود در راه تلفیق اصولی که کمپانیها از آن دفاع میکردند، با اصولی که ایران در نتیجه ملّی شدن نفت، خود را ملزم به رعایت آنها میدانست. منتها آن روز ایران در موقعیتی بسیار ضعیف قرار گرفته بود و برعکس، کمپانیها در اوج قدرت خود بودند. این بود که در مقام سازش بین اصول مورد نظر دو طرف، کفه ترازو طبعاً به نفع طرف قویتر چربید و شرکت ملّی نفت ایران در برابر کنسرسیوم به صورت مالک و صاحبکاری درآمد که حقوق و اختیارات خود را به مباشر و کارگزار خود تفویض کرده و از مالکیت به اسمی قناعت نموده باشد». | بدینترتیب نه تنها قدرتهای غربی و شرکتهای عضو کنسرسیوم در عمل از اصل ملّی شدن تخطی کردند، بلکه به خاطر ملّی شدنی ظاهری و صوری، پرداخت خسارت را به دولت ایران تحمیل نمودند. به نوشته ایرج ذوقی، قرارداد کنسرسیوم «کوششی بود در راه تلفیق اصولی که کمپانیها از آن دفاع میکردند، با اصولی که ایران در نتیجه ملّی شدن نفت، خود را ملزم به رعایت آنها میدانست. منتها آن روز ایران در موقعیتی بسیار ضعیف قرار گرفته بود و برعکس، کمپانیها در اوج قدرت خود بودند. این بود که در مقام سازش بین اصول مورد نظر دو طرف، کفه ترازو طبعاً به نفع طرف قویتر چربید و شرکت ملّی نفت ایران در برابر کنسرسیوم به صورت مالک و صاحبکاری درآمد که حقوق و اختیارات خود را به مباشر و کارگزار خود تفویض کرده و از مالکیت به اسمی قناعت نموده باشد». | ||
به نوشته یرگین، با تأسیس کنسرسیوم ایران، ایالات متحده بازیگر عمده در صحنه نفت و سیاست متغیر در خاورمیانه شده بود و شرکت نفت ایران و انگلیس از آشوب ایران برنده بیرون آمد. در حقیقت قرارداد کنسرسیوم، در حکم نوعی امتیازگیری بود که با تدارک و توطئه قبلی، در محیط خفقان و تهدید به ملّت ایران تحمیل شد. در مقایسه با پیشنهادهایی که به دولت مصدق ارائه شده بود (پیشنهاد جاکسون، استوکس، بانک جهانی، و پیشنهاد مشترک ترومن و چرچیل) دومین پیشنهاد امریکا و انگلیس به مراتب زیانبارتر بود. این قرارداد گذشته از پایمال شدن حقوق ایران، موجبات وابستگی بیشتر اقتصادی و نظامی کشور را به غرب و ایالات متحده امریکا هموار ساخت. محمدرضاشاه، امضای کنسرسیوم را یکی از اقدامات موفقیتآمیز خود دانسته و گفته است: «سرانجام پس از مذاکرات طولانی توانستیم با کنسرسیومی مرکب از هفت کمپانی نفت، که بزرگترین شرکتهای جهان بودند، به توافق برسیم... . در آن موقع، پرزیدنت آیزنهاور، طی نامهای، از کوششهای من در حل مسئلهای که دولت مصدق ایجاد کرده بود قدردانی کرد». | به نوشته یرگین، با تأسیس کنسرسیوم ایران، ایالات متحده بازیگر عمده در صحنه نفت و سیاست متغیر در خاورمیانه شده بود و شرکت نفت ایران و انگلیس از آشوب ایران برنده بیرون آمد. در حقیقت قرارداد کنسرسیوم، در حکم نوعی امتیازگیری بود که با تدارک و توطئه قبلی، در محیط خفقان و تهدید به ملّت ایران تحمیل شد. در مقایسه با پیشنهادهایی که به دولت مصدق ارائه شده بود (پیشنهاد جاکسون، استوکس، بانک جهانی، و پیشنهاد مشترک ترومن و چرچیل) دومین پیشنهاد امریکا و انگلیس به مراتب زیانبارتر بود. این قرارداد گذشته از پایمال شدن حقوق ایران، موجبات وابستگی بیشتر اقتصادی و نظامی کشور را به غرب و ایالات متحده امریکا هموار ساخت. | ||
محمدرضاشاه، امضای کنسرسیوم را یکی از اقدامات موفقیتآمیز خود دانسته و گفته است: <blockquote>«سرانجام پس از مذاکرات طولانی توانستیم با کنسرسیومی مرکب از هفت کمپانی نفت، که بزرگترین شرکتهای جهان بودند، به توافق برسیم... . در آن موقع، پرزیدنت آیزنهاور، طی نامهای، از کوششهای من در حل مسئلهای که دولت مصدق ایجاد کرده بود قدردانی کرد».</blockquote> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> |
ویرایش