۲٬۳۸۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
محمدرضا شجریان، یکم مهر ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. خواندن را از کودکی با همان لحن کودکانه آغاز کرد. از کودکی، با توجه به استعداد و صدای خوبش، تحت تعلیم پدر، که خود قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدای خویش شد.<ref name="Hamshahri" /> | محمدرضا شجریان، یکم مهر ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. خواندن را از کودکی با همان لحن کودکانه آغاز کرد. از کودکی، با توجه به استعداد و صدای خوبش، تحت تعلیم پدر، که خود قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدای خویش شد.<ref name="Hamshahri" /> | ||
در سال ۱۳۳۱، برای نخستین بار، صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد. وی در سال ۱۳۳۸ به دانشسرای مقدماتی در مشهد رفت و از همان سال برای نخستین بار با یک معلم موسیقی آشنا شد.<ref name="Hamshahri">{{یادکرد وب | عنوان = زندگینامه: محمدرضا شجریان | ناشر = [[همشهری آنلاین]] کد مطلب: 32118 |تاریخ: شنبه ۳۱ شهریور ۱۳۸۶ |این مطلب تا سال 1386 دقیق است | نشانی = http://hamshahrionline.ir/details/32118 | تاریخ بازدید = ۲۵ شهریور ۱۳۹۳}}</ref> پس از دریافت دیپلم دانشسرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به تدریس مشغول شد و در این زمان با | در سال ۱۳۳۱، برای نخستین بار، صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد. وی در سال ۱۳۳۸ به دانشسرای مقدماتی در مشهد رفت و از همان سال برای نخستین بار با یک معلم موسیقی آشنا شد.<ref name="Hamshahri">{{یادکرد وب | عنوان = زندگینامه: محمدرضا شجریان | ناشر = [[همشهری آنلاین]] کد مطلب: 32118 |تاریخ: شنبه ۳۱ شهریور ۱۳۸۶ |این مطلب تا سال 1386 دقیق است | نشانی = http://hamshahrionline.ir/details/32118 | تاریخ بازدید = ۲۵ شهریور ۱۳۹۳}}</ref> پس از دریافت دیپلم دانشسرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به تدریس مشغول شد و در این زمان با سنتور آشنا شد و فراگیری این ساز را نزد جلال اخباری شروع کرد.<ref name="Hamshahri" /> | ||
شجریان در سال ۱۳۴۰ با ''فرخنده گلافشان'' ازدواج کرد که حاصل آن سه دختر به نامهای فرزانه (راحله)، افسانه و مژگان و یک پسر (همایون) بود.<ref name="Hamshahri" /> | شجریان در سال ۱۳۴۰ با ''فرخنده گلافشان'' ازدواج کرد که حاصل آن سه دختر به نامهای فرزانه (راحله)، افسانه و مژگان و یک پسر (همایون) بود.<ref name="Hamshahri" /> | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
وی تا سال ۱۳۴۷ در استخدام آموزش و پرورش بود و پس از مدت زمانی تدریس و مدیریت مدارس، به وزارت منابع طبیعی انتقال یافت. وی در مدت خدمت در آموزش و پرورش در رادکان از توابع چناران به تدریس پرداخت و مدتی در این شهر سکونت داشت.<ref name="Hamshahri" /> | وی تا سال ۱۳۴۷ در استخدام آموزش و پرورش بود و پس از مدت زمانی تدریس و مدیریت مدارس، به وزارت منابع طبیعی انتقال یافت. وی در مدت خدمت در آموزش و پرورش در رادکان از توابع چناران به تدریس پرداخت و مدتی در این شهر سکونت داشت.<ref name="Hamshahri" /> | ||
محمدرضا شجریان پس از طلاق از ''فرخنده گلافشان''، | محمدرضا شجریان پس از طلاق از ''فرخنده گلافشان''، در سال ۱۳۷۱ با ''کتایون خوانساری'' ازدواج کرد. حاصل ازدواج دوم او پسری بهنام رایان است که در سال ۱۳۷۶ در کانادا متولد شدهاست.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=گفتگویی با خانم کتایون خوانساری- همسراستاد شجریان|نشانی=https://iranianuk.com/20120509145050023/گفت-و-گویی-با-خانم-کتایون-خوانساری-همسراستاد-شجریان|وبگاه=iranianuk.com|تاریخ=2020|بازبینی=2020-05-11|نام خانوادگی=iranianuk.com}}</ref><ref name=":0" /> | ||
=== فعالیت قبل از انقلاب ضد سلطنتی === | === فعالیت قبل از انقلاب ضد سلطنتی === | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
وی در سال ۱۳۵۸ دعای ربنا (برخی آیات قرآن که شجریان آنها را با صوت خوانده) و مناجات مثنوی افشاری را به صورت بداهه و بدون تمرین خواند، ابتدا به قصد این که به هنرجویان آموزش دهد و بهترین را در ماه رمضان برای افطار پخش کنند اما رادیو همان اجرای خودش را پخش کرد و این دعا به مدت سی سال از اصلیترین برنامههای رادیو در ماه رمضان بودند.<ref name="shajarian_documentary_bbc" /> | وی در سال ۱۳۵۸ دعای ربنا (برخی آیات قرآن که شجریان آنها را با صوت خوانده) و مناجات مثنوی افشاری را به صورت بداهه و بدون تمرین خواند، ابتدا به قصد این که به هنرجویان آموزش دهد و بهترین را در ماه رمضان برای افطار پخش کنند اما رادیو همان اجرای خودش را پخش کرد و این دعا به مدت سی سال از اصلیترین برنامههای رادیو در ماه رمضان بودند.<ref name="shajarian_documentary_bbc" /> | ||
در فاصله سالهای دههٔ ۱۳۶۰، شجریان همکاری گستردهای را با پرویز مشکاتیان آغاز کرد که حاصل آن آلبومهایی چون بیداد، آستان جانان، سرّ عشق (ماهور)، نوا، دستان، گنبد مینا، دود عود، جان عشاق و قاصدک بود. در این سالها به همراه گروه عارف به سرپرستی مشکاتیان کنسرتهایی را در خارج از ایران اجرا کرد.<ref name="Hamshahri" /> از میان این آثار، آلبوم بیداد به خاطر متأثر بودن محتویات آن از شرایط اجتماعی و سیاسی ایران در اوایل انقلاب و دههٔ ۱۳۶۰ و داشتن حالت اعتراضی بسیار در میان عموم مردم مورد استقبال قرار گرفت. خود محمدرضا شجریان نیز در مصاحبه با بیبیسی گفته بود که این اثر بیانگر اعتراض آنها به آن شرایط و پیگیری وعدههای عملی نشدهٔ حکومت بودهاست.<ref name="shajarian_documentary_bbc" /> | در فاصله سالهای دههٔ ۱۳۶۰، شجریان همکاری گستردهای را با پرویز مشکاتیان آغاز کرد که حاصل آن آلبومهایی چون بیداد، آستان جانان، سرّ عشق (ماهور)، نوا، دستان، گنبد مینا، دود عود، جان عشاق و قاصدک بود. در این سالها به همراه گروه عارف به سرپرستی مشکاتیان کنسرتهایی را در خارج از ایران اجرا کرد.<ref name="Hamshahri" /> از میان این آثار، آلبوم بیداد به خاطر متأثر بودن محتویات آن از شرایط اجتماعی و سیاسی ایران در اوایل انقلاب و دههٔ ۱۳۶۰ و داشتن حالت اعتراضی بسیار در میان عموم مردم مورد استقبال قرار گرفت. خود محمدرضا شجریان نیز در مصاحبه با بیبیسی گفته بود که این اثر بیانگر اعتراض آنها به آن شرایط و پیگیری وعدههای عملی نشدهٔ حکومت بودهاست.<ref name="shajarian_documentary_bbc" /> | ||
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۷۰ با همکاری داریوش پیرنیاکان، مرتضی اعیان و جمشید عندلیبی، کنسرتهایی را در تور اروپا و آمریکا برگزار کرد که آلبومهای پیام نسیم،<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=نوایاب|نشانی=https://www.navayab.com/payam-nasim-concert-lausanne-swiss/|عنوان=پیام نسیم}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=پیام نسیم - شجریان، محمد رضا|نشانی=https://www.aftabir.com/songs/album/963/آلبوم-پیام-نسیم|وبگاه=www.aftabir.com|بازبینی=2020-05-11}}</ref> دل مجنون<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آلبوم موسیقی دل مجنون اثر استاد محمدرضا شجریان|نشانی=https://www.radiobaran.ir/40275/آلبوم-موسیقی-دل-مجنون-اثر-استاد-محمدرض/|بازبینی=2020-05-11}}</ref> و سرو چمان<ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=آلبوم سرو چمان اثر استاد محمدرضا شجریان|نشانی=https://www.radiobaran.ir/41126/آلبوم-سرو-چمان-اثر-استاد-محمدرضا-شجریا/|بازبینی=2020-05-11}}</ref> حاصل این اجراها هستند. | |||
در سال ۱۳۷۱ با همکاری گروه آوا آلبوم آسمان عشق را منتشر کرد.<ref name=":1" /> مدتی بعد آلبوم مربوط به کنسرت پاریس سال ۱۳۷۲ محمدرضا شجریان به همراه محمدرضا لطفی و مجید خلج در قالب آلبوم چشمه نوش به بازار عرضه شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آلبوم چشمه نوش اثر زنده یاد محمدرضا لطفی و استاد محمدرضا شجریان|نشانی=https://www.radiobaran.ir/40071/آلبوم-چشمه-نوش-اثر-زنده-یاد-محمدرضا-لطف/|بازبینی=2020-05-11}}</ref><ref name=":2" /> | در سال ۱۳۷۱ با همکاری گروه آوا آلبوم آسمان عشق را منتشر کرد.<ref name=":1" /> مدتی بعد آلبوم مربوط به کنسرت پاریس سال ۱۳۷۲ محمدرضا شجریان به همراه محمدرضا لطفی و مجید خلج در قالب آلبوم چشمه نوش به بازار عرضه شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آلبوم چشمه نوش اثر زنده یاد محمدرضا لطفی و استاد محمدرضا شجریان|نشانی=https://www.radiobaran.ir/40071/آلبوم-چشمه-نوش-اثر-زنده-یاد-محمدرضا-لطف/|بازبینی=2020-05-11}}</ref><ref name=":2" /> | ||
خط ۶۹: | خط ۷۱: | ||
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۱ دو آلبوم بی تو بهسر نمیشود و فریاد را منتشر کرد که با همکاری حسین علیزاده، کیهان کلهر و همایون شجریان اجرا شده بودند. این دو آلبوم نامزد جایزه گرمی شدند.<ref name="jamejamonline-faryad" /> این گروه چهارنفره در زمستان سال ۱۳۸۲ نیز جهت کمک به زلزلهزدگان بم در تهران کنسرتی برگزار کردند که با نام همنوا با بم شناخته میشود. وی درآمد حاصل از فروش دی وی دی این کنسرت را به پروژهٔ باغ هنر بم که خودش آن را تأسیس کرده بود، اختصاص داد.<ref name="chn.ir-bam" /><ref name="باغ-هنر-بم-شجریان" /> شجریان، علیزاده، کلهر و همایون شجریان در پاییز ۱۳۸۴ نیز یک کنسرت برگزار کردند که حاصل آن آلبومهای ''ساز خاموش'' و ''سرود مهر'' بود و پس از آن دیگر این چهار نفر با یکدیگر همکاری نکردند. از سال ۱۳۸۶، محمدرضا شجریان به همکاری با گروه آوا پرداخت و کنسرتهایی در تهران، اصفهان، اروپا، آمریکا و کانادا اجرا کرد.<ref name="farsnews8704310297" /> پس از برگزاری کنسرت شجریان در [[ونکوور]] کانادا، گلوب اند میل، شجریان را ''افسانهٔ موسیقی شرق'' معرفی کرد.<ref>{{یادکرد وب | عنوان = افسانه موسیقی شرق 73 ساله شد | ناشر = [[خبرگزاری میراث فرهنگی]] - کد خبر: ۱۰۶۶۶۱ - زمان مخابره: ۱۳۹۲/۷/۱ | نشانی = http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=106661&Serv=0&SGr=0 | تاریخ بازدید = ۲۵ شهریور ۱۳۹۳ | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140914181528/http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=106661&Serv=0&SGr=0 | archivedate = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴ | dead-url = yes}}</ref> | محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۱ دو آلبوم بی تو بهسر نمیشود و فریاد را منتشر کرد که با همکاری حسین علیزاده، کیهان کلهر و همایون شجریان اجرا شده بودند. این دو آلبوم نامزد جایزه گرمی شدند.<ref name="jamejamonline-faryad" /> این گروه چهارنفره در زمستان سال ۱۳۸۲ نیز جهت کمک به زلزلهزدگان بم در تهران کنسرتی برگزار کردند که با نام همنوا با بم شناخته میشود. وی درآمد حاصل از فروش دی وی دی این کنسرت را به پروژهٔ باغ هنر بم که خودش آن را تأسیس کرده بود، اختصاص داد.<ref name="chn.ir-bam" /><ref name="باغ-هنر-بم-شجریان" /> شجریان، علیزاده، کلهر و همایون شجریان در پاییز ۱۳۸۴ نیز یک کنسرت برگزار کردند که حاصل آن آلبومهای ''ساز خاموش'' و ''سرود مهر'' بود و پس از آن دیگر این چهار نفر با یکدیگر همکاری نکردند. از سال ۱۳۸۶، محمدرضا شجریان به همکاری با گروه آوا پرداخت و کنسرتهایی در تهران، اصفهان، اروپا، آمریکا و کانادا اجرا کرد.<ref name="farsnews8704310297" /> پس از برگزاری کنسرت شجریان در [[ونکوور]] کانادا، گلوب اند میل، شجریان را ''افسانهٔ موسیقی شرق'' معرفی کرد.<ref>{{یادکرد وب | عنوان = افسانه موسیقی شرق 73 ساله شد | ناشر = [[خبرگزاری میراث فرهنگی]] - کد خبر: ۱۰۶۶۶۱ - زمان مخابره: ۱۳۹۲/۷/۱ | نشانی = http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=106661&Serv=0&SGr=0 | تاریخ بازدید = ۲۵ شهریور ۱۳۹۳ | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140914181528/http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=106661&Serv=0&SGr=0 | archivedate = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴ | dead-url = yes}}</ref> | ||
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۷ یک گروه موسیقی بنیانگذاری کرد و آن را به افتخار جلیل شهناز (نوازندهٔ نامی تار)، گروه شهناز نامید.<ref name="hamshahrionline-shahnaz" /><ref>{{یادکرد وب | عنوان = گروه شهناز (وب سایت رسمی شرکت دل آواز | ناشر = دل آواز | نشانی = http://delawaz.com/fa/zendeginameh/53-shahnaz-bio.html | تاریخ بازدید = ۱۴ آبان ۱۳۹۰}}</ref> از جمله اعضای این گروه میتوان به مژگان شجریان (دختر او) و مجید درخشانی (نوازنده تار و سه تار) اشاره کرد. از آن زمان به بعد، محمدرضا شجریان با این گروه فعالیت داشتهاست. یکی از ویژگیهای مهم این گروه موسیقی، استفاده از سازهای ابداعی محمدرضا شجریان است که برخی از آنها ویژگیهایی دارند که آنها را مناسب جایگزین با سازهای غربی همچون ویولون میکند.<ref name="musiceiranian-saz">{{یادکرد وب | عنوان = دومین نمایشگاه سازهای ابداعی استاد محمدرضا شجریان برگزار میشود | ناشر = موسیقی ما | نشانی = http://musiceiranian.ir/41422-shajarian-72.html | تاریخ بازدید = ۶ مهر ۱۳۹۳ | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140816095021/http://musiceiranian.ir/41422-shajarian-72.html | archivedate = ۱۶ اوت ۲۰۱۴ | محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۷ یک گروه موسیقی بنیانگذاری کرد و آن را به افتخار جلیل شهناز (نوازندهٔ نامی تار)، گروه شهناز نامید.<ref name="hamshahrionline-shahnaz" /><ref>{{یادکرد وب | عنوان = گروه شهناز (وب سایت رسمی شرکت دل آواز | ناشر = دل آواز | نشانی = http://delawaz.com/fa/zendeginameh/53-shahnaz-bio.html | تاریخ بازدید = ۱۴ آبان ۱۳۹۰}}</ref> از جمله اعضای این گروه میتوان به مژگان شجریان (دختر او) و مجید درخشانی (نوازنده تار و سه تار) اشاره کرد. از آن زمان به بعد، محمدرضا شجریان با این گروه فعالیت داشتهاست. یکی از ویژگیهای مهم این گروه موسیقی، استفاده از سازهای ابداعی محمدرضا شجریان است که برخی از آنها ویژگیهایی دارند که آنها را مناسب جایگزین با سازهای غربی همچون ویولون میکند.<ref name="musiceiranian-saz">{{یادکرد وب | عنوان = دومین نمایشگاه سازهای ابداعی استاد محمدرضا شجریان برگزار میشود | ناشر = موسیقی ما | نشانی = http://musiceiranian.ir/41422-shajarian-72.html | تاریخ بازدید = ۶ مهر ۱۳۹۳ | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140816095021/http://musiceiranian.ir/41422-shajarian-72.html | archivedate = ۱۶ اوت ۲۰۱۴ | ||
| dead-url = yes}}</ref> | | dead-url = yes}}</ref> |
ویرایش