۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
== خشونت علیه زنان در ایران == | == خشونت علیه زنان در ایران == | ||
خشونت علیه زنان در ایران به چهار شکل فیزیکی، روانی، جنسی و اقتصادی جریان دارد. این چهار نوع خشونت در شرع و کتابهای فقهی نظام جمهوری اسلامی که مرجع همه قوانین شرعی این نظام است، تئوریزه و مدون شده است.<ref>[https://event.mojahedin.org/i/news/129497 ۲۵ نوامبر روز جهانی منع خشونت علیه زنان، وب سایت سازمان مجاهدین خلق]</ref> | |||
هرچند عمده کارشناسان، خشونت و بدرفتاری علیه زنان در ایران را مرتبط با فرهنگ رایج مردسالار در جامعه محسوب میکنند، ولی به شدت معتقدند که سیاستگذاریها و قوانین تبعیضآمیز عامل بسیار مهتری در این رابطه است. به عبارت دیگر خشونت جنسیتی در ایران وجههی قانونی دارد. در اغلب کشورها خشونت علیه زنان توسط حکومت، قانون و سیستم حاکمه نفی و مذمت میشود اما در ایران این خشونت معمولا سیتماتیک و مورد حمایت قانون است. در بسیاری از موارد قتل زنان توسط قانون مورد پیگیری جدی قرار نگرفته و یا در پیگیری آن اهمال میشود. قتل یک مرد شامل مجازات قتل یک انسان است اما قتل یک زن نیمی از مجازات قتل یک انسان را در پی دارد. از سویی پدر و مادر صاحب خون فرزند دختر خود هستند و در بسیاری موارد میتوانند از مجازات اعمال خشونت یا قتل فرزند خود رهایی یابند. | |||
خشونت علیه زنان در | مطابق گفتهی بسیاری از فعالان حقون زنان در ایران، در دهههای اخیر در ایران با قوانین وضع شده، ابعاد تبعیضهای جنسیتی علیه زنان افزایش پیدا کرده و در نتیجه خشونت علیه زنان نیز تشدید شده است. مجازاتهایی مانند سنگسار، شلاق زدن و دستگیری بخاطر رابطه با مردان از نمونههای این خشونت است. از سویی در سیستمهای دولتی و قضایی، با زنان به عنوان موجود دسته دوم و فرو دست رفتار میشود. فعالین حقوق زنان در ایران علت این امر را مقررات و قوانینی میدانند که فرهنگ مردسالار را نهادینه و تقویت کرده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/روز-جهانی-منع-خشونت-بر-زنان-از-۴۹-سال-پیش-تا-به-امروز/a-4921429 روز جهانی منع خشونت بر زنان، وب سایت دویچه وله فارسی]</ref> | ||
دو محور مهم آن شامل: | خشونت علیه زنان در ایران، پیشینهای دیرینه دارد و اغلب توسط روحانیون مرتجع و جریان سنتی مذهبی تقویت و تشدید شده است. خشونتی که در دوران جمهوری اسلامی چهرهی قانونی بخود گرفته است. دو محور مهم آن شامل: | ||
# خشونت سیستماتیک و نهادینه شده علیه زنان در ایران که بر مبنای قانون اساسی و همچنین دیگر قوانین موضوعی و فرعی، تدوین شده است. در اساس، زن نصف مرد تلقی و ارزشگذاری گردیده و به صراحت از بسیاری مناصب و مشاغل اجتماعی محروم میباشد. بر اساس قانون موجود در نظام جمهوری اسلامی مرد مالک زن | # خشونت سیستماتیک و نهادینه شده علیه زنان در ایران که بر مبنای قانون اساسی و همچنین دیگر قوانین موضوعی و فرعی، تدوین شده است. در اساس، زن نصف مرد تلقی و ارزشگذاری گردیده و به صراحت از بسیاری مناصب و مشاغل اجتماعی محروم میباشد. بر اساس قانون موجود در نظام جمهوری اسلامی مرد مالک زن است. | ||
# خشونت بی حد و مرز در همهی جنبههای خصوصی و شخصی زنان توسط ارگانهای مختلف که به | # خشونت بی حد و مرز در همهی جنبههای خصوصی و شخصی علیه زنان توسط ارگانهای مختلف که به خود را صاحب امر به معروف و نهی از منکر میدانند. بنابراین هر کسی این اجازه را دارد با تکیه بر قوانین موجود در نظام جمهوری اسلامی، برای زنان مزاحمت ایجاد کند و درجزییترین مسائل زندگی خصوصی و اجتماعی مربوط به زنان دخالت کرده و آنها را به پلیس تحویل دهد. | ||
== خشونت علیه زنان به اعتراف رهبران جمهوری اسلامی == | == خشونت علیه زنان به اعتراف رهبران جمهوری اسلامی == | ||
[[پرونده:خشونت بر زنان.jpg|جایگزین=سرکوب زنان در ایران|بندانگشتی|سرکوب زنان در ایران|313x313پیکسل]] | [[پرونده:خشونت بر زنان.jpg|جایگزین=سرکوب زنان در ایران|بندانگشتی|سرکوب زنان در ایران|313x313پیکسل]] | ||
[[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]] درباره حقوق زنان و مردان | [[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]] درباره حقوق زنان و مردان گفته است:<blockquote>برابری جنسی زن و مرد از جمله حرفهای کاملا غلط غرب است.<ref>سایت حکومتی اعتدال، ۳۰ فروردین ۱۳۹۳</ref></blockquote>وی همچنین مسئله حجاب زنان اعم از الزامی یا اختیاری را بحثهای انحرافی خواند و گفت این بحثها در جمهوری اسلامی جای ندارد.<ref>سایت حکومتی رجا نیوز، ۳۰ تیر ۱۳۹۵</ref> | ||
[[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]] به طوری رسمی دوچرخه سواری بانوان را ممنوع اعلام کرد و گفت:<blockquote>«دوچرخه سواری بانوان در مجامع عمومی موجب جلب نظر مردان و در معرض فتنه و به فساد کشیده شدن اجتماع است و لازم است ترک شود».<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/1395/06/28/شبکه-۲۶-ارگان-رسمی-برای-سرکوب-زنان-در-اي/ ۲۶ ارگان رسمی برای سرکوب زنان، وب سایت زنان نیروی تغییر]</ref></blockquote>زهرا آیتاللهی، نماینده خامنهای در دانشگاهها گفت:<blockquote>«ما معتقد به تساوی جنسیتی نیستیم و تفکیک جنسیتی ارزشمند است».<ref>خبرگزاری حکومتی ایسنا، ۳۰ خرداد ۱۳۹۵</ref></blockquote>به گفته کارشناسان نظام جمهوری اسلامی، ایران یکی از کشورهایی است که آمار و ارقام خشونت علیه زنان در آن بالا است.<ref>خبرگزاری حکومتی ایلنا، ۲۷ شهریور ۱۳۹۷</ref> | [[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]] به طوری رسمی دوچرخه سواری بانوان را ممنوع اعلام کرد و گفت:<blockquote>«دوچرخه سواری بانوان در مجامع عمومی موجب جلب نظر مردان و در معرض فتنه و به فساد کشیده شدن اجتماع است و لازم است ترک شود».<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/1395/06/28/شبکه-۲۶-ارگان-رسمی-برای-سرکوب-زنان-در-اي/ ۲۶ ارگان رسمی برای سرکوب زنان، وب سایت زنان نیروی تغییر]</ref></blockquote>زهرا آیتاللهی، نماینده خامنهای در دانشگاهها گفت:<blockquote>«ما معتقد به تساوی جنسیتی نیستیم و تفکیک جنسیتی ارزشمند است».<ref>خبرگزاری حکومتی ایسنا، ۳۰ خرداد ۱۳۹۵</ref></blockquote>به گفته کارشناسان نظام جمهوری اسلامی، ایران یکی از کشورهایی است که آمار و ارقام خشونت علیه زنان در آن بالا است.<ref>خبرگزاری حکومتی ایلنا، ۲۷ شهریور ۱۳۹۷</ref> | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
* ماده ۱۱۲۳ و ۱۱۲۴ – مرد میتواند زن خود را به دلایل زیاد، مانند بیماریهای مختلف و نابینایی طلاق بدهد. | * ماده ۱۱۲۳ و ۱۱۲۴ – مرد میتواند زن خود را به دلایل زیاد، مانند بیماریهای مختلف و نابینایی طلاق بدهد. | ||
* ماده ۸۶۰ – جز پدر و جد پدری هیچ کس حق ندارد برای صغیر وصی معین کند (یعنی مادر | * ماده ۸۶۰ – جز پدر و جد پدری هیچ کس حق ندارد برای صغیر وصی معین کند (یعنی مادر چنین حقی را ندارد). | ||
* ماده ۹۰۷ – به دختر نصف پسر ارث تعلق میگیرد. | * ماده ۹۰۷ – به دختر نصف پسر ارث تعلق میگیرد. | ||
* ۱۰۶۰ – ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی، با اجازه به خصوص از طرف دولت است. | * ۱۰۶۰ – ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی، با اجازه به خصوص از طرف دولت است. | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
* در ماده ۱۴۷ سن مسئولیت کیفری دختران، ۹ سال قمری تعریف شده است. | * در ماده ۱۴۷ سن مسئولیت کیفری دختران، ۹ سال قمری تعریف شده است. | ||
* ماده ۵۵۰ – دیه قتل زن، نصف دیه مرد میباشد. | * ماده ۵۵۰ – دیه قتل زن، نصف دیه مرد میباشد. | ||
* ماده ۳۰۱ – قانون | * ماده ۳۰۱ – در این قانون به طور عملی دست پدر و جدّ پدری برای قتل زن و دختر باز است. | ||
* ماده ۱۱۵ – ریاست جمهوری تنها حق مردان مذهبی و سیاسی است. | * ماده ۱۱۵ – ریاست جمهوری تنها حق مردان مذهبی و سیاسی است. | ||
* تبصره ماده ۶۳۸ – (کتاب پنجم تعزیرات) بدحجابی جرم است و مستوجب حبس و پرداخت جریمه میباشد. | * تبصره ماده ۶۳۸ – (کتاب پنجم تعزیرات) بدحجابی جرم است و مستوجب حبس و پرداخت جریمه میباشد. | ||
همچنین در تعریف مجازاتهای تعزیری، جرایم منافی عفت با مجازات شلاق روبرو است.<ref>کتاب قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران</ref>[[پرونده:ازدواج دختران کودک.jpg|جایگزین=اردواج کودکان دختر در ایران|بندانگشتی|315x315پیکسل|اردواج کودکان دختر در ایران]] | همچنین در تعریف مجازاتهای تعزیری، جرایم منافی عفت با مجازات شلاق روبرو است.<ref>کتاب قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران</ref>[[پرونده:ازدواج دختران کودک.jpg|جایگزین=اردواج کودکان دختر در ایران|بندانگشتی|315x315پیکسل|اردواج کودکان دختر در ایران]] | ||
== حجاب اجباری در ایران == | == حجاب اجباری در ایران == | ||
حجاب در جامعه ایران طی هزاران سال یک امر اجتماعی بود که زنان مطابق فرهنگ و سلیقه خود و خانوادهشان دربارهی آن تصمیم میگرفتند. معیار، برتری یا فرودستی هیچ زنی محسوب نمیشد. این موضوع در ۱۰۰ سال اخیر توسط حکومتها و بطور مشخص در نظام جمهوری اسلامی، به یک عامل سرکوب و فشار تبدیل شد. حجاب زنان اولین بار در سال ۱۳۱۴، توسط [[رضاشاه پهلوی|رضا شاه]] تبدیل به یک موضوع حکومتی و سیاسی | حجاب در جامعه ایران طی هزاران سال یک امر اجتماعی بود که زنان مطابق فرهنگ و سلیقه خود و خانوادهشان دربارهی آن تصمیم میگرفتند. حجاب معیار، برتری یا فرودستی هیچ زنی محسوب نمیشد. این موضوع در ۱۰۰ سال اخیر توسط حکومتها و بطور مشخص در نظام جمهوری اسلامی، به یک عامل سرکوب و فشار تبدیل شد. حجاب زنان اولین بار در سال ۱۳۱۴، توسط [[رضاشاه پهلوی|رضا شاه]] تبدیل به یک موضوع حکومتی و سیاسی شد. رضاخان با قانون بیحجابی اجباری قانونی در این رابطه تصویب کرد که منجر به نارضایتی عمومی شد. او با تصویب یک قانون جدید به نام «کشف حجاب» دختران و زنان ایرانی را از استفاده روسری، چادر و روبند منع کرد. همچنین تغییر کلاه مردان از کلاه پهلوی و عمامه به کلاه شاپو، جزیی از این قانون بود. در جریان اعتراضات مردم به این تغییرات اجباری، در تیرماه ۱۳۱۴ کشتاری در مسجد گوهرشاد مشهد صورت گرفت. اما بعد از آنکه [[محمدرضا شاه]] به جای پدرش بر تخت سلطنت نشست، به دلیل اعتراضات فراگیر و عمومی در سال ۱۳۲۰، مجبور شد قانون کشف حجاب اجباری را لغو کند. بعد از سرنگونی شاه و پیروزی [[انقلاب ضد سلطنتی]]، با روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی، مسئله حجاب شکل دیگری گرفت. اینبار بجای بیحجابی اجباری، حجابی اجباری تبدیل به قانون شد. حکومت جمهوری اسلامی حجاب اجباری زنان را به صورت یک قانون نهادینه کرد و کل قوای قضایی، امنیتی و نظامی کشور را مأمور به محافظت از این قانون نمود. همچنان که در قانون اساسی آمده است، بیحجابی و بدحجابی جرم محسوب میشود و مستوجب زندان و شلاق و پرداخت جریمه است. زنان ایرانی در هر فرصتی اعتراض و مخالفتهای خود را به قانون حجاب اجباری نشان دادهاند. طبق گزارش ویژهای که مرکز پژوهش مجلس نظام جمهوری اسلامی ارائه داده است، حدود ۷۰ درصد زنان ایرانی یا اعتقاد به حجاب ندارند یا جزء زنانی هستند که بدحجاب محسوب میشوند و به حجاب اجباری اعتراض دارند.<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/1397/12/27/حجاب-اجباری/ حجاب اجباری، وب سایت زنان نیروی تغییر]</ref>[[پرونده:حجاب اجباری2.jpg|جایگزین=حجاب اجباری در ایران|بندانگشتی|320x320پیکسل|حجاب اجباری در ایران]] | ||
== قاچاق زنان به خارج از ایران == | == قاچاق زنان به خارج از ایران == | ||
طبق تعریف مجمع عمومی [[سازمان ملل متحد]]، قاچاق انسان شامل جابجایی غیرقانونی و مخفیانه اشخاص در درون مرزهای ملی عمدتا از کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد بیثبات است که به منظور بهره کشی جنسی و اقتصادی از زنان و دختران صورت می گیرد. | طبق تعریف مجمع عمومی [[سازمان ملل متحد]]، قاچاق انسان شامل جابجایی غیرقانونی و مخفیانه اشخاص در درون مرزهای ملی عمدتا از کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد بیثبات است که به منظور بهره کشی جنسی و اقتصادی از زنان و دختران صورت می گیرد. قاچاق زنان توسط قاچاقچیان، سندیکاهای تبهکار عمدتا برای بهرهکشی جنسی، کار خانگی اجباری، ازدواج قلابی، فرزند خواندگی دروغین و استخدام مخفیانه انجام میشود. قاچاق دختران و زنان به خارج از ایران بهخصوص به کشورهای عربی خلیج فارس، امری سازمان یافته است که بنا به اخبار منتشر شده نهادهای مختلف حکومتی ایران از جمله سپاه پاسداران در آن دست دارند؛ تا آنجا که حسن عباسی در سال ۱۳۸۷، در یک سخنرانی علنی به قاچاق دختران و زنان ایرانی به کشورهای عربی خلیج فارس اعتراف کرد و همه مسئولان را، اعم از رئیس جمهور، وزیر اطلاعات، مجمع تشخیص مصلحت نظام، سپاه پاسداران، بسیج، رئیس قوه قضائیه، فرمانده نیروی انتظامی و شهردار تهران به دلیل عدم مقابله، پاسخگو نبودن، بی توجهی و جلوگیری نکردن از فاجعه قاچاق دختران و زنان ایرانی به کشورهای عربی محکوم کرد. وی گفت: وضعیت نظام اسلامی ما به جایی رسیده که دختران شیعه را میبرند در کشور امارات به حراج میگذارند.<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/1397/08/16/برده-داری-نوین-قاچاق-انسان-در-ایران/ برده داری نوین- قاجاق انسان، وب سایت زنان نیروی تغییر]</ref> | ||
== دستگیری، زندان و اعدام زنان در ایران == | == دستگیری، زندان و اعدام زنان در ایران == | ||
از آغاز روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی ایران، | از آغاز روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی ایران، تعداد بسیار زیادی از مخالفین زندانی و یا اعدام شدهاند که آمار قابل توجهی از آنها زنان میباشد. از ۳۰ هزار زندانی سیاسی که در [[قتل عام ۶۷|تابستان سال ۶۷]] اعدام شدند، حدودا یک سوم آنان زندانیان سیاسی زن و دختر بودند. اعمال شکنجههای جنسی، تجاوز پیش از اعدام و... اغلب در زندانهای ایران رواج داشته است. در این رابطه کتابهای بسیاری توسط زنان از بند رسته نوشته شده است که برخی به قرار زیر است: | ||
* چشم در چشم هیولا، هنگامه حاج حسن<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/wp-content/uploads/2018/09/www.iran-efshagari.com_wp-content_uploads_2017_02_CheshmDarCheshHaula.pdf چشم در چشم هیولا - هنگامه حاج حسن]</ref> | * چشم در چشم هیولا، هنگامه حاج حسن<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/wp-content/uploads/2018/09/www.iran-efshagari.com_wp-content_uploads_2017_02_CheshmDarCheshHaula.pdf چشم در چشم هیولا - هنگامه حاج حسن]</ref> | ||
* حقیقت ساده، منیره برادران<ref>[https://www.iran-archive.com/sites/default/files/sanad/haghighate-sadeh-eslaah.pdf حقیقت ساده - منیره برادران]</ref> | * حقیقت ساده، منیره برادران<ref>[https://www.iran-archive.com/sites/default/files/sanad/haghighate-sadeh-eslaah.pdf حقیقت ساده - منیره برادران]</ref> |