۲٬۳۸۲
ویرایش
(←مکالمات بیسیمی نیروهای دولتی در روز ۵ مهر ۱۳۶۰: عوض کردن عکس) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|فرماندهی =مسعود رجوی | |فرماندهی =مسعود رجوی | ||
|سازمان =مجاهدین خلق ایران | |سازمان =مجاهدین خلق ایران | ||
}}'''۵ مهر ۱۳۶۰''' | }}'''۵ مهر ۱۳۶۰''' نام رویدادی است که در آن یک رویارویی نظامی بین نیروهای مجاهدین(میلیشیا) و پاسدارن جمهوری اسلامی رخ داد. | ||
بعد از سرنگونی رژیم شاه و روی کار آمدن خمینی، مجاهدین دست به مبارزهی مسالمت آمیز سیاسی و آگاهی بخش زدند؛ علیرغم این که مجاهدین از هرگونه عمل خشونت آمیز بشدت پرهیز میکردند اما مستمراً از سوی نیروهای حکومتی مورد حمله و هجوم قرار میگرفتند. از بهمن ۵۷ تا ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ که آغاز مقاومت قهرآمیز و سراسری بود؛ | بعد از سرنگونی رژیم شاه و روی کار آمدن خمینی، مجاهدین دست به مبارزهی مسالمت آمیز سیاسی و آگاهی بخش زدند؛ علیرغم این که مجاهدین از هرگونه عمل خشونت آمیز بشدت پرهیز میکردند اما مستمراً از سوی نیروهای حکومتی مورد حمله و هجوم قرار میگرفتند. از بهمن ۵۷ تا ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ که آغاز مقاومت قهرآمیز و سراسری مجاهدین خلق بر علیه جمهوری اسلامی بود؛ طی دو سال و نیم بیش از ۷۰ تن از اعضا و هواداران مجاهدین در اثر حملات نیروهای وابسته به حکومت کشته شدند. | ||
در زمینه فعالیتهای مجاهدین و مشکلاتی که با آن روبرو بودند یک پژوهشگر آمریکایی نوشت: | در زمینه فعالیتهای مجاهدین و مشکلاتی که با آن روبرو بودند یک پژوهشگر آمریکایی نوشت: | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
در مورد شرایطی که خمینی به مجاهدین تحمیل کرده بود؛ روزنامه لوموند در خرداد ۱۳۵۹ نوشت: «بنا به گفتهٔ ناظران، اوضاع در شرایط کنونی، انتخاب بین سازش یا جنگ داخلی است». به این ترتیب راهی برای مجاهدین باقی نمانده بود؛ در نتیجه مجاهدین بین تسلیم و جنگ مخیر شدند و به این ترتیب، آنها روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ وارد فاز مقاومت قهرآمیز گسترده شدند. | در مورد شرایطی که خمینی به مجاهدین تحمیل کرده بود؛ روزنامه لوموند در خرداد ۱۳۵۹ نوشت: «بنا به گفتهٔ ناظران، اوضاع در شرایط کنونی، انتخاب بین سازش یا جنگ داخلی است». به این ترتیب راهی برای مجاهدین باقی نمانده بود؛ در نتیجه مجاهدین بین تسلیم و جنگ مخیر شدند و به این ترتیب، آنها روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ وارد فاز مقاومت قهرآمیز گسترده شدند. | ||
بعد از این که مجاهدین وارد مرحلهی مقاومت قهرآمیز شدند، دست به عملیات چریکی زدند، اما از نیمهی شهریور ۱۳۶۰ تظاهراتهایی را هم در تهران و شهرستانها سازماندهی کردند، که مهمترین | بعد از این که مجاهدین وارد مرحلهی مقاومت قهرآمیز شدند، دست به عملیات چریکی زدند، اما از نیمهی شهریور ۱۳۶۰ تظاهراتهایی را هم در تهران و شهرستانها سازماندهی کردند، که مهمترین آنها در ۵ مهر ۱۳۶۰ اتفاق افتاد که به شدت سرکوب شد. | ||
بعد از ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ هر روز | بعد از ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ هر روز اعدامها و دستگیریها، بصورت بسیار گسترده ادامه داشت، مجاهدین تلاش کردند که فضای رعب و وحشت حاکم را بشکنند، به همین خاطر روز ۵ مهر ۱۳۶۰ تظاهراتی را در تهران شکل دادند. در این تظاهرات، تیمهای مسلح مجاهدین هم حضور داشتند تا از تظاهر کنندگان در مقابل نیروهای سرکوب دولتی حمایت کنند و فضا برای شکل گیری تظاهرات ایجاد شود. تظاهرات از صبح ۵ مهر آغاز شد؛ اما به سرعت با حمله نیروهای دولتی به خشونت گرائید و درگیریها به بسیاری نقاط تهران کشیده شد. | ||
در این تظاهرات برای اولین بار شعار «مرگ بر خمینی» سر داده شد؛ که تا آن زمان کسی این شعار را نداده بود. | در این تظاهرات برای اولین بار شعار «مرگ بر خمینی» سر داده شد؛ که تا آن زمان کسی این شعار را نداده بود. | ||
در جمعبندی | در جمعبندی یکسالهی مقاومت ایران آمده است:[[پرونده:شروع تظاهرات ۵مهر۱۳۶۰.jpg|جایگزین=شروع تظاهرات ۵مهر۱۳۶۰|بندانگشتی|شروع تظاهرات ۵مهر۱۳۶۰]]«علیرغم اینکه از ۳۰ خرداد به بعد برای ما روشن بود که آن الگوی سقوط شاه، لااقل در این مقطع دیگر قابل تکرار نیست اما باز هم تِست کردیم. آزمایش کردیم. یعنی سازمان ما در یک مقطع وظیفه خودش دانست برای اینکه مبادا فرصتی از دست برود، با پرداخت سنگینترین بهای ممکن، یکبار دیگر بازهم به میدان آوردن عنصر اجتماعی را آزمایش بکند. منظورم تظاهرات مسلحانه و راهگشایانهای است که از نیمههای شهریور سال ۱۳۶۰ به بعد تا اوایل مهر و در اوج خودش در روز ۵ مهر در تهران و بعضی شهرستانهای دیگر برگزار شد».<ref>جمعبندی یک سالهی مقاومت – ۳۰خرداد ۶۱</ref> | ||
به این ترتیب در روز ۵ مهر ۱۳۶۰ میلیشیای | به این ترتیب در روز ۵ مهر ۱۳۶۰ میلیشیای مجاهدیی خلق، دست به تظاهرات زدند که با سنگینترین سرکوب و کشتار روبرو شد و هزاران مجاهد خلق دستگیر و تنها در روز اول به گفته شاهدان بیش از ۱۸۰۰ تن اعدام شدند. | ||
روز ۵ مهر با کشتاری که انجام شد، قداست خمینی از بین رفت. شعار «مرگ بر خمینی» به میان مردم رفت و خمینی که در روزهای اول ورودش به ایران در ماه دیده میشد؛ مشروعیت خودش را از دست داد و فقط با ضرب سرکوب و کشتار به حکومت ادامه داد. | |||
وبسایت مجاهدین در این خصوص نوشت: | وبسایت مجاهدین در این خصوص نوشت: | ||
«در روز ۵ مهر، مجاهدین با دادن فدیههای عظیم، تابو دیوی را که نام «امام» بر خود گذاشته بود، شکستند، شعار «مرگ بر خمینی» را به میان مردم بردند و با تثبیت مقاومتی سراسری، انقلاب را از نابودی نجات دادند. به یمن پاکبازی بینظیر مجاهدین در ۵ مهر | «در روز ۵ مهر، مجاهدین با دادن فدیههای عظیم، تابو دیوی را که نام «امام» بر خود گذاشته بود، شکستند، شعار «مرگ بر خمینی» را به میان مردم بردند و با تثبیت مقاومتی سراسری، انقلاب را از نابودی نجات دادند. به یمن پاکبازی بینظیر مجاهدین در ۵ مهر ۶۰، تصویر کریهترین و خونریزترین دیکتاتور معاصر در چهره منحوس خمینی به مردم ایران نشان داده شد. کاری که در آن شرایط و در آن تعادلقوای داخلی و بینالمللی غیرممکن مینمود.»<ref>وبسایت [https://news.mojahedin.org/i/ سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
روز ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ خمینی با استقبال کم نظیری وارد ایران | روز ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ خمینی با استقبال کم نظیری وارد ایران شد. میلیونها ایرانی به استقبال او رفتند. خمینی تنها رهبر تاریخ معاصر جهان است که زعامت دینی، مشروعیت مردمی و رهبری سیاسی را در خودش داشت و در واقع صاحب یک قدرت افسانهای شد. خمینی به تمام وعدههایی که در پاریس داد پشت پا زد و به هیچ کدام عمل نکرد. | ||
خمینی در این خصوص گفت:<blockquote>'''«ممکن است دیروز من یک حرفی زده باشم و امروز حرف دیگری را و فردا حرف دیگری را. این معنا ندارد که من بگویم چون دیروز حرفی زدهام باید روی همان حرف باقی بمانم»'''.<ref name=":02">کتاب صحیفهی نور خمینی- جلد ۱۸ صفحهی ۱۷۸</ref></blockquote>وی در جای دیگری هم گفت: | خمینی در این خصوص گفت:<blockquote>'''«ممکن است دیروز من یک حرفی زده باشم و امروز حرف دیگری را و فردا حرف دیگری را. این معنا ندارد که من بگویم چون دیروز حرفی زدهام باید روی همان حرف باقی بمانم»'''.<ref name=":02">کتاب صحیفهی نور خمینی- جلد ۱۸ صفحهی ۱۷۸</ref></blockquote>وی در جای دیگری هم گفت: | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
«ما دنبال مصالح هستیم. بنابراین مسأله نیست که آقایان به ما بگویند شما آنروز اینجوری گفتید... هر چه میخواهند به ما بگویند. بگویند کشور ملایان، حکومت آخوندیسم. این هم یک حربهای است که ما را از میدان به در کنند. ما نه، از میدان بیرون نمیرویم».<ref>کتاب صحیفهی نور خمینی ، ج ۱۶، ص ۲۱۱-۲۱۲</ref> | «ما دنبال مصالح هستیم. بنابراین مسأله نیست که آقایان به ما بگویند شما آنروز اینجوری گفتید... هر چه میخواهند به ما بگویند. بگویند کشور ملایان، حکومت آخوندیسم. این هم یک حربهای است که ما را از میدان به در کنند. ما نه، از میدان بیرون نمیرویم».<ref>کتاب صحیفهی نور خمینی ، ج ۱۶، ص ۲۱۱-۲۱۲</ref> | ||
با روی کار آمدن خمینی مجاهدین هم دست به مبارزات سیاسی مسالمتآمیز زدند، اما مجاهدین برای خمینی قابل تحمل نبودند؛ چون از مجاهدین بارها و بارها خواسته بود که مثل بقیه مردم او را امام خطاب کنند، ولایت فقیه و قانون اساسیاش را قبول کنند؛ حتی به مجاهدین پیام داده بود که درهای قدرت به روی شما بسته نیست، ولی مجاهدین حاضر نشدند از اصول خود کوتاه بیایند و ولایت فقیه و قانون آن را بپذیرند. به همین دلیل مورد خشم و غضب خمینی | با روی کار آمدن خمینی مجاهدین هم دست به مبارزات سیاسی مسالمتآمیز زدند، اما مجاهدین برای خمینی قابل تحمل نبودند؛ چون از مجاهدین بارها و بارها خواسته بود که مثل بقیه مردم او را امام خطاب کنند، ولایت فقیه و قانون اساسیاش را قبول کنند؛ حتی به مجاهدین پیام داده بود که درهای قدرت به روی شما بسته نیست، ولی مجاهدین حاضر نشدند از اصول خود کوتاه بیایند و ولایت فقیه و قانون آن را بپذیرند. به همین دلیل مورد خشم و غضب خمینی بودند. از این رو مراکز و ستادهای مجاهدین روزانه مورد حمله و هجوم نیروهای چماقدار حکومتی قرار میگرفتند. | ||
علی رغم این حملات مجاهدین هر روز گسترش پیدا میکردند، به گفته مقامات حکومت خمینی، مجاهدین ۵۰۰ هزار میلیشیا در سراسر کشور سازماندهی کرده بودند. | علی رغم این حملات مجاهدین هر روز گسترش پیدا میکردند، به گفته مقامات حکومت خمینی، مجاهدین ۵۰۰ هزار میلیشیا در سراسر کشور سازماندهی کرده بودند. | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
تیراژ نشریه مجاهد ارگان رسمی سازمان مجاهدین خلق ایران تا ۶۰۰ هزار نسخه هم رسید که برای جمعیت ۳۶ میلیون نفری آن زمان ایران عدد بزرگی محسوب میشود. | تیراژ نشریه مجاهد ارگان رسمی سازمان مجاهدین خلق ایران تا ۶۰۰ هزار نسخه هم رسید که برای جمعیت ۳۶ میلیون نفری آن زمان ایران عدد بزرگی محسوب میشود. | ||
اما برای حاکمیت این گسترش قابل تحمل | اما برای حاکمیت این گسترش قابل تحمل نبود و هر روز در گوشهای از کشور به مراکز مجاهدین حمله میشد. دهها تن از مجاهدین جان خود را در این حملات از دست دادند، ولی مجاهدین کوچکترین واکنش تندی از خودشان نشان ندادند. اما شرایط به نقطهای رسید که خمینی فضایی برای ادامهی فعالیت مسالمت آمیز برای مجاهدین باقی نگذاشت و برای مجاهدین جز جنگ قهرآمیز و یا تسلیم راهی باقی نگذاشت. مجاهدین جنگ را انتخاب کردند؛ و در روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰بعد از سرکوب قهرآمیز تظاهرات مسالمت آمیز پانصد هزار نفره مجاهدین در تهران، وارد فاز مبارزهی قهرآمیز شدند. | ||
مجاهدین باز هم برای این که کوچکترین فرصت برای سرنگونی این رژیم از دست نرود، از نیمهی شهریور ۱۳۶۰ تظاهرات پراکندهای را سازماندهی کردند؛ ولی هر بار با خشونت سرکوب میشد، نهایتاً در روز ۵ مهر میلیشیای مجاهد با حفاظت یگانهای مسلح وارد خیابان شدند؛ ولی رژیم به بیرحمانهترین شکل دست به سرکوب زد. | |||
==هدف از برگزاری تظاهرات ۵ مهر ۱۳۶۰== | ==هدف از برگزاری تظاهرات ۵ مهر ۱۳۶۰== | ||
مسعود رجوی در خصوص اهداف تظاهرات ۵ مهر نوشت: | مسعود رجوی در خصوص اهداف تظاهرات ۵ مهر نوشت: |
ویرایش