کاربر:Ehsan/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
البته رفع چنین مشکلی ، می توانست ارتقاء ردهی تشکیلاتی تعدادی از زنان باشد. اما از نظر مجاهدین این راه حل، برای گذار از چالشی به درازای طول تاریخ بشریت، راه حل مناسبی نبود. اعضاء مرکزیت مجاهدین در ادامهی جمع بندی خود به این نتیجه رسید که این چالش در گام نخست باید در بالاترین نقطهی سازمان حل شود و سپس به بقیه سازمان تسری پیدا کند. آنها معتقد بودند که زنان باید به مدار رهبری سازمان راه پیدا کنند. در آن زمان مسعود رجوی دبیرکل یا به تعبیر مجاهدین، مسئول اول این سازمان بود. طبق تصمیم گیری مرکزیت سازمان مجاهدین خلق و در راستای اولین گام برای گذار ازین چالش ایدئولوژیک، مریم عضدانلو به عنوان همردیف مسئول اول یعنی همردیف مسعود رجوی برگزیده شد. مریم عضدانلو که بعدها نام خود را به مریم رجوی تغییر داد،در آن زمان به تأیید همگان به عنوان برترین شاخصهی رشد، مسئولیت پذیری، توانایی و کاربُری و در عین حال از خودگذشتی و فداکاری در راستای پیشبرد اهداف و آرمانهای این سازمان شناخته شده و مطرح بود. | البته رفع چنین مشکلی ، می توانست ارتقاء ردهی تشکیلاتی تعدادی از زنان باشد. اما از نظر مجاهدین این راه حل، برای گذار از چالشی به درازای طول تاریخ بشریت، راه حل مناسبی نبود. اعضاء مرکزیت مجاهدین در ادامهی جمع بندی خود به این نتیجه رسید که این چالش در گام نخست باید در بالاترین نقطهی سازمان حل شود و سپس به بقیه سازمان تسری پیدا کند. آنها معتقد بودند که زنان باید به مدار رهبری سازمان راه پیدا کنند. در آن زمان مسعود رجوی دبیرکل یا به تعبیر مجاهدین، مسئول اول این سازمان بود. طبق تصمیم گیری مرکزیت سازمان مجاهدین خلق و در راستای اولین گام برای گذار ازین چالش ایدئولوژیک، مریم عضدانلو به عنوان همردیف مسئول اول یعنی همردیف مسعود رجوی برگزیده شد. مریم عضدانلو که بعدها نام خود را به مریم رجوی تغییر داد،در آن زمان به تأیید همگان به عنوان برترین شاخصهی رشد، مسئولیت پذیری، توانایی و کاربُری و در عین حال از خودگذشتی و فداکاری در راستای پیشبرد اهداف و آرمانهای این سازمان شناخته شده و مطرح بود. | ||
مریم رجوی پس از این انتخاب، به درخواست خود و با موافقت همسرش مهدی ابریشمچی از وی جدا شد. امری که با مخالفت مسعود رجوی مواجه شد. اما طلاق نه یک طلاق معمول بلکه ناظر بر این امر بود که مریم رجوی نقش خود به عنوان یک همسر در زندگی خانوادگی را در شرایط فعلی مغایر با ادامه مبارزهیی میدید که تمامی انرژیها و توان انسانی او را میطلبید. از دیدگاه او بخش قابل توجهی از قوانین اسارت بار و بنده ساز و منع کننده برای یک زن زمانی عینیت مییافت که او خود را به عنوان یک همسر، ناخودآگاه، مملوک یک مرد به عنوان «شوهر» ببنید. او معتقد بود برای زنی که میخواهد در مسیر مبارزه خود را وقف یک آرمان کند کانون خانواده ، نخستین جایی است که وی را در چارچوب قوانین زنانه، اندیشهی کالایی نسبت به زن و جنسیت گرایی محصور میکند. | مریم رجوی پس از این انتخاب، به درخواست خود و با موافقت همسرش مهدی ابریشمچی از وی جدا شد. امری که با مخالفت مسعود رجوی مواجه شد. اما طلاق وی نه یک طلاق معمول بلکه ناظر بر این امر بود که مریم رجوی نقش خود به عنوان یک همسر در زندگی خانوادگی را در شرایط فعلی مغایر با ادامه مبارزهیی میدید که تمامی انرژیها و توان انسانی او را میطلبید. همچنین از دیدگاه او بخش قابل توجهی از قوانین اسارت بار و بنده ساز و منع کننده برای یک زن زمانی عینیت مییافت که او خود را به عنوان یک همسر، ناخودآگاه، مملوک یک مرد به عنوان «شوهر» ببنید. او معتقد بود برای زنی که میخواهد در مسیر مبارزه خود را وقف یک آرمان کند کانون خانواده ، نخستین جایی است که وی را در چارچوب قوانین زنانه، اندیشهی کالایی نسبت به زن و جنسیت گرایی محصور میکند. | ||
=== بارز کردن عنصر رهبری در انقلاب ایدئولوژیک === | |||
نقطهی دیگری که مریم رجوی دراین حرکت آنرا هدف قرار داد عینت بخشیدن و برجسته کردن آرمان و رهبری ایدئولوژیک بود. از نظر مریم رجوی پیشاپیش سازمان مجاهدین خلق با خلاء رهبری ایدئولوژیک به معنای شکل دهندهی سانترالیزم بیشکاف از بالا و جاری کننده مونیستی و یکدست ایدئولوژی و استراتژی مواجه بود. خلائی که یکبار در سال ۱۳۵۴ برای این سازمان ضربهی اپورتونیستی را بهمراه آورده بود. در آن ضربه به دلیل تیز نبودن رهبریت سازمان، این امکان فراهم شد تا عده ای در ایدئولوژی مجاهدین دست برده و به آنرا دچار انشقاق کرده و متلاشی کنند. این ضعف و نقصیه چیزی بود که در انقلاب اکتبر روسیه توسط ولادیمیر ایلیچ لنین به نحوی برطرف شد. او در کتاب چه باید کرد، البته نه در عرصه سازمانی بلکه در عرصهی اجتماع به ضرورت عنصر رهبری کننده اشاره میکند. در مبانی اسلامی نیز، اصل امامت، از نظر مجاهدین مبین همین عنصر بود. | |||
در | مریم رجوی معتقد بود، آنچه یگانگی افراد با آرمان و ایدئولوژی یک سازمان و رهبری آنرا را دچار خدشه کرده و از سانترالیزم سازمانی دور میکند، همانا منافع، تمایلات و اندیشهی فردگرایانه است.اندیشهای که نقطهی مرکزی آن جنیستگرایی است. این اندیشه افراد را در چنبره ی زندگی خصوصی و دغدغههای عادی میان زن و مرد فرو برده و خواهی نخواهی از زندگی آرمانی و مبارزه در راه آزادی دور میکند.به عبارت دیگر، مریم رجوی معتقد بود آنچه سازمان مجاهدین در جمع بندی خود، بدان رسیده است، یعنی تاثیرات اندیشهی مردسالارانه، نه فقط یک اشتباه ضعف کوچک، بلکه ناشی از اندیشهای است بسیار دیرپا به نام جنسیتگرایی و استثمار که قدمتی به اندازهی تاریخ بشر دارد. دست برقضا این همان اندیشه آی است که مانع ارتقاء افراد در امر مبارزه، یکانگی با آرمان و خطوط مبارزاتی آن و نهایتا سرسپاری به نوک هرم سازمانی یعنی رهبری آن جهت حفظ مونیزم مبارزاتی میشود. یعنی همان خلائی که از سالها پیش به عنوان یک نقصیه در این سازمان وجود داشت و در شرایط سختی که مجاهدین خلق در آن قرار داشتند، برطرف کردن آن برای حفظ بقاء و رشد سازمانی بسیار الزام آور بود.<ref>ضرورت عام رهبری - محمد حسین حبیبی- ۱۵۰</ref> محمد حسین حبیبی در کتاب ضرورت عام رهبری در این بار میگوید:<blockquote>نتیجتا باید گفت آنچه در دوران ده ساله اول تجربه مثبت ایدئولوژی جا نیفتاده بود و ضربه اپورتونیستهای چت نما در سال ۱۳۵۴ را سبب گردید، خود معلول جا نیفتادن مسأله و جایگاه عنصر رهبری در سازمان بود. به بیان خلاصه تجربه منفی زیرپا گذاشتن عنصر ایدئولوژی تنها با زیر پا گذاشتن عنصر رهبری امکانپذیر بود و امکانپذیر شد. منتهی با وجود این،همان تجربه دهساله اول سازمان دوباره در اینجا تکرار گردید. زیرا در تجربه این دوران نیز اگر چه نقش تعیین کننده عنصر رهبری در احیای عنصر ایدئولوژی و تشکیل دوباره سازمان، در عمل برهمگان روشن بود اما به لحاظ نظری علیرغم اشارات مکرر و حتی نشر بعضی جزوات،بر عنصر رهبری، به عنوان رکن اساسی ایدئولوژی بصورت بایسته و برجسته ای تاکید نشده و نتیجتا مجموعهی اعضاء بویژه توده عظیم هوادار بصورت عمیقی نسبت به آن حساس نبودند. بدین دلیل سازمان مجاهدین در حالی میخواست بیستمین سالگرد خود را پشت سر بگذارد که این نقص ایدئولوژیک بیست ساله را همچنان با خود حمل میکرد و در واقع بصورت یک بمب ایدئولوژی سوز سازمان برانداز در بطن خود نهفته داشت. در اینجا بود که مجاهدین در پاسخگویی به ضرورت مهمتر عام ایدئولوژیک آن میرسند که بصورت حلقه ای مفقوده در مجموعهی اصول عام اعتقادیشان جای آن خالی بود. در این جا بود که در یک حرکت خیره کننده و شگفت انگیز انقلابی، ثقل دوم سازمان مجاهدین یعنی عنصر رهبری تولد یافت و به عنوان همزاد جداییناپذیر عنصر ایدئولوژی، دین و ایدئولوژی آنها را تکمیل کرد.</blockquote>به این ترتیب مریم رجوی معتقد بود که برای نفی ایدئولوژی جنسیت و فردیت باید به یک اثبات دست زد. هر نفی جز با اثبات امکان پذیر نیست. پس توجه افراد در عمیق ترین زوایای اندیشهشان را باید به نحوی از آنچه میتوان آنرا رفتار فردگرایانه و جنیست گرایانه نامید، پرهیز داده و به سمت آرمان سازمان و رهبری آن معطوف داشت. | ||
=== ازدواج مریم رجوی با مسعود رجوی === | |||
پس از طلاق مریم رجوی از مهدی ابریشمچی او در اقدام متهورانه دیگر به رغم اتهاماتی که میدانست نثار او خواهد شد از مسعود رجوی تقاضای ازدواج کرد. او خود میگوید که این دوران، یعنی فاصلهی طلاق تا ازدواج بر او سال گذشته است! | |||
از دیدگاه مریم رجوی تنها طلاق او از همسرش نمیتواند این نفی را با اثبات همراه کند. او معتقد بود در آن شرایط و با وجود حضور گستردهی نسلی از زنان جوان و میلیشیا در صفوف مبارزه که برای اولین بار در تاریخ مبارزات مردم ایران رخ داده بود، و پس از حضور مجاهدین در اروپا به معنی مهد یک زندگی بورژوایی ، مجاهدین برای کنار زدن اندیشه ی جنسیت گرایانه باید رابطهی بین زنان و مردان را بازتعریف میکردند. حتی فارغ از چنین باز تعریفی بطور معمول شاید دو راه بیشتر پیش رو نبود: | |||
اول تشکیل خانواده ها، ازدواجهای معمول در درون سازمان که تا آن زمان هم وجود داشت و سرانجام در شرایط سخت مبارزه جذب محیط شدن، حل شدن به هرمیزان در یک زندگی معمول، فاصله گرفتن از مبارزه و ... که همه بیانگر رشد هرچه بیشتر فردگرایی و جنسیتگرایی ضد مبارزاتی است | |||
راه دوم که البته تنها در تئوری قابل طرح است، برخورد ارتجاعی و جداسازی بنیادگرایانه بین زنان و مردان در هراس از گسیختن صفوف مبارزه بخاطر نفوذ زندگی خواهی و آسوده طلبی است! که البته این راه نه امکان پذیر است و نه منطبق با ایدئوژی مجاهدن و از سویی خود اتفاقا، روشی است ناشی اوج اندیشه های جنسیتگرایانه و ضد زن است که جریان بنیادگرایی و ارتجاعی خمینی، مزورانه آنرا تبلیغ میکند. مزورانه ازین جهت که در خفاء نه کمتر بلکه حتی بیشتر از دیگر اندیشهها به زن دیدگاهی کالایی و استثماری دارد. | |||
مریم رجوی با حرکت متهورانهی خود راه سوم را برگزیده و نشانه کرد. او از همسر خود جدا شده بود. اما تا اینجای داستان هنوز این نفی، هیچ اثباتی را بهمراه نداشته و یک طلاق معمول بود که میتوانست در یک نگاه ساده سازانه به هر دلیل دیگری نیز تعبیر شود. او با درخواست ازدواج از مسعود رجوی به عنوان رهبری که تمامی آرمانها و اهداف مجاهدین را نمایندگی و سمبلیزه میکرد، به خود و دیگران نشان داد که یک زن خود انتخاب میکند که کدام مسیر، کدام آرم'''ان و کدام هدف را برگزیند'''. | |||
ممکن است سوال شود که با اینهمه چرا ازدواج؟! پاسخ این است که در غیر اینصورت، یعنی درصورتی که مریم رجوی فقط به بیان چنین مفهومی بسنده کند، هرگز چنین پیامی را از خود ساطع نخواهد کرد. | |||
او خود انتخاب میکند که بجای قرار دادن شوهر،در کانون عواطف فردی خود، رهبر عقیدتی ، یا به عبارتی سمبل آرمان و ایدئولوژی خود را در این نقطه قرار میدهد. درست همان نقطه ای که باید مردی به مثابهی همسر قرار داشته باشد! اینجاست که آن پیام به قویترین شکل منتشر میشود. هرچند این موضوع در عین حال یک پدیدهی دو فاکتوری و دوپارامتری است. یعنی علاوه بر ضرورت ساطع کردن چنین پیامی، شخص مریم رجوی نیز باید در اندیشهی خود همین مسیر فکری را طی کرده و آنرا عملی کند. شاید از همین روزست که وی میگوید این دوران بر او ۳۰ سال گذشته است. | |||
وی علاوه بر بارز کردن الزام مقولهی رهبری آرمانی برای یک انقلابی در شرایط سخت مبارزه، نشان داد که یک مبارز نباید و نمیتواند چیزی جز همان آرمان و هدف را در کانون عواطف فردی خود قرار دهد. | |||
این ازدواج که البته یک ازدواج، مشابه آنچه در جامعه رخ میدهد، نبود، شوک بزرگی به تمامی مردان و زنان و خانواده های موجود در مجاهدین وارد آورد. شوکی که اولویت ارزشهای مبارزاتی وآزادیخواهانه را به چارچوبهای یک زندگی خصوصی و خانوادگی مشخص و بارز میکرد.شوکی که نشان میداد تمام زنان مجاهد و مبارز، پیش از آنکه نقشی به عنوان همسر و زن خانواده داشته باشند، دارای آرمان و هدفی بالاتر به صفت مجاهد بودن خود هستند. | |||
انقلاب ایدئولوژیک پس از گذر سالها نشان داد، در صورتی که مجاهدین از آن سرباز میزدند، بی تردید با گذر زمان نه تنها به سقف کنونی مبارزه به عنوان یک آلترناتیو مطرح نمیرسیدند بلکه محو و نابود شده و چه بسا تنها نامی یا افرادی از آنها باقی میماند. البته این انقلاب اگر برای مجاهدین و جنبش آنها دستاوردهای کلانی داشت، برای شخص مسعود رجوی جز سیل سهمگینی از اتهامات، مارکها، تهمتها و ناسزاهایی که هنوز هم ادامه دارد، در پی نداشته است. | |||
محمد حسین حبیبی: | محمد حسین حبیبی: | ||
خط ۴۲: | خط ۶۴: | ||
ضرورت عام رهبری | ضرورت عام رهبری | ||
ایدهآلیستها به خدای بدون ماده عقیده دارند و ما ایدهآلیست نیستیم. ما خدا و حقیقت را در میان زمین و هوا، در ابرها، در آسمانها و در اوهاام و تخیلات جستجو نمیکنیم. ما به خدایی معتقدیم که با او رابطهی واقعی و عینی برقرار کنیم. و این جز از طریق تنظیم رابطه با رهبری عقیدتی حاصل نمیشود.<ref>نشریه مجاهد- شماره ۲۴۶-۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۴</ref> | ایدهآلیستها به خدای بدون ماده عقیده دارند و ما ایدهآلیست نیستیم. ما خدا و حقیقت را در میان زمین و هوا، در ابرها، در آسمانها و در اوهاام و تخیلات جستجو نمیکنیم. ما به خدایی معتقدیم که با او رابطهی واقعی و عینی برقرار کنیم. و این جز از طریق تنظیم رابطه با رهبری عقیدتی حاصل نمیشود.<ref>نشریه مجاهد- شماره ۲۴۶-۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۴</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} |
نسخهٔ ۱۴ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۰۰:۱۳
انقلاب ایدئولوژیک به مجموعه تحولاتی گفته می شود که از سال ۱۳۶۴ در درون سازمان مجاهدین خلق ایران آغاز شد. در این تحولات سازمان مجاهدین خلق ایران گامهای عملی و مشخصی را برای ریشه کن کردن تفکر مردسالاری و دیدگاه جنسیتی نسبت به «زن» در درون صفوف خود برداشته و آنرا مانع بارز شدن انرژیها و پتانسیل مبارزاتی خود در برابر رژیم خمینی و حاکمیت آخوندها دانست. آخوندهایی که از نظر سازمان مجاهدین به عنوان یک جریان ارتجاعی و بنیادگرا، ویژگی اصلی تفکرشان زن ستیزی بوده و برای مبارزه با آنان باید از هرگونه وجه اشتراک فکری با آنان خط بطلان کشید. سازمان مجاهدین، همچنین جنسیتگرایی را مانع یگانگی و همسویی افراد با آرمان سازمانی و مشخصا عنصر رهبری در صفوف خود تشخصیص داد. به این معنی که تفکر جنسیت گرا، فرد را به سمت تمایلات شخصی و وابستگیهایی رهنمون میکند که لاجرم قادر نیست بصورت مونیستی و قاطعانه در پیشبرد خطوط مشخص شده از نوک هرم سازمان، یعنی رهبری آن مشارکت جوید. برجسته نبودن عنصر رهبری و تمرکزگرایی و حرکت مؤمنانه و بی شکاف در راستای اهداف او، نقیصه ای بود که در سال ۱۳۵۴ منجر به ضربه اپورتونیستی در این سازمان شده بود و اکنون مجاهدین میخواستند با این گام عملی خود را نسبت به چنین آسیبهایی واکسینه کنند. طی این وقایع مریم رجوی به عنوان همردیف رهبری در سازمان مجاهدین برگزیده شد. پس از آن بود که زنان در نقش های کلیدی در این سازمان قرار گرفته و نهایتا به عنوان یک رویه مصوب سازمانی، تمامی مناصب فرماندهی از میان زنان برگزیده شد. بطوری که هم اکنون در سازمان مجاهدین خلق هژمونی زنان حاکم است و آنها این پدیده را محصول رشد ایدئولوژیکی خود در مبارزه با تفکر جنسیتگرایی و مردسالاری دانسته و عامل پیشروی و پیروزیهای خود میدانند.
کرونولوژی انقلاب ایدئولوژیک
سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ۱۳۶۳ و در آستانهی بیستمین سالگرد تاسیس خود وارد یک جمع بندی شد. یکی از نتایج این جمع بندی سرآغاز کشف بزرگی در این سازمان شد که مجموعه تحولات بعدی را شکل داد. تحولاتی که با نام انقلاب ایدئولوژیک درونی مجاهدین شناخته میشود. در این جمعبندی مجاهدین به این نتیجه رسیدند که بطور خودکار، ردهی تشکیلاتی زنان، با سطح مسئولیت پذیری و میزان راهگشایی آنان در پراتیک مبارزاتی انطباق نداشته و کمتر از آن است. به این معنی که مناصب و میزان مشارکت زنان در سطوح تصمیم ساز بسیار کمتر از مشارکت عملی و میزان مسئولیت پذیری آنهاست. بخصوص که پس از انقلاب ضدسلطنتی سازمان مجاهدین خلق با نسل گستردهی از دختران و زنانی مواجه بود که به صفوف آن پیوسته بودند. باید توجه داشت که این پدیده در تاریخ مبارزات ایران بسیار نادر بوده و معمولا حضور زنان بصورت تکنمود و نادر واقع میشد. عدم انطباق میزان تصمیم سازی زنان با میزان فعالیت عملی آنها در مبارزه، از نظر مجاهدین خلق چیزی جز آثار خودبخودی و شائبههای مردسالاری نبود.
البته رفع چنین مشکلی ، می توانست ارتقاء ردهی تشکیلاتی تعدادی از زنان باشد. اما از نظر مجاهدین این راه حل، برای گذار از چالشی به درازای طول تاریخ بشریت، راه حل مناسبی نبود. اعضاء مرکزیت مجاهدین در ادامهی جمع بندی خود به این نتیجه رسید که این چالش در گام نخست باید در بالاترین نقطهی سازمان حل شود و سپس به بقیه سازمان تسری پیدا کند. آنها معتقد بودند که زنان باید به مدار رهبری سازمان راه پیدا کنند. در آن زمان مسعود رجوی دبیرکل یا به تعبیر مجاهدین، مسئول اول این سازمان بود. طبق تصمیم گیری مرکزیت سازمان مجاهدین خلق و در راستای اولین گام برای گذار ازین چالش ایدئولوژیک، مریم عضدانلو به عنوان همردیف مسئول اول یعنی همردیف مسعود رجوی برگزیده شد. مریم عضدانلو که بعدها نام خود را به مریم رجوی تغییر داد،در آن زمان به تأیید همگان به عنوان برترین شاخصهی رشد، مسئولیت پذیری، توانایی و کاربُری و در عین حال از خودگذشتی و فداکاری در راستای پیشبرد اهداف و آرمانهای این سازمان شناخته شده و مطرح بود.
مریم رجوی پس از این انتخاب، به درخواست خود و با موافقت همسرش مهدی ابریشمچی از وی جدا شد. امری که با مخالفت مسعود رجوی مواجه شد. اما طلاق وی نه یک طلاق معمول بلکه ناظر بر این امر بود که مریم رجوی نقش خود به عنوان یک همسر در زندگی خانوادگی را در شرایط فعلی مغایر با ادامه مبارزهیی میدید که تمامی انرژیها و توان انسانی او را میطلبید. همچنین از دیدگاه او بخش قابل توجهی از قوانین اسارت بار و بنده ساز و منع کننده برای یک زن زمانی عینیت مییافت که او خود را به عنوان یک همسر، ناخودآگاه، مملوک یک مرد به عنوان «شوهر» ببنید. او معتقد بود برای زنی که میخواهد در مسیر مبارزه خود را وقف یک آرمان کند کانون خانواده ، نخستین جایی است که وی را در چارچوب قوانین زنانه، اندیشهی کالایی نسبت به زن و جنسیت گرایی محصور میکند.
بارز کردن عنصر رهبری در انقلاب ایدئولوژیک
نقطهی دیگری که مریم رجوی دراین حرکت آنرا هدف قرار داد عینت بخشیدن و برجسته کردن آرمان و رهبری ایدئولوژیک بود. از نظر مریم رجوی پیشاپیش سازمان مجاهدین خلق با خلاء رهبری ایدئولوژیک به معنای شکل دهندهی سانترالیزم بیشکاف از بالا و جاری کننده مونیستی و یکدست ایدئولوژی و استراتژی مواجه بود. خلائی که یکبار در سال ۱۳۵۴ برای این سازمان ضربهی اپورتونیستی را بهمراه آورده بود. در آن ضربه به دلیل تیز نبودن رهبریت سازمان، این امکان فراهم شد تا عده ای در ایدئولوژی مجاهدین دست برده و به آنرا دچار انشقاق کرده و متلاشی کنند. این ضعف و نقصیه چیزی بود که در انقلاب اکتبر روسیه توسط ولادیمیر ایلیچ لنین به نحوی برطرف شد. او در کتاب چه باید کرد، البته نه در عرصه سازمانی بلکه در عرصهی اجتماع به ضرورت عنصر رهبری کننده اشاره میکند. در مبانی اسلامی نیز، اصل امامت، از نظر مجاهدین مبین همین عنصر بود.
مریم رجوی معتقد بود، آنچه یگانگی افراد با آرمان و ایدئولوژی یک سازمان و رهبری آنرا را دچار خدشه کرده و از سانترالیزم سازمانی دور میکند، همانا منافع، تمایلات و اندیشهی فردگرایانه است.اندیشهای که نقطهی مرکزی آن جنیستگرایی است. این اندیشه افراد را در چنبره ی زندگی خصوصی و دغدغههای عادی میان زن و مرد فرو برده و خواهی نخواهی از زندگی آرمانی و مبارزه در راه آزادی دور میکند.به عبارت دیگر، مریم رجوی معتقد بود آنچه سازمان مجاهدین در جمع بندی خود، بدان رسیده است، یعنی تاثیرات اندیشهی مردسالارانه، نه فقط یک اشتباه ضعف کوچک، بلکه ناشی از اندیشهای است بسیار دیرپا به نام جنسیتگرایی و استثمار که قدمتی به اندازهی تاریخ بشر دارد. دست برقضا این همان اندیشه آی است که مانع ارتقاء افراد در امر مبارزه، یکانگی با آرمان و خطوط مبارزاتی آن و نهایتا سرسپاری به نوک هرم سازمانی یعنی رهبری آن جهت حفظ مونیزم مبارزاتی میشود. یعنی همان خلائی که از سالها پیش به عنوان یک نقصیه در این سازمان وجود داشت و در شرایط سختی که مجاهدین خلق در آن قرار داشتند، برطرف کردن آن برای حفظ بقاء و رشد سازمانی بسیار الزام آور بود.[۱] محمد حسین حبیبی در کتاب ضرورت عام رهبری در این بار میگوید:
نتیجتا باید گفت آنچه در دوران ده ساله اول تجربه مثبت ایدئولوژی جا نیفتاده بود و ضربه اپورتونیستهای چت نما در سال ۱۳۵۴ را سبب گردید، خود معلول جا نیفتادن مسأله و جایگاه عنصر رهبری در سازمان بود. به بیان خلاصه تجربه منفی زیرپا گذاشتن عنصر ایدئولوژی تنها با زیر پا گذاشتن عنصر رهبری امکانپذیر بود و امکانپذیر شد. منتهی با وجود این،همان تجربه دهساله اول سازمان دوباره در اینجا تکرار گردید. زیرا در تجربه این دوران نیز اگر چه نقش تعیین کننده عنصر رهبری در احیای عنصر ایدئولوژی و تشکیل دوباره سازمان، در عمل برهمگان روشن بود اما به لحاظ نظری علیرغم اشارات مکرر و حتی نشر بعضی جزوات،بر عنصر رهبری، به عنوان رکن اساسی ایدئولوژی بصورت بایسته و برجسته ای تاکید نشده و نتیجتا مجموعهی اعضاء بویژه توده عظیم هوادار بصورت عمیقی نسبت به آن حساس نبودند. بدین دلیل سازمان مجاهدین در حالی میخواست بیستمین سالگرد خود را پشت سر بگذارد که این نقص ایدئولوژیک بیست ساله را همچنان با خود حمل میکرد و در واقع بصورت یک بمب ایدئولوژی سوز سازمان برانداز در بطن خود نهفته داشت. در اینجا بود که مجاهدین در پاسخگویی به ضرورت مهمتر عام ایدئولوژیک آن میرسند که بصورت حلقه ای مفقوده در مجموعهی اصول عام اعتقادیشان جای آن خالی بود. در این جا بود که در یک حرکت خیره کننده و شگفت انگیز انقلابی، ثقل دوم سازمان مجاهدین یعنی عنصر رهبری تولد یافت و به عنوان همزاد جداییناپذیر عنصر ایدئولوژی، دین و ایدئولوژی آنها را تکمیل کرد.
به این ترتیب مریم رجوی معتقد بود که برای نفی ایدئولوژی جنسیت و فردیت باید به یک اثبات دست زد. هر نفی جز با اثبات امکان پذیر نیست. پس توجه افراد در عمیق ترین زوایای اندیشهشان را باید به نحوی از آنچه میتوان آنرا رفتار فردگرایانه و جنیست گرایانه نامید، پرهیز داده و به سمت آرمان سازمان و رهبری آن معطوف داشت.
ازدواج مریم رجوی با مسعود رجوی
پس از طلاق مریم رجوی از مهدی ابریشمچی او در اقدام متهورانه دیگر به رغم اتهاماتی که میدانست نثار او خواهد شد از مسعود رجوی تقاضای ازدواج کرد. او خود میگوید که این دوران، یعنی فاصلهی طلاق تا ازدواج بر او سال گذشته است!
از دیدگاه مریم رجوی تنها طلاق او از همسرش نمیتواند این نفی را با اثبات همراه کند. او معتقد بود در آن شرایط و با وجود حضور گستردهی نسلی از زنان جوان و میلیشیا در صفوف مبارزه که برای اولین بار در تاریخ مبارزات مردم ایران رخ داده بود، و پس از حضور مجاهدین در اروپا به معنی مهد یک زندگی بورژوایی ، مجاهدین برای کنار زدن اندیشه ی جنسیت گرایانه باید رابطهی بین زنان و مردان را بازتعریف میکردند. حتی فارغ از چنین باز تعریفی بطور معمول شاید دو راه بیشتر پیش رو نبود:
اول تشکیل خانواده ها، ازدواجهای معمول در درون سازمان که تا آن زمان هم وجود داشت و سرانجام در شرایط سخت مبارزه جذب محیط شدن، حل شدن به هرمیزان در یک زندگی معمول، فاصله گرفتن از مبارزه و ... که همه بیانگر رشد هرچه بیشتر فردگرایی و جنسیتگرایی ضد مبارزاتی است
راه دوم که البته تنها در تئوری قابل طرح است، برخورد ارتجاعی و جداسازی بنیادگرایانه بین زنان و مردان در هراس از گسیختن صفوف مبارزه بخاطر نفوذ زندگی خواهی و آسوده طلبی است! که البته این راه نه امکان پذیر است و نه منطبق با ایدئوژی مجاهدن و از سویی خود اتفاقا، روشی است ناشی اوج اندیشه های جنسیتگرایانه و ضد زن است که جریان بنیادگرایی و ارتجاعی خمینی، مزورانه آنرا تبلیغ میکند. مزورانه ازین جهت که در خفاء نه کمتر بلکه حتی بیشتر از دیگر اندیشهها به زن دیدگاهی کالایی و استثماری دارد.
مریم رجوی با حرکت متهورانهی خود راه سوم را برگزیده و نشانه کرد. او از همسر خود جدا شده بود. اما تا اینجای داستان هنوز این نفی، هیچ اثباتی را بهمراه نداشته و یک طلاق معمول بود که میتوانست در یک نگاه ساده سازانه به هر دلیل دیگری نیز تعبیر شود. او با درخواست ازدواج از مسعود رجوی به عنوان رهبری که تمامی آرمانها و اهداف مجاهدین را نمایندگی و سمبلیزه میکرد، به خود و دیگران نشان داد که یک زن خود انتخاب میکند که کدام مسیر، کدام آرمان و کدام هدف را برگزیند.
ممکن است سوال شود که با اینهمه چرا ازدواج؟! پاسخ این است که در غیر اینصورت، یعنی درصورتی که مریم رجوی فقط به بیان چنین مفهومی بسنده کند، هرگز چنین پیامی را از خود ساطع نخواهد کرد.
او خود انتخاب میکند که بجای قرار دادن شوهر،در کانون عواطف فردی خود، رهبر عقیدتی ، یا به عبارتی سمبل آرمان و ایدئولوژی خود را در این نقطه قرار میدهد. درست همان نقطه ای که باید مردی به مثابهی همسر قرار داشته باشد! اینجاست که آن پیام به قویترین شکل منتشر میشود. هرچند این موضوع در عین حال یک پدیدهی دو فاکتوری و دوپارامتری است. یعنی علاوه بر ضرورت ساطع کردن چنین پیامی، شخص مریم رجوی نیز باید در اندیشهی خود همین مسیر فکری را طی کرده و آنرا عملی کند. شاید از همین روزست که وی میگوید این دوران بر او ۳۰ سال گذشته است.
وی علاوه بر بارز کردن الزام مقولهی رهبری آرمانی برای یک انقلابی در شرایط سخت مبارزه، نشان داد که یک مبارز نباید و نمیتواند چیزی جز همان آرمان و هدف را در کانون عواطف فردی خود قرار دهد.
این ازدواج که البته یک ازدواج، مشابه آنچه در جامعه رخ میدهد، نبود، شوک بزرگی به تمامی مردان و زنان و خانواده های موجود در مجاهدین وارد آورد. شوکی که اولویت ارزشهای مبارزاتی وآزادیخواهانه را به چارچوبهای یک زندگی خصوصی و خانوادگی مشخص و بارز میکرد.شوکی که نشان میداد تمام زنان مجاهد و مبارز، پیش از آنکه نقشی به عنوان همسر و زن خانواده داشته باشند، دارای آرمان و هدفی بالاتر به صفت مجاهد بودن خود هستند.
انقلاب ایدئولوژیک پس از گذر سالها نشان داد، در صورتی که مجاهدین از آن سرباز میزدند، بی تردید با گذر زمان نه تنها به سقف کنونی مبارزه به عنوان یک آلترناتیو مطرح نمیرسیدند بلکه محو و نابود شده و چه بسا تنها نامی یا افرادی از آنها باقی میماند. البته این انقلاب اگر برای مجاهدین و جنبش آنها دستاوردهای کلانی داشت، برای شخص مسعود رجوی جز سیل سهمگینی از اتهامات، مارکها، تهمتها و ناسزاهایی که هنوز هم ادامه دارد، در پی نداشته است.
محمد حسین حبیبی:
در این رابطه من مایلم در اینجا ادعایی را مطرح کنم که اگر درست بود و قال اثبات، سزاوار هیچ پاداشی نخاهم بود ولی چنانچه نادرست بود و بیپایه و نادرستی و بیپایگی آن در آینده به اثبات رسید، از همه خوانندگان این سطور میخواهم که بعنوان سندی امضاء شده،این نوشته را نگه دارند تا در محاکمهی فرداها درصورتی که زنده بودم به تعداد جملات، کلمات و حتی حروف آن بر صورتم گلوله و چنانچه مرده بودم بر گو بی نام ونشانم تف بیندازند!
ادعای من این است که سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ۱۳۶۴ هجری شمسی، مطابق با سال ۱۹۸۵ میلادی، به یک اختراع و کشف ایدئولوژیک رسیده است که محمل آن ظاهرا یک طلاق بیمورد و یک ازدواج غیرضروریست. در حالیکه باطن آن ارائهی یک دیدگاه ایدئولوژیک نوین نسبت به مسألهی زن، رهبری، رهایی، و آگاهی است که آثار آن از قلمرو سیاست فراتر رفته و در زمینه فلسفه، عرفان، هنر، جامعهشناسی، روانشاسی، شناختشناسی، و وجود شناسی نیز تجلی خواهد یافت.
انقلاب ایدئولوژیک حرکتی از سر آگاهی کامل یا جنون کامل!
راستی رهبری مجاهدین با اتکا به کدام پشتوانه وارد چنین حرکتی شد؟ حرکتی که به مثابه پرتاب کردن سازمانشان از آبشار نیاگارا بود. براحتی می توان نتیجه گرفت که اگر رهبریت مجاهدین در این رابطه دچار کمترین تردید بود، محال بود دست به چنین کاری بزند. به عبارت دیگر تنها در دو حالت می توان دست به چنین کاری زد.راه اول متعلق به انسانهای فرهیخته است و راه دوم متعلق به انسانهای دیوانه یا اوج آگاهی یا ناآگاهی کامل! در برابر دشواری این مسیر تنها در یکی ازین دوحالت است که از حوزهی شعور،عنصر تردید و از حوزهی اراده عنصر ترس زایل میشود. در غیر اینصورت هرچقدر برد و حوزه عمل بزرگتر باشد احتمال دوگانگی و چندگانگی بیشتر و سپس تردیدها و ترسها بیشتر خواهد شد. حال اگر معادله را به عکس بچرخانیم می توان نتیجه گرفت که پذیرش چنین ریسکی تنها در حیطه قدرت کسانی است که یا در ناآگاهی محض بسر می برند یا با اوج آگاهی خویش به توحید و یگانگی کامل رسیده اند. به تعبیر دیگر برای این معادله حد وسطی وجود ندارد
دومین خصیصه پس از آگاهی رهایی است!
رهایی گسستن یا خارج شدن از حوزه تعلقات و جواذب گوناگون است. برای رهایی باید از جواذب بیشتری گذشت و برای گذشت از جواذب ایثار بیشتری لازم خواهد بود. سوی دیگر این معادله رابطه ترس و رهایی است که رابطه ای معکوس است. ترس بشتر مساوی است با رهایی کمتر!
با این توضیحات یک تعریف از رهایی فراهم شده است اما هنوز معلوم نیست بر اساس چه ضابطه ای می توان رهایی، ایثار و اراده ای که رهبریت مجاهدین در انقلاب ایدئولوژیک به نمایش گذاشته، شگفت انگیز توصیف کرد.پاسخ را باید در نقطه عزیمتی جستجو کرد که پرواز رهایی از آن صورت گرفته است. چرا که آنها از نقطه ای در پایین به بالا پرواز نکرده اند.چنین پروازی سزاوار نیست که شگفت انگیز نامیده شود. واقعیت این است که رهبریت مجاهدین از نقطه ای در بالا به نقطه ای بالاتر پرواز کرده است. یعنی در واقع جواذبی را به ریسک گذاشته و به آن پشت پا زده است که خود نقطه اوج بوده است. مسعود برای در انداختن یک طرح نوین ارزشی از «خود»ی میگذرد که بعد از ۲۰ سال درایت و رهبری اکنون هزاران مجاهد در سرتاسر ایران حتی در دروی تخت شکنجه و پای چوبه اعدام برای آن درود و سرود میخوانند! اما او یکباره همه این ها را می دهد و میپذیرد که بجای آنها لعن و نفرین شود!
به عبارت دیگر رهبریت مجاهدین اگر در بالاترین نقطه سکوی پرواز نسبته به آن من ستایش شده تعلق خاطری نشان میدهد و برای آن اهمیتی قائل میشد محال بود بتواند برای آن جهش ایدئولوژیکی خیز بردارد.
بی تردید حرکت رجوی ها را همانطور که از سوی دوست و دشمن شگفتی برانگیخت حقیقتا باید شگفت انگیز خواند زیرا در تاریخ گذشته ایران زمین اگر چه چهرههایی جود داشتهاند که بطرز اعجاب انگیزی با گذشتن از خود در گرگون کردن ارزشهای متعارف، به افقهای بلندی از رهایی ، فرزانگی و خلاقیت پرکشیدهاند اما نکته این است که نقطه عزیمت پرواز آنها از حضیض به اوج بود هاست. یعنی آنها آن «خودی» را به ریسک گذاشته و از آن در گذشتهاند که در واقع در قعر ابتذال و منجلاب غوطه میخورد
نتایج انقلاب ایدئولوژی در بعد رهبری
از آنجا که دو محور اصلی تغییر دهندهی ارزشهای رهبری، همان آگاهی شگرف و همان رهایی شگفت انگیزی است که رهبران مجاهدین در این انقلاب از خود به نمایش گذاشته اند بطور فشرده می توان نتیجه گرفت که حاصل آن از غیر از ایمان و اعتمادی شگرف و به رهبری چیز دیگری نخواهد بود. به سخن دیگر آنهایی که موفقی می شوند در شعاعی دور یا نزدیک به درک حقیقت این دوپدیده نایل شوند راهی ندارند جز آنکه بصورتی منقلب شده از همان راهی که با خشم و تندی و یا بی اعتنایی از آن رفته اند با سرعت به نقطهی عکس آن بازگردند.
اکنون بطور مشخص تر می توان معلوم کرد که درتوضیح حاصل انقلاب ایدئولوژیک مجاهدین به لحاظ سیاسی باید به دو زمینه توجه کرد. زیرا زایش ایمان و اعتماد شگرف و شگفتانگیز به رهبری در دو زمینه تجلی پیدا خواهد کرد. اول در رابطهی درون سازمان مجاهدین و دوم در رابطهی بیرونی آنها. در زمینه ا ول صوف مجاهدین از یکسو منسجمتر و روابطشان بر اساس مفاهیم خودشان باهم و با رهبرشان توحیدیتر و یکانه تر خواهد شد. زیرا در این دگرگونی و بر اثر این جریان قوی که از بالای بالا تا پایینترین سطوح کاردها،اعضاء و هواداران این سازمان براه افتاد و با آب ۱۰۰ درجه جوشان سراسر سازمان را شستشو داد، بطور قطع میتوان گفت که هیچ زائده و هیچ رابطه نامنسجمی را باقی نگذاشته است. زیرا یا تحت این فشار به بیرون پرتاب شده یا اگر دوام آورده باشد به این معنی است کهم تردیدهای خد را در گدازه ی این انقلاب ذوب و تصفیه کرده است. به سخن دیگر تنها نقطهای که در بدن رویینتن سازمان مجاهدین تا دیروز رویین نبود، همانا چشم آن یعنی رهبری آن بود که در این انقلاب رویین یا دستکم برای یک دورهی طولانی ضربهناپذیر شد.
بنابراین برای یک دوره طولانی خطر انشعاب در درون سازمان بکلی برطرف شده است و رهبریت این سازمان با دستان بازتر و مطمئن تری می تواند به میدان بروند و درصورتیکه نیاز باشد سازمان را از مرتفع ترین قله ها نیز به پایین پرتاب کند بدون اینکه نسبت به انسجام اعضاء و هوادارن کمترین دلهره و نگرانی داشته باشد.تاثیر عمدهی دیگری که این انقلاب ایدئولوژیک در درون سازمان ماجهدین خواهد گذاشت این است که آنها در پرتو آگاهی رهبریت خود به طاق جدیدی از آگاهی رسیدهاند که هرگز بیش از آن نمی توانست در میان آنها وجود داشته باشد. بی تردید این ارتقاء در نوع و سطح آگاهی مستقیما بر نحوهی عملکرد و مسئولیت پذیری آنها در زمینه های سیاسی و نظامی تأثیر قابل توجهی بر جای خواهد گذاشت.
در مورد تأثیر انقلاب ایدئولوژیک بر روابط بیرونیشان نیز باید گفت که آنها اساسا با دو نوع رابطه مواجه خواهند بود. رابطه با دشمن و رابطه با دوست. در مورد رابطه با دشمن حاصل کار باید روشن باشد. چرا که دشمن اکنون با سازمانی روبروست که با دستانی بازتر و تیز و با بدنی فولادین و به میدان آمده است. در عین حال امکان دارد دوست دراعماق ذهن امیدوار و قلب خوشحال خود با موجی از تشویش و نگرانی روبرو شود. در اینجاست که ممکن است مسائلی مانند کیش شخصیت و دیکتاتوری از آن سوی ذهن شروع به بیرون آمدن کند.
ضرورت عام رهبری
ایدهآلیستها به خدای بدون ماده عقیده دارند و ما ایدهآلیست نیستیم. ما خدا و حقیقت را در میان زمین و هوا، در ابرها، در آسمانها و در اوهاام و تخیلات جستجو نمیکنیم. ما به خدایی معتقدیم که با او رابطهی واقعی و عینی برقرار کنیم. و این جز از طریق تنظیم رابطه با رهبری عقیدتی حاصل نمیشود.[۲]