کاربر:Mohsen/صفحه تمرین

جنگ ایران و عراق طولانی‌ترین جنگ متعارف کلاسیک در قرن بیستم بود که خسارات جبران ناپذیر انسانی و مادی به دو کشور ایران و عراق وارد کرد؛ این جنگ بعد ازظهر روز یکشنبه ۳۱شهریور، ۱۳۵۹ با بمباران فرودگاه مهرآباد و چند پایگاه هوایی دیگر شروع شد؛ این یک تجاوز به خاک کشور دیگری بود؛ نیروهای نظامی و نیروهای مردمی ایران آماده دفاع از خاک کشور خود شدند.

اختلاف بین ایران و عراق به زمان شاه و قرارداد الجزایر برمی‌گشت، که بر اساس آن خط القعر(خط تالوگ-Thalweg) اروند رود به عنوان خط مرزی تعیین شده بود، عراق قرارداد الجزایر را تحقیرآمیز می‌دانست، اما به مفاد آن پایبند بود.

از جمله مفاد قرارداد الجزایر این بود که طرفین از مخالفین همدیگر حمایت نکنند؛ دولت وقت عراق این موضوع را به اطلاع خمینی رساند، خمینی در این باره گفت:

بعد از چند روز یک نفر دیگری آمد- که گفتند این مقدّم است بر آن رئیس امن- ایشان به طور رسمی به ما گفت که ما چون یک معاهداتی، تعهداتی، با دولت ایران داریم، از این جهت، نمی توانیم تحمل کنیم که شما اینجا فعالیت بکنید. 

این موضوع باعث یک کینه‌ی شخصی بین خمینی و دولتمردان وقت عراق شد.

حسن البکر رئیس جمهور عراق پیام تبریکی بمناسبت پیروزی انقلاب برای خمینی فرستاد که خمینی جواب این پیام را هم نداد.

در همین مورد در پرتال خمینی آمده است؛ یکی ‏‎ ‎‏از رؤسای جمهوری که پیام تبریک فرستاد حسن‌البکر از عراق بود. طبق معمول، پاسخ ‏‎ ‎‏تبریکات بعد از سه ـ چهار روز یا یک هفته داده می‌شود. اما امام پاسخ حسن‌البکر را ‏‎ ‎‏ندادند.

صدام حسین در همان اولین روزهای پیروزی انقلاب، نو‌ه‌ی سیدابوالحسن اصفهانی مرجع معروف شیعه را نزد خمینی فرستاد و ضمن عذرخواهی از او درخواست تجدید مناسبات كرد. اما خمینی با فرستاده‌ی صدام حتی ملاقات هم نكرد!

۱۵ روز بعد از انقلاب ضد سلطنتی روزنامه کیهان از قول خمینی نوشت: «امام خواستار تشکیل دولت جهانی اسلام شد». این پیام را کشورهای همسایه به مثابه اعلان جنگ تلقی کردند.

روزنامه کیهان باز از قول خمینی نوشت که: امام ارتش عراق را به قیام دعوت کرد. این موضع‌گیری ۶ ماه قبل از شروع جنگ ایران و عراق است.

همچنین دولت ایران اقدام به ترور طارق عزیز عضو شورای فرماندهی عراق و معاون نخست وزیر عراق کرد،‌ خبرگزاری پارس در این زمینه نوشت:

«سمیر نورعلی» ایرانی، طارق عزیز را با پرتاب یک نارنجک به قتل رسانده و سالم از صحنه گریخته است. با این حال خبرگزاری عراق گفت که فرد ایرانی به وسیله محافظان طارق عزیز هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد، اما طارق عزیز زنده است.

در ۱۳ شهریور ۱۳۵۹ بیست روز قبل از حمله عراق شهرهای خانقین و مندلی با خمپاره توسط سپاه پاسداران هدف قرار گرفت.

کشاکش و اختلاف بین عراق و ایران هر روز اوج تازه‌ای می‌گرفت؛ در نهایت عراق با بمباران فرودگاه مهر‌آباد و چندین پایگاه هوایی در روز ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ جنگ علیه ایران را شروع کرد. روز ۶ مهر یعنی ۷ روز پس از شروع جنگ قطعنامه ۴۷۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد با نام «بررسی وضعیت میان ایران و عراق» به اتفاق آرا تصویب و صادر شد. در این قطعنامه از طرفین جنگ خواسته شد که خویشتن‌داری کرده و از توسل بیشتر به زور خودداری کنند و اختلافات فی مابین را با اتکا به اصول عدالت و حقوق بین‌الملل حل و فصل کنند. عراق این قطعنامه را پذیرفت اما خمینی این قطعنامه را رد کرد.

تا پایان جنگ ایران و عراق ۱۱ قطعنامه صادر شد که ۴ قطعنامه از طرفین درخواست آتش بس می‌کرد که هر بار طرف عراقی قبول می‌کرد اما طرف ایرانی از قبول آن سرباز می‌زد.

بعد از این که در خرداد ۱۳۶۱ عراق از خاک ایران عقب نشینی کرد؛ فرصت بسیار مناسبی برای قبول آتش بس و پایان دادن به جنگ بود، اما خمینی قطعنامه ۵۱۴ را که به همین منظور به تصویب رسیده بود را رد کرد. جنگ دیگر به یک جنگ ضد میهنی و ضد ملی تبدیل شد، که فقط خسارات جبران‌ناپذیری به دو کشور وارد آورد.

مسعود رجوی مسؤل شورای ملی مقاومت در این باره گفت:

«در تجاوز گسترده عراق به خاک میهنمان در پایان تابستان ۱۳۵۹جای تردید نیست. اما مسأله این است که به فرض وجود یک رهبری سالم به جای خمینی که سرکوب و جنگ و بحران، ضرورت ماهیت ارتجاعی و قرون وسطایی‌اش بود، جنگ ایران و عراق قطعاً اجتناب‌پذیر بود».

۲۹ تیرماه ۱۳۶۶ شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه‌ی ۵۹۸ را صادر کرد؛ با این که طرف عراقی این قطعنامه را قبول کرد خمینی از قبول آن سرباز زد. تنها یک روز بعد از صدور قطعنامه ۵۹۸، خامنه‌ای رئیس جمهور وقت ایران گفت: «ایران هرگز این قطعنامه را قبول نخواهد کرد».

تنها پس از یک سال یعنی در ۲۹ تیر ۱۳۶۷ خمینی در پیامی که به «نوشیدن جام زهر» معروف شد، قطعنامه را پذیرفت و به این ترتیب جنگی ۸ ساله با خسارات سنگین مادی و انسانی به پایان رسید.