۱٬۱۳۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
== زندگی نامه == | == زندگی نامه == | ||
حسین بهزاد استاد مینیاتور معاصر فرزند میرزا فضل الله اصفهانی نقاش و قلمدان ساز، در سال ۱۲۷۳در تهران متولد شد. بهزاد دوران کودکی و نوجوانی سختی را پشت سر گذارد.به شاگردی نزد میرزا حسن پیکر نگار که شاگرد بزرگتر ملاعلی بود رفت و دوازده سال به عنوان شاگرد برای وی کار کرد. | حسین بهزاد استاد مینیاتور معاصر فرزند میرزا فضل الله اصفهانی نقاش و قلمدان ساز، در سال ۱۲۷۳در تهران متولد شد. بهزاد دوران کودکی و نوجوانی سختی را پشت سر گذارد. به شاگردی نزد میرزا حسن پیکر نگار که شاگرد بزرگتر ملاعلی بود رفت و دوازده سال به عنوان شاگرد برای وی کار کرد. در هجده سالگی کارگاه مستقلی در کاروانسرای حاج رحیم خان در کنار سبزه میدان باز کرد. حسین در کپی کردن مینیاتورهای قدیم (مینیاتورهای مکتب صفوی، توانایی بسیار داشت. <ref>نو اندیش - [https://www.noandishaan.com/11528/%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF.html زندگی نامه حسین بهزاد]</ref> | ||
حسین بهزاد | حسین بهزاد بعد از گذراند بیماری دشوار به دلیل عدم سرپرست، فتوح السلطنه که هنر بهزاد را میشناخت، او را به خانه خود برده و از بیماری نجات داد. او یک کتاب خطی (''خمسه''نظامی) را توسط بهزاد در مدت یک سال اقامت او در منزلش با مینیاتورهایی زیبا تصویرسازی کشید. فتوح السلطنه لندن و پاریس رفته و آن کتاب خطی ''خمسه'' نظامی را به نام یک کار قدیمی به مبلغ ۸۰۰۰ لیره به یک موزه فروخته، بعدها هم که فتوح السلطنه به ایران بازگشت بهزاد موقعیتی پیدا نکرد تا سهم خود را بگیرد، زیرا فتوح السطنه سکته کرد و درگذشت. | ||
بهزاد در ادامه کتابهای خطی صدرالممالک وزیر دربار را مصور کرد. همچنین برای موزهای که پرنس ارفع الدوله در موناکو داشت چند مینیاتور تهیه کرد. سفارشدهندگان بیشتر کارهای بهزاد را به عنوان عتیقه در خارج کشور میفروختند و پولهای گزافی میگرفتند. بدین سان بهزاد شهرتی جهانی پیدا کرده بگونهی که بعضیها کارهای او را تقلید کرده با امضای وی میفروختند. در سال ۱۳۱۴ (ه ش) موسیو رابینو باستان شناس فرانسوی بهزاد را با خود به فرانسه برد تا در آنجا برایش کار کند. بهزاد به موزه لوور رفته و روی آثار قدیمی مینیاتور ایرانی مطالعاتی کرد. زمانی که به ایران برگشت جنگ جهانی دوم شروع شده بود و متفقین در تهران بودند و کارهای بهزاد را خوب خریدار بودند. چندی بعد تجاری را کنار گذاشت و به خلق شاهکارهای هنری که خود دوست داشت پرداخت. | |||
تابلوهای فردوسی، | |||
فتح بابل، ایوان مداین، | |||
شب قدر حافظ و نفت یادگارهای این دوره از عمر او هستند. | |||
روی تابلوی فردوسی دو سال کار کرد. | |||
دو تابلو هم برای جشن المپیاد ساخت، | |||
یکی چوگان بازی و کشته شدن دیو سفید به دست رستم. | |||
به پاس این خدمات بود که دیپلم افتخاری از طرف محمدرضاشاه در سال ۱۳۳۲ به بهزاد اعطا شد. | |||
هفده نمایشگاه در داخل و خارج کشور برگزار کرد، چندین جایزه و مدال گرفت. هنرمندان ایرانی و خارجی بسیار او را دوست داشتند. مرحوم ملک الشعرا بهار در مدح او شعری سرود. | |||
== آثاربجامانده == | |||
او در مدت زندگی خود قریب ۴۰۰ کار هنری به وجود آورد که بعضی از مشهورترین آنها عبارتاند از: قحطی، بهرام و گل اندام که به سبک مینیاتور است، ایوان مدائن، فردوسی و قهرمانان شاهنامه، ابن سینا بر بالین بیمار عشق (در ۲ تابلوی مختلف)، صاحبان طلای سیاه، حافظ شیراز، نیمه شب حافظ، شب حافظ، اندیشه حکیم ابوعلی سینا، پند خیام ( در دو تابلوی مختلف)، دختر رز (در سه تابلوی مختلف)، خیال، دو دلداده، موسی و شبان، خواب خوش، بهرام و گل اندام، نگاه، بهار و جوانی، آفرینش از نظر خیام، ناز، قیام کاوه آهنگر، اسرار ازل، عصیان، خسرو و پرویز، در جستجوی انسان تابلوی نیم تمام، بهشت و دوزخ، طنازی و خیام. | |||
== سبک کار == | |||
تاقبل ورود بهزاد شیوه مینیاتور، شیوه رایج مغولی بود. حتی آداب و رسوم مغولها هم در آن به چشم میخورد؛ شکلها شبیه هم و یکنواخت بود. او این شیوه را عوض کرد و شکلهای کاملا ایرانی را وارد مینیاتور کرد و بسیاری از ریزهکاریهای زائد مینیاتور را دور ریخت. در کارهای او حالات و روحیات اشخاص مشخص است. در کار قدما سایه وجود نداشت. او سایه را وارد مینیاتور کرد و در رنگآمیزی هم ابتکار کرد. بهزاد اصولا دارای قوه ابتکار بود. در قدیم چون مینیاتور را اغلب برای کتابها میکشیدند، اندازههای آنها هم کوچک بود، ولی بهزاد قطع مینیاتور را بزرگ کرد. همچنین مینیاتور قدما پر از اشخاص گوناگون بود، او از عده اشخاص هم کاست. خلاصه در بین مینیاتورسازان ایرانی، بهزاد شخصیت نوآور و ممتازی است. پس از پایان دوره صفویه مینیاتور تکراری و کممایه بود. این هنر ظریف ایرانی در دوره قاجار تحت تأثیر نقاشیهای روسی و فرنگی از مسیر خود منحرف گردیده بود. سرانجام بهزاد توانست مینیاتور را به مسیر اصلی و حقیقی خود برگرداند. او در این راه رنجها کشید و شاهکارهای بزرگ آفرید. | |||
استاد حسین بهزاد نقاش و مینیاتور نام آور کشور در ۲۱ مهر ۱۳۴۷ درگذشت.<ref>مجله آموزشی ماه هنر - [http://mahehonar.ir/1394/06/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF/ زندگی نانه حسین بهزاد]</ref> | |||
در مورد ویژگیهای کار حســــین بهزاد باید گفت که شــــیوه کار او بر اســــاس مکتب اصفهان بنا شــــده است. در این شــــیوه، اهمیت طراحی و محدودیت رنگی بارز است. توجه به حاالت و سکنات اشخاص، قالــــب نگارگری ایرانی و فیگورهایی ســــاخته شــــده توسط خود بهزاد میتوان دید. هدف حســــین بهــــزاد از ایــــن کار مــــداوم، ایجاد ســــبکی جدید در نگارگری ایران بود که نه تقلیدی از پیشینیان باشد و نه خارج از اصول اصلی نگارگری. وی با ابداعاتــــی در هنر نگارگری، ایــــن هنر اصیل و ارزشمند ایرانی و اسالمی را بهبود بخشید. باید اذعان داشت که شهرت و اعتبار وی بر اثر توصیف و تبلیغ بهدســــت نیامده و با زور بر قامت او پوشانیده نشده است. بلکه معرف او آثار اوست که با تمام سادگی، دارای مفاهیم عمیق و پر ارزش برای طبقات خاص و عام است. یک چهره مردمی در میان نویسندگان، شــــاعران و مجموعهداران، بهزاد شــــاید مهمترین نماینده مکتب سنتی نقاشی ایرانی در قرن 14 ه.ش بود. اگرچه خود ادعا داشت که یک سبک ملی ایرانی را در مقایســــه با هنــــر مدرن غرب پرورده اســــت. در تاریخ نگارگری جدید، حسین بهزاد بهعنوان یکی از پیشگامان برجسته )در برخورد با سنتهای ایرانی، اروپایــــی، چینــــی و راهجوییهایــــش در تلفیق این سنتها( شناخته شده است. بسیاری از سنتگرایان معاصر نیز به راه او رفتند.)13) پینوشتها: 1 -پاکبـــاز، روئیـــن، )1387 ،)نقاشـــی ایران، تهـــران، زرین و سیمین، ص 187 2 -همان، ص 191 3 - همان -Layla4, Diba ,1989, ,IV. Vol, Iranica, Behzad Hosayn Fasc .2 ,114p 5 - میربهاء، علی، )1350 ،)شـــرح احوال استاد حسین بهزاد، تهران، ص 117. 6 - همان، ص 126 -117 7 - بینـــام، )1354 ،)بهزاد صورتگـــری بزرگ، مجله تالش، سال دهم، شماره پنجاه و پنج، ص 49 8 -p, 114Diba 9 -p, 114Ibid 10 - دشـــتی، علی، )1344 ،)نظری درباره کارهای استاد حسین بهزاد، مجله وحید، سال دوم، شماره دوازده، ص 17 11 -همان، ص 18 12 - بینام، ص 49 13 - پاکبـــاز، روئیـــن، )1385 ،)دایرةالمعارف هنـــر، تهران، فرهنگ معاصر، 115 سایهپردازی، کاهش ریزهکاریها، انتخاب مضامین جدید و گاه موضوعهای معاصــــر، از موارد عدول او از سنت نگارگری پیشین محسوب میشوند. در این راه او ژرفانمایی و رعایت نسبی اصول کالبدشناسی را از هنر اروپایی و رنگپردازی تکفام را از نقاشی قدیم چینی به عاریت گرفت. رنگآمیــــزی او با مهارت و سادگی بینظیر انجام شده است. بدین منظور بهزاد ً از شدت و ضعف یک رنگ استفاده کرده، یعنی غالبا یک رنگ را در تابلو به کار برده است و با همین شیوه بهکار خود عمق و پهناوری داده است.)10) یکــــی دیگر از ابتکارات و ممیــــزات بهزاد، رهایی چهره انسانها از سیمای قالبی و یکنواخت مغولی بود. شیوه مینیاتور قبل از او همان شیوه رایج مغولی بود به طوری که حتی آداب و رســــوم مغولی در آنها به چشم میخورد؛ شکلها شــــبیه هم و یکنواخت بود. از همین روی در مینیاتورهای گذشــــته خطوط سیمای مغولی، لباس و سالح مغولی و حتی آداب مغولی دیده میشــــود. »بهزاد یکســــره این سنت را کنار گذاشــــت. در مینیاتورهای خــــود ابتکار بهخرج داده و همــــه جا قیافه ایرانی را نشــــان میدهد. ولی نه قیافههای قالبی و متحدالشکل که بر نقاشیهای قاجار دیــــده میشــــود.«)11 )نکات دیگــــر اینکه، در گذشــــته بیشــــتر نگارهها برای قطع کتابهای رایج کشــــیده میشــــدند اندازههای آنها هم کوچک بود، ولی بهزاد قطع مینیاتور را نیز بزرگ کرد. همچنین مینیاتور قدما پر از اشــــخاص گوناگون بود، او از عده اشخاص هم کاســــت. او توانست مینیاتور را که پس از دوران صفویه تکراری شــــده بــــود و در دوران قاجار تحت تأثیر نقاشیهای غربی و روسی قرار گرفته بود به مسیر اصلی خود برگرداند.)12 )خود او در این باره چنین میگوید: »شیوه نقاشی مینیاتور که بهصورت تقلید غلط و ناپســــندی درآمده بود رفتهرفته از بین میرفت، من کوشش داشتم سبکی به وجود آورم تا این هنر ملی فراموش نشود.« بســــیاری بر این باورند که هر چند حسین بهزاد معتقد به پیروی از ســــبک خاصی در نگارگری نبود ولــــی ابداعات و تغییرات ایجاد شــــده توســــط او به وجود آورنده ســــبک خاص وی بود که در عین حال تأثیرگذار بر آثار نگارگران همعصر خود بوده است. | |||
<center> | <center> | ||
حسین بهزاد | حسین بهزاد |
ویرایش