۷۳۵
ویرایش
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
فاطمی در اول آبان ۱۳۲۸ در جمع متحصنین در منزل دکتر مصدق، پیشنهاد تشکیل جبهه واحدی که نام «جبهه ملی » بهخود گرفت را می دهد.حسین فاطمی در کنار محمد مصدق. دکتر مصدق فاطمی را پسر سوم خود مینامید. دکتر فاطمی در سرمقاله شماره ۷۳ باختر امروز بتاریخ سوم آبان ۱۳۲۸ بمناسبت تشکیل جبهه ملی ایران تحت عنوان "مبارزین راه آزادی جبهه ملی را تشکیل داده اند " نوشت: | فاطمی در اول آبان ۱۳۲۸ در جمع متحصنین در منزل دکتر مصدق، پیشنهاد تشکیل جبهه واحدی که نام «جبهه ملی » بهخود گرفت را می دهد.حسین فاطمی در کنار محمد مصدق. دکتر مصدق فاطمی را پسر سوم خود مینامید. دکتر فاطمی در سرمقاله شماره ۷۳ باختر امروز بتاریخ سوم آبان ۱۳۲۸ بمناسبت تشکیل جبهه ملی ایران تحت عنوان "مبارزین راه آزادی جبهه ملی را تشکیل داده اند " نوشت: | ||
"من اقرار میکنم که هیچوقت به لذت امروز مقاله ننوشته ام، امروز مانندعاشقی که پس از سالها مفارقـت و هجرت به وصل معـشوق خود رسیده است، مثل تشنه ای که روزها وشب ها در بیابانهای سوزان دویده و چشمه آب حیات را یافته است، همچون طالب مشتاقی که بکمال مطلوب خویش رسیده، در عین شوق و شعـف این سطور را بپایان می برم، زیرا که می بینم که با تشکیل جبهه ملی یک صف منظم وقوی که مظهر اراده جامعـه ایرانی است، بوجود آمده است. دیگر برای کسانی که بذر نفاق و جاسوسی می پاشید ند و نمی گذاشتند عناصر موثر و مفید دور هم جمع بشوند، امیدی باقی نیست و از محو افراد و ترور در تاریکی شب نتیجه ای نخواهند گرفت زیرا چراغ اجتماع خاموش شدنی نیست و افکار آزاد ومترقی و زنده و بیدار آنها نخواهند مرد و هـمفـکرانشان دنبال ایده آلهای پاک آنها را خواهند گرفت."به پیشنهاد فاطمی روزنامه باختر امروز ارگان جبهه ملی شناخته میشود و چند روز بعد اساسنامه و برنامه کار جبهه ملی اعلام شده و در ۱۰ آبان ۱۳۲۸ رسماً جبهه ملی ایران اعلام موجودیت میکند. فاطمی سازمان دهنده اصلی جبهه ملی محسوب میشد و پس از چند روزی که از تشکیل جبهه ملی میگذرد کمسیون تبلیغات را در جبهه ملی با همکاری بقائی- حائری زاده - آزاد - مکی - ملکی - خلیلی - تشکیل میدهد. او آییننامه این کمسیون را نوشته و به این ترتیب نوعی هماهنگی در میان روزنامههای طرفدار به وجود میآورد. پس از انتخاب دکتر مصدق به نخست وزیری، حسین فاطمی در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۰ به سمت معاون پارلمانی نخست وزیر و سخنگوی دولت منصوب میگردد.<ref>سایت رنگین [https://rangin-kaman.net/2010-11-09-11-37-55/ کمان](بنیاد آزادی اندیشه وبیان)</ref> | "من اقرار میکنم که هیچوقت به لذت امروز مقاله ننوشته ام، امروز مانندعاشقی که پس از سالها مفارقـت و هجرت به وصل معـشوق خود رسیده است، مثل تشنه ای که روزها وشب ها در بیابانهای سوزان دویده و چشمه آب حیات را یافته است، همچون طالب مشتاقی که بکمال مطلوب خویش رسیده، در عین شوق و شعـف این سطور را بپایان می برم، زیرا که می بینم که با تشکیل جبهه ملی یک صف منظم وقوی که مظهر اراده جامعـه ایرانی است، بوجود آمده است. دیگر برای کسانی که بذر نفاق و جاسوسی می پاشید ند و نمی گذاشتند عناصر موثر و مفید دور هم جمع بشوند، امیدی باقی نیست و از محو افراد و ترور در تاریکی شب نتیجه ای نخواهند گرفت زیرا چراغ اجتماع خاموش شدنی نیست و افکار آزاد ومترقی و زنده و بیدار آنها نخواهند مرد و هـمفـکرانشان دنبال ایده آلهای پاک آنها را خواهند گرفت."به پیشنهاد فاطمی روزنامه باختر امروز ارگان جبهه ملی شناخته میشود و چند روز بعد اساسنامه و برنامه کار جبهه ملی اعلام شده و در ۱۰ آبان ۱۳۲۸ رسماً جبهه ملی ایران اعلام موجودیت میکند. فاطمی سازمان دهنده اصلی جبهه ملی محسوب میشد و پس از چند روزی که از تشکیل جبهه ملی میگذرد کمسیون تبلیغات را در جبهه ملی با همکاری بقائی- حائری زاده - آزاد - مکی - ملکی - خلیلی - تشکیل میدهد. او آییننامه این کمسیون را نوشته و به این ترتیب نوعی هماهنگی در میان روزنامههای طرفدار به وجود میآورد. | ||
== حسین فاطمی و دکتر مصدق == | |||
پس از انتخاب دکتر مصدق به نخست وزیری، حسین فاطمی در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۰ به سمت معاون پارلمانی نخست وزیر و سخنگوی دولت منصوب میگردد.<ref>سایت رنگین [https://rangin-kaman.net/2010-11-09-11-37-55/ کمان](بنیاد آزادی اندیشه وبیان)</ref> | |||
فاطمی در مهر سال ۱۳۳۱ با استعفای وزیر خارجه وقت به سمت وزیر امور خارجه دولت دکتر مصدق منصوب شد و بدنبال کشف مدارک جاسوسی انگلیس بلافاصله سفارتخانه انگلیس را در اول بهمن تعطیل و کارمندان آن را اخراج کرد. فاطمی مینویسد: «... ملتی که روزی پرچم دار علم و فرهنگ و صنعت جهان بود… ملتی که راست بود، دوست بود، شعارش پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک بود یک چنین ملتی را یکصد سال استعمار کوشید خرد کند…». وی طی ده ماه بعد از انتصاب یکی از کلیدیترین وزیران کابینه مصدق و تندروترین مخالف استعمار انگلیس و سلطنت بود. او در جریان نهضت ملی شدن نفت از همکاران نزدیک دکتر مصدق بود. به گفته دکتر مصدق، او نخستین کسی بود که پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت در سراسر ایران را ارائه داد. | فاطمی در مهر سال ۱۳۳۱ با استعفای وزیر خارجه وقت به سمت وزیر امور خارجه دولت دکتر مصدق منصوب شد و بدنبال کشف مدارک جاسوسی انگلیس بلافاصله سفارتخانه انگلیس را در اول بهمن تعطیل و کارمندان آن را اخراج کرد. فاطمی مینویسد: «... ملتی که روزی پرچم دار علم و فرهنگ و صنعت جهان بود… ملتی که راست بود، دوست بود، شعارش پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک بود یک چنین ملتی را یکصد سال استعمار کوشید خرد کند…». وی طی ده ماه بعد از انتصاب یکی از کلیدیترین وزیران کابینه مصدق و تندروترین مخالف استعمار انگلیس و سلطنت بود. او در جریان نهضت ملی شدن نفت از همکاران نزدیک دکتر مصدق بود. به گفته دکتر مصدق، او نخستین کسی بود که پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت در سراسر ایران را ارائه داد. | ||
مخالفت پیگیر او با دربار محمدرضا شاه پهلوی پس از شکست کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ به اوج رسید.<ref>فاطمی به روايت اسناد [http://www.sharghdaily.ir/News/145680/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%D9%8A%D8%A7- سيا](روزنامه شرق)</ref> | مخالفت پیگیر او با دربار محمدرضا شاه پهلوی پس از شکست کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ به اوج رسید.<ref>فاطمی به روايت اسناد [http://www.sharghdaily.ir/News/145680/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%D9%8A%D8%A7- سيا](روزنامه شرق)</ref> | ||
== ترور فاطمی بدست «فداییان اسلام» == | == ترور فاطمی بدست «فداییان اسلام» == | ||
در ۲۵ بهمن ۱۳۳۰ فاطمی که نماینده مردم تهران نیز بود در حین سخنرانی بر مزار محمد مسعود توسط محمدمهدی عبدخدایی نوجوان ۱۵ ساله و عضو جمعیت فدائیان اسلام ترور شد که نافرجام ماند و گلوله به قلب او آسیبی نرساند. محمد مهدی عبد خدایی دربارهٔ این ترور میگوید:<ref>[http://sharghdaily.ir/News/74957 روزنامه] شرق</ref> | در ۲۵ بهمن ۱۳۳۰ فاطمی که نماینده مردم تهران نیز بود در حین سخنرانی بر مزار محمد مسعود توسط محمدمهدی عبدخدایی نوجوان ۱۵ ساله و عضو جمعیت فدائیان اسلام ترور شد که نافرجام ماند و گلوله به قلب او آسیبی نرساند. محمد مهدی عبد خدایی دربارهٔ این ترور میگوید:<ref>[http://sharghdaily.ir/News/74957 روزنامه] شرق</ref> | ||
خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
== اظهارات دربارهٔ اعدام == | == اظهارات دربارهٔ اعدام == | ||
==== سام فال(Sir Sam Falle) دبیر شرقی سفارت انگلیس در تهران در زمان کودتا :«... اعدام بی رحمانه، شاید برای فاطمی، بهترین راه حل باشد…» ==== | |||
سام فال(Sir Sam Falle) دبیر شرقی سفارت انگلیس در تهران در زمان کودتا مینویسد «... اعدام بی رحمانه، صرفنظر از غیرانسانی بودن آن، ممکن است در مورد مصدق عاقلانه نباشد ولی شاید برای فاطمی، اگر دستگیر شود، بهترین راه حل باشد. تا زمانی که اینگونه افراد زنده هستند و در ایران به سر میبرند، همیشه خطر ضد کودتا وجود دارد، شدت عمل ضروری است…»<ref>تاریخ معاصر [https://iranianrecenthistory.wordpress.com/2013/11/10/19aban/ ایران]</ref> | |||
کرمیت روزولت در اول شهریور پس از کودتا به ایران میرود و میگوید: «پس از برگزاری تشریفات، شاه به من اشاره کرد و اولین عبارتی که با لحن رسمی ادا کرد این بود: «من تختم را مدیون خدا و ملتم و ارتشم و شما هستم» … و «روزولت» موضوع سرنوشت مصدق و دیگر رهبران جبههٔ ملی را عنوان میکند و از محمد رضا شاه میپرسد: «میل دارم بدانم در مورد مصدق، ریاحی و دیگران، که علیه شما توطئه کردهاند، چه فکری کردهاید؟» شاه میگوید: «در این مورد زیاد فکر کردهام. مصدق محاکمه میشود. (در این موقع لبهای شاه میلرزید) و به سه سال محکوم خواهد گشت … ریاحی نیز مجازات مشابهی دارد؛ ولی یک استثناء وجود دارد و آن، حسین فاطمی است. او هنوز دستگیر نشده ولی به زودی او را پیدا میکنند. فاطمی، بیش ازهمه ناسزاگویی کرد. هم او بود که توده ایها را واداشت مجسمههای من و پدرم را سرنگون و خرد کنند. او، پس از دستگیری، اعدام خواهد شد.» | |||
== پس از اعدام == | == پس از اعدام == | ||
== اندیشهها == | == اندیشهها == |
ویرایش