نمایش مبدأ برای حزب‌ الله لبنان

{{جعبه اطلاعات سازمان نظامی
|نام           = حزب الله لبنان
|نشان          = آرم و پرچم حزب الله لبنان.jpg |360
|اندازه نشان   = 
|توضیح         = 
|نام بومی      = حزب الله لبنان
|زبان نام بومی = عربی
| دیگر نام‌ها   = حزب الله 
|تاریخ فعالیت‌ها= 
|حملات          = انفجار در مقر نیروهای فرانسوی و آمریکایی در بیروت-ترور رفیق حریری-کمک به بشار اسد در کشتار مردم سوریه
|رهبر          = سید حسن نصرالله
|انگیزه‌ها      = 
|ناحیه         = لبنان
|ایدئولوژی     = شیعه دوازده امامی -اسلام‌گرایی-پان اسلامیسم-امپریالیزم ستیزی
| جرائم        = 
|وضعیت         = 
| اندازه       = 
|درآمد         = 
|منابع مالی    = 
|نشانی         = 
}}
'''حزب الله''' لبنان یک گروه مسلح با مذهب شیعه است که در سال ۱۹۸۰ در لبنان ظهور کرد. شیخ محمدحسین فضل‌الله  بنیانگذار این گروه است که فعالیتهایش در جنوب لبنان بیشترین تاثیر را در روی آوردن به حزب الله در ۱۹۸۲ موجب شده‌است اما رسما این گروه در ۱۹۸۵ تاسیس شده‌است. شیخ محمد حسین فضل‌الله مستقیما تحت تاثیر خمینی و انقلاب ضد سلطنتی ۱۳۵۷ بوده‌است. حزب‌الله در بیانیه خود در ۱۶ فوریه ۱۹۸۵ بر این باور صحه می‌گذارد. حزب الله در این بیانیه حزبی اعلام کرد که حزب "به دستورات رهبری حکیمانه و عادلانه که در ولایت فقیه متبلور می‌شود و در روح الله آیت‌الله موسوی خمینی، پدیدآورنده انقلاب اسلامی و برپادارنده نهضت پرشکوه آن نماد می‌یابد متعهد است.<ref name=":0">حزب الله.. النشأة [https://www.aljazeera.net/specialfiles/pages/25305d60-53cc-4cc4-aae0-64eb71384ae3 والتطور]</ref> دبیر کل اول حزب‌الله شیخ صبحی طفیلی بوده‌است که از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱ این منصب را برعهده داشته‌است. او پس از آنکه یک نافرمانی مدنی علیه دولت لبنان را اعلام کرد که حزب با آن مخالفت کرد مجبور به استعفا شد و پس از او شیخ عباس الموسوی جانشینش گردید. مدت دبیر کلی شیخ عباس الموسوی تنها ۹ ماه طول کشید زیرا در ۱۹۹۲ توسط اسرائیل ترور شد.<ref name=":1">شیخ صبحی طفیلی، شیخ راغب حرب، شیخ عبدالکریم عبید، سید حسین موسوی، سید حسن نصرالله، سید ابراهیم امین السید، شیخ حسین الکورانی، شیخ نعیم قاسم، شیخ محمد یزبک، حسین خلیل، محمد رعد و محمد فنیش از جمله افرادی بودند که از حزب الدعوه و جنبش امل وارد حزب‌الله شدند.</ref> پس از او حسن نصرالله این سمت را عهده‌دار شد که تاکنون در همین منصب می‌باشد. حسن نصرالله دبیرکل حزب الله نماینده قانونی خامنه‌ای در لبنان است. بسیاری از اعضای این حزب لبنانی به لحاظ مذهبی وابسته به ایران هستند و خامنه‌ای را یکی از مراجع عالی مذهبی خود می‌دانند.  این رابطه ایدئولوژیکی و فقهی به سرعت در اعلام حمایت حزب‌الله از حکومت ایران و سپاه پاسداران تبلور یافت. از آنجا که تشکیل حزب‌الله به شرایط مقاومت نظامی در برابر اشغالگری اسرائیل در سال ۱۹۸۲ برمی‌گردد حزب‌الله ایدئولوژی سیاسی خود را بر اساس مقاومت در برابر اشغال بنا نهاد.

==حزب الله لبنان==
حزب الله لبنان یک گروه مسلح با مذهب شیعه است که در سال ۱۹۸۰ در لبنان ظهور کرد. شیخ محمدحسین فضل‌الله بنیانگزار این گروه است که فعالیتهایش در جنوب لبنان بیشترین تاثیر را در روی آوردن به حزب الله در ۱۹۸۲ موجب شده‌است اما رسما این گروه در ۱۹۸۵ تاسیس شده‌است. فضل‌الله مستقیما تحت تاثیر خمینی و انقلاب ضد سلطنتی ۱۳۵۷ بوده‌است. حزب‌الله در بیانیه خود در ۱۶ فوریه ۱۹۸۵ بر این باور صحه می‌گذارد. حزب الله در این بیانیه حزبی اعلام کرد که حزب "به دستورات رهبری حکیمانه و عادلانه که در ولایت فقیه متبلور می‌شود و در روح الله آیت‌الله موسوی خمینی، پدیدآورنده انقلاب اسلامی و برپادارنده نهضت پرشکوه آن نماد می‌یابد متعهد است.<ref name=":0" /> دبیر کل اول حزب‌الله شیخ صبحی طفیلی بوده‌است که از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱ این منصب را برعهده داشته‌است. او پس از آنکه یک نافرمانی مدنی علیه دولت لبنان را اعلام کرد که حزب با آن مخالفت کرد مجبور به استعفا شد و پس از او شیخ عباس الموسوی جانشینش گردید. مدت دبیر کلی شیخ عباس الموسوی تنها ۹ ماه طول کشید زیرا در ۱۹۹۲ توسط اسرائیل ترور شد.<ref name=":1" /> پس از او حسن نصرالله این سمت را عهده‌دار شد که تاکنون در همین منصب می‌باشد. حسن نصرالله دبیرکل حزب الله نماینده قانونی خامنه‌ای در لبنان است. بسیاری از اعضای این حزب لبنانی به لحاظ مذهبی وابسته به ایران هستند و خامنه‌ای را یکی از مراجع عالی مذهبی خود می‌دانند.  این رابطه ایدئولوژیکی و فقهی به سرعت در اعلام حمایت حزب‌الله از حکومت ایران و سپاه پاسداران تبلور یافت. از آنجا که تشکیل حزب‌الله به شرایط مقاومت نظامی در برابر اشغالگری اسرائیل در سال ۱۹۸۲ برمی‌گردد حزب‌الله ایدئولوژی سیاسی خود را بر اساس مقاومت در برابر اشغال بنا نهاد.

حزب‌الله با الگو برداری از ایران و با حمایت مالی کامل ایران تلاش کرد با تشکیل بنیادهای خیریه و سازندگی مانند جهاد سازندگی، هیأت بهداشت اسلامی، جمعیت قرض الحسنه، جمیعت امداد خیریه اسلامی، بنیاد شهید، موسسه اسلامی آموزش و پرورش و هیئت پشتیبانی از مقاومت اسلامی پایگاه خود را در لبنان بخصوص جنوب آن و بیروت گسترش دهد. برای مثال هیئت بهداشت اسلامی آن دارای ۴۷ شاخه می‌باشد که علاوه بر بیروت، دره بقاع و جنوب لبنان را تحت پوشش قرار می‌دهد. حزب علاوه بر این بنیادها، موسسه‌های ورزشی و فرهنگی و تبلیغاتی مهمی مثل مرکز امام خمینی ، روزنامه العهد ، تلویزیون المنار را راه‌اندازی کرده‌است که تماما در خدمت اهداف رژیم ایران می‌باشد. با همه این احوال و علیرغم اینکه حسن نصرالله دست خامنه‌ای را بعنوان مرشد و رهبر خود می‌بوسد مدعی است که رابطه‌های عمیق و همه‌جانبه این حزب با رژیم ایران دلیل بر این نیست که این حزب یک حزب ایرانی است بلکه حزب لبنانی است چرا که همه اعضای آن لبنانی بوده و در سرزمین لبنان فعالیت می‌کند.
==رابطه حزب الله با سوریه==
رابطه حزب الله با سوریه از زمانی که سوریه در دهه ۷۰ و ۶۰ میلادی در لبنان حضور نظامی گسترده‌ای داشته‌است آغاز شده‌است. سوریه در آن ایام اقدام به خلع سلاح تمام گروه‌های لبنانی درگیر و انحلال شبه نظامیان این کشور نمود اما نسبت به حزب‌الله استثنا قائل شد چرا که حوزه عمل حزب‌الله فقط در منطقه کمربند امنیتی اسرائیل در جنوب لبنان بود وهمچنین قصد داشت از آن به عنوان برگ فشاری روی اسرائیل برای کسب بیشترین دستاورد سیاسی در مذاکرات بر سر بلندیهای جولان استفاده کند. حزب‌الله دریافت کمک ویژه از سوریه را در آن مقطع زمانی نفی نمی‌کرد. حزب‌الله هم متقابلا حضور سوریه در لبنان را برای موجودیت خودش ضروری می‌دید و در سال ۲۰۰۱ تظاهرات بزرگی در برابر تظاهرات مردم لبنان که خواستار خروج نیروهای سوری از لبنان بودند برگزار کرد.

این رابطه البته در جریان انقلاب سوریه در دهه ۲۰ قرن ۲۱ (۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹) که انقلابیون و بطور خاص ارتش آزاد سوریه به فتح دمشق نزدیک شده بود عکس شد و این‌بار سوریه بود که با درخواست از ایران ، شبه نظامیان حزب‌الله را به سوریه فراخواند تا در کنار ارتش بهم‌ریخته‌اش  علیه انقلابیون بجنگند که تعداد آن‌ها در یکی از مقاطع زمانی به ۸ هزار نفر هم رسید. تلفات حزب‌الله لبنان در حمایت از اسد در سوریه حدود دو هزار کشته و چهار هزار مجروح برآورد می‌شود.<ref>Iran Out to Remake Mideast With Arab Enforcer: [https://www.nytimes.com/2017/08/27/world/middleeast/hezbollah-iran-syria-israel-lebanon.html?action=click&contentCollection=world&module=NextInCollection&region=Footer&pgtype=article&version=series&rref=collection/series/tehran-turn Hezbollah]</ref> از آن پس و تاکنون هنوز این نیروها در سوریه حضور دارند.

حزب‌الله مدعی است که در سالهای ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷ نزدیک به ۱۰۰۰ عملیات علیه اسرائیل انجام داده‌است که منجر به ۱۲۰۰ کشته از اسرائیل شده‌است که نهایتا به عقب‌نشینی اسرائیل از جنوب لبنان انجامید. حزب الله از شیوه‌های تروریستی بسیاری در این عملیاتها که آموزش آن را از ایران فرا گرفته بود استفاده نمود. اسرائیل در مقابل ضربات بسیاری بر حزب‌الله وارد آورد و مانع هرگونه عملیات تهاجمی حزب‌الله علیه خود شد و در این رابطه بارها تا عمق خاک لبنان برای تعقیب عناصر حزب‌الله پیش رفت. ازجمله در ۲۰۱۸ تمام تونلهای مربوط به حزب‌الله را که در مرز لبنان و اسرائیل ساخته شده بود کشف و همه را منهدم ساخت.<ref>إسرائیل "تبدأ عملیة لتدمیر أنفاق حزب الله" علی [http://www.bbc.com/arabic/middleeast-46437016 الحدود] مع لبنان</ref>

حزب‌الله سلاح خود را عمدتا از ایران تامین کرده‌است. منابع اسرائیلی بارها از انتقال راکت‌های دوربرد از جمله انواع ۲۴۰ میلی‌متری راکت معروف ب‌ام-۲۱ گراد و راکت‌های فجر-۳ و فجر-۵ به حزب‌الله لبنان خبر داده‌اند. در سال ۲۰۰۴ رئیس سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل اعلام کرده حزب‌الله ۱۳ هزار راکت در اختیار دارد که بیشتر آن‌ها برد ۲۵ کیلومتری داشته و حدود ۵۰۰ عدد از آن‌ها برد ۴۵ کیلومتری (فجر-۳) و ۷۵ کیلومتری (فجر-۵) و چند ده عدد هم برد ۱۱۵ کیلومتری (زلزال-۲) دارند که بدون کمک سپاه پاسداران قادر به استفاده از آن نخواهد بود.ایران همچنین پهپادهای غیرمسلح مهاجر-۴ را هم در اختیار حزب‌الله قرار داده‌است. حزب‌الله در هدف قرار دادن کشتی موشک‌انداز ساعر ۵ اسرائیلی از موشک کروز C802 با نام ایران موشک نور استفاده کرد.
==تروریسم حزب‌الله==
حزب‌الله از همان ابتدا به عملیات تروریستی روی آورد و با اولین آن در اکتبر ۱۹۸۳ که مقر نیروهای فرانسوی و آمریکایی را در بیروت منفجر ساخت که به مرگ ۳۰۰ سرباز آمریکایی و فرانسوی منجر شد، شهرت یافت.

تروریسم حزب‌الله با ترور رفیق حریری که به مواضع ملی و مستقل معروف بود و انگشتهای اتهام تماما متوجه حزب‌الله بود به یک بحران سیاسی تبدیل شد. علیرغم اینکه در تحقیقات سازمان ملل ابتدا سوریه مورد اتهام اصلی این ترور بود اما بزودی مشخص شد که حزب‌الله و به فرمان ایران این ترور را انجام داده‌است.<ref>CBC Investigation: Who killed Lebanon's Rafik Hariri?[https://www.cbc.ca/news/world/cbc-investigation-who-killed-lebanon-s-rafik-hariri-1.874820 <nowiki>[1]</nowiki>]</ref><ref>UN probe into murder of former Lebanese leader nears sensitive stage – inquiry [https://news.un.org/en/story/2006/12/203802-un-probe-murder-former-lebanese-leader-nears-sensitive-stage-inquiry-chief chief]</ref> آخرین گزارش برامیرتز مامور تعیین شده سازمان ملل در رابطه با این پرونده حاکی از آن است که دی. اِن. اِی جمع‌آوری شده از صحنه جنایت نشان می‌دهد که انفجار منجر به قتل حریری احتمالاً به وسیله یک مرد جوان و به صورت انتحاری انجام گرفته‌است. دادگاه سازمان ملل نیز حکم بازداشت چهار عضو حزب‌الله لبنان را در رابطه با این موضوع صادر کرده‌است.<ref>Hariri murder: UN tribunal issues arrest [https://www.bbc.com/news/world-middle-east-13972350 warrants]</ref> درهمین رابطه پنج نفر از اعضای حزب‌الله لبنان از طرف دادگاه بین‌المللی ویژه لبنان، مستقر در لاهه هلند، به نقش داشتن در سوءقصد به رفیق حریری متهم شدند. هر چند از نتایج این تحقیقات خروج نیروهای سوریه از لبنان بود ولی بحران سیاسی ادامه یافت. حزب‌الله با گسترش نظامی خود عملا صحنه سیاسی لبنان را نیز تا حد زیادی تحت نفوذ خود درآورد که از جمله نتایج آن متوقف ماندن تشکیل کابینه دولت لبنان بخصوص در نخست وزیری سعد الحریری پشت مخالفتهای حزب‌الله است.
==لیست‌گذاری حزب‌الله به عنوان یک گروه تروریستی==
ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، کانادا، اتریش، هلند، بحرین، مصر، اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج فارس، اسرائیل، حزب‌الله را در فهرست گروه‌های تروریستی طبقه‌بندی کرده‌اند. در حالی که اتحادیه اروپا، نیوزلند، تنها شاخه نظامی آن را تروریستی دانسته و بین شاخه نظامی و شاخه سیاسی آن تمایز قائل می‌شوند. روسیه حزب‌الله را یک سازمان سیاسی-اجتماعی مشروع به حساب می‌آورد. چین بی‌طرف مانده، و با حزب‌الله رابطه دارد. آمریکا در سال ۱۹۹۷ حزب‌الله را بعنوان یک سازمان تروریستی نام‌گذاری کرد و تاکید کرد که حمایت ، پول و سلاح و آموزشش را از ایران که «دولت حامی تروریسم» است می‌گیرد. آمریکا در ۲۰۱۹ جایزه ۱۰ میلیون دلاری برای اطلاعات منجر به کشف شبکه پول‌رسانی حزب‌الله مقرر کرد.<ref>واشنطن ترصد 10 ملایین دولار لمن یقدم معلومات تساعد فی وقف تمویل حزب [http://www.bbc.com/arabic/middleeast-48018243 الله]</ref> دولت انگلیس اولین بار در سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۸ شاخه نظامی حزب‌الله و یگان امنیت خارجی آن را بعنوان یک جریان تروریستی نام‌گذاری کرد اما در  ۲۵ فوریه ۲۰۱۹ اعلام کرد که هر دو بال سیاسی و نظامی حزب‌الله را بعنوان یک گروه تروریستی می‌شناسد. در بیانیه دولت انگلیس آمده‌است که حزب صاحب اثرات جدی در از بین بردن امنیت خاورمیانه می‌باشد<ref>بریطانیا تقرر تصنیف حزب الله اللبنانی منظمة [http://www.bbc.com/arabic/middleeast-47356697 إرهابیة]</ref>. یادآور می‌شود سازمان اینترپل پس از حادثه بمب‌گذاری آمیا و به درخواست دولت آرژانتین، عماد مغنیه یکی از اعضای حزب‌الله را را به اتهام ارتباط با این حادثه مورد پیگرد قرار داد. <references />